Η λευκή απεργία και η νίκη του (μισού) αιώνα! (pics)

Η φράση “Play it again Sam” που φέρεται να έχει πει απευθυνόμενος προς τον πιανίστα, σε μια σκηνή της “Casablanca” o Xάμφρεϊ Μπόγκαρτ ανήκει στα λεγόμενα misquotations του κινηματογράφου. Στην πραγματικότητα ο Μπόγκαρτ έχει πει “play it Sam”, αλλά στην μπασκετική εκδοχή της υπόθεσης, το “again” είναι στοιχειώδες και αυτονόητο, διότι ο Διαμαντίδης και ο Σπανούλης το παίζουν ξανά, και ξανά, και ξανά!

Ο αυριανός αγώνας των “αιωνίων” στο πλαίσιο της ημιτελικής φάσης του 39ου Κυπέλλου Ελλάδος είναι ο 22ος στα χρονικά του συγκεκριμένου θεσμού, με τον Παναθηναϊκό να έχει τη μερίδα του λέοντος στις νίκες με 14 έναντι 7 του Ολυμπιακού. Από αυτούς τους 21 μεταξύ τους αγώνες, εννέα υπήρξαν τελικοί της διοργάνωσης (εκ των οποίων έξι σερί, 2008-103), ένας μικρός τελικός, τρεις ημιτελικοί, τρεις προημιτελικοί και πέντε διεξήχθησαν στο πλαίσιο της ημιτελικής φάσης.

Συν τοις άλλοις αυτό το ματς (που θέλω να πιστεύω πως θα αποτελεί έναν καλό -και όχι έναν εντέλει απαράδεκτο και ανεπιθύμητο- χριστουγεννιάτικο μποναμά των δυο ομάδων προς την ελληνική μπασκετική κοινωνία) είναι μόλις το δεύτερο σε μια σειρά η οποία ενδέχεται να εξελιχθεί σε τόσο μακρόσυρτη, όσο δεν υπήρξε ποτέ άλλοτε!

Οι δυο ομάδες εγκαινίασαν το γαϊτανάκι τους στις 14 Οκτωβρίου με το ντέρμπι της πρεμιέρας της regular season της Basket League OΠΑΠ 2013-14, αύριο τίθενται ενώπιος ενωπίω στον ημιτελικό του Κυπέλλου Ελλάδος, στις 18 Ιανουαρίου θα ξαναβρεθούν απέναντι στο πλαίσιο του Β' γύρου του πρωταθλήματος, θα ακολουθήσουν (στις 20 ή 21 Φεβρουαρίου και στις 10 ή11 Απριλίου) οι δυο αγώνες τους στο Top 16 της Ευρωλίγκας, υπάρχει πάντοτε η πιθανότητα να συναντηθούν στο Φάιναλ Φορ του Μιλάνου και η αυλαία θα πέσει με τους (τρεις, τέσσερις ή πέντε) τελικούς του πρωταθλήματος!

Μ' αυτά και μ' αυτά τα αλλεπάλληλα συναπαντήματα, θα δώσουν minimum οκτώ και maximum έντεκα αγώνες!

Ο Παναθηναϊκός είναι ο αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος του θεσμού με 14 τρόπαια και άλλες πέντε συμμετοχές σε τελικούς, ενώ ο Ολυμπιακός έχει στεφθεί εννέα φορές και άλλες οκτώ ήταν φιναλίστ. Τρίτος στη λίστα είναι ο Αρης με οκτώ τρόπαια σε 12 τελικούς και ακολουθούν η ΑΕΚ με τρία Κύπελλα σε 10 συμμετοχές, ο ΠΑΟΚ με τρία σε επτά και ο Πανιώνιος με ένα σε τρεις. Σε τελικούς έχουν συμμετάσχει, χωρίς να κατακτήσουν το τρόπαιο, ο Ηρακλής (3), το Μαρούσι (2), ο Πανελλήνιος (1), ο Απόλλων Πατρών (1) και το Ρέθυμνο (1).

Αναλυτικά τα αποτελέσματα στις αναμετρήσεις των “αιωνίων”:

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΦΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ
14 Ιουνίου 1976 Προκριματική Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 60-64
1 Ιουνίου 1977 Προκριματική Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 68-110
2 Ιουνίου 1979 Τελικός Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 79-72
4 Ιουλίου 1980 Ημιτελικός Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός 62-60
20 Απριλίου 1983 Τελικός Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 72-62
23 Απριλίου 1986 Τελικός Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 88-78
25 Σεπτεμβρίου 1994 Προκριματική Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός 40-42
21 Φεβρουαρίου 1996 Προημιτελικός Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 85-72
31 Ιανουαρίου 1998 Μικρός τελικός Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός 80-56
28 Απριλίου 2001 Ημιτελικός Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 79-69
5 Απριλίου 2002 Ημιτελικός Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός 83-75
6 Οκτωβρίου 2003 Προημιτελικός Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός 62-73
3 Οκτωβρίου 2004 Προκριματική Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός 45-57
13 Οκτωβρίου 2005 Προημιτελικός Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός 51-81
27 Σεπτεμβρίου 2006 Προκριματική Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός 71-79
23 Μαρτίου 2008 Τελικός Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 81-79
22 Φεβρουαρίου 2009 Τελικός Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 80-70
20 Φεβρουαρίου 2010 Τελικός Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός 68-64
15 Μαΐου 2011 Τελικός Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός 74-68
10 Μαρτίου 2012 Τελικός Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 71-70
10 Φεβρουαρίου 2013 Τελικός Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 81-78

Το πράσινο πρωτάθλημα και η προδοσία του Μουρούζη

Οι αιώνιοι αναμετρήθηκαν για πρώτη φορά στο Κύπελλο στην παρθενική σεζόν της διοργάνωσης, στις 14 Ιουνίου του 1976 στον “Τάφο του Ινδού”, όπου ο (ήδη πρωταθλητής) Ολυμπιακός επικράτησε με 64-60 και εν συνεχεία κατέκτησε το νταμπλ, νικώντας στον τελικό του Κυπέλλου, στη Γλυφάδα, την ΑΕΚ με 81-69.

Την επόμενη περίοδο (1976-77), στον αγώνα του πρώτου γύρου της Α' Εθνικής στις 30 Νοεμβρίου του 1976 ο Παναθηναϊκός είχε αλώσει το Παπαστράτειο με 91-83 στην παράταση (81-81) και το αποτέλεσμα αυτό προκάλεσε την αλλαγή προπονητή στους “¨ερυθρόλευκους”. Το ίδιο βράδυ παύθηκε ο Θέμης Χολέβας και την επόμενη μέρα εμφανίστηκε στον Πειραιά, δ΄'ικην Μεσσία, ο ...”ταξικός εχθρός” Κώστας; Μουρούζης, ο οποίος είχε οδηγήσει τους “πράσινους” στην κατάκτηση πέντε συνεχών πρωταθλημάτων και σε μεγάλες ευρωπαϊκές επιτυχίες!

Οι “πράσινοι” επικράτησαν και στο ματς του δευτέρου γύρου στον “Τάφο του Ινδού” με 82-86 και κατέκτησαν τον τίτλο, έχοντας πλέον ως στόχο το νταμπλ, που παρεμπιπτόντως είχε πετύχει την προηγούμενη σεζόν ο “αιώνιος αντίπαλος” τους, αλλά τζίφος!

Η αυλαία του πρωταθλήματος έπεσε στις 28 Απριλίου και έναν μήνα αργότερα οι ομάδες της Α' Εθνικής μπήκαν στη διοργάνωση του Κυπέλλου, η οποία ολοκληρώθηκε (με τον τελικό) στις 15 Ιουλίου. Η κλήρωση έφερε τους αιώνιους αντιμέτωπους στην Δ' προκριματική φάση και το ντέρμπι αναμενόταν με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς ο μεν Παναθηναϊκός επιδίωκε το νταμπλ, ο δε Ολυμπιακός ήθελε να πάρει τη ρεβάνς για την αποτυχία του στο πρωτάθλημα και να διατηρήσει τα σκήπτρα στον θεσμό.

Ο αγώνας ορίστηκε το βράδυ ( 21.00) της 1ης Ιουνίου στο Καλλιμάρμαρο, όπου διεξάγονταν τότε όλοι οι σπουδαίοι αγώνες -και δη του Κυπέλλου, ελέω μεγάλης προσέλευσης, αλλά και επειδή στα κλειστά γήπεδα η ζέστη ήταν αφόρητη, μάλιστα σε ένα αντίστοιχο ματς αιωνίων στο Σπόρτιγκ επιστρατεύθηκαν οι μάνικες της Πυροσβεστικής για λίγη δροσιά!

Στις εφημερίδες εκείνης της ημέρας οι δηλώσεις ένθεν και ένθεν ήταν πολύ συγκρατημένες, δικαιολογημένα από πλευράς Ολυμπιακού (“θα μιλήσουμε μετά το ματς” αρκέστηκε να πει ο Μουρούζης) αλλά παραδόξως για τον πρωταθλητή και θεωρούμενο ως μεγάλο φαβορί Παναθηναϊκό. Το μυστήριο επρόκειτο να λυθεί όταν σουρούπωσε και οι ομάδες βγήκαν στο γήπεδο για προθέρμανση, ενώπιον 20.000 θεατών και των διαιτητών Νίκου Κουμπούρη (που έφυγε από τη ζωή πριν από δυο μήνες) και του Κώστα Ρήγα...

Το σόου του Μελίνι και η μη αγωνιστικότητα

Ενώ οι παίκτες του Ολυμπιακού ήταν αγριεμένοι, οι πράσινοι φαίνονταν νωχελικοί. Με με το σκορ στο 28-15, ο Μουρούζης (που αποδoκιμαζόταν ως προδότης από τους φιλάθλους του Παναθηναϊκού) άλλαξε την άμυνα από man to man σε ζώνη και αυτή ήταν η αρχή του τέλους, καθώς στο ημίχρονο ο Ολυμπιακός προηγήθηκε με 54-26 και είχε καθαρίσει κιόλας την μπουγάδα, ενώ όταν ακούστηκε η κόρνα της λήξης στον πίνακα αποτυπώθηκε ένα απίστευτο σκορ: το 110-68, που σηματοδότησε και τεκμηρίωσε ως αποτέλεσμα την η πρώτη (και μοναδική, με τέτοια μορφή) “λευκή απεργία” στα χρονικά του ελληνικού μπάσκετ!

Τι είχε συμβεί; Εκείνες τις μέρες οι παίκτες του Παναθηναϊκού ήταν χολωμένοι με τη διοίκηση επειδή δεν τους είχε καταβάλει τα λεγόμενα “οδοιπορικά” που τυπικά εξυπηρετούσαν τη βελτίωση τροφής και τις μετακινήσεις. Επειδή, όμως θεωρούνταν ερασιτέχνες και δεν είχαν δικαίωμα απεργίας, που συν τοις άλλοις θα νομιμοποιούσε τη διοίκηση να “τους κρεμάσει τα δελτία στο ταβάνι” (όπως ήταν η συνηθισμένη απειλή) σκαρφίστηκαν μια μεσοβέζικη λύση!

Η ιδέα ανήκε στον Χρήστο Κέφαλο, ο οποίος απαιτούσε να πληρώνεται στην ώρα του και ξεσήκωσε τους συμπαίκτες του με αποτέλεσμα οι “πράσινοι” να εμφανιστούν στο γήπεδο, αλλά να τηρήσουν τη λεγόμενη “μη αγωνιστικότητα”. Αυτή συνίστατο σε μια πλήρη αμυντική αδράνεια, που είχε ως αποτέλεσμα ο (καθοδηγούμενος αριστοτεχνικά από τον Πολ Μελίνι) Ολυμπιακός να τους ρίξει 42 πόντους στο κεφάλι!

Οι συνθέσεις των δυο ομάδων:

ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ: Γιατζόγλου 15, Καστρινάκης 22, Διάκουλας 18, Μελίνι 24, Μπαρλάς 11, Σισμανίδης 6, Ράμμος 10, Γκαρώνης 2, Κοκορόγιαννης 2, Σπανός. Προπονητής: Κώστας Μουρούζης

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Κέφαλος 2, Απ. Κόντος 21, Παπαντωνίου 2, Κοκολάκης 17, Παπάζογλου 6, Κορωναίος 2, Ιωάννου 6, Πετρακάκης, Μπατής 8, Στ. Κόντος 4. Προπονητής: Κώστας Αναστασάτος

Στη λήξη του αγώνα, οι παίκτες του Ολυμπιακού πανηγύριζαν έξαλλα και μάλιστα έκαναν γύρο του θριάμβου μπροστά στους φιλάθλους τους, οι οποίοι έφυγαν από το Καλλιμάρμαρο και με επικεφαλής τον συχωρεμένο “Αττίλιο” ο οποίος έδινε τον ρυθμό με την τρομπέτα του, κατέβηκαν για τα... δέοντα στο σιντριβάνι της πλατείας Ομονοίας.

“Αυτό που έγινε απόψε, οι Παναθηναϊκοί θα το θυμούνται για πενήντα χρόνια” δήλωσε ο Στηβ Γιατζόγλου, ενώ ο (πρωτεργάτης της “λευκής απεργίας” Χρήστος Κέφαλος χαρακτηρίστηκε “φοβερά πεσμένος” από τις εφημερίδες της επόμενης μέρας, οι οποίες ανέφεραν ως μοναδικό διασωθέντα τον τότε 18χρονο Ιωάννου. Προφανώς ως ο νεαρότερος της ομάδας, ο Μέμος δεν ήταν μιλημένος από τους μεγάλους!

Στη συνέχεια της διοργάνωσης ο Ολυμπιακός κατέκτησε το τρόπαιο νικώντας διαδοχικά τον Εσπερο Καλλιθέας με 131-66, τον Αρη με 48-46, τον Ηρακλή με 95-65 και στον τελικό τον Πανιώνιο με 103-88.