Το Μουντιάλ που δεν θα δεις

Επτά μέρες πριν από την έναρξη της γιορτής του ποδοσφαίρου, του Μουντιάλ της Βραζιλίας, ώρα να κάνουμε μια συζήτηση, την οποία παραδοσιακά όλοι εμείς, η παγκόσμια κοινωνία του ποδοσφαίρου θα αφήσουμε στην άκρη, επειδή θα ξεχαστούμε όταν αρχίσει το πάρτι. Την συζήτηση που αφορά όλο αυτό που συμβαίνει στην διάρκεια των τελευταίων ετών στη Βραζιλία ενόψει του Μουντιάλ και των Ολυμπιακών Αγώνων. Αυτό που όλοι φανταζόμαστε αλλά στην πραγματικότητα κανείς δεν θέλει να ξέρει ότι συμβαίνει, επειδή μας χαλά την φαντασίωση περί του Μουντιάλ της σάμπα.

Τι κάνει στη διάρκεια των τελευταίων ετών η κυβέρνηση στη Βραζιλία; Αυτό που έκανε αυτή της Νότιας Αφρικής πριν από το Μουντιάλ του 2010. Αυτό που έκανε αυτή της Ελλάδας πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Κάνει τα χατίρια της υψηλής κοινωνίας, αυτής που διοικεί στην πραγματικότητα την Βραζιλία προκειμένου να πλουτίζει σε βάρος της χώρας. Εδιωξε τον κόσμο από τις φαβέλες με θέα, για να πάρει τα οικόπεδα – φιλέτα σε προνομιακή τιμή και να τα παραδώσει στους εργολάβους, οι οποίοι τα βάζουν στο χέρι με πρόσχημα την μουντιαλική και την ολυμπιακή εκμετάλλευση, για να τα κάνουν δικά τους και να τα εκμεταλλεύονται για πάντα. Εβγαλε περισσότερες από 250 χιλιάδες οικογένειες στον δρόμο για να τους πάρει τα σπίτια, με μια ειδοποίηση της τελευταίας στιγμής και μια αναγκαστική και βίαιη διαδικασία μετακόμισης σε ανέτοιμα σπίτια που βρίσκονταν περί τα 30 χιλιόμετρα μακριά από τα σπίτια που καταπάτησε το κράτος. Μάζεψε όσο περισσότερους εγκληματίες και άστεγους ήταν δυνατόν από τις 12 έδρες των αγώνων και τους σκόρπισε στις περιοχές που δεν θα τις πιάνει το παγκόσμιο τηλεοπτικό μάτι, με συνέπεια να τιγκάρει στην εγκληματικότητα ένα σωρό περιοχές. Εδιωξε τους ινδιάνους με πρόσχημα την απαλλοτρίωση μιας έκτασης στο Ρίο προκειμένου να φτιάξει το μουσείο της Ολυμπιακής Επιτροπής. Και φυσικά δεν θα τους αφήσει να επιστρέψουν ποτέ.

Η κυβέρνηση ξόδεψε με μια σειρά από, το λιγότερο, αμφισβητούμενες επιλογές περισσότερα από 50 δισεκατομμύρια δολάρια (τα περισσότερα στην ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου) παρόλο που είναι βέβαιο ότι δεν θα αποσβέσει περισσότερο από το 10% αυτής της “επένδυσης”, σε μια εποχή που η Βραζιλία στοιβάζει οκτώ νοσηλευόμενους σε έναν θάλαμο για έναν ασθενή, και έχει 30 εκατομμύρια υποσιτιζόμενους πολίτες. Αλλά είναι όπως το είπε ο χοντρός Ρονάλντο: “με τα νοσοκομεία δεν σου αναθέτουν Παγκόσμιο Κύπελλο. Και η Βραζιλία έχει ανάγκη να διοργανώσει ένα Παγκόσμιο Κύπελλο”.

Τούτες τις μέρες, σε βάση περίπου καθημερινή, είναι πολύς ο κόσμος που βγαίνει στους δρόμους της Βραζιλίας για να διαδηλώσει. Οχι ακριβώς κατά της διοργάνωσης, αλλά κατά της κυβέρνησης που διαχειρίζεται το Παγκόσμιο Κύπελλο, όπως και τους Ολυμπιακούς Αγώνες, σαν μια ευκαιρία για να πλουτίσουν οι δυνατοί πάσης φύσεως εργολάβοι που την υποστηρίζουν και χρηματοδοτούν τους πολιτικούς και όχι σαν μια ευκαιρία για την αναβάθμιση της ζωής του Βραζιλιάνου πολίτη. Οι απειλές για απεργία μέσα στη διοργάνωση είναι φαινόμενο καθημερινό. Ολοι όμως καταλαβαίνουμε ότι είναι και τούτη τη φορά πιθανό να γίνει εικονική η πραγματικότητα που θα παρακολουθήσουμε μέσα από την εικόνα που θα φτάνει – ειδικά σε αυτήν – στην τηλεόρασή μας. Διότι η διοίκηση της FIFA μαζί με την διοίκηση της Βραζιλίας έχουν σκαρφιστεί μια σειρά από επινοήσεις προκειμένου να τα κρύψουν όλα αυτά κάτω από το χαλί. Ναι, θα γίνονται διαδηλώσεις, αλλά μια ζώνη με κέντρο το κάθε γήπεδο και ακτίνα που ξεπερνά τα 2 χιλιόμετρα είναι “ζώνη FIFA” και εκεί απαγορεύεται η είσοδος στους μη φέροντες εισιτήρια και διαπιστεύσεις. Μια ζώνη στην οποία δεν θα υπάρξουν διαδηλώσεις, αφού θα είναι απαγορευμένη. Μια ζώνη στην οποία θα επικρατεί, δια νόμου FIFA, μια πραγματικότητα εικονική. Τηλεοπτική. Ναι, έξω από την ζώνη FIFA θα γίνονται διαδηλώσεις, τις οποίες ελάχιστος πλανήτης θα παίρνει χαμπάρι, αλλά και εκεί ο μουντιαλικός νόμος που επέβαλε η κυβέρνηση ορίζει ταχύτερη επιβολή ποινής και πιο μεγάλη ποινή για μια σειρά από αδικήματα. Και το να διαδηλώνεις εν καιρώ Μουντιάλ είναι, σύμφωνα με τον νέο μουντιαλικό νόμο που έχει τεθεί σε ισχύ στη Βραζιλία, αδίκημα με το βάρος που έχει υπό κανονικές συνθήκες η συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση. Διαδήλωσες; Εξαφανίστηκες. Στο κελί σου.

Είναι προφανές ότι οι Βραζιλιάνοι έφαγαν το ίδιο παραμύθι με αυτό που είχαμε φάει εμείς προκειμένου να κάτσουμε φρόνιμα στην εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων. Εχει πλάκα ότι και εκεί τούτη την εποχή είναι μια γυναίκα που πουλάει το παραμύθι, η πρόεδρος Dilma Russeff σε ρόλο Γιάννας. Κι είμαι περίπου βέβαιος ότι η κατάληξη θα είναι ίδια, δηλαδή ότι οι πολλοί Βραζιλιάνοι θα κάτσουν φρόνιμα και θα αφήσουν μάλιστα και χώρο σε αυτούς που θα σερβίρουν στους 600.000 τουρίστες ποτά, ναρκωτικά, πόρνες κι ότι άλλο τραβά η ψυχή τους και πληρώνει η τσέπη τους. Στη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων όμως, που έχω κυνηγήσει να δω τα ντοκιμαντέρ και να διαβάσω τα κείμενα που γράφουν την αλήθεια για όσα έχουν συμβεί και συμβαίνουν σήμερα στη Βραζιλία, πιάνω τον εαυτό μου να εύχεται να καταφέρουν οι διαδηλωτές να εισβάλουν στις απαγορευμένες περιοχές του πάρτι και να χαλάσουν την γιορτή. Είναι η μόνη ελπίδα της Βραζιλίας να περιορίσει τους νταβατζήδες της, οι οποίοι θα συνεχίσουν να ξεσαλώνουν ενόψει Ολυμπιακών Αγώνων. Η μόνη ελπίδα της επόμενης “Βραζιλίας” να μην πάθει όσα έπαθαν οι προηγούμενες χώρες – έδρες ποδοσφαιρικών και ολυμπιακών αγώνων. Η μόνη μας ελπίδα, γενικώς.

Μια σκηνοθέτης από την Βραζιλία, η Carla Dauden έφτιαξε ένα “όχι, δεν θα πάω στο Μουντιάλ” βίντεο που ξεπέρασε τα 4 εκατομμύρια views και βοήθησε πολύ στη διάδοση των όσων έχουν συμβεί στην πατρίδα της. Δες το βίντεο, και έπειτα δες και αυτό. Καν' το τώρα, προτού αρχίσει η γιορτή του ποδοσφαίρου, διότι μετά θα ξεχαστείς. Οπως κι εγώ. Οπως όλοι μας.