Το ξέρεις ότι το πόλο βγάζει καλύτερα παιδιά;

Μετά από πολύ καιρό βρέθηκα το βράδυ της Παρασκευής να παρακολουθώ αγώνα πιτσιρικάδων σε άθλημα άλλο από το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ, που ήταν διαχρονικά οι συνήθεις προτιμήσεις μου. Πήγα στο ανοιχτό κολυμβητήριο του Περιστερίου για να δω έναν αγώνα προημιτελικής φάσης πανελληνίου πρωταθλήματος των πιτσιρικάδων στο πόλο. Για καλή μου τύχη, αφού φρεσκάρισα στο κεφάλι μου ένα από τα βασικά μαθήματα που παραδίδει ο υγιής αθλητισμός, δηλαδή ο αθλητισμός που ζει σε περιβάλλον που δεν αναγάγει τον πρωταθλητισμό σε αυτοσκοπό.

Κάνε μόνος σου το πείραμα: πήγαινε σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα πιτσιρικάδων και παρακολούθησε το περιβάλλον. Προπονητές με έπαρση χιλίων Μουρίνιο, παράγοντες με νοοτροπία επιχειρηματική και γονείς που συμπεριφέρονται στο παιδί σαν να είναι άλογο κούρσας, που άλλοτε τους πλημμυρίζει από χαρά λόγω των διαφαινόμενων κερδών χάρη στην επιτυχημένη προσπάθεια και άλλοτε τους προκαλεί την “μουλάρι ο Αστραχάν” απογοήτευση και ένα ξέσπασμα στο παιδί που έχει την ένταση της απογοήτευσης ενός προδομένου - από την επιλογή του - επενδυτή αλόγου.

Σε αυτό το περιβάλλον ανατρέφονται οι πιτσιρικάδες του ποδοσφαίρου, όπως και του μπάσκετ. Μεγαλώνουν με τα “να γίνεις πρωταθλητής, για να γίνεις επαγγελματίας, να βγάλεις λεφτά και να σε βλέπεις στην τηλεόραση και να κάνεις χιλιάδες φίλους στο facebook” αξιώματα, γεμίζουν φρούδες ελπίδες από το οικογενειακό περιβάλλον (“ο γιος μου είναι καλύτερος από όσο ήταν ο Νίνης στην ηλικία του”). Και όταν φτάνουν στα 14 και τα 15, δηλαδή στην πιο ευαίσθητη ηλικία βιώνουν την τραυματική εμπειρία της απόρριψης, όταν οι ομάδες αδιαφορούν και δεν στρώνουν το χαλί, που τους είχε τάξει ο πατέρας, στα πόδια τους. Στην Αγγλία αυτή η απόρριψη έχει ήδη γεννήσει την ανάγκη δημιουργίας μιας νέας ειδικότητας στην επιστήμη της ψυχολογίας. Γεννιούνται παιδοψυχολόγοι με ειδίκευση στη διαχείριση της “αποτυχίας” του πιτσιρικά να γίνει επαγγελματίας ποδοσφαιριστής. Και έχουν μεγάλη πελατεία, αφού οι ακαδημίες ποδοσφαίρου “ξερνάνε” περισσότερους από 10 χιλιάδες απογοητευμένους πιτσιρικάδες, γεμάτους από ψυχικά τραύματα, κάθε χρόνο.

Πίσω στο πόλο, το περιβάλλον φτάνει να είναι, συγκριτικά, ειδυλλιακό. Οι προπονητές είναι ερασιτέχνες, με την ακριβή έννοια του όρου, δηλαδή εραστές του σπορ. Ηταν παίκτες μυαλωμένοι και ανήσυχοι, συνήθως μορφωμένοι, που έγιναν προπονητές με βασικό κίνητρο να γεννήσουν αθλητές και όχι να φτιάξουν τη δική τους βιοτεχνία παραγωγής αθλητών από τους οποίους θα ‘κονομήσουν αύριο χάρη σε μια καλή μεταγραφή. Μπορείς κι εδώ να κάνεις το πείραμα της συναναστροφής με πολίστες. Θα ανακαλύψεις ότι στην συντριπτική πλειονότητά τους είναι ωραίοι άνθρωποι, καλοφτιαγμένοι, καλοδουλεμένοι εσωτερικά όσο δείχνουν εξωτερικά χάρη στη διάπλαση που χαρίζει στο σώμα η τόσο σκληρή προπόνηση στην πισίνα και η μάχη για την “επιβίωση” στο νερό.

Στο πόλο κοιτάζεις στην κερκίδα και βλέπεις καλοβαλμένους γονείς, που δεν μοιάζουν καθόλου κάφροι, που δεν βρίζουν, και - συνήθως - δεν συμπεριφέρονται στο παιδί σαν να είναι άλογο κούρσας. Κι αυτό συμβαίνει κυρίως χάρη στη διαμορφωμένη συνείδηση ότι όσα κι αν επιτύχει το παιδί στο πόλο αποκλείεται να γίνει ένας νέος Νίνης, Παπασταθόπουλος, Κυριάκος Παπαδόπουλος ή Αντετοκούνμπο και να τους φέρει εκατομμύρια παράδες στο σπίτι. Πάνω σε αυτή τη συνείδηση χτίζεται μια εντελώς διαφορετική αντίληψη. Οι γονείς σπρώχνουν ή υποστηρίζουν την επιλογή του παιδιού να παίξει πόλο με βασικό κίνητρο τη γνώση των εφοδίων που παρέχει στο παιδί η αθλητική ζωή, η ζωή σε μια ομάδα. Δεν επενδύουν στο πόλο με κριτήρια επιχειρηματικά. Επενδύουν με κριτήρια ανθρώπινα.

Μετά από 20 χρόνια ζωής στην αθλητική δημοσιογραφία, πιάνω τον εαυτό μου νικητή κάθε φορά που παίζω το “μάντεψε τι άθλημα κάνει” κουίζ μαζί μου όταν γνωρίζω έναν πιτσιρικά. Αρκεί μια κουβέντα δέκα λεπτών για να καταλάβεις σε ποιο ομαδικό άθλημα μεγαλώνει. Οχι, δεν ισχυρίζομαι με αυτό ότι το πόλο βγάζει αγίους και το ποδόσφαιρο κοπρίτες. Εχει όμως τεράστια διαφορά το ποδοσφαιρικό/μπασκετικό περιβάλλον από αυτό του πόλο, όπως και των υπολοίπων αθλημάτων που δεν έχουν λεφτά, σαν το βόλεϊ και το χάντμπολ. Είναι εκ διαμέτρου αντίθετες οι επιρροές που δέχεται ένα παιδί στα εμπορικά αθλήματα συγκριτικά με αυτές που δέχεται από τα ερασιτεχνικά.

Με απλά λόγια, κοντολογίς, αν γυρεύετε από τον αθλητισμό να σας δώσει πίσω ένα σωστά μεγαλωμένο παιδί, δοκιμάστε να το πάτε στα “φτωχά” αθλήματα. Αν αναρωτιέστε γιατί το παιδί γυρίζει από την προπόνηση σκασμένο, σαν να υπάρχει κάτι που του χαλάει τη ζωή, μη το ρίξετε όλο στην εφηβεία, αναρωτηθείτε για το αθλητικό περιβάλλον του. Αν ο μικρός σας μεγαλώνει χωρίς να βγάζει χαρίσματα Μέσι στο τερέν (ρωτήστε τον διπλανό γι’ αυτό, όχι τον εαυτό σας), και συνεχίζει το ποδόσφαιρο μόνο λόγω της δικής σας επιμονής, δώστε του την ευκαιρία να δοκιμάσει κι άλλο σπορ. Θα σας είναι ευγνώμων όταν μεγαλώσει. Διότι θα του δώσετε αυξημένες πιθανότητες να μεγαλώσει καλύτερα και να πάρει πολύ περισσότερα από την αθλητική ζωή του. Ο πρωταθλητισμός που φτιάξαμε στην Ελλάδα μας δίνει πίσω χαλασμένα, κακοφτιαγμένα ή ελαττωματικά, στην αντίληψη για τη ζωή, παιδιά. Σε αυτόν τον πρωταθλητισμό υπάρχει χώρος μόνο για τα χαρισματικά, αθλητικά, παιδιά. Τα υπόλοιπα παιδιά τα κάνει σαν τα μούτρα μας. Δείτε τι Ελλάδα φτιάξαμε και αναρωτηθείτε μήπως είναι η στιγμή να δώσουμε στα παιδιά την ευκαιρία να φτιάξουν μια καλύτερη.