Διάβασε και καμιά εφημερίδα...

Η επανέκδοση της «Ελευθεροτυπίας» με έκανε να διαβάζω πιο προσεκτικά τις κυκλοφορίες των εφημερίδων. Τις μελετώ καθημερινά και τρελαίνομαι. Οι πολιτικές και οικονομικές πουλάνε κάθε μέρα περίπου 100.000 φύλλα σε ολόκληρη την Ελλάδα και οι αθλητικές γύρω στα 50.000. Το τοπίο συμπληρώνεται από τα 13.000 φύλλα της Εσπρέσο.

Μία πολιτική εφημερίδα για κάθε 100 κατοίκους, όταν το σήμερα και το αύριο της χώρας κρέμονται από μία κλωστή! Μόνο ένας στους εκατό αισθάνεται την ανάγκη να διαβάσει ειδήσεις, σχόλια και αναλύσεις για την οικονομική κατάσταση και τις πολιτικές εξελίξεις. Αλλοι τόσοι, σχεδόν, καταθέτουν τον οβολό τους για να μάθουν τι έφαγε ο Μαρινάκης και τι δήλωσε ο Αλαφούζος. Υπάρχουν τέλος εκείνοι που ενδιαφέρονται μόνο για την Κοκκίνου, τον Ρουβά και το διαζύγιο της Σίας Κοσιώνη. Μακάριοι.

Οι υπόλοιποι Ελληνες πολίτες ενημερώνονται από την τηλεόραση (με τις γνωστές αγκυλώσεις), από το ραδιόφωνο (για τα αποτελέσματα του στοιχήματος) και από το διαδίκτυο (όπου έχει πρόσβαση μόλις το 55% των Ελλήνων). Ή καθόλου. Μη προσπαθήσετε να με πείσετε ότι οι χρήστες του Ιντερνετ περνούν τη μέρα τους σερφάροντας το Protagon ή την ιστοσελίδα του ΒΒC.

Οι χώρες με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία ημερήσιων εφημερίδων (Ιαπωνία, Νορβηγία, Σουηδία, Φινλανδία, Ελβετία, Σινγκαπούρη, Δανία, Αυστρία, Ολλανδία, Μ.Βρετανία κλπ) έχουν μέσο όρο περίπου 400-500 φύλλα για κάθε χιλιάδα κατοίκων. Μία στους δύο. Διαβάζουν, δηλαδή, όλοι.

Εμείς πουλάμε 15-20 το πολύ, μαζί με αθλητικές και άλλες. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90, η μέση ημερήσια κυκλοφορία των εφημερίδων στην Ελλάδα έφτανε τις 500 χιλιάδες, πέντε φορές πάνω από την αντίστοιχη σημερινή. Ιδιωτική τηλεόραση υπήρχε και τότε. Διαδίκτυο, πάλι, όχι.

Αυτός ο θλιβερός απολογισμός λέει πολλά για το επίπεδο της δημοσιογραφίας στην Ελλάδα, ακόμα περισσότερα για τα διαπλεκόμενα των μεγαλοεκδοτών (που πάντοτε υπήρχαν), αλλά λέει και πολλά για την παιδεία, την καλλιέργεια και τη φιλομάθεια των πολιτών της. Διότι ποιος λαός ασχολείται με το ποδόσφαιρο όταν το βαπόρι βουλιάζει;

O νεοέλληνας, να ποιος. Ο λαός ο περιούσιος, που έλκει την καταγωγή του από τους πατεράδες της δημοκρατίας και αρέσκεται να θυμίζει στους βαρβάρους ότι ο ίδιος δίδασκε ανθρωπισμό όταν οι άλλοι έτρωγαν μπανάνες στα δέντρα, ώσπου κατόρθωσε ο ίδιος, δυόμισυ χιλιετίες μετά, να επιστρέψει στα δέντρα.

Ο Ελληνας που ασχολείται με τον Παναθηναϊκό και τον Ολυμπιακό όταν το σπίτι του –το δέντρο του- καίγεται.

Ο Ελληνας που δεν αγγίζει βιβλίο παρά μόνο για να το κάνει προσάναμμα στο τζάκι.

Ο Ελληνας ο αλλεργικός στην αυτοκριτική.

Ο Ελληνας που έμαθε να νομιμοποιεί τη βία και τη διαφθορά.

Ο Ελληνας που φοράει κορώνα στο κεφάλι του την απάτη και τη βαφτίζει «δαιμόνιο της φυλής».

Ο Ελληνας που καμαρώνει όταν γίνεται παράσιτο.

Ο Ελληνας που εμφορείται από σύνδρομο καταδίωξης και βλέπει παντού εχθρούς.

Ο Ελληνας που λανσάρισε τη θεωρία των δύο άκρων, ο Ελληνας που πιστεύει ότι δεξιά κι αριστερά είναι δύο όψεις του ίδιου μπαμπούλα.

Ο Ελληνας που άγεται και φέρεται από τα συνδικάτα της ανευθυνότητας και της συνδιαλλαγής.

Ο Ελληνας που διεκδικεί τα αιτήματά του καταπατώντας τα δικαιώματα και τα αιτήματα της υπόλοιπης κοινωνίας.

Ο Ελληνας ο ψωροπατριώτης που έκανε τρίτο κόμμα μια δράκα τραμπούκων και παραβατικών.

Ο Ελληνας ο ανιστόρητος, που αρνείται το Πολυτεχνείο, την Αντίσταση, το Ολοκαύτωμα, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τιμά τον «ήρωα Ντερτιλή».

Ο Ελληνας που φόρεσε ξανά την κουκούλα του γερμανοτσολιά παππού.

Ο Ελληνας που έμαθε να τα ρίχνει όλα στους πολιτικούς που ο ίδιος εξέθρεψε, ο ίδιος ψήφισε, ο ίδιος ανέβασε σε θώκους.

Ο Ελληνας που αρνείται ότι υπήρξε και ο ίδιος ομοτράπεζος με τους κοιλαράδες.

Ο Ελληνας που ψηφίζει ξανά και ξανά και ξανά τους αρχιερείς της διαφθοράς.

Ο Ελληνας που νομίζει ότι τον ραντίζουν με αέριο οι Εβραίοι και ότι ο άνθρωπος κατάγεται από το Σείριο.

Ο Ελληνας που πιστεύει στα θαύματα του γέροντα Παϊσιου και απειλεί να κάψει τους αντίχριστους.

Ο Ελληνας που διαμαρτύρεται και καίει το στρινγκάκι του γιατί «γεμίσαμε τοιούτους».

Ο Ελληνας που βγάζει το άχτι του ξυλοφορτώνοντας μετανάστες.

Ο Ελληνας που «δεν είναι ρατσιστής», αλλά «τους Αλβανούς και τους Πακιστανούς δεν τους αντέχει».

Ο Ελληνας που μιλάει με τετρακόσιες λέξεις, άντε και δέκα τουρκικές που έμαθε από τα σήριαλ.

Ο Ελληνας που νομίζει ότι δημοσιογραφία είναι ο Πρετεντέρης και ο Θέμος.

Ο Ελληνας που αντλεί την εηνμέρωσή του από σελίδες αβυσσαλέας αισθητικής και ηθικής σαν το αλήστου μνήμης «troktiko» του Γκιόλια.

Ο Ελληνας που κατεβαίνει στους δρόμους για το ποδόσφαιρο, αλλά αδιαφορεί για τα αντιρατσιστικά συλλαλητήρια.

Ο Ελληνας που μετατρέπει τις διαδηλώσεις σε πεδία μάχης.

Ο Ελληνας που κατεβαίνει στο Σύνταγμα για χαβαλέ, για σουβλάκια και για «ποτάκι μετά».

Ο Ελληνας που παρατάει τα νεογέννητα ζωάκια στους σκουπιδοντενεκέδες.

Ο Ελληνας που καίει τα δάση για να τα κάνει μεζονέτες.

Ο Ελληνας που απαιτεί τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων.

Ο Ελληνας που ζητάει φακελάκι και δίνει φακελάκι.

Ο Ελληνας ο οσφυοκάμπτης που περιμένει στην ουρά για ένα ρουσφέτι.

Ο Ελληνας που χτίζει τσιμεντένια εκτρώματα και φτιάχνει τερατουπόλεις χωρίς πάρκα.

Ο Ελληνας που ψάχνει την άσπρη μέρα στα κουπόνια του στοιχήματος.

Ο Ελληνας που προτιμά να χτυπήσει τον πεζό παρά να του επιτρέψει να διασχίσει τον δρόμο.

Ο Ελληνας που δεν θα σταθεί ποτέ να βοηθήσει τον συνάνθρωπό του.

Ο Ελληνας που δεν θα σου δώσει ποτέ προτεραιότητα.

Ο Ελληνας που κάνει ράλι σε δρόμους με μικρά παιδιά.

Ο Ελληνας που οδηγεί με ποτάμια αλκοόλ στο αίμα του.

Ο Ελληνας που σκοτώνεται και σκοτώνει επειδή αισθάνεται καουμπόης στο τιμόνι.

Ο Ελληνας που διεκδικεί παγκόσμια ρεκόρ σε όλους τους δείκτες της ατομικής βλακείας και της κοινωνικής παρακμής.

Ο Ελληνας που θεωρεί τους οικολόγους νούμερα και τον πλανήτη τσιφλίκι του.

Ο Ελληνας που αντιμετωπίζει το διαδίκτυο ως εργαλείο του διαβόλου.

Ο Ελληνας που δεν γυμνάζεται ποτέ και πάει στο περίπτερο με το αυτοκίνητο.

Ο Ελληνας που άφησε τον αθλητισμό έρμαιο χουλιγκάνων, κακοποιών και καιροσκόπων.

Ο Ελληνας που αντιμετωπίζει τα πάντα με καχυποψία, θεωρίες συνωμοσίας και ημιμάθεια.

Ο Ελληνας που ακούει «Πλούταρχος» και σκέφτεται μπουζούκια.

Ο Ελληνας που κάνει το σκατό του παξιμάδι για να πάει ν’ακούσει τον Κιάμο. Τον Κιάμο!

Ο Ελληνας που όταν περνάει τα σύνορα αναπολεί «την Ελλαδίτσα», τις ταβέρνες και «το νεράκι που κάνει μισό ευρώ».

Ο Ελληνας ο ακοινώνητος που δεν χαμογελάει ποτέ και δεν λέει ποτέ καλημέρα.

Ο Ελληνας που θα κάνει τα αδύνατα δυνατά για να σε κοροϊδέψει.

Ο Ελληνας που θα καπνίσει όποτε και όπου του καπνίσει.

Ο Ελληνας που θα πάει στα χιόνια χωρίς αλυσίδες.

Ο Ελληνας που αρνείται να μαζέψει τις ακαθαρσίες του σκύλου του.

Ο Ελληνας που αγνοεί τη λέξη ανακύκλωση.

Ο Ελληνας που πιστεύει ότι η τέχνη αφορά τους λαπάδες.

Ο Ελληνας που θεωρεί τους ομοφυλόφιλους μιάσματα.

Ο Ελληνας ο θρησκόληπτος, ο προληπτικός, ο παγανιστής.

Ο Ελληνας που δεν ανέχεται τον αλλόθρησκο και του απαγορεύει τις εκδηλώσεις λατρείας.

Ο Ελληνας που ξενυχτάει στα μπαρ και κοιμάται στη δουλειά.

Ο Ελληνας που μπαζώνει τα ρέματα και μετά αναρωτιέται «πού είναι το κράτος».

Ο Ελληνας που χρησιμοποιεί την κρίση ως άλλοθι για να υπερασπιστεί την ανομία και την ασυδοσία.

Ο Ελληνας που ονειρεύεται ξεβράκωτος χαμένες αυτοκρατορίες και αλύτρωτες πατρίδες.

Ο Ελληνας που θεωρεί τον Κεντέρη και την Χαλκιά εθνικούς ήρωες.

Ο Ελληνας που θεωρεί υποτιμητική τη χειρωνακτική εργασία αλλά θέλει να διώξει τους αλλοδαπούς που την αναλαμβάνουν. Ή έστω να τους δείρει.

Ο Ελληνας που «γράφει τα πάντα σταρχ*διατου» ή «ζμπούτζατ».

Ο Ελληνας που θα θυμώσει και θα σου πει να φύγεις, να πας αλλού, όταν του επισημάνεις τα κουσούρια του.

Με ποιο θράσος ισχυριζόμαστε ότι μας αξίζει κάτι καλύτερο, εμείς που τα κάνουμε όλα, μα όλα, λάθος; Ηλπιζα ότι η βασανιστική κρίση θα μας έκανε να κοιτάξουμε στον καθρέφτη, θα δρομολογούσε μία ενδοσκόπηση, θα μας έκανε καλύτερους πολίτες, καλύτερους συνανθρώπους, καλύτερους ανθρώπους. Ότι κάτι ωφέλιμο θα προέκυπτε από αυτήν την καταβαράθρωση.

Ομολογώ ότι στάθηκα αφελής. Η ύφεση ξύπνησε τα χειρότερα ένστικτα ενός λαού κοινωνικά αστοιχείωτου, με μηδενική παιδεία και στρεβλό κριτήριο. Μας έκανε μισαλλόδοξους, αυτοκαταστροφικούς, οπισθοδρομικούς, ανεύθυνους, βίαιους, αντικοινωνικούς. Εκκόλαψε, ταυτόχρονα, το αυγό του φιδιού και έδιωξε από τη χώρα τα πιο φωτεινά της μυαλά.

Ξέρω, ξέρω τι θα απαντήσουν μερικοί, διαβάζω τα χείλη τους από μακριά. Θα ισχυριστούν θυμωμένοι ότι αυτά είναι στερεότυπα, εξαιρέσεις. "Αν δεν σου αρέσει, άδειασέ μας τη γωνιά". Εάν διαφωνείτε μαζί μου και νιώθετε αισιόδοξοι, χαίρομαι για εσάς, σας ζηλεύω και προσεύχομαι να δικαιωθείτε. Εγώ πάντως νομίζω ότι φτάσαμε στο απόλυτο ναδίρ. Κοιτάζω γύρω μου και φοβάμαι –ή ελπίζω- ότι δεν πάει πιο κάτω.

Επειδή έχω το προνόμιο να βγαίνω συχνά από τα ελληνικά σύνορα και ονειρεύομαι να φύγω, να πάω αλλού, συνυπογράφω με πίκρα αυτό που έγραψε ο ποιητής χωρίς να υποψιάζεται ότι φιλοτεχνούσε ψευδεπίγραφη παντιέρα. Οπου και αν ταξιδέψω, η Ελλάδα με πληγώνει.

Δεν με πληγώνει όμως επειδή μου λείπει. Το αντίθετο. Με πληγώνει με τα χάλια και την κατάντια της. Τη φοβάμαι τη συζήτηση με τους ξένους φίλους μου διότι, απλούστατα, δεν έχω επιχειρήματα για να αποκρούσω τον …ανθελληνισμό τους.