Το ζήτημα του Παναθηναϊκού είναι οι μεγάλοι

Παναθηναϊκό, μία και μοναδική φορά είχα δει. Τον Αύγουστο στη Νέα Σμύρνη. Όχι τόσο απογοητευτικός, όσο θα νόμιζε κανείς αν άκουγε 3-0. Ούτε κι ο Πανιώνιος ήταν τόσο…εκπληκτικός, φυσικά. Μπήκαν εκείνο το βράδι, τα παιδιά με τα πράσινα, και επί τουλάχιστον μισό ημίχρονο τραβούσε στ’ αλήθεια την προσοχή του θεατή ότι έδειχναν, εκτός από επιθυμία και προσπάθεια, καθαρό προσανατολισμό. Ηξεραν τι ήθελαν να κάνουν, το δούλευαν για να το κάνουν, υποστήριζαν τα βασικά, καταφανώς δασκαλεμένα. Δασκαλεμένα, από κάποιον του πραγματικού ποδοσφαίρου. Όχι του παραποδοσφαίρου.

Ωσπου έφαγαν ένα γκολ και έπαθαν fadeout. Εσβησαν. Η κλιμάκωση έπειτα ήταν, κακό-χειρότερο-χείριστο. Δύο-μηδέν, αποβολή, τρία-μηδέν. Θα μπορούσε, και τέσσερα-μηδέν. Την κόκκινη κάρτα την πήρε (…ξεκούραστα) ο Μέντες Σίλβα. Μια σμίκρυνση του χαφ της ΑΖ. Μια σκιά. Τον είχα δει τότε, από κοντά σε δύο παιγνίδια Τσάμπιονς Λιγκ στο Αλκμααρ, με Αρσεναλ και Σταντάρ, και μου φαινόταν πάνθηρας. Τέσσερα χρόνια μετά, τον ξαναείδα και το πρώτο που νόμισα ήταν πως συρρικνώθηκε!

Μου έκανε εντύπωση, ένα πράγμα. Ότι οι παίκτες του Πανιωνίου, κάτι παιδιά χθεσινά που λέει ο λόγος, κι όμως δεν έβγαλαν την παραμικρή φοβία απέναντι στη φανέλλα-Παναθηναϊκός. Μη πω για Κολοβό με Μαρινάκη, ή Αραβίδη με Κουτρουμπή, να πάω σε Κούρντι με Μπαϊράμι ή σε Κούρο με Ντίνα. Σαν παίκτες Μπαρτσελόνα, εναντίον παικτών Ελτσε. Δεν τους έβλεπαν! Σοβαρό θέμα. Ένα πρόβλημα. Όχι πολύ διαφορετικό, όταν είναι ο αγώνας στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Ο καθένας εναντίον του Παναθηναϊκού, εντός ή εκτός, ξεκινά να πάει με την πεποίθηση ότι μπορεί, γιατί όχι, να φέρει αποτέλεσμα. Ούτ’ ο Εργοτέλης, την Τετάρτη, ήταν κάτι διαφορετικό.

Η δεύτερη φορά, που είδα Παναθηναϊκό. Πιο προσεκτικά, τώρα. Στη Νέα Σμύρνη, ήμουν εξέδρα. Στο «Απόστολος Νικολαίδης», ήταν δουλειά. Δεύτερο μισό α’ ημιχρόνου και τελευταίο ημίωρο, 20’-25’ έως 45’ και 60’ έως 90’, αυτά που είδα ήταν αληθινά καλά. Ηταν, από manual του κανονικού ποδοσφαίρου. Κενά λειτουργίας, απόδοσης, ακόμη και το 46’-60’ που δεν ήταν κενό αλλά λήθαργος, τα έχουν όλοι. Και οι πολύ καλύτεροι, απ’ τον Παναθηναϊκό. Την όποια διαφορά στη Λεωφόρο, ένιωσα ότι την κάνει η υποστηρικτική, φουλ υποστηρικτική, στο 110%, κερκίδα. Κανένας αρνητισμός. Όλα τα λάθη, επιτρέπονται. Τίποτα, και πολύ καλά κάνουν, δεν το επικρίνουν. Καμία αφ’ υψηλού προδιάθεση. Μονάχα στήριξη.

Είναι ό,τι χρειάζονται οι μικροί του ρόστερ. Οι πολυάριθμοι μικροί. Είναι, για την ακρίβεια, το ένα απ’ όσα χρειάζονται. Οι μικροί, σ’ οποιονδήποτε αθλητικό οργανισμό, έχουν ανάγκη μεγάλους να στηρίξουν και να τραβήξουν τους μικρούς. Κάποτε (ενθυμούμενος τα νειάτα μου…) ήταν ο Κάβουρας, ο Τσίμπος, ο Μαυρίδης, ο Γεροθόδωρος, ο Θανάσης Δημόπουλος, ο Καραβίδας, ο Βονόρτας, ο Βασιλείου. Ναι, αλλά ποιοι τους τραβούσαν. Ο Καψής, ο Ρότσα, ο Καρούλιας, ο Γαλάκος, ο Κυράστας, ο Λιβαθηνός. Προς το παρόν, το ζήτημα του Παναθηναϊκού δεν φαίνεται να είναι οι μικροί. Το ζήτημα του Παναθηναϊκού είναι οι μεγάλοι. Αν αυτοί τραβήξουν, οι μικροί, είναι βέβαιον, θ’ ακολουθήσουν.

Ένα αναμενόμενο ζήτημα, οι μεγάλοι. Οι μικροί είναι δικοί του, του Παναθηναϊκού, δίχως τίμημα. Αγοράς ή ενοικίασης. Οι μεγάλοι «είναι λεφτά». Αντιληπτόν ότι, με τα διαθέσιμα λεφτά, πάνω-κάτω τέτοιοι μεγάλοι θα βρεθούν. Ο ένας τέσσερις μήνες απροπόνητος, ο άλλος με ιατρικό ιστορικό, τα συνηθισμένα. Οπότε, αναπόφευκτα, ο Παναθηναϊκός διέρχεται την εξής φάση. Το επιτελείο έχει να στηρίξει τους μεγάλους, ώστε οι μεγάλοι να μπορέσουν να στηρίξουν τον εαυτό τους και, εν συνεχεία, να είναι εις θέσιν να στηρίξουν τους μικρούς. Μόνο να το περιγράψεις, ήδη φαίνεται πολύ. Σε μάκρος χρόνου. Στην πραγματική ζωή, θα ‘ναι ακόμη μακρύτερο. Θέλει λίγη, ή ίσως όχι και τόση λίγη, υπομονή.

Τσάτρα-πάτρα, ενδεχομένως ακόμη και με τα υπάρχοντα λεφτά να υπήρχε κάτι καλύτερο που θα μπορούσε να γίνει, πάντοτε υπάρχει το καλύτερο, εν πάσει περιπτώσει ο γέγονε γέγονε, η ουσία είναι ότι το ρόστερ γέμισε. Παραγέμισε. Αφού γέμισε λοιπόν, πλέον επιβάλλεται να τεθεί ο στόχος. Δεν γίνεται, πορεία δίχως στόχο. Να συντονιστούν, μικροί και μεγάλοι, στην πίεση για να τον εκπληρώσουν. Ο στόχος είναι ανάγκη. Ο εφικτός στόχος, φυσικά. Ο βάσιμος. Το να βάλεις στόχο ότι του χρόνου τέτοια εποχή ο Παναθηναϊκός θα παίζει σε όμιλο Τσάμπιονς Λιγκ, εννοείται πως δεν είναι βάσιμο. Είναι ανεδαφικό. Εάν έλθει, γιατί ποδόσφαιρο είναι και ποτέ δεν ξέρεις, θα ‘ναι ahead of schedule. Ένα απρόσμενο μπόνους. Η τρίτη θέση όμως, αυτό ναι, δικαιολογείται να είναι ένας καθαρός στόχος. Να το εκφράσω αλλιώς. Δεν νοείται, στο δεδομένο τοπίο με τους δεδομένους συσχετισμούς, να μη είναι ο μίνιμουμ στόχος του Παναθηναϊκού το να βγει τρίτος. Πολύ περισσότερο, σε χρονιά που δεν είχε πρώιμα ευρωπαϊκά ματς να του χαλάσουν τη σειρά στην προετοιμασία. Σε χρονιά, όπου συνιστά ευλογία ότι δεν έχει, φθινοπωριάτικα, να τυραννιέται σε έξι μεσοβδόμαδα παιγνίδια κάποιου γκρουπ Γιουρόπα Λιγκ.

Ένα ερώτημα είναι, πώς το…λες. Ότι (είμαι ο Παναθηναϊκός και) πάω να βγω τρίτος. Όχι τόσο δύσκολο, κατά την άποψή μου. Οι επικοινωνιολόγοι μπορούν να συμβουλεύσουν ό,τι θέλουν. Αλλά τα vibes που επί τόπου ψυχανεμίστηκα, στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, είναι κάτι που τα media δύσκολα, πολύ δύσκολα, θα το επηρεάσουν. Ο κίνδυνος με την κερκίδα δεν είναι, εκεί που στηρίζει, ξαφνικά να στραφεί εναντίον της ομάδας. Ο κίνδυνος με την κερκίδα είναι άλλος. Να γυρίσει εναντίον της ομάδας, εμμέσως. Να βάλουν την ομάδα, να πληρώνει συμπεριφορές τους εναντίον των φιλοξενούμενων. Αν είναι πανέτοιμοι να τσιμπάνε με τον κάθε Διαμαντάκο σ’ ένα ματσάκι κυπέλλου, αυτό σημαίνει ότι είναι πολύ εύκολοι…