Το VAR δεν θα αποφάσιζε ποτέ αν ήταν πέναλτι

Το πρωί της Παρασκευής έγινε γνωστό ότι η πλειοψηφία των συλλόγων που μετέχουν στην Premier League απέρριψε την χρήση του VAR στο πρωτάθλημα της περιόδου 2018-'19, επειδή οι Αγγλοι αντιλαμβάνονται ότι η χρήση του δεν έχει ακόμη ωριμάσει τόσο που αυτό να επιδρά θετικά στην εξέλιξη του ποδοσφαιρικού αγώνα. Δοκίμασαν την VAR προσθήκη σε ματς κυπέλλων, επιβεβαίωσαν την εντύπωση που τους είχε δημιουργήσει η εξ αποστάσεως παρακολούθηση των όσων συμβαίνουν στο γερμανικό και το ιταλικό πρωτάθλημα με το VAR, και κάπως έτσι κατέληξαν στην επιλογή να το αφήσουν να λειτουργεί στο πειραματικό περιβάλλον των αγώνων για τα κύπελλα, να το αφήσουν να λειτουργήσει στο Παγκόσμιο Κύπελλο και σε άλλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα και να το εισάγουν στη ζωή του πιο εμπορικού πρωταθλήματος στον πλανήτη όταν θα έχει προκύψει ένα νέο πρωτόκολλο χρήσης της τεχνολογίας μέσα από την εμπειρία δύο ετών χρησιμοποίησής του, δηλαδή όταν θα έχει εξελιχθεί σε ένα πραγματικά χρήσιμο εργαλείο απονομής Δικαιοσύνης και τήρησης των κανονισμών στα παιχνίδια.

Μερικές μέρες πίσω, την περασμένη Δευτέρα, ο Ιταλός πρώην διαιτητής Νικόλα Ριτσόλι, που φέρει, ως πρόεδρος της Επιτροπής Αξιολόγησης του VAR για το ιταλικό πρωτάθλημα την ευθύνη να συμπεράνει αν ο σημερινός τρόπος χρήσης – αξιοποίησης του VAR βοηθά ή όχι το ποδόσφαιρο, παραδέχθηκε δημόσια ότι έχουν γίνει τουλάχιστον 18 σοβαρά λάθη σε φάσεις αγώνων του ιταλικού πρωταθλήματος παρά τη χρήση του VAR και υπογράμμισε την ανάγκη περιορισμού του εύρους των περιπτώσεων παρέμβασης της τεχνολογίας στο ποδόσφαιρο.

Σε αυτό το σκηνικό η Ελλάδα ετοιμάζεται να υποδεχθεί το VAR, και για τον λόγο αυτό ξεκινά άμεσα η εκπαίδευση αυτών που θα κληθούν να χειριστούν την τεχνολογία για να βοηθήσουν τους διαιτητές στις αποφάσεις τους. Δεν είναι της στιγμής να κάνω σχόλια σχετικά με το κόστος χρήσης της τεχνολογίας· αυτή είναι συζήτηση μιας επόμενης φοράς, δεδομένου μάλιστα ότι δεν πρόκειται να την πληρώσει την τεχνολογία το ίδιο το επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Είναι όμως στιγμή να ξέρουν αυτοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις τι μπορούν να περιμένουν από το VAR, και κυρίως είναι καλή στιγμή για να ξέρουμε και όλοι εμείς περί τίνος πρόκειται ώστε να μην παραμυθιαζόμαστε ή να μην μας παραμυθιάζουν.

Το VAR δεν είναι τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης. Δεν είναι ένα πρόγραμμα που αποφασίζει μόνο του αν ο Μπενατιά έκανε ή όχι πέναλτι στον Λούκας Βάσκες. Ανθρώπινο μάτι βλέπει τη φάση, ανθρώπινο μυαλό επεξεργάζεται τα δεδομένα, ανθρώπινη φωνή ακούγεται στο ακουστικό του διαιτητή για να εκφέρει γνώμη ή και να πάρει ευθύνη· όποτε νιώθει ασφαλής ο χειριστής για να πάρει την ευθύνη και να μην στείλει τον διαιτητή “να δεις τη φάση στο μόνιτορ και να πάρεις μόνος σου απόφαση”. Οι εικόνες που προβάλλονται στα μόνιτορ που έχει μπροστά του ο “διαιτητής βίντεο” είναι λήψεις μιας φάσης από διαφορετικές κάμερες, δηλαδή από διαφορετικές γωνίες. Το VAR δεν είναι goal line technology, δεν σερβίρει “ήταν/δεν ήταν” ετυμηγορίες. Δεν αποφασίζει η τεχνολογία, όπως συμβαίνει με την goal line technology. Ο διαιτητής αποφασίζει.

Οπως δεν θα έλυνε το πρόβλημα που προέκυψε στην τελευταία φάση του Ρεάλ – Γιουβέντους, το VAR δεν πρόκειται να λύσει ως δια μαγείας όλα τα προβλήματα που δημιουργεί στο ελληνικό ποδόσφαιρο η διαιτησία. Η χρήση της τεχνολογίας είναι βοηθητική, αλλά δεν είναι πανάκεια. Κι αν την VAR τεχνολογία την χρησιμοποιήσουν οι ίδιοι που χρησιμοποιούσαν τις ελληνικές σφυρίχτρες, το αποτέλεσμα θα είναι “μια απ' τα ίδια”.

Ναι, με ξένους αρχιδιαιτητές, χωρίς ελληνικά μυαλά και στόματα να επηρεάζουν την ελληνική διαιτησία, και με τη χρήση του VAR δημιουργούνται καλύτερες, πιο πειστικές προδιαγραφές διαφάνειας και δικαιοσύνης στο ποδόσφαιρο. Ομως μέχρι εκεί. Είναι πασιφανές και πανθομολογούμενο ότι το VAR έχει πολύ δρόμο ακόμη μέχρι να ωριμάσει τόσο η χρήση του που πραγματικά να βελτιώνει και να διευκολύνει το έργο των διαιτητών. Είναι πάντα οι διαιτητές, δηλαδή ανθρώπινα μυαλά που αποφασίζουν. Και το δικό μας πρόβλημα, το ελληνικό, σχετίζεται με τα μυαλά, όχι με τα μάτια.