Τερματοφύλακες σε κρίση

«Τσάμπα ήττα», «αμαρτία», «αδικία» και πολλοί ανάλογοι τίτλοι κατέκλυσαν τα ΜΜΕ μετά την ήττα του Ολυμπιακού από την Άρσεναλ με 2-1 στο Emirates. Τίτλοι που αρκετές φορές χρησιμοποιούνται όταν μια ομάδα «πληρώνει» ατομικά λάθη, τα οποία συνήθως οφείλονται στους τερματοφύλακες. Τα ίδια έχουμε ακούσει για τον Τζόρβα, τα ίδια για τον Κωνσταντόπουλο και τον Χαλκιά. Μήπως τελικά το πρόβλημα είναι βαθύτερο;

Όταν τα παιδιά κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο ποδόσφαιρο, συνήθως δεν θέλουν να παίξουν τερματοφύλακες. Τη θέση αυτή, σπάνια παίρνει κάποιος που θέλει και του αρέσει ή –ακόμα πιο σπάνια– κάποιος που καταλαβαίνει τη σημασία της. Αλλιώς, αυτός που στα μάτια των παιδιών-συμπαικτών του αποδίδει λιγότερο καλά μέσα στο γήπεδο «αναγκάζεται» να καθίσει κάτω από τα δοκάρια. Αρκετές φορές, η παιδική αυτή προσέγγιση μιας άκρως σημαντικής θέσης αντιμετωπίζεται με την ίδια... ελαφρότητα και σε επαγγελματικό επίπεδο.

Επενδύσεις;
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται έλλειψη σοβαρών επενδύσεων στη θέση του τερματοφύλακα, για τον οποίο θα δαπανηθούν μεν χρήματα, αλλά ουσιαστικά θα έχει τη δυνατότητα να τα «βγάλει», αποτελώντας βασική επιλογή για πολλά χρόνια. Στον Παναθηναϊκό, ο Γκαλίνοβιτς αποκτήθηκε ελεύθερος από την Κάμεν Ίνγκραντ, ο Χαλκιάς επέστρεψε από τον Ηρακλή, ενώ ο Έμπεντε αποκτήθηκε με μεταγραφή από τη Χαλκηδόνα και ο Μάλαρτζ από την Ξάνθη. Και οι δύο δεν κατάφεραν να στεριώσουν. Ο Τζόρβας επέστρεψε από δανεισμό και ο Κοτσόλης, ο οποίος λογίζεται για φέτος ως ο πρώτος γκολκίπερ, αποκτήθηκε ως ελεύθερος. Ο Ολυμπιακός απέκτησε ελεύθερο τον Νικοπολίδη και από τότε έψαχνε απλά για παίκτες που θα έμεναν στον πάγκο. Ο Σηφάκης αποκτήθηκε δανεικός με οψιόν αγοράς, έτσι ώστε σταδιακά να αποτελέσει τη διάδοχη κατάσταση. Η οψιόν δεν ανανεώθηκε ποτέ.

Ο δανεισμός του Πάρντο ανανεώθηκε για ένα χρόνο, αλλά τα χρήματα που ζητούσε στο τέλος της περσινής χρονιάς κρίθηκαν υπερβολικά και έτσι δεν αποκτήθηκε. Μπούτσεκ και Λέμενς που ήρθαν για να διεκδικήσουν θέση βασικού πέρασαν και δεν... ακούμπησαν, όπως και ο Κόβατς, που πήγε στον Ολυμπιακό σε ηλικία 34 χρόνων. Φέτος, όταν και αναζήτησε ένα όνομα αντάξιο του Έλληνα πορτιέρο, πήρε ελεύθερο τον Κοστάντζο. Η ΑΕΚ απέκτησε ως ελεύθερο από τη Σαν Λορέντζο τον Σεμπάστιαν Σάχα το 2008 και φέτος που έφυγε απέκτησε τον Δημήτρη Κωνσταντόπουλο για... 50 χιλιάδες ευρώ, αναλαμβάνοντας παράλληλα να τακτοποιήσει οφειλή 47 χιλιάδων. Σύνολο δηλαδή 97.000! Ο ΠΑΟΚ απέκτησε ελεύθερο τόσο τον Χαλκιά, όσο και τον Κρέσιτς. Οι επενδύσεις τα τελευταία στη θέση του τερματοφύλακα είναι... ελάχιστες για τις μεγάλες ομάδες.

Έλλειψη προγραμματισμού
Αρκετές ευρωπαϊκές ομάδες όχι απλά βγάζουν τους δικούς τους τερματοφύλακες, αλλά... εξάγουν κιόλας στο εξωτερικό. Στην Ελλάδα, ο προγραμματισμός είναι σχεδόν ανύπαρκτος. Δανεικοί, ελεύθεροι και σπανίως εμπιστοσύνη στα εγχώρια ταλέντα. Ο Διονύσης Χιώτης που βγάζει μάτια με τον ΑΠΟΕΛ και «ανάγκασε» τον Φερνάντο Σάντος να τον καλέσει στην Εθνική, έφυγε από την ΑΕΚ στη σκιά του Σορεντίνο. Ένα ακόμα στοιχείο που δείχνει την πραγματικότητα που επικρατεί είναι ότι στις ακαδημίες ανά την Ελλάδα σπανίως συναντά κανείς τμήματα τερματοφυλάκων. Όπως τονίζει ο Τάκης Οικονομόπουλος στο gazzetta.gr, το θέμα έχει να κάνει πρωτίστως με τη δουλειά και με τις ευκαιρίες.

«Να δουλευτούν τα ταλέντα»
«Το θέμα είναι κυρίως να δουλευτούν τα ταλέντα που ήδη υπάρχουν στις ομάδες. Στην Ελλάδα τερματοφύλακες με ταλέντο υπάρχουν, ωστόσο δεν τους δίνεται η ευκαιρία να το δείξουν. Δεν γίνεται να περιμένουμε κάποιος να πάει 27-28 χρονών για να πούμε ότι ήρθε η ώρα του να παίξει. Εγώ έπαιξα 19 χρονών στον Παναθηναϊκό. Πρέπει να στηριχτεί από μικρός, να δουλευτεί και στη συνέχεια ούτε θα χρειάζεται να ψάξουν οι ομάδες για αμφίβολες λύσεις ξένων πορτιέρο, ούτε να ανησυχούν», τονίζει ο παλαίμαχος τερματοφύλακας των «πρασίνων», ο οποίος έχει διατελέσει και προπονητής γκολκίπερ και προσθέτει:

«Δείτε για παράδειγμα τον Ολυμπιακό, που έδωσε τόσα χρήματα στον Κοστάντζο, την ώρα που θα μπορούσε να είχε επενδύσει ήδη από τα προηγούμενα χρόνια σε ένα παιδί δικό του. Στον Παναθηναϊκό βλέπουμε τώρα τον Καπίνο, αλλά δεν είναι μόνο αυτός. Υπάρχει και ο Ταμπάκης, ο οποίος βρίσκεται πολλά χρόνια στην Παιανία και είναι εκπληκτικός. Περιμένετε σε λίγα χρόνια να τον δείτε. Μαζί με τον Καπίνο μπορούν να συνθέσουν ένα φοβερό δίδυμο για τον Παναθηναϊκό τα επόμενα χρόνια. Αυτό πρέπει να είναι και το παράδειγμα που θα ακολουθήσουν και οι άλλες ομάδες».

«Δεν χτίζεις καλή ομάδα αν δεν έχεις καλό τερματοφύλακα»
Από την πλευρά του, ο Νίκος Σαργκάνης υποστηρίζει στο gazzetta.gr: «Το ταλέντο δεν έχει λείψει ποτέ, οπότε το θέμα είναι ο τρόπος που δουλεύουν και οι ευκαιρίες που παίρνουν. Νομίζω ότι κάπου πρέπει να έχει χαλάσει η συνταγή στον δρόμο που δουλεύουν. Επίσης, υπάρχει μια υποτίμηση στην Ελλάδα και είναι κάτι που γίνεται μόνο εδώ. Και για τον προπονητή τερματοφυλάκων, αλλά και για τους ίδιους τους τερματοφύλακες δεν δαπανώνται ανάλογα χρήματα όπως σε άλλες θέσεις και αντίστοιχα με την αξία τους. Οπότε το θέμα έχει να κάνει κυρίως με τον τρόπο δουλειάς και την έλλειψη ευκαιριών, αλλά οπωσδήποτε δεν είναι αμέτοχο και το γεγονός των χρημάτων. Δεν γίνονται επενδύσεις, η θέση του τερματοφύλακα είναι υποτιμημένη από τους συλλόγους. Δεν χτίζεις καλή ομάδα αν δεν έχεις καλό τερματοφύλακα και υπάρχουν στο παρελθόν αρκετά παραδείγματα ομάδων που ένας κακός τερματοφύλακας έχει κρατήσει μια καλή ομάδα πίσω».

Ζητείται σταθερότητα
H σεζόν 2003-04 ολοκληρώθηκε με την κατάκτηση του νταμπλ για τον Παναθηναϊκό. Λίγο πριν από τη λήξη του πρωταθλήματος, στα ματς της Λεωφόρου ο Αντώνης Νικοπολίδης άκουγε τους οπαδούς του Παναθηναϊκού να φωνάζουν ρυθμικά το όνομά του, ρίχνοντας στη διοίκηση τις ευθύνες για τη μη ανανέωση του συμβολαίου του. Φυσικά, όταν έγινε γνωστό ότι ο επί χρόνια βασικός πορτιέρο της ομάδας θα πήγαινε στον Ολυμπιακό, η κατάσταση άλλαξε.

Από το 2004, ο Παναθηναϊκός αναζητά γκολκίπερ με διάρκεια, ικανό να αντέξει το ειδικό βάρος της φανέλας και να προσδώσει σιγουριά στην άμυνα. Δεν έχει καταφέρει να τον βρει. Ο Μάριο Γκαλίνοβιτς, ο οποίος αρκετά χρόνια προσπάθησε να σηκώσει αυτό το βάρος, δεν τα κατάφερε και κατέληξε να αποδοκιμάζεται από τους οπαδούς των «πρασίνων». Ο Κώστας Χαλκιάς, που όταν επέστρεψε από τον Ηρακλή ήταν δεύτερος πίσω από τον Νικοπολίδη, έμεινε δεύτερος μετά την έλευση Γκαλίνοβιτς και αναγκάστηκε να φύγει για την Πόρτσμουθ. Ο Πιερ Έμπεντε έδειξε καλά στοιχεία, κυρίως αθλητικά, ωστόσο έχασε τη μάχη από τον Γκαλίνοβιτς και παρά το ότι στη δεύτερη χρονιά του πήρε ευκαιρίες, αποχώρησε το 2007 για τη γαλλική Μετς. Ο Αρκάντιους Μάλαρτζ δεν κέρδισε ποτέ την εμπιστοσύνη των προπονητών του, παρά το ότι όταν ήρθε στον Παναθηναϊκό προερχόταν από εξαιρετική χρονιά με την Ξάνθη, ενώ ο Ντάνι Φερνάντεζ έπεσε πάνω στον Αλέξη Τζόρβα και στην απόφαση όλων να τον στηρίξουν.

Ο Αλέξης Τζόρβας, ο οποίος είχε το «πακέτο» ως παιδί της Παιανίας, δηλωμένος οπαδός του Παναθηναϊκού που πονούσε τον σύλλογο και καταλάβαινε το βάρος του, δεν κατάφερε να στεριώσει. Τη χρονιά του νταμπλ με Τεν Κάτε και στη συνέχεια με Νίκο Νιόπλια έδειξε να βρίσκει σταθερότητα, ωστόσο τα εύκολα λάθη που κατά καιρούς έκανε δεν ξεχνιούνταν, με αποτέλεσμα πέρυσι να περάσει και αυτός από αποδοκιμασίες. Φέτος, μετά την πώληση του Τζόρβα, οι «πράσινοι» είχαν αποφασίσει να πορευτούν με Κοτσόλη και Καρνέζη. Οι συγκυρίες τα έφεραν έτσι, ώστε στο ματς με τον Ατρόμητο να αναδειχθεί ο νεαρός Καπίνο. Μένει να δούμε αν θα πάρει τις ευκαιρίες.

Επαναπαύτηκαν με Νικοπολίδη
Ο Αντώνης Νικοπολίδης πριν από δύο χρόνια είχε ανακοινώσει την πρόθεσή του να σταματήσει το ποδόσφαιρο. Ο Σωκράτης Κόκκαλης, σε συνάντηση που είχε μαζί του τον μετέπεισε και στο σύνολό τους τα ΜΜΕ το προέβαλαν ως επιτυχία, ενώ στην πλειονότητά του ο κόσμος ανακουφίστηκε. Στην ουσία, πήρε παράταση ένα πρόβλημα που είχε ήδη αρχίσει να κάνει την εμφάνισή του. Ο Νικοπολίδης, κυρίως πέρυσι, που ανανέωσε για έναν ακόμα χρόνο, δεν κατάφερει να φτάσει τα υψηλά στάνταρ που ο ίδιος είχε θέσει, με αποτέλεσμα να αγωνίζεται βασικός ο Πάρντο. Αντίστοιχος διάδοχος δεν είχε βρεθεί με τη σκέψη ότι υπάρχει για δύο ακόμα χρόνια ο Αντώνης, οπότε φτάσαμε φέτος, στην πρώτη χρονιά χωρίς τον «γκριζομάλλη», όπως τον αναφέρουν οι Άγγλοι, με την τριπλέτα Κοστάντζο-Μέγερι-Δασκαλάκη.

Ο Αργεντινός ήρθε στην Ελλάδα με τη φήμη της αστάθειας να τον συνοδεύει. Παρά τις διαβεβαιώσεις για το αντίθετο από τον πρώην τεχνικό διευθυντή της Ρίβερ Πλέιτ, ο οποίος τον ανέδειξε, ο Κοστάντζο έχει δεχτεί εύκολα γκολ, έχοντας κλονίσει από πολύ νωρίς την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του. Το δεύτερο γκολ από την Άρσεναλ το δέχτηκε στην... απαγορευμένη κλειστή γωνία. Τα γκολ που δέχτηκε με Ξάνθη και Εργοτέλη, προκάλεσαν σημαντική πίεση στους «ερυθρόλευκους».

Η σταθερότητα στην αμυντική γραμμή του Ολυμπιακού, προερχόμενη και από τον τερματοφύλακα που κατευθύνει σωστά την άμυνά του και την βοηθάει να λειτουργήσει καλύτερα έχοντας εμπιστοσύνη στις κινήσεις του, δεν υφίσταται πια.

Αντί-Σάχα και... Γιακούποβιτς
Ο Άρης επωφελήθηκε των συγκυριών και έσπευσε να κλείσει τον Γιακούποβιτς, μια αξιόπιστη λύση, μετά τον σοβαρό τραυματισμό του Σηφάκη. Ειδάλλως θα έμενε μόνο με τον Βελίδη, ο οποίος θα καλούταν να κολυμπήσει στα βαθιά. Η ΑΕΚ, η οποία πούλησε τον Σάχα απέκτησε τον Δημήτρη Κωνσταντόπουλο, ο οποίος έχει ήδη δείξει αδυναμίες. Είναι εντελώς διαφορετικό να παίζεις στην Κέρκυρα, η τακτική της οποίας ευνοεί την ανάδειξη του τερματοφύλακα και εντελώς διαφορετικό σε μια ομάδα όπως η ΑΕΚ, η οποία έχει μεγαλύτερες απαιτήσεις και συν τοις άλλοις έχει επιδείξει αστάθεια και στην άμυνα. Ο ΠΑΟΚ με το δίδυμο Κρέσιτς-Χαλκιά δείχνει στην καλύτερη κατάσταση όλων.

Είναι δεδομένο ότι η λάμψη του ποδοσφαίρου βρίσκεται στο γκολ, νοοτροπία στην οποία μπαίνουν από νωρίς τα παιδιά που... κατεβάζουν μούτρα όταν καλούνται να παίξουν τερματοφύλακες. Στο σύγχρονο ποδόσφαιρο όμως, όπου η ανάδυση της δύναμης και της προσήλωσης στην τακτική έχει κάνει τους καιρούς δύσκολους για τους παλαιάς κοπής τεχνίτες παίκτες, η θέση του γκολκίπερ στην Ελλάδα χρειάζεται να αναθεωρηθεί και να εκτιμηθεί εξαρχής η σημασία που πρέπει να της δοθεί. Προγραμματισμός, επενδύσεις και το δίπτυχο της εμπιστοσύνης σε συνδυασμό με τη σωστή δουλειά αποτελούν τρεις κατευθύνσεις που μπορούν να αναβαθμίσουν τη θέση του τερματοφύλακα στις ελληνικές ομάδες και να μειώσουν τις λανθασμένες και πρόχειρες λύσεις.