Το ντέρμπι Μπόκα - Ρίβερ είναι το κορυφαίο στον πλανήτη!

Το ποδόσφαιρο μέσα από τις αναμετρήσεις και τους αντιπάλους του αναδεικνύει και τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα σε λαούς και κοινωνικές τάξεις. Ποδοσφαιρικοί αστέρες ή Θρύλοι έχουν επηρεάσει την κοινωνία και τον κόσμο. Πως συνδέεται ένα μεγάλο ντέρμπι με όλα αυτά; Συνδέεται. Με το πως επηρεάζει την κοινωνία αλλά και το πως μπορεί να υπάρχει ένας συνδυασμός υποστηρικτών που προέρχεται από την εργατική τάξη ή πιο οικονομικά εύρωστους φιλάθλους. Τα αστέρια του ποδοσφαίρου από την άλλη είναι αγαπητά από τα δημόσια σχολεία μέχρι τους εργάτες.

Στην... καρδιά ενός πολύ μεγάλου ντέρμπι, του κορυφαίου στον κόσμο, το κοινωνικό status είναι πιο επιδραστικό από ποτέ. Το Μπόκα - Ρίβερ δεν είναι ένα απλό ντέρμπι. Είναι από τη μία η φτωχή και εργατική τάξη με ότι πρεσβεύει κι από την άλλη η πλούσια τάξη. Εκείνη η πλευρά που επειδή έχει χρήμα και δύναμη θεωρεί πως είναι ανώτερη. Και σε άλλες αναμετρήσεις μπορεί να δει κανείς παραδείγματα ομάδων με διαφορετικές κοινωνικές καταβολές. Όμως αυτό ίσως είναι το πιο μεγάλο και χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Η Ατλέτικο Ρίβερ Πλέιτ δημιουργήθηκε από την εργατική τάξη του Μπουένος Άιρες το 1901. Ο σύλλογος ιδρύθηκε το 1901 στην γειτονιά Λα Μπόκα της αργεντίνικης πρωτεύουσας. Ρίβερ Πλέιτ είναι η αγγλική ονομασία του ποταμού Ρίο Ντε Λα Πλάτα, στις όχθες του οποίου είναι κτισμένο το Μπουένος Άιρες. Δεν είναι εξακριβωμένο γιατί επιλέχθηκε αυτή η εκδοχή αντί της αυθεντικής ισπανικής - κατά την κυρίαρχη αντίληψη, οφείλεται σε κάποιον απ' τους ιδρυτές του συλλόγου, ο οποίος έμαθε ποδόσφαιρο παρακολουθώντας Άγγλους ναύτες να παίζουν στην προκυμαία του τοπικού παραποτάμιου λιμανιού, δίπλα σε κιβώτια που έγραφαν River Plate.


Η Ατλέτικο Μπόκα Τζούνιορς ξεπήδησε τέσσερα χρόνια μετά. Το 1905. Σε αντίθεση με τα περισσότερα ποδοσφαιρικά σωματεία των αρχών του 20ού αιώνα που ιδρύθηκαν από Άγγλους, η «Κλουμπ Ατλέτικο Μπόκα Τζούνιορς» (Club Atlético Boca Juniors) ξεκίνησε ως η ομάδα των Ελλήνων και Ιταλών μεταναστών που ήταν συγκεντρωμένοι στο λιμάνι του νοτιοανατολικού Μπουένος Άιρες. Εκεί οφείλεται και το προσωνύμιο Γενοβέζοι (Los Xeneizes), αφού η συνοικία Λα Μπόκα ήταν η καρδιά της παροικίας των προερχομένων απ' τη Γένοβα. Παρ' όλα αυτά το όνομά της είναι στην αγγλική γλώσσα, όπως συνηθιζόταν τότε στην Αργεντινή.

Πρώτο χρώμα της ήταν το ροζ που σύντομα αντικαταστάθηκε από λευκές και μαύρες κάθετες ρίγες. Όμως μια ακόμα ομάδα της περιοχής φορούσε ασπρόμαυρα, οπότε αποφασίσθηκε να γίνει αγώνας μεταξύ τους για το ποια θα τα κρατήσει. Η Μπόκα έχασε και αποφάσισε να υιοθετήσει τα χρώματα της σημαίας του πρώτου καραβιού που θα έμπαινε στο λιμάνι. Αυτό ήταν το σουηδικό κάργκο Drottning Sophia και έκτοτε η ομάδα φορά μπλε και κίτρινα, τα χρώματα της σουηδικής σημαίας. Κυρίως πάντως οι ιδρυτές της ήταν Ιταλοί. Το πρώτο ντέρμπι έγινε το 1908. Στη συνέχεια η Ρίβερ άλλαξε περιοχή και... αναβαθμίστηκε. Μπήκε στο προάστιο του Νούνιες στα μέσα της δεκαετίας του '20. Μόλις το ποδόσφαιρο έγινε πιο επαγγελματικό στα τότε δεδομένα και το 1931 άρχισε να σκορπάει περισσότερα χρήματα. Αγόρασε τον εξτρέμ Κάρλος Πεουτσέλε δίνοντας 10.000 δολάρια.

Μετά τον φορ Μπερνάμπε Φερέιρα με το τρομερό για τότε ποσό των 35.000 δολαρίων. Συνηθέστερο παρατσούκλι του συλλόγου είναι το «Εκατομμυριούχοι» (Millonarios). Οφείλεται στο γεγονός ότι τα πρώτα χρόνια μετά την επαγγελματοποίηση του αργεντίνικου πρωταθλήματος (1931), η διοίκηση είχε ξοδέψει αμύθητα - για την εποχή - ποσά ώστε να χτίσει την ομάδα που θα δέσποζε έως την δεκαετία του '50.

Από τότε έμεινε αυτό το παρατσούκλι και διαχώρισε για τα καλά τους δύο αντιπάλους. Αυτή η μεγάλη κοινωνική, οικονομική αλλά και συνολική διαφορά των δύο ήταν και το βασικό αντικείμενο της... διαμάχης τους. Με την γενική αίσθηση πως η Μπόκα είναι περισσότερο η ομάδα του λαού και η Ρίβερ των πλουσίων και μεσοαστών. Και φυσικά όλη αυτή η ιδέα και η αντίληψη πέρασε στους οπαδούς και την περνούσαν στα παιδιά τους. Οι οπαδοί της Μπόκα αποκαλούσαν Gallinas (κοτόπουλα ή κότες εάν θέλετε) εκείνους της Ρίβερ. Θεωρούσαν ότι δεν είχαν κότσια και στέκονταν ακόμα και στον τελικό του 1966 με την Πενιαρόλ στο Κόπα Λιμπερταδόρες.

Οι οπαδοί της Ρίβερ έλεγαν εκείνους της Μπόκα «chanchitos» (μικρά γουρούνια) και bosteros (σ.σ. σε ελεύθερη μετάφραση συλλέκτες κοπριάς). Οι ultras αφομοίωσαν και κράτησαν αυτές τις προσβολές, που πέρασαν και στους παίκτες. Χαρακτηριστικό ήταν πως ο άσος της Μπόκα, Χουάν Ρομάν Ρικέλμε, είχε πει κάποτε πως "όταν ξυπνάω δεν μπορώ να φορέσω τίποτα κόκκινο ή άσπρο". Επίσης πόζαρε με φωτογραφίες που ανέφεραν πάνω την λέξη Bosteros. Ο Τέβες που γύρισε στην πρώτη του ομάδα, την Μπόκα το 2015, σκόραρε σε ντέρμπι και πανηγύρισε κάνοντας τον χορό του... κοτόπουλου! Πήρε κόκκινη ξεκινώντας μία ένταση αλλά το ίδιο έκανε και ο Ματίας Αλμέιδα της Ρίβερ το 2011, που φίλησε το σήμα της ομάδας μπροστά από τους οπαδούς της Μπόκα.

Οι οπαδοί επίσης έκαναν... πλάκες. Η μία πλευρά στην άλλη. Πλάκες που μπορεί να έβγαζαν και μεγάλη ένταση, αλλά ξεκινούσαν ως... πικάρισμα. Στο πλαίσιο των ντέρμπι οι οπαδοί των δύο ομάδων έφτιαχναν ακόμα και μουσική και τραγούδια. Οι οπαδοί της Μπόκα ανέφεραν σε λίστες τα τραγούδια που θα έλεγαν στο Monumental για να τα βλέπουν οι οπαδοί της Ρίβερ. Το... πικάρισμα είχε να κάνει ακόμα και με το όταν οι οπαδοί της Ρίβερ ασχολούνταν με το πως θα... απαντήσουν με τραγούδια και συνθήματα η Μπόκα σήκωνε κούπες. Οι οπαδοί της Ρίβερ πήραν μία ιδέα από τους Pink Floyd και έφτιαξαν ένα μεγάλο γουρούνι που φορούσε φυσικά την φανέλα της Μπόκα. Υπήρξαν και πιο ακραία πράγματα όπως τον τελικό του Κόπα Λιμπερταδόρες το 2018 όπου οπαδοί της Μπόκα έκαιγαν σπίτια των οπαδών της Ρίβερ και το ανάποδο.

Το Monumental σε σύγκριση με το Μπομπονέρα είναι πιο παλιό στάδιο. Είχε φιλοξενήσει εννιά ματς στο Παγκόσμιο του 1978 (σ.σ. μαζί και τον τελικό). Το La Bombonera της Μπόκα είναι ένα εξαιρετικό και επιβλητικό στάδιο που ξεχωρίζει για τα χρώματά του και την... ποικιλία με οπαδούς. Από πιο κατασταλγμένους μέχρι παιδιά και γιαγιάδες. Από αυτά τα γήπεδα έχουν περάσει τεράστιοι παίκτες. Μοναδικά ματς και τρομερή ποιότητα από Αργεντίνους αλλά και άλλους Λατινοαμερικάνους άσους. Η Μπόκα την περίοδο που η Ρίβερ ξόδευε πολλά λεφτά εκείνη ήταν... συλλέκτρια τίτλων. Κυριαρχούσε τότε σε σχέση με τη Ρίβερ. Η Ρίβερ έχει 37 τίτλους, η Μπόκα 33 και μετά είναι η Ρασίνγκ με 17. Η Μπόκα είχε και άλλο συν. Έχει κερδίσει το Κόπα Λιμπερταδόρες έξι φορές και η αντίπαλός της τρεις. Είναι σαν το Λίβερπουλ - Γιουνάιτεντ. Η Μπόκα έχει κερδίσει τέσσερα από τα διεθνή της τρόπαια αυτόν τον αιώνα. Τρία από αυτά με την καθοδήγηση του Κάρλος Μπιάνκι. Η Ρίβερ τους έκοψε αυτήν την χαρά με το Κόπα Λιμπερταδόρες που πήρε το 2015!

Ο υποβιβασμός της Ρίβερ το 2011 ήταν ένα ισχυρό πλήγμα για τους «Εκατομμυριούχους». Ο Μαρτίν Μαζούρ του περιοδικού El Grafico λέει πως 100 χρόνια πίσω ήταν η εργατική τάξη εναντίον της αριστοκρατίας και ότι τώρα είναι απλά το μίσος. Το μίσος που εξακολουθεί να υπάρχει μεταξύ των δύο πλευρών. Στέκεται στους 2.000 και πλέον αστυνομικούς που χρειάζονται σε κάθε ντέρμπι, στις τουλάχιστον δύο κόκκινες που είναι ανά αγώνα και στις μεγάλες εντάσεις. Το να δεις ένα τέτοιο ντέρμπι και ειδικά στο La Bombonera είναι εμπειρία ζωής. Και στις εξέδρες θα δεις τα πάντα: από φτερά κοτόπουλου ή κότας μέχρι... ιπτάμενα γουρούνια.