Αντρέι... προχώρα!

Όταν ήταν μικρός αναγκάστηκε να περάσει δύο μήνες σε μια κατασκήνωση, μέχρι να αποφασίσει η κυβέρνηση της Σοβιετικής Ένωσης τι θα κάνει με το ατύχημα στο Τσέρνομπιλ. Κάπως έτσι ξεκινάει η ιστορία του μεγάλου Ουκρανού επιθετικού, ο οποίος δακρύζει στο όνομα του Βαλερί Λομπανόφσκι, μιλάει μόνο ιταλικά με τη σύζυγό του, επιτίθεται στον Ζοσέ Μουρίνιο και λατρεύει να κάνει περήφανη τη χώρα του. Το gazzetta.gr παρουσιάζει τον άσο της Εθνικής Ουκρανίας μέσα από εφτά διαφορετικές ιστορίες.

1. Το ατύχημα και η μπάλα!

Γεννήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου του 1976 και πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στο χωριό Ντβιρκισίνα, περίπου 60 μίλια νότια του Κιέβου. Εκεί πέρασε τα πρώτα του χρόνια, μέχρι το 1986, όταν το ατύχημα στο Τσέρνομπιλ ήρθε να του αλλάξει τη ζωή. Του μικρού Αντρέι, της 12χρονης τότε αδελφής του Ελένας και των γονιών του. Ο πατέρας του Μίκολα ήταν μηχανικός στον στρατό και η μητέρα του Λιούμποφ δούλευε ως νοσηλεύτρια, όταν στις 26 Απριλίου του 1986 έγινε η έκρηξη.

«Γνωρίζαμε ότι κάτι έγινε, γιατί ο πατέρας μου ήταν στο στρατό, όμως κυρίως υπήρχαν φήμες. Οι άνθρωποι συνέχισαν να πηγαίνουν στις δουλειές τους και κυκλοφορούσαν κανονικά. Δεν υπήρχε πανικός. Για αρκετό καιρό, ο Τύπος και η τηλεόραση δεν μπορούσαν να πουν τι ακριβώς είχε συμβεί, δεν ήξεραν πόσο σοβαρό είναι», θα δηλώσει για εκείνες τις πρώτες στιγμές, που η αθωότητα της παιδικής του ηλικίας δεν του επέτρεπε να σκεφτεί διαφορετικά. Όπως, φυσικά, και η μυστικοπάθεια της σοβιετικής κυβέρνησης, που δεν ήθελε να διαρρεύσει το ατύχημα.

Μόλις οι αρχές αντιλήφθηκαν το μέγεθος της καταστροφής και μόλις ολοκληρώθηκαν οι σχολικές εξετάσεις τα παιδιά των γύρω περιοχών μεταφέρθηκαν στα ανατολικά της χώρας, σε μια κατασκήνωση κοντά στο Ντόνετσκ. «Μας πήγαν κοντά στη θάλασσα. Εντέλει, μετά από δύο ή τρεις μήνες, ήρθαν οι γονείς μου και μας πήραν». Εκεί κάπου θα άλλαζε η ζωή του Αντρέι Σεφτσένκο, ο οποίος στην παιδική του ηλικία προτιμούσε ως άθλημα το μποξ, ωστόσο λόγω ύψους αναγκάστηκε να επιλέξει το ποδόσφαιρο.

Δεν θα αργούσε να αντιληφθεί πως έκανε τη σωστή επιλογή. Σε ηλικία 10 ετών τον ανακάλυψε ο σκάουτ της Ντιναμό Κιέβου Αλεξάντερ Σπακόφ και κλήθηκε να μ πει στο πρόγραμμα του συλλόγου. Η αναγνώριση θα ερχόταν σταδιακά. Σε ηλικία 13 ετών τερμάτισε πρώτος σκόρερ στο τουρνουά «Ίαν Ρας» στην Ουαλία και πήρε ως έπαθλο τα παπούτσια του μεγάλου Βρετανού σκόρερ. «Ήταν πολύ μεγάλα μου, όμως εγώ ήμουν αποφασισμένος να τα φοράω, μέχρι να φτάσει η στιγμή που θα μου κάνουν», είπε χρόνια μετά και αποκάλυψε πως ακόμα τα έχει στην ντουλάπα του.

Η πρώτη απογοήτευση για τον Αντρέι Σεφτσένκο θα έρθει σε ηλικία 16 ετών, όταν θα αποτύγχανε να μπει στο αθλητικό πανεπιστήμιου του Κιέβου… «Έπρεπε να διαλέξω. Είτε να συνεχίζω να παίζω ποδόσφαιρο ή να βαδίσω σε άλλη κατεύθυνση. Ήταν δύσκολη εποχή, όμως ποτέ δεν έχασα την αυτοπεποίθησή μου».

2. Ο δάσκαλος και το Champions League!

Μετά την αποτυχία, γνώριζε πως δεν είχε πολύ χρόνο. Ζήτησε και πήρε μερικές εβδομάδες προθεσμία από τους γονείς του και την κατάλληλη στιγμή, η Ντιναμό τού έκανε πρόταση για να παίξει στην δεύτερη ομάδα. Ένα χρόνο μετά, στα 17 του χρόνια, ήταν στέλεχος της πρώτης ομάδας. Είχε προλάβει, ήδη, να αποδείξει την αξία του ως σκόρερ. Στην πρώτη του χρονιά με την δεύτερη ομάδα είχε πετύχει δώδεκα γκολ και ο κόσμος ήταν έτοιμος να υποδεχτεί τον Αντρέι Σεφτσένκο.

Το «μπαμ» ήρθε υπό τις οδηγίες του μεγάλου δασκάλου του ουκρανικού ποδοσφαίρου Βάλερι Λομπανόφσκι τη σεζόν 1997-98. Το ταλέντο και η εκτελεστική δεινότητα του 20χρονου στράικερ ήταν πολύ δύσκολο, πλέον, να κρυφτούν από τον υπόλοιπο κόσμο. Το χατ-τρικ στην Βαρκελώνη έφερε την Ευρώπη στα πόδια του… «Ήταν η νύχτα που ανακαλύφθηκα. Μετά από αυτό, δεν μπορούσε να υπάρχει μυστικοπάθεια». Έμεινε ακόμα ένα χρόνο στην Ουκρανία, κατέκτησε ένα ακόμα πρωτάθλημα με την Ντιναμό, πριν έρθει η στιγμή που θα γινόταν πολίτης… Ιταλίας! Πολίτης Μιλάνου για την ακρίβεια, αφού το ταξίδι στην πρωτεύουσα της μόδας θα άλλαζε τη ζωή του.

3. Η καταξίωση, η κουμπαριά, η προδοσία!

Το ποσό ήταν κοντά στα 25 εκ. δολάρια. Η Μίλαν είχε μόλις επιστρέψει στην κορυφή του ιταλικού πρωταθλήματος, όμως έψαχνε για χρόνια την κολώνα για την επίθεσή της. «Ήταν σα να ξεκινούσα τη ζωή μου από την αρχή», θα πει ο Αντρέι Σεφτσένκο, που στα 22 του χρόνια, έπρεπε να μάθει ιταλικά, να συνηθίσει μια διαφορετική κουλτούρα και να αποδείξει ότι άξιζε τόσο τα λεφτά, όσο και τον ντόρο γύρω από το όνομά του. Οι γύρω του, τον θυμούνται ως ένα ήρεμο χαρακτήρα, σιωπηλό και ντροπαλό, αλλά αποφασισμένο και σίγουρο όταν έμπαινε μέσα στο γήπεδο.

Η επένδυση της Μίλαν θα βγει από την πρώτη σεζόν. Ο Αντρέι Σεφτσένκο θα γίνει ο πρώτος ξένος παίκτης που θα αναδειχθεί πρώτος σκόρερ στην πρώτη του σεζόν στο καμπιονάτο. Πολλές πρωτιές μαζεμένες, αλλά όχι και για την ομάδα του. Παρότι δεν ήταν ο παίκτης που θα «έπαιζε» με τον κόσμο, ο Ουκρανός έγινε γρήγορα το αγαπημένο παιδί στο «Σαν Σίρο» και έφτασε με την ιταλική ομάδα στην κορυφή του κόσμου.

Στο «Θέατρο των Ονείρων» θα κατακτήσει το Champions League και θα γίνει εκείνος που θα δώσει το έναυσμα για τα πανηγύρια, σκοράροντας στο τελευταίο πέναλτι του αγώνα. Θα ακολουθήσουν το Σούπερ Καπ της Ευρώπης, αλλά και το ιταλικό πρωτάθλημα την επόμενη σεζόν, ο τίτλος που του έλειπε. Με 24 γκολ σε 32 αγώνες θα επαναλάβει το επίτευγμα της πρώτης του σεζόν στο Μιλάνο και θα αναδειχθεί πρώτος σκόρερ. Ίσως να ήταν το πρώτο σημάδι ότι ο κύκλος του με την φανέλα της Μίλαν σιγά-σιγά έκλεινε. Παράλληλα με τις ομαδικές επιτυχίες, θα κερδίσει τη χρυσή μπάλα το 2004 και θα βρίσκεται στην κορυφή του κόσμου.

Οι επόμενες δύο σεζόν θα είναι φθίνουσες, όμως το ταλέντο του θα συνεχίσει να τον κρατάει στην επιφάνεια. Στις 23 Νοεμβρίου του 2005 θα πετύχει τέσσερα γκολ απέναντι στην Φενερμπαχτσέ και θα γίνει τότε μόλις ο πέμπτος παίκτης στην ιστορία του Champions League που θα έχει καταφέρει κάτι τέτοιο, όμως είχε προηγηθεί ένας τελικός που τον πόνεσε πολύ. Η απώλεια του Champions League στην Κωνσταντινούπολη και η δική του χαμένη ευκαιρία στην παράταση του αγώνα με την Λίβερπουλ θα τον στοιχειώσουν, όπως και το πέναλτι που αυτή τη φορά θα χαρίσει το κύπελλο στην αγγλική ομάδα.

Την ίδια στιγμή, οι φήμες για μετακόμισή του στο Λονδίνου και την Τσέλσι του Ρομάν Αμπράμοβιτς θα είναι ολοένα και εντονότερες. Η αρχική αντίδραση κάπως αναμενόμενη και συνηθισμένη. Ο Γκαλιάνι να δηλώνει πως ο ποδοσφαιριστής δεν πωλείται, ο Αντρέι να ξεκαθαρίζει πως ακόμα κι αν θέλει η Μίλαν να τον πουλήσει εκείνος δεν θέλει να φύγει και ο Τύπος να «φωνάζει» για επικείμενη μεταγραφή. Φαίνεται πως η κουμπαριά με τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι (έχει βαφτίσει τον γιο του Σεφτσένκο) δεν ήταν αρκετή για να βάλει στοπ στα λεφτά του Ρώσου μεγιστάνα.

Η Μίλαν θα πωλούσε το καλοκαίρι του 2006 τον δεύτερο σκόρερ όλων των εποχών της, τίτλο που κατείχε από τις 8 Φεβρουαρίου του ίδιου χρόνου. Οι οπαδοί των ροσονέρι θα σπεύσουν να τον χαρακτηρίσουν προδότη, όπως και οι συμπαίκτες του όταν τον είδαν να φιλάει τη φανέλα της Τσέλσι. «Καλύτερα να μην πω τι ακριβώς σκέφτομαι», θα πει ο Τζενάρο Γκατούζο για να συμπληρώσει ο Κάρλος Αντσελότι: «Φαίνεται πως βιάστηκε να πέσει με τα μούτρα στην καινούργια του ομάδα».

«Οι άνθρωποι τείνουν να δίνουν πολύ μεγαλύτερη αξία σε απλά πράγματα όπως αυτή η κίνηση», θα είναι η δική του απολογία για να κλείσει το κεφάλαιο, όπως εκείνος πίστευε. «Δεν κοιτάνε τον άνθρωπο, αλλά μια μικρή και ασήμαντη κίνηση. Δεν κέρδισα τον κόσμο στο Μιλάνο επειδή φιλούσα τη φανέλα. Τον κέρδισα με τον τρόπο που έπαιζα. Κι αυτό σκοπεύω να κάνω και με την Τσέλσι».

4. Οικογένεια και φιλίες!

Το Μιλάνο δεν θα σηματοδοτεί απλά την κορύφωση της καριέρας του. Σηματοδοτεί και την ευημερία της προσωπικής του ζωής. Στα χρόνια που έμεινε στο Μιλάνο ανέπτυξε ιδιαίτερη φιλική σχέση με τον Τζόρτζιο Αρμάνι, ο οποίος χρησιμοποίησε τον Σεφτσένκο και την Πάτζικ ως τα πρόσωπα για την κολεξιόν του 2006, ενώ συνεργάζονται και επαγγελματικά. Ο Ουκρανός επιθετικός έχει ανοίξει δύο Αρμάνι μπουτίκ στην πατρίδα του το 2002 και το 2004 αντίστοιχα. Εκείνο, όμως, που κυρίως του πρόσφερε ο Αρμάνι ήταν η γυναίκα της ζωής του.

Το 2002 θα γίνει η γνωριμία με την μετέπειτα σύζυγό του. Ο Αντρέι Σεφτσένκο θα γνωρίσει και θα ερωτευτεί με την αμερικανίδα Κρίστεν Πάτζικ, μοντέλο στο επάγγελμα, σε πάρτι μετά από επίδειξη μόδας του γνωστού μόδιστρου και δύο χρόνια αργότερα θα παντρευτούν. Η ιδιωτική τελετή θα γίνει σε γήπεδο γκολφ (χόμπι του Σεφτσένκο) στην Ουάσινγκτον.

Τα ιταλικά είναι η γλώσσα με την οποία επικοινωνούσαν, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει μπει στη ζωή τους και η… αγγλική! Η οικογένειά τους άρχισε να μεγαλώνει μετά το γάμο τους. Ο Τζόρνταν είναι ο πρώτος γιος του ζευγαριού και ο πιο… διάσημος. Πήρε το όνομά του από τον διάσημο αμερικάνο μπασκετμπολίστα και ήρθε στη ζωή στις 29 Οκτωβρίου του 2004, ενώ τον βάφτισε ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Στις 10 Οκτωβρίου του 2006 γεννήθηκε ο Κρίστιαν, δεύτερος γιος του Αντρέι και της Κρίστεν. Οι γιοι τους ήταν για πολλούς ο λόγος που αποφάσισε να μετακομίσει στην Αγγλία και το Λονδίνο. Η γυναίκα του και η πίεση που του άσκησε ήταν, κατά άλλους, ο λόγος να πειστεί ο Σεφτσένκο.

5. Η γνωριμία και η συνεργασία!

Ήταν καλοκαίρι του 2003. Ο Αντρέι Σεφτσένκο ήταν πρωταθλητής Ευρώπης με την Μίλαν και ο Ρομάν Αμπράμοβιτς ήθελε να κατακτήσει την Ευρώπη. Το ξενοδοχείο «Τέσσερις εποχές» στο Μιλάνο φιλοξένησε την ίδια στιγμή και τους δύο. Ήταν η πρώτη τους συνάντηση! «Έτυχε να έχω συνάντηση εκεί και την ίδια στιγμή, είχε κι ο Ρομάν και μας σύστησαν», θα θυμηθεί ο Σεφτσένκο και θα συμπληρώσει: «Με ρώτησε κατευθείαν αν θέλω να παίξω στην Τσέλσι και του είπα όχι. Μιλήσαμε πέντε λεπτά και όλα τελείωσαν εκεί».

Εκεί τελείωσαν την πρώτη φορά. Ο Αμπράμοβιτς θα επιμείνει και οι φήμες τον θέλουν να προσφέρει 50 εκ. λίρες το καλοκαίρι του 2004 για να αποκτήσει τον Σεφτσένκο. Η Μίλαν αρνείται. Η Τσέλσι επανέρχεται το καλοκαίρι του 2005. Ανεβάζει την προσφορά στα 85 εκ. λίρες, η Μίλαν αρνείται εκ νέου. Ένα χρόνο μετά, όμως, ο Σεφτσένκο θα σοκάρει τον κόσμο στο Μιλάνο.

«Δεν υπάρχει λόγος να κρυβόμαστε. Συναντήθηκα με τον πρόεδρο και συζητήσαμε το ενδεχόμενο να φύγω. Δεν έχει σχέση με τη Μίλαν. Η απόφαση έχει να κάνει κυρίως με την οικογένειά μου». Ήταν 11 Μαΐου του 2006. Τρεις μέρες μετά στο τελευταίο ματς του καμπιονάτο, οι οπαδοί της Μίλαν διαδήλωσαν για να μείνει, έκλαιγαν και τον παρακαλούσαν. Στις 28 του ίδιου μήνα θα ανακοινωνόταν η μεταγραφή. Η Τσέλσι θα πληρώσει περίπου 31 εκ. λίρες στην ιταλική ομάδα και η επιθυμία του Αντρέι Σεφτσένκο θα γίνει πραγματικότητα. Όπως και της συζύγου του.

Οι φήμες ήθελαν την Κρίστεν να τον πιέζει λόγω της προσωπικής της φιλίας με την τότε σύζυγο του Ρομάν Αμπράμοβιτς. «Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να εξηγήσω στον οποιονδήποτε γιατί μετακομίσαμε. Η απόφαση να έρθουμε στο Λονδίνο ήταν για οικογενειακούς λόγους και ήταν η καλύτερη που μπορούσα να πάρω».

Η οικογένειά του μπορεί να ήταν ευτυχισμένη, αλλά εκείνος όχι. Ελάχιστες συμμετοχές με την Τσέλσι, ακόμα πιο λίγα γκολ, ένας αποτυχημένος δανεισμός στην Μίλαν, ειρωνεία από τους οπαδούς της αγγλικής ομάδας και η καριέρα του σε ελεύθερη πτώση. 22 γκολ σε σύνολο 75 εμφανίσεων δεν ήταν ακριβώς απόσβεση των χρημάτων που είχε σπαταλήσει ο Ρομάν Αμπράμοβιτς, όμως για τον Αντρέι Σεφτσένκο, ο λόγος ήταν ένας!

«Ο Ζοσέ Μουρίνιο είναι καταπληκτικός να οργανώνει την ομάδα του και η αφοσίωση στην λεπτομέρεια είναι αξιοθαύμαστη, αλλά πρέπει να μιλάει λίγο περισσότερο με τους παίκτες του», είχε δηλώσει επιστρέφοντας στην Αγγλία για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου. «Δεν έχω να αποδείξω τίποτα. Το όνομά μου υπάρχει στην ιστορία του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου και η πορεία μου στην Τσέλσι δεν κατέστρεψε την καριέρα μου».

Φεύγοντας από το Λονδίνο ήθελε ένα γνώριμο περιβάλλον. Κι αφού το Μιλάνο και οι έξι μήνες που πέρασε εκεί τον Γενάρη δεν του το πρόσφεραν, γύρισε τον χρόνο ακόμα πιο πίσω και επέλεξε την Ντιναμό Κιέβου. «Τίποτα δεν κρατάει για πάντα. Είμαι 33 και δεν ξέρω πόσο καιρό ακόμα θα μπορώ να παίζω. Αλλά για τα τελευταία χρόνια της καριέρας μου ήθελα να βρίσκομαι εκεί που ξεκίνησα».

6. Πολιτική και φιλανθρωπία!

Η προσωπικότητά του τέθηκε σε αμφισβήτηση το 2004. Ο λόγος ήταν η ανάμειξή τους στις προεδρικές εκλογές που έγιναν στην πατρίδα του. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Αντρέι Σεφτσένκο διάβασε στην κρατική τηλεόραση διάβημα υπέρ του υποψήφιου Βίκτορ Γιανούκοβιτς, ο οποίος ήταν φίλα προσκείμενος στους Ρώσους και υποστήριζε μια δεσμευτική πολιτική για την Ουκρανία. Πολλοί χαρακτήρισαν αυτή του την κίνηση ως θανατική καταδίκη και λίγο καιρό μετά εισέπραξε το πρώτο δείγμα, όταν οι οπαδοί της Σαχτάρ ανήρτησαν πανό μέσα στο Μιλάνο που έγραφε: «Η επιλογή σου έκανε το Έθνος να κλάψει».

Καιρό μετά, συνειδητοποιημένος για το λάθος του, αποφάσισε να τραβήξει διαφορετική πορεία. «Οι άνθρωποι στην Ουκρανία αξίζουν δημοκρατία. Όλα είναι αηδίες. Ο πολιτικός κόσμος είναι αηδιαστικός. Θέλω να μείνω μακριά από όλα αυτά και μακριά από εφημερίδες και τηλεοπτικούς σταθμούς που υποστηρίζουν τον έναν υποψήφιο ή τον άλλο. Είμαι αθλητής. Εκπροσωπώ τη χώρα μου και όποτε καλούμαι να παίξω, θα παίζω. Τίποτα άλλο».

Στην προσωπικότητά του και στο βιογραφικό του δεν υπάρχει μόνο αθλητισμός. Το ατύχημα στο Τσέρνομπιλ δεν τον άφησε ποτέ αδιάφορο. «Μόνο τώρα, χρόνια μετά, φαίνονται τα αποτελέσματα, αποδεικνύεται το μέγεθος της καταστροφής», θα πει και στην πατρίδα του έχει δημιουργήσει ίδρυμα για άρρωστα εκ γενετής παιδιά, με παθήσεις οι οποίες ήταν απόρροια της καταστροφής στο πυρηνικό εργοστάσιο.
Από το 2005 είναι και πρέσβης της ΦΙΦΑ για τα χωριά SOS. Συμμετέχει με δωρεές σε έξι χωριά και σε κάθε ευκαιρία δηλώνει πως «τα παιδιά είναι το μέλλον. Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βελτιώσουμε τον κόσμο για εκείνα!». Το ένα χωριό υπό την αιγίδα του είναι στην Ουκρανία και τα υπόλοιπα πέντε είναι στην Βραζιλία, στο Μεξικό, τη Νιγηρία, τη Νότιο Αφρική και το Βιετνάμ.

7. Η τιμή στον δάσκαλο!

Πολλοί έχουν πει πως πρέπει να θυμάσαι από πού ξεκίνησες για να ξέρεις που πηγαίνεις. Ο Αντρέι Σεφτσένκο δεν ξέχασε ποτέ. Όταν το 2002 πέθανε ο Βαλερί Λομπανόφσκι, ο Ουκρανός επιθετικός έκανε τάμα. Κατάφερε ένα χρόνο μετά να το πραγματοποιήσει. Δανείστηκε το τρόπαιο του Champions League από τη Μίλαν και πήγε στον τάφο του ανθρώπου που τον δημιούργησε για να κλάψει.

«Ήταν ο δικός μου τρόπος να τον ευχαριστήσω για όσα μου έδωσε. Ήταν ο προπονητής που με άλλαξε περισσότερο. Με έμαθε να έχω υπομονή και να σέβομαι το άθλημα και τον αντίπαλό μου. Έβαλε τις βάσεις, στις οποίες στηρίχθηκε όλη μου η καριέρα». Κι εκείνος, ο αείμνηστος Λομπανόφσκι είχε προβλέψει για τον Σεφτσένκο από το 1998. «Δείτε τον Ρονάλντο. Βελτιώνεται ακόμα στην ηλικία του, όπως πρέπει να κάνει. Αλλά όταν δεν σκοράρει κάθεται και κοιτάζει. Δεν θα αντάλλασσα τον Σεφτσένκο για τον Ρονάλντο».

Όταν έφυγε από την Ουκρανία, ο «στρατηγός», όπως τον αποκαλούσαν, ήταν προπονητής του. Όταν γύρισε, το γήπεδο που τον αποθέωνε έχει πάρει το όνομα του Βαλερί Λομπανόφσκι. Και χθες, εφτά χιλιόμετρα πιο πέρα από το γήπεδο που έκαναν μαζί όνειρα, έκανε ξανά το δάσκαλό του περήφανο. Όπως κι ένα ολόκληρο έθνος.