Σε αναζήτηση Στέγης

Η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών είναι ένα από εκείνα τα μυστήρια κτίσματα που ποτέ δεν μπορώ να θυμηθώ που είναι. Συνήθως πιστεύω ότι είναι στην Πειραιώς μέχρι να καταλάβω ότι την έχω μπλέξει με το Ιδρυμα Κακογιάννη. Ασυνήθιστα μπορεί να την μπλέξω με οτιδήποτε. Από το Allou Fun Park μέχρι την ΓΑΔΑ. Ο λόγος έχει να κάνει με την θέση. Η Συγγρού είναι περισσότερο συνδεδεμένη με τις διαφημίσεις στον Sport FM «Bar Club Ανατολή. Ποτό 3 χιλιάδες, χορός 2 χιλιάδες» ή το «Δεν θα πάρουμε εσένα; Το πρώτο μάτι της πιάτσας; "Lido Palace". Πρέπει να πας» παρά με το Underworld του Don Delillo που έρχεται στην Στέγη στις 16 Μαρτίου του 2016. Πόσο μάλλον με την παρουσίαση του «Στον τρίτο βράχο από τον Ηλιο» την βιογραφία του Δημήτρη Νανόπουλου από τον Μάκη Προβατά που έγινε στην Στέγη την περασμένη Τετάρτη.

Η παρουσίαση του βιβλίου είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας δεξίωσης γάμου που οι καλεσμένοι διαιρούνται του γαμπρού και της νύφης. Του Νανόπουλου οι καλεσμένοι ήταν το δ.σ. του Ιδρύματος Ωνάση που έχει το κτίριο, μέλη της Ακαδημίας και άνθρωποι που υπηρέτησαν το πνεύμα. Του Προβατά μεσήλικες που υπηρέτησαν το οινόπνευμα. Στο πάνελ συντόνιζε ο Παύλος Τσίμας, σχόλιο έκανε η Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα που αναφέρθηκε στους προσωκρατικούς φιλόσοφους, ο Ευγένιος Τριβιζάς που συνόδευσε την ομιλία του με slide show, ο Δημήτρης Νανόπουλος και ο Μάκης Προβατάς. Ένα μεγάλο ποσοστό, κάπου κοντά στο 20% από όσα είπε η κυρίας Λαμπράκη Πλάκα ήταν κατανοητά, ενώ με τους υπολοίπους το ποσοστό ήταν πλειοψηφικό. Στο τέλος των ομιλιών δεν υπήρξαν ερωτήσεις. «Από τον φόβο» όπως μου είπε ο Μάκης «ότι κάποιος θα ρωτήσει τον Νανόπουλο για χιλιοστή φορά αν πιστεύει ότι υπάρχει Θεός» και θα ακολουθούσε μια αδιάφορη για την περίσταση κουβέντα.

Δυστυχώς πριν ή μετά την εκδήλωση δεν υπήρξαν ούτε σάντουιτς, ούτε ποτά. Πιθανόν γιατί η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών έχει το μπαρ φάτσα με την είσοδο, εκεί που θα έπρεπε να είναι η γκαρνταρόμπα. Με την γκαρνταρόμπα να βρίσκεται προφανώς στην θέση που έπρεπε να είναι το μπαρ. Αποτέλεσμα ήταν να πάμε με τον Ευτύχη και το πολυμελές μπαλέτο Makis Provatas (φωτό με τον χορογράφο στα σκαλοπάτια) να τα πιούμε στον Ιπποπόταμο στην Σκουφά αφήνοντας τον Μάκη πίσω να συζητάει για την προσωκρατική φιλοσοφία στο έργο του.

Οσο για το βιβλίο καθεαυτό ακολουθεί η κριτική της Ανζελίκ Αλιφέρη με τον μοναδικό τρόπο που μόνο μία φιλόλογος μπορεί να γράψει, για να καταλάβει η Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα ότι δεν είναι η μόνη που μπορεί να μιλάει και οι άλλοι να καταλαβαίνουν το 20%.

«Μικρός εζωγράφιζα αγίους…». Ετσι αρχίζει την αυτοβιογραφία του ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, αποκαλύπτοντας το βίωμα που τον κινεί στο έργο του. Ο βιογράφος του όμως, βλέπει στον Παπαδιαμάντη τον κορυφαίο διηγηματογράφο εστιάζοντας στην αξία του έργου του.

Στον «Τρίτο Βράχο από τον Ηλιο» ο αναγνώστης δεν μπορεί να διακρίνει τον βιογράφο από τον βιογραφούμενο. Νομίζει κανείς πως η εμπνευσμένη γραφή του Μάκη Προβατά συνάντησε μια ενδιαφέρουσα ζωή, αυτή του Δημήτρη Νανόπουλου, όχι για να την αφηγηθεί ως βιογράφος αλλά για να την μοιραστεί μαζί του. Το βιβλίο δεν είναι μια ζωή σε πράξεις, ούτε μια επιστημονική διατριβή, μια θεωρία για το σύμπαν και το μποζόνιο Higgs. Είναι μια συμπαντική αντίληψη για την ζωή, είναι μια στάση ζωής που λέει «Οσο γρηγορότερα διευρύνεις το μυαλό σου, τόσο περισσότερο σύμπαν θα χωρέσεις μέσα σου».

Ένα βιβλίο αισιόδοξο που κυριαρχείται από την απεριόριστη πίστη στον ανθρώπινο νου. Την αισιοδοξία αυτή την εμπνέει ο Δημήτρης Νανόπουλος με την ζωή και το έργο του. Ο Μάκης Προβατάς, που αναλαμβάνει να μας τον γνωρίσει ως συγγραφέας, ξέρει να χάνεται για να αποκαλύπτεται μέσα από τον κουβεντιαστό λόγο του «δικού του» Νανόπουλου και καταφέρνει να μας δώσει ένα πολυεπίπεδο έργο που διαβάζεται απνευστί. Ένα βιβλίο που διδάσκει χωρίς διδακτισμό, ένα βιβλίο που σε κάνει να θέλεις να βρεις το δικό σου σύμπαν. Και αυτό που τελικά σου μαθαίνει το λέει η φωτογραφία του οπισθόφυλλου: Τα σπουδαία και σημαντικά είναι χαρούμενα.