Ο «επαγγελματισμός» είναι η λέξη κλειδί

Δεν ξέρω αν έχετε παρακολουθήσει ποτέ συνέντευξη ή έστω απλή δήλωση ενός πιλότου της Πολεμικής Αεροπορίας αλλά σχεδόν πάντα μια λέξη ακούγεται μεταξύ άλλων. Επαγγελματισμός. Οι άνθρωποι που ειδικά στις μάχιμες μονάδες αντιμετωπίζουν καθημερινά τον κίνδυνο, δοκιμάζουν τις ικανότητες και τις αντοχές τους στα άκρα, χειρίζονται προηγμένες πολεμικές μηχανές εκατομμυρίων με φονική δυνατότητα, προτάσσουν τον επαγγελματισμό.

Σκεφτείτε πόσες φορές αισθάνονται να κινδυνεύουν, πόσες φορές φέρνουν τον οργανισμό τους σε «σημείο βρασμού» και πόσα παραδείγματα δυστυχημάτων έχουν κατά νου κάνοντας αυτό που κάνουν. Κι όμως το κάνουν με συνέπεια, όχι λίγοι άνθρωποι, γενιές πιλότων υπηρετούν με τον ίδιο τρόπο, το ίδιο επαγγελματικό ήθος. Για τη γενναιότητα, την αυτοθυσία μιλούν συνήθως οι γύρω τους, οι ίδιοι μιλούν για την εκπαίδευση, την επάρκεια και τον επαγγελματισμό.

Στα δύο συμβάντα των τελευταίων ημερών, τον πυροβολισμό κατά του οδηγού Ρομά και στο τραγικό δυστύχημα στο σχολείο του νομού Σερρών, οι άνθρωποι που ευθύνονται, έδειξαν μεταξύ άλλων κι ένα τεράστιο έλλειμμα επαγγελματισμού.

Θέλει (και) επαγγελματισμό φίλε να μην διανοείσαι να σηκώνεις το όπλο στα τυφλά, να μη σηκώνεις το ρημάδι το όπλο, αν δεν είσαι απόλυτα σίγουρος, που σημαδεύεις και ποια θα είναι η συνέπεια της σφαίρας, που βγαίνει από την κάνη του όπλου σου. Μετά διαβάζω και κάτι εξυπνάδες του τύπου, «εσύ τι θα ‘κανες αν ήσουν στη θέση του;» αλλά δε διευκρινίζουν σε ποια θέση και τι συγκρίνουν. Δεν μπορώ να βάλω τον εαυτό μου στη θέση κανενός ένστολου, δεν έχω λάβει καμιά εκπαίδευση, δεν ξέρω τίποτα για το πρωτόκολλο χειρισμού τέτοιων καταστάσεων αλλά θέλετε να ξεστομίσω το εύκολο, «ναι βέβαια κι εγώ θα έριχνα». Μα δεν είμαι επαγγελματίας που φέρει όπλο διάολε.

Θέλει (και) επαγγελματισμό φίλε να μην κάνεις δοκιμές και ρυθμίσεις στο σύστημα θέρμανσης ενός σχολείου σε ώρα λειτουργίας του, με τα παιδάκια να παίζουν εκεί δίπλα. Δεν είσαι επαγγελματίας επειδή δουλεύεις εντός ωραρίου και πληρώνεσαι, επαγγελματίας είσαι, όταν σέβεσαι κάθε κανόνα της δουλειάς σου και δεν αντιμετωπίζεις τους ενδεχόμενους κινδύνους με ένα ακόμα, «ωχ αδερφέ, εγώ ξέρω». Ξεράδια ξέρεις και κάποιοι άλλοι, μια ολόκληρη οικογένεια κι ένα αδικοχαμένο παιδί θα πληρώνουν εις το διηνεκές τη δική σου επαγγελματική ανεπάρκεια.

Θέλει (και) επαγγελματισμό από τους δημοσιογράφους να μην μπερδεύουν τα κουμπούρια με τα κουλούρια και όταν συμβαίνουν τέτοια περιστατικά να αντιλαμβάνονται, ότι δεν είναι η στιγμή για να μιλήσουμε για την παραβατικότητα των γύφτων αλλά για την παραβατικότητα του ένστολου απέναντι στο καθήκον του. Και το καθήκον του είναι να ξέρει όταν ρίχνει, που ρίχνει. Για την παραβατικότητα των γύφτων σε άλλη συνθήκη, σε άλλο χρόνο. Δεν είναι η ώρα να πασαλείψουμε το θέμα των σχολικών κτιρίων, είναι ή ώρα να αναδείξουμε τα τομάρια που κρύβονται πίσω από δυσνόητες παραγράφους αρμοδιοτήτων.

Κάθε επαγγελματίας ένστολος θα έπρεπε να διέπεται από την αρχή του επαγγελματισμού και του καθήκοντός του κι αν νιώθει ότι δεν μπορεί ή ότι δεν θέλει ρε αδερφέ, είναι μια δουλειά, που δεν γίνεται με το ζόρι ή με πασαλείμματα. Μπορείς ή δεν μπορείς να το κάνεις, θέλεις ή δεν θέλεις. Να ασκήσεις πάντως τέτοιο λειτούργημα κατά το δοκούν ή με ένα ιδιότυπο εθιμικό δίκαιο, «μας την πέφτουν, άρα αντιδρούμε» δεν παίζει.

Και για να μη μένουμε μόνο στη στολή, ο θερμοϋδραυλικός, συντηρητής ή ό,τι άλλο διάολε ήταν, μοιάζει σαν τον οποιονδήποτε από μας. Σαν το οποιονδήποτε που πάει να κάνει το πρωί τη δουλειά του, υπερτιμώντας τις γνώσεις του, παρακάμπτοντας αρκετά από τα μέτρα προστασίας και θέτοντας σε κίνδυνο τον εαυτό του και τους ανυποψίαστους γύρω του. Μοιάζει σαν τον κάθε ανεύθυνο οδηγό με το κινητό στο χέρι, με το βαρύ πόδι στο γκάζι, με τα πνιγμένα κόκκινα φανάρια και τα φθαρμένα ελαστικά. Εδώ συνορεύουν ο επαγγελματισμός με τον Κοινό Νου.

Ο πιλότος των F16, των Mirage, των Rafale όλα τα μικρά αυτονόητα πραγματάκια τα κάνει με θρησκευτική ευλάβεια κι επαναληπτικότητα πριν κάνει αυτό που οι υπόλοιποι αντιλαμβανόμαστε ως ηρωικό. Αν κρίνω όμως, από όσα συμβαίνουν γύρω μας, το πιο ηρωικό στη δουλειά τους είναι η προσήλωση στο πρωτόκολλο της δουλειάς τους και της καθημερινής λειτουργίας. Εκεί που αποτυγχάνουμε στην καθημερινότητα οι περισσότεροι.