Στα ρωσικά χαρακώματα της Μασσαλίας
Είναι αλήθεια πως για όσους βρίσκονται στη Παρίσι, όπως εμείς και παρακολούθησαν τα επεισόδια στη Μασσαλία είτε από κάποιο τηλεοπτικό κανάλι, είτε από το internet, φαινόταν σαν να γίνονται κάπου πολύ μακριά. Άλλο Παρίσι, άλλο Μασσαλία. Ακόμα και για τους Ρώσους, οι οποίοι έμειναν στην πρωτεύουσα, καθώς οι συνάδελφοί τους ταξίδεψαν στο νότο, το όλο σκηνικό φάνταζε μακρινό.
Η βάση της Ρωσίας στη Γαλλία δεν βρίσκεται κοντά στον τόπο των επεισοδίων, αλλά λίγο έξω από το Παρίσι, σε μια περιοχή γεμάτη πράσινο και ωραία σπίτια. Την επισκεφτήκαμε και προσπαθήσαμε να αφουγκραστούμε από τους Ρώσους τη δική τους εκδοχή για τις μέρες βίας στη Μασσαλία.
«Ίσως δεν ήταν ενημερωμένοι...»
«Πρώτα από όλα θέλω να πω ευχαριστώ στους Ρώσους οπαδούς που ήρθαν να μας συμπαρασταθούν, ίσως δεν ήταν ενημερωμένοι για το τι γίνεται εκτός γηπέδων. Δεν είναι δουλειά μας να σχολιάζουμε για το τι κάνουν οι οπαδοί, το μόνο που θέλω είναι να τους ευχαριστήσω για τη στήριξή τους». Αυτή ήταν η πρώτη τοποθέτηση που ακούσαμε, δια στόματος ποδοσφαιριστή. Του Ρόμαν Σισκίν. Από τη μία κανένα σχόλιο για την ουσία των επεισοδίων, από την άλλη «ευχαριστώ» και προσπάθεια δικαιολογίας των Ρώσων, ότι δεν ήξεραν. Βέβαια, βλέποντας αφενός το action video που θυμίζει video game από την κάμερα του Ρώσου χούλιγκαν και διαβάζοντας από την άλλη την δήλωση ενός εξ αυτών στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Ο στόχος μας είναι να αποδείξουμε ότι οι Άγγλοι δεν είναι χούλιγκανς. Δεν ξέρουν να παλέψουν. Πολλοί Ρώσοι έρχονται με αυτό το σκοπό, είναι κάτι σαν σπορ γι αυτούς. Οι Άγγλοι χρησιμοποιούν καρέκλες και μπουκάλια για να παλέψουν, ενώ οι Ρώσοι παλεύουν με τα χέρια τους. Δεν θέλουμε να σκοτώσουμε ή να τους τραυματίσουμε. Θέλουμε να τους δείξουμε τη δύναμή μας». Πώς να μην περιμένουν ότι θα γίνουν όσα έγιναν, όταν αρκετές εβδομάδες πριν έχουν προαναγγελθεί; «Υπήρχαν πολλές προκλήσεις, μπορούσαμε να καταλάβουμε από το facebook, το twitter ή διαβάζοντας τα νέα ότι θα γίνει κάτι τέτοιο. Το περιμέναμε, περιμέναμε μάχες με άλλους χούλιγκαν», λέει στο gazzetta.gr ο Μιχάλ Μοσακόφσκι από το Match TV Russia.
«Η Αστυνομία απλά έβλεπε»
Πώς είναι δυνατόν λοιπόν, ενώ είχαν υπάρξει οι ανάλογες προειδοποιήσεις, είχαν κινητοποιηθεί τα ανάλογα τμήματα της αστυνομίας στην Ευρώπη και o ίδιος ο επικεφαλής από την πλευρά της γαλλικής αστυνομίας, Αντουάν Μπουτονέ, δήλωνε ότι: «Στους σεσημασμένους θα απαγορευτεί η έξοδος από τη χώρα τους, ενώ έχουμε συλλέξει πληροφορίες για πιθανά ρίσκα και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε κατά τη διάρκεια του τουρνουά»;
Ο Μοσακόφσκι μας λέει: «Είδαμε ότι δεν ήταν έτοιμοι για κάτι τέτοιο. Η Αστυνομία της Μασσαλίας δεν έκανε τίποτα, απλά έβλεπε. Δεν έλαβε κανένα μέτρο, μόνο δακρυγόνα. Φυσικά και προσωπικά ένιωσα μεγάλο κίνδυνο, έγιναν μάχες σώμα με σώμα δίπλα μου, έβλεπα μπουκάλια να περνάνε πάνω από το κεφάλι μου. Από τύχη κάποιο δεν με χτύπησε». Εδώ κυριαρχεί η λογική ότι στη Μασσαλία οι κανόνες είναι διαφορετικοί και ότι αν στο Παρίσι είχε γίνει έστω και ένα μικρό ποσοστό των επεισοδίων, θα είχαν πέσει κεφάλια. Η οργάνωση, τα μέτρα που διαλαλούσαν πριν τη διοργάνωση και η τεχνολογία προφανώς στο Νότο περνούν σε δεύτερη μοίρα. Το Παρίσι είναι η βιτρίνα. Είναι σαφές πως σημαντικό μέρος των όσων έγιναν βαραίνει και τους οικοδεσπότες.
Η ηρωοποίηση
Τα επεισόδια δεν ήταν ήταν αποτέλεσμα ακραίου εθνικισμού, παρότι πολλά από τα πρωτοπαλίκαρα, τα οποία είναι απέναντι στους δρόμους της χώρας τους αλλά μαζί σε αυτό τον «κοινό αγώνα», ανήκουν σε νεοναζιστικούς πυρήνες. Ήταν ένα ξεκαθάρισμα των χούλιγκανς, μια ευκαιρία να δείξουν αίσθηση υπεροχής, ότι μετρούν περισσότερο στην πιάτσα. Αποτέλεσμα εθνικισμού είναι όμως όλη αυτή η ασπίδα που έχει στηθεί γύρω τους, καθώς και η προσπάθεια να «δικαιολογήσουν» τη στρατικοποίηση των ultras, λόγω των κινδύνων που προκύπτουν από εξωγενής παράγοντες, όπως η μετανάστευση και το προσφυγικό. Η δήλωση του Ιγκόρ Λεμπέντεβ, προέδρου του ρωσικού κοινοβουλίου ότι «τα παιδιά υπερασπίστηκαν την τιμή της πατρίδας μας δεν άφησαν τους Βρετανούς να μολύνουν τη γη μας».
Ως ήρωες παρουσιάζει τους συμπατριώτες που βρέθηκαν στη Γαλλία και το κρατικό Rossiya. «Οι Άγγλοι ξεκίνησαν τα επεισόδια στη Μασσαλία, κάνοντας επίθεση στους οπαδούς μας. Αλλά 250 Ρώσοι από όλα τα μέρη της χώρας δεν δείλιασαν και απέκρουσαν την επίθεση την μεθυσμένων νησιωτών». «Αν οι Ρώσοι παίκτες ήταν τόσο παθιασμένοι για το Euro όσο οι οπαδοί, θα ήμασταν ήδη πρωταθλητές», έγραψε ο Αντρέι Μαλόσοβ, πρώην εκπρόσωπος της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Πιο ακραίο από όλα το σχόλιο του υπεύθυνου επικοινωνίας της ερευνητικής επιτροπής της Ομοσπονδίας, ο οποίος τόνισε: ««ένας κανονικός άντρας, όπως πρέπει να είναι, τους αιφνιδιάζει. Είναι συνηθισμένοι σε "άντρες", που βλέπουν σε gay pride». Ακόμα κι αν όντως πολλές από τις μάχες δεν ξεκίνησαν από Ρώσους, ο τρόπος που επιλέγουν να χειριστούν το θέμα στη συνέχεια λέει πολλά.
Οι Αγγλοι και οι Γάλλοι
Oι Ρώσοι δημοσιογράφοι ήταν σε γενικές γραμμές αρκετά επιφυλακτικοί. Πολλοί δεν ήθελαν να μιλήσουν για τα επεισόδια στην πλειοψηφία τους και κυρίως δεν ήθελαν να καταδικάσουν τη ρωσική πλευρά. Οι Άγγλοι δε που βρέθηκαν στο κέντρο Τύπου ήταν, χωρίς να υπάρχει κάποια ανοιχτή πρόκληση, ξένο σώμα. Φάνηκε αυτό και από τον εκνευρισμό που προκάλεσε ερώτησή τους στον γιατρό της εθνικής για το θέμα ντόπινγκ και από τα ειρωνικά γέλια μετά την απάντησή του, αλλά και από το γεγονός ότι έγινε προσπάθεια να εκμαιεύσουν κάποιο αρνητικό σχόλιο για τα επεισόδια από τους παίκτες. Ο Μιχάλ, από την πλευρά του, ξεκαθάρισε: «Το ξεκίνημα των επεισοδίων έγινε μερικά 24ωρα πριν τον αγώνα, μετά την άφιξη των Άγγλων οπαδών. Ήταν ένας κανονικός πόλεμος. Στην αρχή ανάμεσα στους Άγγλους και την αστυνομία της Μασσαλίας. Μετά την πρώτη μάχη ήρθε αυτή των Άγγλων με τους οπαδούς της Μαρσέιγ, τους ντόπιους και στη συνέχεια με τους Ρώσους. Οπότε στην ουσία ήταν μάχη των Άγγλων με όλους τους υπόλοιπους».
Σύμφωνα με τα όσα μάθαμε ρωτώντας δεξιά και αριστερά, η Ομοσπονδία θα κάνει ό,τι μπορεί για να μην καταδικάσει τους οπαδούς, θεωρώντας πως δεν έχουν την παραμικρή ευθύνη. Τα ρίχνουν κυρίως στους Γάλλους, που δεν ήταν σωστά οργανωμένοι και που πήραν ακραία μέτρα, ενώ η αντίδραση που βγάζουν οφείλεται εν πολλοίς και στο ότι, όπως τονίζουν, άπαντες προσπάθησαν να ρίξουν όλη την ευθύνη σε αυτούς και να βγάλουν «καθαρούς» τους μεθυσμένους άγγλους. «Δείτε τα video, οι πλατείες είναι ήδη διαλυμένες από τους Άγγλους, ενώ οι Ρώσοι πάνε με γυμνά χέρια», μας είπε κάποιος που ήθελε να κρατήσει την ανωνυμία του. Βλέπουν μια κοινή προσπάθεια ενοχοποίησης, βγαίνουν στην αντεπίθεση και το παιχνίδι συνεχίζεται.
Ο κίνδυνος τιμωρίας και η Λιλ
Η UEFA έκρουσε τον κώδωνα του αποκλεισμού και κάλεσε σε απολογία τους Ρώσους. «Μπορεί να υπάρξει τιμωρία, αν γίνει κάτι ανάλογο στο μέλλον. Η επίσημη θέση της Ρωσικής Ομοσπονδίας είναι ότι αυτό είναι σωστό, να αναλαμβάνει δηλαδή δράση η UEFA, γιατί καταλαβαίνουν ότι όλα αυτά δεν είναι καλά για το ποδόσφαιρο συνολικά, όχι μόνο για τη Ρωσία και την Αγγλία», μας είπε ο δημοσιογράφος του Match TV. O Yπουργός Αθλητισμού, Βίταλι Μούτκο, ο οποίος κατόπιν εορτής παραδέχθηκε ότι ο κόσμος της ομάδας του δεν συμπεριφέρθηκε σωστά, βγήκε σε video από το Βελοντρόμ να λέει «φανταστικά συναισθήματα για το ματς» και πίσω του φαίνονταν οπαδοί που τρέχουν να επιτεθούν. Δείτε πως απευθύνθηκε στους χούλιγκανς πριν τη σέντρα.
Οι Ρώσοι μας είπαν ότι ένα σημαντικό κομμάτι των σκληροπυρηνικών ήρθε στη χώρα μόνο για το ξύλο με τους Άγγλους και πλέον έχει αποχωρήσει. Πλέον, αρκετοί φοβούνται για συνάντηση οπαδών και στο βορρά. Η Ρωσία παίζει με τη Σλοβακία στη Λιλ και οι Άγγλοι στη Λανς με τους Ουαλούς. Έχουν εκφραστεί φόβοι για νέες πιθανές συναντήσεις, αυτή τη φορά στο βορά, με τον Μοσακόφσκι να τονίζει στο gazzetta.gr: «Ελπίζω να μην υπάρξουν νέα επεισόδια. Ελπίζω να καταλάβουν ότι αν κάνουν κάτι μπορεί να επιφέρει τιμωρία στην ομάδα τους». Η μεγάλη ανησυχία πάντως, έχει να κάνει με το ότι όλο αυτό μπορεί να έχει συνέπειες στο Μουντιάλ του 2018...