Πάτερ... υμών!

Τον Φεβρουάριο του 2008 γεννήθηκε... Ήταν τότε που η διοίκηση της ΑΕΚ του εμπιστεύτηκε τη θέση του Λορέντζο Σέρα Φερέρ. Ήξερε ότι πρέπει να πορευτεί με την ταμπέλα του υπηρεσιακού τεχνικού και να δώσει ζωή σε μια ομάδα που έμοιαζε κλινικά νεκρή. Το κατάφερε και έφτασε ένα... CAS μακριά από το να εκπληρώσει το μεγάλο του όνειρο, την κατάκτηση ενός πρωταθλήματος με την ΑΕΚ. Ως παίκτης δεν το κατάφερε, ως προπονητής έφτασε κοντά, αλλά πικράθηκε. Ο Νίκος Κωστένογλου επιστρέφει για μια... ακόμα ζωή στην ΑΕΚ. Για μια ακόμα φορά στα χέρια της θα γεννηθεί, γνωρίζοντας ενδεχομένως ότι και πάλι θα πεθάνει. Το gazzetta.gr σάς παρουσιάζει τον Έλληνα τεχνικό, ο οποίος μεγαλώνοντας είχε είδωλο τον μετέπειτα συμπαίκτη του. Τον Στέλιο Μανωλά!

Μ’ ένα όνειρο...

Ήταν από τα παιδιά που πραγματοποίησαν τα όνειρά τους. Αρχικά, να γίνει ποδοσφαιριστής και αφετέρου να φορέσει τη φανέλα της ομάδας που αγαπούσε από μικρό παιδί, της ΑΕΚ. Ο Νίκος Κωστένογλου δεν ήταν... πιστός στο δόγμα του παιδιού που σκέφτεται μόνο την μπάλα και αδιαφορεί για τα μαθήματά του. Καλός μαθητής και ιδιαίτερα συνεπής, αφού ποτέ του δεν σκέφτηκε να κάνει κοπάνα. Ούτε καν για να παίξει μπάλα! Μεγάλωσε στη Νέα Καρβάλη της Καβάλας και η συμβουλή που πήρε από τον πατέρα του μεγαλώνοντας ήταν να είναι τίμιος, κάτι που ακολουθεί μέχρι και σήμερα. Τα μαθηματικά θα μπορούσαν να ήταν η επαγγελματική του απασχόληση, αν το ταλέντο του δεν ξεχώριζε και δεν τον έστελνε στην Ξάνθη και κατόπιν στην Ένωση.

Όταν υπέγραψε στην ΑΕΚ του Ντούσαν Μπάγεβιτς, έβλεπε ένα ακόμα όνειρο να εκπληρώνεται. «Είμαι χαρούμενος που θα παίξω μαζί με τον κ. Μανωλά», θα πει λίγα λεπτά μετά την υπογραφή του συμβολαίου του. Του πρώτου από τα συμβόλαια που θα σημαδέψουν τη σχέση ζωής με την Ένωση. Από την ΑΕΚ δεν θα φύγει ποτέ. Θα ολοκληρώσει μια ολόκληρη δεκαετία φορώντας την κιτρινόμαυρη φανέλα, πριν αποφασίσει να κρεμάσει τα παπούτσια του. Και πάλι, όμως, το έκανε για την ΑΕΚ. Για μια αγάπη που δεν σκέφτηκε ποτέ να παρατήσει...

«Παντού ΑΕΚ»

Η καριέρα του έμοιαζε να βρίσκεται σε καθοδική πορεία, όταν τη μαύρη για την ΑΕΚ σεζόν του 2003-04 έπαιξε μόλις σε 16 ματς. Η αλλαγή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς και ο Φερνάντο Σάντος τού άλλαξαν την οπτική για τα πράγματα και του έδωσαν νέο κίνητρο. Η αγάπη του Νίκου Κωστένογλου ήταν το ισχυρότερο κίνητρο. «Να είστε σίγουροι ότι το είχα αποφασίσει, για αυτό και δεν έκανα προσφυγή», είχε πει σε συνέντευξή του, όταν τον ρώτησαν αν θα έπαιζε στην Δ' Εθνική με την ΑΕΚ. Εκείνη η σεζόν θα τον σημαδέψει, όπως και όσους την έζησαν.

Το ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη ήταν για τον Νίκο Κωστένογλου εμπειρία ζωής. Ίσως εξίσου δυνατή με τον αγώνα στο Βελιγράδι κόντρα στην Παρτιζάν, τον οποίο χαρακτηρίζει ως τον σημαντικότερο της ζωής του. Για εκείνον η ΑΕΚ συμβολίζει τέσσερις λέξεις, τέσσερις λέξεις που δεν θα κουραστεί να υπηρετεί. Ιστορία, Ιδέα, Αγάπη, Οικογένεια. Εκείνη τη σεζόν μοιάζει με τον μεγάλο αδελφό της οικογένειας. Αρχηγός και σοφός, με τα γκρίζα του μαλλιά να του προσδίδουν κύρος.

Η εικόνα του μέσα στο γήπεδο πιστή όσων πρέσβευε και πρεσβεύει έξω από τις τέσσερις γραμμές. Πάντα σεμνός και σοβαρός, αγέλαστος και διατεθειμένος να θυσιαστεί για το σύνολο. Ο Πρέντραγκ Τζόρτζεβιτς το 2004 και ο Θανάσης Κολιτσιδάκης λίγο παλαιότερα ήταν οι μοναδικοί που τον έκαναν να... χαλάσει την εικόνα του. Ακόμα και μετά από μια τέτοια περίπτωση, όμως, ήξερε τι να κάνει για να το διορθώσει. «Σίγουρα βγήκε μια άσχημη εικόνα προς τα έξω, αλλά η αντίδρασή μου ήταν δικαιολογημένη. Δεν πρέπει βέβαια να αντιδρούμε εμείς οι παίκτες έτσι, αλλά δεν μπορούσα να κάνω κάτι άλλο. Την ώρα που λέω στον Καστίγιο να σηκωθεί γιατί βγάλαμε την μπάλα έξω, ήρθε ο κύριος Τζόρτζεβιτς και μου μίλησε με ειρωνικό και υπεροπτικό ύφος. Αυτό κάνει συνεχώς τα τελευταία χρόνια και κάποιος έπρεπε να τον βάλει στη θέση του. Η αντίδρασή μου ήταν η έκρηξη όλων αυτών των ετών. Πάντως, θέλω να ζητήσω συγγνώμη από όλους τους φιλάθλους για αυτό».

Το αίσθημα ευθύνης απέναντι στην καινούργια προσπάθεια είναι υψηλό. Και σε μια από τις λιγοστές φορές που ο Νίκος Κωστένογλου θα πάρει τον λόγο, θα υπερασπιστεί αυτή την προσπάθεια... «Μετά από έντεκα χρόνια παρουσίας σε αυτόν το σύλλογο έχω δει πολλά ευτράπελα. Τις προηγούμενες μέρες, μια μερίδα του Τύπου προσπάθησε να σπείρει διχόνοια στην οικογένεια της ΑΕΚ με στόχο την κεφαλή της, με πιο συγκεκριμένο πρόσωπο τον κύριο Νικολαΐδη. Θα πρέπει ο κόσμος να έχει αμερόληπτη ενημέρωση. Είναι ανήθικο να διαστρεβλώνεται η αλήθεια. Εμείς οι ποδοσφαιριστές και κάποιοι που είναι πρωταγωνιστές θα πρέπει να έχουν την τόλμη και την παρρησία να καταθέτουν κάποια πράγματα. Αν κάποιος θεωρεί ότι υπάρχει κάτι μεμπτό σε αυτή την ομάδα, θα πρέπει να αναφέρουμε αυτά που έλεγε ο Χριστός. Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω».

Ένα μήνα μετά, η καριέρα του θα ολοκληρωθεί. Στις 22 Ιουνίου θα ανακοινώσει την αποχώρησή του από την ενεργό δράση και ταυτόχρονα την παραμονή του στην ΑΕΚ. «Μετά από 11 χρόνια παρουσίας στην ΑΕΚ δέθηκα σώμα και ψυχή με την ομάδα και μου ήταν αδύνατον να φύγω και να βρεθώ σε άλλο σύλλογο. Μου έγινε μια πρόταση από τον πρόεδρο και τη δέχτηκα. Ίσως να σκεφτόμουν να συνεχίσω το ποδόσφαιρο, αλλά κρίθηκε ιδανικότερο να συνεχίσω στην ΑΕΚ από μια άλλη θέση».

Η καριέρα του κλείνει χωρίς τον τίτλο που ονειρευόταν. Έμεινε με καλύτερη ανάμνηση την κατάκτηση του κυπέλλου το 1997, αλλά και του πρωταθλήματος, που όπως έχει δηλώσει, είχαν κλέψει από την ΑΕΚ. Εκείνο της σεζόν 1996-97.

Πιστός στρατιώτης!

Περνάει δύο χρόνια στις ακαδημίες της ΑΕΚ μαζί με τον Τόνι Σαβέφσκι. Το καλοκαίρι του 2007 μετά την αποχώρηση του Γιόσεπ Σεγκούρα αναλαμβάνει θέση στο τεχνικό τιμ δίπλα στον Λορέντζο Σέρα Φερέρ. Έναν άνθρωπο που θα επαινέσει αργότερα, όταν θα ήταν πολύ εύκολο για τον Κωστένογλου να μειώσει την αξία και τη δουλειά του. Τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους (σ.σ. 2008) έρχεται το κάλεσμα από την ΠΑΕ. Στις 12 του μηνός ο Έλληνας τεχνικός αναλαμβάνει πρώτος προπονητής και παραμονές του αγώνα με τη Χετάφε μιλάει για την τιμή που του γίνεται.

«Στόχος είναι επίσης να ασχοληθούμε με τα πράγματα που μας ενώνουν και όχι αυτά που μας χωρίζουν. Να βοηθήσουμε το όνειρο της διοίκησης, που είναι να φτιάξουν μια μεγάλη ΑΕΚ. Η ΑΕΚ είναι ιδέα και αι ιδέαι δεν αποθνήσκουν. Θεωρώ όταν σου γίνεται αυτή η τιμή δεν μπορείς να σκέφτεσαι οτιδήποτε άλλο παρά μόνο αυτό που θα γίνει στο αυριανό ματς. Σαν ποδοσφαιριστής σκεφτόμουν πάντοτε ότι θα γίνω προπονητής. Σε αυτή την προσπάθειά μου συνέβαλε τα μέγιστα ο πρόεδρος της ομάδας. Όταν μιλάμε για προπονητής της ΑΕΚ δεν μιλάμε για καρέκλα. Μιλάμε για θρόνο. Έχω να πω μόνο το εξής: “σήμερον εμού, αύριο ετέρου, ουδέποτε ουδενός”».

Το ξεκίνημα της προπονητικής του καριέρας δεν θα είναι ονειρικό... Κάθε άλλο παρά πείθει όσους βρίσκονται γύρω από την ΑΕΚ ότι μπορεί να σηκώσει το βάρος και δέχεται σκληρή κριτική. Συνηθισμένο για την Ένωση να απαξιώνει με ευκολία τα δικά της παιδιά. Κάποιες καινοτομίες στη λειτουργία της ομάδας και στο αγωνιστικό πλάνο, όπως π.χ. ο παραγκωνισμός του Νίκου Λυμπερόπουλου, δίνουν αφορμή για ειρωνικά σχόλια. Στην αρχή, ούτε οι ίδιοι οι παίκτες του μοιάζουν να έχουν διάθεση να τον βοηθήσουν.

Στη διάρκεια του αγώνα της ΑΕΚ με τον ΟΦΗ στο Παγκρήτιο, έρχεται το επεισόδιο με τον Ριβάλντο. Ο Νίκος Κωστένογλου προσπαθεί να το υποβαθμίσει. Λίγο καιρό αργότερα, στη διάρκεια του αγώνα με την Καλαμαριά, έρχεται το επεισόδιο με τον Ίσμαελ Μπλάνκο. Ο Νίκος Κωστένογλου προσπαθεί να το υποβαθμίσει. Ο Ντέμης Νικολαΐδης επισκέπτεται και μιλάει σκληρά στους παίκτες, ώστε να τον προασπίσει απέναντί τους, αλλά και απέναντι στα media, τα οποία έχουν πειστεί ότι η ΑΕΚ χρειάζεται κάτι καλύτερο. Ακολουθεί επεισόδιο με τον Μοχάμεντ Καλόν και βαρύ πρόστιμο στον Αφρικανό.

Η αλλαγή δεδομένων!

Μέχρι τις 31 Μαρτίου έμοιαζε με το σαμάρι. Δεν είναι ότι υπήρχε πρόβλημα να χτυπήσουν κατευθείαν το γαϊδούρι, όμως μέσω του Νίκου Κωστένογλου ασκείτο έντονη κριτική και στη διοίκηση. Το ματς με τον Ολυμπιακό άλλαξε τα πάντα. Οι ειρωνείες για την πίστη του Έλληνα τεχνικού παραμερίστηκαν, οι αμφιβολίες για τη δυνατότητά του να επιβάλει σεβασμό, καλύφθηκαν από το μότο ότι ο σεβασμός εμπνέεται και για τις επόμενες είκοσι μέρες, ο άβγαλτος τεχνικός απολάμβανε την επιτυχία.

Πάντα όμως με σεμνότητα και ταπεινότητα, αφού όπως έχει δηλώσει, ο μεγαλύτερος πειρασμός είναι η δόξα. «Όταν είσαι σε τόσο μεγάλη ομάδα είναι λογικό να δέχεται πίεση ένας προπονητής. Θεωρώ ότι πρέπει να την αποδέχεται. Πρέπει να σκύβει το κεφάλι και να είναι προσηλωμένος. Με τη βοήθεια του Θεού, θα συνεχίσω να πορεύομαι», είχε πει μετά το 4-0 επί του Ολυμπιακού και ένα μήνα μετά ήταν πρωταθλητής. «Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους παίκτες μας για την προσπάθειά τους όλο αυτό το διάστημα. Για μένα αυτοί είναι οι πρωταθλητές. Επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω τον συγκινητικό κόσμο, ο οποίος όλη τη χρονιά μέχρι την τελευταία αγωνιστική βρίσκεται δίπλα σε αυτήν τη θρυλική ομάδα».

Ο Νίκος Κωστένογλου δεν ξέφυγε από την κατάρα των πλέι οφ. Η κάκιστη εικόνα της ΑΕΚ είχε ως αποτέλεσμα να παρασύρει και εκείνον το ρεύμα και να κριθεί ακατάλληλος. Όχι από τη διοίκηση που είχε πάρει καιρό πριν την απόφαση για τον Γιώργο Δώνη, αλλά για τον κόσμο που πολύ εύκολα ανεβάζει και κατεβάζει... κυβερνήσεις. Φεύγοντας δεν βρήκε και πάλι κακό λόγο να πει. «Δυστυχώς η εικόνα μας αλλοιώθηκε στα πλέι οφ. Η ψυχολογία μας επηρεάστηκε από εξωγενείς παράγοντες. Είχαμε δύο βαριές ήττες, που πιστεύω ότι αν δεν υπήρχαν θα μιλούσαμε για τέλειο τελείωμα στη σεζόν. Μετά από 14 χρόνια, αποχωρώ από την ΑΕΚ. Να ευχαριστήσω τον κόσμο που με αγάπησε και με σεβάστηκε εντός και εκτός αγωνιστικών χώρων. Συνηθίζω να είμαι στρατιώτης της ομάδας. Γνωρίζα όμως ότι έχω γνώσεις, γνώριζα το άρωμα της ομάδας και είχα πίστη μέσα μου ότι όλα θα πάνε καλά».

Από εκεί και πέρα ακολούθησε μοναχικό δρόμο. Παρακολούθησε προετοιμασίες ξένων ομάδων, έκανε σεμινάρια σε Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, δούλεψε στον Αστέρα Τρίπολης, έκανε μια απέλπιδα προσπάθεια –και εκείνος– για τη Λάρισα και περίμενε το επόμενο κάλεσμα. «Αν θα γυρίσω στην ΑΕΚ, μόνον ο Θεός το ξέρει», είχε πει φεύγοντας. Και φαίνεται ότι ο Θεός θέλησε να βοηθήσει τον Κωστένογλου.

Πάτερ και υιός!

Οι ιστορίες από τα αποδυτήρια της ΑΕΚ σκιαγράφησαν το προφίλ ενός ανθρώπου εξαιρετικά θρήσκου, ο οποίος έφτασε στο σημείο να σταματήσει την προπόνηση για να κάνει τον σταυρό του, όταν ήχησαν οι καμπάνες στη Νέα Φιλαδέλφεια. Πρόκειται, όμως, και για έναν άνθρωπο που πάντα ήταν αγαπητός στους συμπαίκτες του και ουδέποτε δημιούργησε πρόβλημα. Ήταν ο εκλεκτός της Εθνικής ομάδας στην Πορτογαλία, όταν η ΕΠΟ ρώτησε τους ποδοσφαιριστές ποιον θέλουν κοντά τους. Η πίστη του έχει γίνει πολλές φορές αντικείμενο χλευασμού, ειδικά στο διάστημα που ήταν προπονητής στην ΑΕΚ.

Η εικόνα του να κάνει τον σταυρό του μετά τα γκολ της ΑΕΚ αποτέλεσε αντικείμενο κριτικής και βάσει δημοσιευμάτων της εποχής λόγο για να μην είναι προπονητής της Ένωσης. Ο ίδιος δεν έχει αποποιηθεί του χαρακτηρισμού «Πάτερ» που έχει από τότε που έπαιζε στην ΑΕΚ, ούτε σε οποιαδήποτε στιγμή έχει κρύψει την αγάπη του για τον Θεό. Μπορεί, όμως, και η αλήθεια να απέχει από την ακραία συμπεριφορά που πιθανόν να έχουν οι περισσότεροι στο μυαλό τους. Η Εκκλησία τον ξεκουράζει, όμως μόνο στις μεγάλες γιορτές και τις Κυριακές που μπορεί επισκέπτεται τη Λειτουργία. Η ζωή του είναι βαθύτατα επηρεασμένη από τη θρησκεία. Δηλώνει ότι θα ήθελε να ταξιδέψει στην εποχή του Χριστού και πως θα ήθελε να καλέσει σε δείπνο τον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο.

Παράλληλα, όμως, είναι ένας καθημερινός άνθρωπος με αδυναμίες... Πολλές αδυναμίες! Η σύζυγός του Χριστίνα είναι μια από τις αδυναμίες του και δεν βαριέται να μιλάει για τη βραδιά που της έκανε πρόταση γάμου στο Παρίσι. Μαζί έχουν δύο γιους, ένας εκ των οποίων γεννήθηκε στις 25 Ιανουαρίου του 1998, σε μια ημέρα που ο Κωστένογλου είχε πετύχει το παρθενικό του γκολ με την ΑΕΚ. Όνειρο του Έλληνα τεχνικού είναι να δει ένα από τα παιδιά του να γίνονται ποδοσφαιριστές - γιατί όχι και να είναι προπονητής τους; Εξάλλου, διασκεδάζει να παίζει μπάλα με τα αγόρια του και αγαπημένος του χώρος μέσα στο σπίτι του στον Διόνυσο είναι το play room που έχει δημιουργήσει.

Του αρέσουν οι ταινίες με τις έντονες ερμηνείες, όπως του Άντονι Χόπκινς στη «Σιωπή των Αμνών», ενώ αγαπημένη του ταινία είναι η «Πολίτικη Κουζίνα». Όσο για άλλες αδυναμίες; Μια Φεράρι να οδηγήσει, ένα ταξίδι στη Λαπωνία να πραγματοποιήσει, η φασολάδα, το καταΐφι, η κινέζικη κουζίνα, η Μαρινέλλα, ο Μάριος Τόκας, το ντύσιμο του Ντέιβιντ Μπέκαμ, η Αντζελίνα Τζολί και ο χορός! Αυτός που από σήμερα καλείται να σύρει...