Η «Αίθουσα Νίκος Γκάλης»

Eίμαι, μάλλον, ο μοναδικός Ελληνας δημοσιογράφος που πάτησε ποτέ το πόδι του στο Hall Of Fame του μπάσκετ. Ηταν μία ημερήσια επίσκεψη-αστραπή από τη Βοστώνη, το Μάιο του 1991, κάτι ανάμεσα σε προσκύνημα και σε ανάσα ανάμεσα σε γιατρούς και νοσοκομεία.

Δύο ή τρεις ημέρες νωρίτερα, ξύπνησα πρωί πρωί στο Mass General, κατέβηκα στην καφετέρια και είδα μπροστά μου τον Λάρι Μπερντ, λίγες ώρες μετά από αγώνα Σέλτικς-Πίστονς για τα πλέι-οφ του ΝΒΑ!

Η βασανισμένη του πλάτη δεν του επέτρεπε να κοιμάται στο κρεβάτι του και να δηλώνει ετοιμοπόλεμος για το ντέρμπι της επόμενης βραδιάς. Περνούσε λοιπόν τις νύχτες του ξαπλωμένος μέσα σε ειδικό μηχάνημα στο μεγαλύτερο νοσηλευτικό ίδρυμα της πόλης. Σηκωνόταν το πρωί, έκανε ένα μασάζ, έφευγε για το σπίτι του και μερικές ώρες αργότερα έπαιζε ξύλο με τον Ρόντμαν και τον Λαμπίερ.

Αλλά αυτό είναι μία άλλη ιστορία, για κάποιο μελλοντικό σημείωμα…

Ξεκινήσαμε με τον μπράδερ αξημέρωτα, για να φτάσουμε στο Σπρίνγκφιλντ το νωρίτερο δυνατό. Δεν είχαμε δικό μας αυτοκίνητο ούτε βρήκαμε πρόθυμο συνταξιδιώτη με δίπλωμα οδήγησης. Η μοναδική λύση ήταν το υπεραστικό λεωφορείο, με σήμα το λαγωνικό.

Γκρέιχαουντ! Ένα τετράτροχο σύμβολο της Αμερικής, στην ίδια κατηγορία με τις Χάρλεϊ. «Maybe a Greyhound could be my way», τραγουδούσε ο Αξλ στο γουόκμαν όσο ταξιδεύαμε με το ...ΚΤΕΛ Μασσαχουσέτης. Ναι, υπήρχαν ακόμα γουόκμαν. Και κασέτες.

Ιντερνετ, πάλι, όχι. Οποιος σκόπευε να ζήσει στο πετσί του την εμπειρία Ηall Of Fame, όφειλε να σύρει το βασανισμένο από το τζετ-λαγκ σαρκίον του στο εξωτικό Σπρίνγκφιλντ. Οποιος χρειαζόταν φωτογραφίες από τα ιστορικά αρχεία του μπάσκετ, έπρεπε να πάρει την προσωπική του φωτογραφική μηχανή, άφθονο φιλμ και μερικά φλας από εκείνους τους κύβους μίας χρήσεως και βέβαια να κλείσει ραντεβού με το φωτογράφο για την εμφάνιση. Οποιος ήθελε να στείλει ρεπορτάζ από την Αμερική στην Ελλάδα για δημοσίευση σε ελληνικό έντυπο, δεν είχε άλλη λύση παρά το φαξ για τα κείμενα και το ταχυδρομείο για τις φωτογραφίες.

Τα λάθη στο κείμενο σβήνονταν με μπλάνκο ή με τις πατροπαράδοτες μουντζούρες. Και χαρτί, κάποιος να πάει να αγοράσει χαρτί. Ευτυχώς, η αρχαία γραφομηχανή του συγχωρεμένου κυρ Στάθη, ας είναι καλά εκεί όπου αναπαύεται, είχε ελληνικά πλήκτρα. Ο καημένος έγραφε ποιήματα και είχε όνειρο ζωής να καταγράψει τις παραδόσεις των Ποντίων, για να τις παραδώσει στα παιδιά του, που μιλούσαν μισά ελληνικά, μισά βοστωνέζικα…

Το ρεπορτάζ μου δημοσιεύτηκε στο τεύχος 139 του αλήστου μνήμης «Τρίποντου», στις 9 Ιουλίου 1991, το καλοκαίρι του χρυσού Ιωβηλαίου του μπάσκετ. Ηταν η χρυσή εποχή του «Τρίποντου», πολύ πριν πέσει στα νύχια ορνέων και καιροσκόπων. Άλλου παπά ευαγγέλιο και αυτό, συγχωρήστε μου την εκτροπή.

Με ένα κλικ στις επισυναπτόμενες φωτογραφίες και με αρκετή υπομονή θα μπορέσετε να διαβάσετε τις 2.500 λέξεις που έγραψα στην παλαιική γραφομηχανή του κυρίου Στάθη Πανιτσίδη, στη σοφίτα ενός σπιτιού στο Άρλινγκτον της Βοστώνης, τη μέρα του 4^ουαγώνα Σέλτικς-Πίστονς, όπου ο σακατεμένος Λάρι Μπερντ πέτυχε τριπλ-νταμπλ.

Τη σειρά την κέρδισαν οι τότε πρωταθλητές Πίστονς, αλλά η χαρά της βγήκε ξυνή όταν συνάντησαν -στους Ανατολικούς τελικούς- τον Μάικλ Τζόρνταν. Ηταν η χρονιά του 4-0 των Μπουλς, του ιστορικού «ανφέρ» των Πίστονς (που έφυγαν από το γήπεδο χωρίς να συγχαρούν τους νικητές) και του πρώτου τίτλου του Σικάγο.

Η ενθρόνιση του Τζόρνταν συνέπεσε με τα 100 χρόνια του μπάσκετ. Για να αποδειχθεί, έτσι, ότι τα πρώτα εκατό χρόνια είναι δύσκολα…

Τότε, το σωτήριον έτος 1991 υπενθυμίζω, δεν υπήρχε η παραμικρή ελληνική πινελιά στο Hall Of Fame, με μοναδική εξαίρεση μία μικροσκοπική γαλανόλευκη σημαιούλα στον τοίχο με τις «λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις» του πορτοκαλί χάρτη.

Δεν είχε ακόμη καθιερωθεί η ένταξη παικτών και προπονητών εκτός Αμερικής στο πάνθεον του αθλήματος. Στο ΝΒΑ, οι Ευρωπαίοι ήταν ελάχιστοι και δακτυλοδεικτούμενοι. Ο Ντράζεν Πέτροβιτς είχε γίνει μπαλάκι ανάμεσα στο Πόρτλαντ και Νιου Τζέρσεϊ, ο Βλάντε Ντίβατς έκανε τα πρώτα του διστακτικά βήματα στο Λος Αντζελες, ο Αρβιντας Σαμπόνις πάσχιζε να σταθεί στα πήλινα πόδια του, ο Σαρούνας Μαρτσουλιόνις ήταν ένας καλούτσικος παγκίτης στο Γκόλντεν Στέιτ, ο Στόγιαν Βράνκοβιτς γυάλιζε τον πάγκο των Σέλτικς, ενώ ο Ντίνο Ράτζα σκεφτόταν αν άξιζε να αφήσει τη Ρώμη για τη Βοστώνη.

Και το ελληνικό μπάσκετ γιόρταζε την επιστροφή του Νίκου Γκάλη στην Εθνική ομάδα, καθ’οδόν προς το στραπάτσο της Ρώμης! Ημασταν τότε 6^οιστον Κόσμο, αλλά ο ενθουσιασμός από τα κατορθώματα του 1987 και του 1989 είχε αρχίσει να ξεφτίζει. Και ο μεγάλος Αρης, άλλωστε, έστρωνε ταπεινό χαλί για να υποδεχθεί την εποχή της παρακμής.

Ελάχιστοι πίστευαν τότε ότι το ελληνικό μπάσκετ είχε μέλλον στην παγκόσμια κορυφογραμμή. Εάν μου έλεγε κάποιος ότι 22 χρόνια αργότερα θα είχαμε στην τροπαιοθήκη μας ένα χρυσό ευρωπαϊκό μετάλλιο, ένα ασημένιο παγκόσμιο, οκτώ κύπελλα πρωταθλητριών και αμέτρητες άλλες διακρίσεις, θα νοίκιαζα ένα φωτεινό δωμάτιο στο παλαιό λημέρι του δόκτωρ Νέισμιθ, θα αγόραζα μπλε μπογιά και θα προετοίμαζα τους τοίχους για δύο δεκαετίες απέραντου γαλάζιου.

Θα το βάφτιζα "Αίθουσα Νίκος Γκάλης". Ετσι, άλλωστε, πρέπει να ονομάζονται και όλα τα γήπεδα μπάσκετ στην Ελλάδα.

Λίγο πριν φύγουμε από το Hall Of Fame, δοκίμασα την τύχη μου στο γηπεδάκι που είχαν στήσει οι Αμερικάνοι για να ξεμουδιάζει το κοινό. Θυμάμαι, σαν να ήταν χθες, μου φάνηκε άλλωστε κοσμοϊστορικό το γεγονός, ότι έβαλα 7/8 τρίποντα. Επτά στα οχτώ! Υπό κανονικές συνθήκες, χρειάζεται να δοκιμάσω καμιά εκατοστή σουτ για να βάλω επτά τρίποντα. «Καμιά διακοσαριά», θα ισχυριστούν όσοι παρακολούθησαν την …καριέρα μου στο πρωτάθλημα Τύπου.

Αλλά στο κτίριο όπου γεννήθηκε το μπάσκετ, όλα είναι διαφορετικά. Η χρυσόσκονη των αστέρων που έγραψαν την ιστορία του αθλήματος πασπαλίζει τα χέρια των κοινών θνητών και τα καθιστά θαυματουργά. Ελπίζω να ταξιδέψω ξανά στο Hall Of Fameτον ερχόμενο Σεπτέμβρη, για να χειροκροτήσω από κοντά την ένταξη του Νίκου Γκάλη.

Μπορεί να μην υπήρξε η επιτομή του ολοκληρωμένου γκαρντ και να μην έκανε την πληθωρική καριέρα κάποιων άλλων υποψηφίων, αλλά κανένας από τους υπόλοιπους δεν μπορεί να καυχηθεί ότι άλλαξε τη ζωή ενός ολόκληρου φίλαθλου έθνους.