Παναθηναϊκό Στάδιο: έχεις βιώσει μια πιο fast food εμπειρία επίσκεψης;

Βουλευτικές Εκλογές 2019 με νέα ειδικά στοιχήματα. | (+21)

Περίπου μια δεκαετία πίσω, τον καιρό που διασχίζοντας την “Βασιλέως Κωνσταντίνου” έβλεπα το έρημο Παναθηναϊκό Στάδιο πίσω από τα κάγκελα που σου απαγόρευαν την είσοδο, έσκαγα από ντροπή, που το Στάδιο παρέμενε κλειστό και υποχρέωνε τον επισκέπτη να το χαζεύει και να το φωτογραφίζει – επί μια ολόκληρη δεκαετία, από το 2000 έως το 2010 – μόνο από μακριά. Γι' αυτό και είχα χαρεί πολύ τον Αύγουστο του 2010, όταν η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή κατάφερε, μετά από πολύ κόπο, να ανοίξει το Στάδιο και να επιτρέψει τις επισκέψεις στο κοινό. Εννιά χρόνια μετά, την περασμένη Κυριακή, έκανα μια βόλτα, ως επισκέπτης, πληρώνοντας το εισιτήριο των 5 €, στο Καλλιμάρμαρο. Αυτή την εμπειρία και τις πρώτες σκέψεις που μου προκάλεσε για πολλοστή φορά σε σχέση με την τουριστική αξιοποίηση του Παναθηναϊκού Σταδίου, τις κατέγραψα στο κινητό μου.

Περίπου 15 χρόνια πίσω έκανα για πρώτη φορά μια συζήτηση με υπουργό Τουρισμού σχετικά με τον αθλητικό τουρισμό και το λάθος που κάνει η Ελλάδα να αδιαφορεί για αυτόν. Τις πρώτες κουβέντες τις έκανα τον καιρό που ζούσα με την ψευδαίσθηση ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να κάνει αυτό που έκανε η Βαρκελώνη μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992, ή αυτό που κάνει από το 2012 και μετά το Λονδίνο με την τουριστική αξιοποίηση του Olympic Park, το οποίο δέχθηκε περισσότερους από 3 εκατομμύρια επισκέπτες μόνο στο πρώτο έτος της λειτουργίας του, το 2013. Τις έκανα τον καιρό που ζούσα με την ψευδαίσθηση ότι η Ελλάδα θα βρει τον τρόπο να αξιοποιήσει, όχι μόνο τουριστικά, το συγκρότημα των εγκαταστάσεων του ΟΑΚΑ και ήθελα να πιστεύω ότι θα έφτιαχνε πράγματι Ολυμπιακό Μουσείο δίπλα στο Ολυμπιακό Στάδιο.

Σήμερα, που ξέρω ότι το Ολυμπιακό Μουσείο της Αθήνας δεν πρόκειται να κατασκευαστεί ποτέ, κι ας έχει κοστίσει ήδη 32 εκατ. ευρώ και πρόκειται να κοστίσει περισσότερα από 50 εκατ. ευρώ, και που βλέπω το ΟΑΚΑ να σαπίζει, κυριολεκτικά, επειδή η Ελλάδα δεν έχει βρει τρόπο να το συντηρεί, οι ψευδαισθήσεις μου έχουν διαλυθεί. Παρ' όλα αυτά όμως το μυαλό μου αδυνατεί να δεχθεί ότι η σημερινή Ελλάδα, που τόσο πολύ – λέει ότι – νοιάζεται να επενδύσει παραπάνω στον τουρισμό αφήνει ουσιαστικά αναξιοποίητο το Παναθηναϊκό Στάδιο. Δεν περιμένω οι Ελληνες να γίνουν ξαφνικά Αγγλοι και να ζήσω την εποχή που το Καλλιμάρμαρο θα δέχεται περισσότερους από 2 εκατομμύρια επισκέπτες, που δέχεται εδώ και μια δεκαετία το Wembley Stadium επειδή διαφημίζεται σωστά ως σπίτι του ποδοσφαίρου. Δεν μπορώ όμως να δεχθώ ότι η Ελλάδα σήμερα πανηγυρίζει επειδή κατάφερε να ανεβάσει – το 2018 – τον αριθμό των επισκεπτών του Παναθηναϊκού Σταδίου σε 240.722 επισκέπτες. Ναι, για τα μέτρα της ΕΟΕ, που ξεκίνησε από τους 50.358 επισκέπτες το 2011, που ήταν η πρώτη ολόκληρη χρονιά λειτουργίας του, αυτό το νούμερο μπορεί να μοιάζει με επιτυχία. Η τουριστική αξιοποίηση του Παναθηναϊκού Σταδίου όμως σε μια κανονική χώρα θα ήταν ζήτημα εθνικό, όχι μιας ολυμπιακής επιτροπής. Το Παναθηναϊκό Στάδιο προσφέρει σήμερα στον επισκέπτη την πιο φτωχή εμπειρία που θα μπορούσε το μυαλό να φανταστεί. Εχουμε εδώ το στάδιο των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, και το προσφέρουμε μόνο για μια επίσκεψη του ποδαριού.

Στην σημερινή εποχή, που η αρχιτεκτονική, η μηχανική και όλες οι συναφείς επιστήμες έχουν φτάσει στο επίπεδο που τους επιτρέπει να κάνουν τα πάντα παντού, είναι αδιανόητο να λειτουργεί το Παναθηναϊκό Στάδιο με παροχές ενός περιπτέρου και μιας τέντας παραλίας κάτω από την οποία στέκεται ο φύλακας και συχνά στριμώχνονται δίπλα του οι τουρίστες προκειμένου να προστατευθούν για λίγο από τον ήλιο για να θαυμάσουν για λίγο παραπάνω τη θέα του Σταδίου. Δεν είναι δυνατόν να μην μπορεί να βρει το Κράτος χώρο σε κάποιο από τα διπλανά κτήρια για να δημιουργήσει ένα αξιόλογο μουσείο, δεν είναι δυνατόν να μην λύνεται η άσκηση του πώς δημιουργείς έξω από το Στάδιο έναν χώρο που θα επιτρέπει στον επισκέπτη να παραμένει, να κάθεται για να θαυμάσει το Καλλιμάρμαρο προστατευμένος από τον ήλιο. Δεν γίνεται να δεχθείς ότι σήμερα η Ελλάδα δεν ξέρει να κάνει αυτό που ξέρουν να κάνουν όλες οι χώρες που εκμεταλλεύονται τα αθλητικά αξιοθέατά τους, τα οποία έχουν ελάχιστη ιστορία μπροστά σε αυτή του Παναθηναϊκού Σταδίου.

Τώρα πια, δεν βρίσκω απολύτως κανένα νόημα να μοιράζομαι αυτές τις σκέψεις με αυτούς που διοικούν τον Τουρισμό ή τον Πολιτισμό της Ελλάδας. Η ιστορία των τελευταίων 15 ετών με έχει πείσει ότι χάνω τον χρόνο μου. Καμιά φορά όμως, όπως μου συνέβη την περασμένη Κυριακή, με κυριεύουν η θλίψη και η οργή για αυτό που ζω εδώ, το οποίο ατυχώς συγκρίνω με αυτό που ζω όταν επισκέπτομαι μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Βλέπω τα μπινελίκια με μαύρο σπρέι πάνω στον ανδριάντα του Γεωργίου Αβέρωφ, ή την παράγκα του ρακοσυλλέκτη που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Στάδιο, στην είσοδο του Εθνικού Κήπου που οδηγεί προς το Ζάππειο Μέγαρο και αρνούμαι να δεχθώ ότι αυτό συμβαίνει στην Ελλάδα του 2019. Αρνούμαι να χωνέψω ότι είμαστε όσο απολίτιστοι δείχνουμε, τόσο ανίκανοι να σταθούμε στο ύψος της ιστορίας του τόπου μας. Και τα μοιράζομαι όλα αυτά μαζί σας με όραμα την πιθανότητα οι επόμενοι να διορθώσουν τα λάθη που κάνουμε όλοι εμείς που σήμερα ανεχόμαστε αυτό που ζούμε και δεν κάνουμε τίποτα για να το αλλάξουμε.