Μαραθώνιος αξίας 12.5 εκ. ευρώ!

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή, δηλαδή πριν από την δεύτερη Κυριακή του Νοεμβρίου, με πιάνει ο ενθουσιασμός και η ανυπομονησία για τον Κλασσικό Μαραθώνιο της Αθήνας. Οχι, δεν έχω καταφέρει ακόμη να τρέξω, δεν έχω κατεβάσει ακόμη επαρκώς τους χρόνους μου, μου χρειάζονται περίπου 20' λεπτά για 2,5 χιλιόμετρα στον διάδρομο. Στέκομαι όμως κάθε χρόνο με θαυμασμό ως παρατηρητής αυτού του αθλητικού γεγονότος, το οποίο με μεγάλη συνέπεια εδώ και μια 5ετία αποδεικνύει κάθε φορά ότι ο ελληνικός αθλητισμός θα είχε πολύ καλύτερη τύχη, ακόμη και αυτή την εποχή, αν βρισκόταν σε καλύτερα, πιο ικανά και πιο σύγχρονα ελληνικά χέρια.

Είχατε πάρει χαμπάρι ότι υπάρχει αθλητικό γεγονός που φέρνει στη χώρα περισσότερα από 12,5 εκατ. ευρώ σε συνάλλαγμα ετησίως, δίχως να της κοστίζει σχεδόν τίποτα της Ελλάδας; Εχει τύχει να διαβάσετε ότι αυτό το γεγονός, ο Μαραθώνιος, δημιουργεί για περίπου μια εβδομάδα πληρότητα στα ξενοδοχεία της Αθήνας που φτάνει το 90%; Σας έχουν εξηγήσει πώς γίνεται μια ελληνική διοίκηση ενός αθλητικού γεγονότος να καταφέρνει να φέρει πίσω στη χώρα περί τα 40 ευρώ για κάθε 1 ευρώ που αυτή επενδύει πάνω του;

Οχι, είναι βέβαιο, αυτή η ιστορία δεν έχει προβληθεί όσο της πρέπει. Κι είναι φυσιολογικό. Διότι η προβολή της επιτυχίας αντανακλά "αναγκαστικά" στους ανθρώπους της, σε αυτούς που πήραν το 2005 έναν μαραμένο αγώνα των περίπου 4 χιλιάδων συμμετεχόντων και τον έχουν φέρει, το 2012, στους 26 χιλιάδες συμμετέχοντες και μάλιστα σε μια Αθήνα που σκορπίζει τον φόβο στους τουρίστες, σε μια Ελλάδα πολύ φτωχότερη από εκείνη που, επτά χρόνια πίσω, έκανε έναν ξεθωριασμένο Μαραθώνιο.

Case study

Τι έκαναν αυτοί που ανέλαβαν το 2005 την ευθύνη του Μαραθωνίου; Με πολλή, μεθοδική, δουλειά εξέλιξαν έναν απλό αγώνα σε πολυδιάστατο γεγονός που διαρκεί πλέον 4 μέρες. Αρχισαν να αξιοποιούν τις ιστορικές εγκαταστάσεις, που πλέον είναι τέσσερις (Ιστορική Αφετηρία Μαραθωνίου, Τύμβος Μαραθώνα, Ζάππειο Μέγαρο και Παναθηναϊκό Στάδιο). Εκαναν 5 τους αγώνες, με κυρίαρχο τον Μαραθώνιο κατά μήκος της Ολυμπιακής αυθεντικής διαδρομής (Μαραθώνας - Αθήνα), στον οποίο πρόσθεσαν αγώνες δρόμου 5 χλμ., 10 χλμ., 1000 & 700 μ. ώστε να "βάλουν στο παιχνίδι" τον μέσο Ελληνα και το παιδί του, και άρχισαν να προσθέτουν πολιτιστικές και εμπορικές δραστηριότητες, με κορυφαία επινόηση την διοργάνωση μιας αθλητικής - τουριστικής - εμπορικής Εκθεσης στο Ζάππειο, η οποία διαρκεί 3 μέρες (Πέμπτη - Σάββατο) και συγκεντρώνει περισσότερους από 30 χιλιάδες επισκέπτες.

Δεν είναι όμως μόνο η Εκθεση. Οι διοργανωτές ανέπτυξαν ένα κοινωνικό και εκπαιδευτικό πρόγραμμα, με την προσφορά του Αγώνα Δρόμου των 5 χλμ. δωρεάν στους μαθητές, και την προσφορά των εσόδων από εγγραφές μελών για κάποιο κοινωνικό σκοπό (π.χ. στο «Χαμόγελο του Παιδιού», στα «Παιδικά Χωριά SOS», στο «Κάνε Μία Ευχή», στην «Κιβωτό», στην Action Aid, στην ΕΛΕΠΑΠ και τους «Γιατρούς Χωρίς Σύνορα»). Συγχρόνως ανέπτυξαν και εθελοντικό πρόγραμμα, στο οποίο προσελκύουν 1700 και πλέον εθελοντές. Ανέπτυξαν και περιβαλλοντικό πρόγραμμα, με τη σταδιακή αντικατάσταση των πλαστικών υλικών με πάνινα και διασπώμενα υλικά, την περισυλλογή και ανακύκλωση των δεκάδων χιλιάδων πλαστικών μπουκαλιών και την προσφορά ευκαιριών για την εξαγορά ρύπων από τους δρομείς προκειμένου να στηρίξουν την ανάπτυξη φιλικών προς το περιβάλλον πηγών ενέργειας.

Οι εμπνευστές του εμπλουτισμού του Μαραθωνίου άρχισαν να επινοούν τρόπους και εργαλεία για να δημιουργήσουν, αρχικώς, και να αυξήσουν, στη συνέχεια, τα εμπορικά έσοδα. Προσέλκυσαν χορηγούς, τους ικανοποίησαν ή/και τους ενθουσίασαν, με συνέπεια να έχουν φτάσει σήμερα, επαναλαμβάνω σήμερα, δηλαδή στο 2012, στην ευχάριστη θέση να έχουν σταθερούς υποστηρικτές και συνεργάτες και να αυξάνουν τα έσοδα τους.

Ο τουρισμός

Οι συστηματικές έρευνες των διοργανωτών αποδεικνύουν ότι το 90% των διεθνών συμμετεχόντων του Κλασικού Μαραθωνίου Αθηνών (δρομείς από 100 διαφορετικές χώρες) επισκέπτονται την Ελλάδα με αφορμή τον Μαραθώνιο. Το προφίλ των δρομέων είναι αυτό ακριβώς που χρειάζεται αυτή τη στιγμή η ερημωμένη Αθήνα, μιας και το ετήσιο εισόδημα της πλειοψηφίας των διεθνών συμμετεχόντων ξεπερνάει τις 50.000 ευρώ, ενώ το 80% εξ’ αυτών ταξιδεύει τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο εκτός της χώρας διαμονής του για να συμμετάσχει σε αντίστοιχους αγώνες. Το 35% των ξένων συμμετεχόντων στο Μαραθώνιο φτάνει να δηλώνει εκ των υστέρων ότι είναι αρκετά πιθανό να επισκεφτεί τη χώρα για διακοπές τα επόμενα δύο χρόνια.

Οι συμμετοχές

Τα στοιχεία του ΣΕΓΑΣ δείχνουν ότι το 2005 συμμετείχαν στους αγώνες του ΚΜΑ 4.200 δρομείς, το 2007 οι δρομείς έγιναν 7.100, το 2009 ξεπέρασαν τις 11.000 και το 2012 θα συμμετάσχουν στον αγώνα πάνω από 26.000 δρομείς όλων των ηλικιών. Από αυτούς τους δρομείς, το 50% των συμμετεχόντων στον Μαραθώνιο Δρόμο είναι από το εξωτερικό και άλλα μέρη της Ελλάδας εκτός Αττικής, ενώ οι υπόλοιποι από την ευρύτερη περιοχή της Αττικής.
Το 2010, πάνω από 9.000 δρομείς ταξίδεψαν στην Αθήνα από το εξωτερικό, και αν κανείς προσθέσει σε αυτούς και άλλους 15.000 συνταξιδιώτες-συνοδούς (oι έρευνες του ΣΕΓΑΣ δείχνουν ότι κάθε διεθνής συμμετέχων συνοδεύεται στο ταξίδι του στην Αθήνα από δύο επιπλέον άτομα (τρία άτομα συνολικά ανά travel party) τα οποία προέρχονται κυρίως από την οικογένεια και το στενό φιλικό περιβάλλον) φτάνει μπροστά στο συμπέρασμα ότι οι συνολικές αφίξεις έφτασαν τις 27.000.

Η οικονομία

Ως προς τη συνολική άμεση οικονομική επίδραση των ξένων επισκεπτών στην οικονομία του νομού Αττικής, υπολογίζεται ότι το 2009 ο Μαραθώνιος έφερε πάνω από 4.500.000 ευρώ συνάλλαγμα στην Αττική/Αθήνα (σύμφωνα με τις σχετικές έρευνες του ΣΕΓΑΣ κάθε travel party ξόδεψε πάνω από 1.400 ευρώ κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Αθήνα. Για το 2010 το συνάλλαγμα που έφερε ο ΚΜΑ στην Αθήνα ανέβηκε στα 12.500.000 ευρώ και πλέον. Για κάθε ένα ευρώ που δαπανήθηκε/επενδύθηκε από τον κρατικό προϋπολογισμό, κυρίως μέσω της υποστήριξης του ΕΟΤ για τη διοργάνωση και προβολή του Μαραθωνίου, ο θεσμός «επέστρεψε» στην οικονομία του Νομού Αττικής 40 ευρώ μ.ο., χωρίς να προσμετράται η έμμεση οικονομική επίδραση της διοργάνωσης

Η προβολή

Με την ιδέα της "Φλόγας του Μαραθωνίου", η οποία έχει εξελιχθεί σε διεθνές brand και ταξιδεύει κάθε τόσο στην Αμερική (Βοστόνη, Σικάγο, Τορόντο), Νότια Αμερική (Εκουαδόρ), στην Ευρώπη (Βελιγράδι, Γένοβα, Βιέννη, Πράγα, Ομσκ), στην Ασία (Σαγκάη, Ξιαμέν, Βομβάη) και στην Αφρική (Μάριτζμπουργκ), με την παρουσία του Μαραθωνίου της Αθήνας σε όλους τους μεγάλους μαραθώνιους αγώνες παγκοσμίως, με την ιδέα της εμπλοκής της Unesco (από το 2011), ο Μαραθώνιος της Αθήνας άρχισε να μεγαλώνει και να αποκτά καλή φήμη παγκοσμίως.
Το 2010 η IAAF κόλλησε για πρώτη φορά πάνω στον Μαραθώνιο της Αθήνας την "Χρυσή Ετικέτα" ("Gold Road Race"), η οποία είναι κολλημένη σε μόλις 20 εκ των 700+ μαραθωνίων που διεξάγονται παγκοσμίως. Και κάπως έτσι αυτό το γεγονός έφτασε σήμερα να προβάλλεται από περισσότερα των 50 διεθνών Μέσων Ενημέρωσης, έφτασε να γίνει εξώφυλλο στο Sports Illustrated και το Runners' World, που φτάνουν σε περισσότερα από 6 εκατομμύρια αναγνώστες, έφτασε να μπει στη λίστα του Forbes με τους 10 μαραθώνιους που πρέπει κανείς να τρέξει.

Μ' όλα αυτά σας περιγράφω πώς ένας αγώνας που ξεκίνησε πριν από 30 χρόνια και προ 8ετίας είχε καταντήσει πονοκέφαλος, πάνω στο χανγκόβερ της μεταολυμπιακής Ελλάδας, έφτασε στη διάρκεια της τελευταίας 5ετίας να εξελιχθεί στο κορυφαίο και πιο εμπορικό, ίσως το μόνο κερδοφόρο ετήσιο αθλητικό γεγονός στην Ελλάδα.
Ενας δρόμος που μετά το 2004 έμοιαζε με περιττό βάρος και "αναγκαίο κακό", έφτασε σήμερα να απασχολεί και να κινητοποιεί περισσότερους από 100.000 ανθρώπους ετησίως και να φέρνει σταθερά τουρισμό στην Αθήνα και όχι μόνο. Κι όλα αυτά με κόστος, για το κράτος που ανέρχεται σε περίπου 1,8 εκατ. ευρώ ετησίως, για την κάλυψη του περίπου 15% του συνολικού κόστους ενός γεγονότος το οποίο έχει εξελιχθεί σε αυτοχρηματοδοτούμενο, φυσικά κερδοφόρο, και καταφέρνει να φέρνει στη χώρα περίπου 40 φορές περισσότερα χρήματα από όσα αυτή επενδύει πάνω του.

Και γιατί δεν προβάλλεται αυτή η ιστορία; Μα επειδή χαλάει την πιάτσα. Επειδή όσα έχουν επιτύχει ο πρόεδρος της Εκτελεστικής και Οργανωτικής Επιτροπής Κώστας Παναγόπουλος (σημερινός πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ) και ο Συντονιστής του Μαραθωνίου Μάκης Ασημακόπουλος εκθέτουν αυτούς που έχουν χειριστεί ή ακόμη χειρίζονται αθλητικά γεγονότα μεγαλύτερης, θεωρητικά, απήχησης όπως το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ. Αυτές οι πλευρές του Μαραθωνίου δεν προβάλλονται όσο τους πρέπει και επειδή οι διοργανωτές δουλεύουν περισσότερο πάνω στους αγώνες και λιγότερο πάνω στην προσωπική τους λεζάντα. Κυρίως όμως δεν προβάλλονται τα αποτελέσματα μη τυχόν και ... ξεθαρρέψουν οι διοργανωτές και επιχειρήσουν να αναλάβουν κι άλλα αθλητικά γεγονότα. Μη τυχόν και ξυπνήσει ο κόσμος, δηλαδή ο μέσος Ελληνας πελάτης - καταναλωτής αθλητικών προϊόντων και ζητά αναβαθμίσεις σαν αυτή του Μαραθωνίου.