Το βαλς των χαμένων ονείρων…
Ο Μιχάλης Τσόχος ακριβώς 22 χρόνια μετά τον θάνατο του Μάνου Χατζηδάκι αναρωτιέται αν τα μάθατε τα νέα ότι «ο Χατζηδάκις είναι πούστης» και κυρίως ποια χώρα τον γέννησε και σε ποια χώρα πέθανε…
Για όλους όσους είναι πάνω κάτω στην δική μου ηλικία, εκεί γύρω στα 40, ο Μάνος Χατζηδάκις ήταν αυτός που βρήκαν στη ζωή τους, αυτός που υπήρχε από την πρώτη ημέρα της γέννησής τους. Ο σημερινός 20άρης, ακόμη και ο 30άρης δεν μπορεί να το πει αυτό. Δεν μεγάλωσε με την μουσική του, δεν ήταν οι νότες του αυτές που συνόδευαν τα κυριακάτικα πρωϊνά, αυτά που δεν είχαν σχολείο και ο μπαμπάς και η μαμά φρόντιζαν να τα γεμίζουν με Χατζηδάκι…
Μερικές φορές οι νότες του, τότε που το αίμα έβραζε, ήταν βαρετές, πολύ φλατ που θα λέγαμε και σήμερα, άλλες όμως ήταν ταξιδιάρικες, ήταν γεμάτες από εικόνες, γεμάτες από μεταφορά σε έναν άλλο κόσμο, διαφορετικό, καλύτερο, σχεδόν παραμυθένιο…
Τότε εκείνα τα πρώτα χρόνια για εμένα υπήρχαν μόνο οι νότες του, αργότερα, πολύ αργότερα ήρθαν τα λόγια του, τα οποία ήταν τόσο κοφτερά που σε... μάτωναν, σε μούδιαζαν. Αν ρωτήσεις σήμερα δύο σαραντάρηδες για τον Μάνο, μπορείς να ακούσεις ότι ήταν από ακροδεξιός ως αναρχικός. Όχι μπορεί, είναι το πιθανότερο αυτό. Τέτοια απόκλιση, τέτοια γκάμα απόψεων που δεν μπορούσες να τον κατατάξεις κάπου. Και εν τέλει από τα ελάχιστα που καταλαβαίνω αυτό ήταν ο Χατζηδάκις όσον αφορά τις απόψεις του. Ανένταχτος, ελεύθερος μέχρι και αιρετικός.
Μπορούσε να σταθεί με τον λόγο του (και το έκανε) ασπίδα στους αναρχικούς που έσπαγαν και έκαιγαν την Αθήνα, μπορούσε να στείλει επιστολή στην «Αυγή» για να διαλύσει με τον λόγο του, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Χρήστο Σαρτζετάκη, μπορούσε να σταματήσει μία συναυλία για να καταγγείλει τον «Αυριανισμό» και τους Κουρήδες , μπορούσε να τα βάλει από τότε με τους Μιχαλολιάκους, τους Νεοναζί που έβλεπε να έρχονται (“το τέρας” όπως το έλεγε...) αλλά ταυτόχρονα μπορούσε και να αναγνωρίσει τα όποια καλά του Παπαδόπουλου, να μην σταθεί απέναντι στην Χούντα, ούτε καν με τη μουσική του και φυσικά να διοριστεί από τον Καραμανλή!
Ο Μάνος Χατζηδάκις παρά τα όσα πιστεύουν σήμερα οι περισσότεροι δεν ήταν μόνο η μουσική του. Σε καμία περίπτωση. Αλλωστε για αυτά που τον αγαπούν σήμερα οι περισσότεροι Ελληνες, ο ίδιος δεν ήταν και τόσο περήφανος, άσε που δεν τον ένοιαζε κιόλας αν θα τον αγαπούν, μάλλον πιο σωστά δεν ήθελε. Τα τραγούδια του που αγαπήθηκαν (κυρίως μέσω του κινηματογράφου) ο ίδιος δεν τα αγάπησε, τα έφτιαξε μόνο για βιοποριστικούς λόγους. «Εγώ δεν γράφω μουσική για τους πολλούς, αλλά για εκείνους που την καταλαβαίνουν…» έλεγε και σου έδινε την αίσθηση του αλαζόνα. Δεν νομίζω ότι ήταν, απλώς δεν άντεχε πλέον την εποχή που ζούσε, δεν ήταν αυτή η Ελλάδα στην οποία είχε γεννηθεί και μεγαλώσει και αντιλαμβανόταν ότι ως άνθρωπος της τέχνης είχε χρέος να πει τα πράγματα με το όνομά τους.
Κάπου εκεί, σε εκείνα τα χρόνια που ακόμη και η Μελίνα Μερκούρη συντάσσονταν με τον Κουρή και όχι με τον Μάνο, πρέπει να τον χάσαμε τον δρόμο τελείως ως χώρα, κάπου εκεί ξεκίνησε το κακό και σήμερα απλώς βλέπουμε την ολοκλήρωση του εφιάλτη…
Κάπου εκεί πρέπει να αρχίσαμε να χορεύουμε το βαλς των χαμένων ονείρων που τόσο μελωδικά συνέθεσε ο Μάνος.
Σήμερα ο Χατζηδάκις 22 χρόνια μετά τον θάνατό του πιθανότατα λείπει περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Και δεν λείπει η μουσική του, λείπει η κουλτούρα του, η οξύτητά των τοποθετήσεων του, λείπει η κριτική ματιά του, λείπει η τοποθέτηση του που θα κάνει τους ανθρώπους, όσους θα έκανε, να αφυπνιστούν…
Ο Χατζιδάκης πέθανε πριν 22 χρόνια σε μία χώρα που είχε πλέον αποκτήσει τις ασθένειες που σήμερα την έχουν σκοτώσει. Ο Χατζηδάκης έζησε για να δει την μεγαλύτερη σε κυκλοφορία εφημερίδα της Ελλάδας (τρομάρα μας), την Αυριανή, να τον αποκαλεί «πούστη, κίναιδο, ανώμαλο εκμαυλιστή, κάθαρμα, σκουληκιασμένο τομάρι» να βάζει πρωτοσέλιδες αγγελίες με τις οποίες ζητούσε από τον κόσμο να «πει ότι ξέρει για τις βρωμιές του», αλλά και αγγελίες που τον καλούσαν στα γραφεία της για να παραλάβει ένα καλάθι σύκα...
Εζησε για να πει στους Ελληνες ότι δεν πρέπει να διαβάζουν σκουπίδια, φθηνούς λαϊκιστές και εκβιαστές και ως απάντηση πήρε το «Ολοι εναντίον του Μάνου Χατζηδάκι…» το οποίο δεν υπέγραφαν μόνο οι τότε παντοδύναμοι Λαλιώτης και Πάγκαλος, αλλά ακόμη και ο Φώτης Κουβέλης και η Μελίνα Μερκούρη που έσπευσαν να υπερασπιστούν την… κοιτίδα του πολιτισμού και της ελευθερίας του Τύπου, την Αυριανή. Αυτήν που πούλαγε 300 χιλιάδες φύλλα και έμπαινε στα μισά ελληνικά σπίτια. Που τότε πιθανότατα έμπαινε στα ελληνικά σπίτια περισσότερο και από την μουσική του Χατζηδάκι.
Σήμερα 22 χρόνια μετά τον θάνατο του Χατζηδάκι, όλοι ξέρουμε τι ήταν η Αυριανή των 300 χιλιάδων φίλων ημερησίως και τι ήταν ο Μάνος, ή μήπως όχι; Μήπως τελικά στους περισσότερους που θλίβονται για τα θύματα στο Ορλάντο αυτές τις ημέρες, αυτό που έχει μείνει είναι η θλιβερή και προσβλητική για κάθε νοήμονα, καμπάνια της Αυριανής «τα μάθατε τα νέα, ο Μάνος είναι πούστης…».
Αν θέλετε να διαβάσετε για τον Μάνο Χατζηδάκι ο Αλέξανδρος Στεργιόπουλος ετοίμασε εδώ στο gazzetta ένα πολύ ωραίο θέμα με τίτλο: “Μάνος ο γενναιόδωρος”, ενώ πριν από 4 χρόνια η Lifo είχε φτιάξει ένα πραγματικά υπέροχο αφιέρωμα. http://www.lifo.gr/topics/view/38