Δεκάδες χιλιάδες δορυφόροι και 170 εκατ. διαστημικά σκουπίδια θα προκαλέσουν κατακλυσμιαίες συγκρούσεις (vids)
Τον Φεβρουάριο του 2009, δύο δορυφόροι, ένας αμερικανικός και ένας ρωσικός, συγκρούστηκαν μόλις 800 χιλιόμετρα από την επιφάνεια της θάλασσας, πάνω από μία απομακρυσμένη περιοχή της βόρειας Σιβηρίας, στο πρώτο, τέτοιου είδους, ατύχημα στην ιστορία.
Ο αμερικανικός δορυφόρος ανήκε στην ιδιωτική εταιρεία επικοινωνιών Iridium, ενώ ο ρωσικός ήταν στρατιωτικής χρήσης, αλλά είχε σταματήσει να λειτουργεί δύο χρόνια μετά την εκτόξευσή του, το 1993!
Το βάρος ενός τόνου ρωσικό διαστημόπλοιο υπερίπτατο, πλέον, της Γης εκτός ελέγχου, σε αντίθεση με τον δορυφόρο της Iridium, ο οποίος είχε εκτοξευθεί το 1997 και ήταν πλήρως λειτουργικός. Μάλιστα, οι πελάτες της εταιρείας αντιμετώπισαν προβλήματα στις επικοινωνίες τους, ενώ η NASA ανακοίνωσε ότι η σύγκρουση προκάλεσε δύο μεγάλα νέφη σκόνης και εξαρτημάτων, τα οποία και παρακολούθησε με ιδιαίτερη προσοχή, δεδομένου ότι θα μπορούσαν με τη σειρά τους να θέσουν σε κίνδυνο άλλους δορυφόρους, αλλά και το διαστημικό τηλεσκόπιο Ηubble.
Η συντριβή, δε, έγινε με την απίστευτη ταχύτητα των 26.000 μιλίων/ώρα, τόσο γρήγορα, δηλαδή, που τα συγκρουόμενα μέταλλα έλιωσαν αμέσως μετά την πρόσκρουση!
Τότε, τουλάχιστον 2.000 μεγάλα κομμάτια από συντρίμμια και δεκάδες χιλιάδες ακόμη μικρότερα, «απελευθερώθηκαν» στο διάστημα, «αναγκάζοντας» τους επιστήμονες σε ολόκληρο τον κόσμο να σπεύσουν και να ανακοινώσουν ότι υπάρχει μεγάλος κίνδυνος για νέες συγκρούσεις! Στη Γη, δε και συγκεκριμένα στο Κεντάκι, δηλαδή χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη Σιβηρία, Αμερικανοί πολίτες ανέφεραν ότι άκουσαν ήχους εκρήξεων από τα υπολείμματα των δορυφόρων, ενώ άλλοι, στο Τέξας, είπαν πως είδαν μια φλόγα να αναβοσβήνει στον ουρανό.
Όταν -περισσότερο από τρία χρόνια αργότερα- ένα μικρό κομμάτι από τον ρωσικό δορυφόρο πέρασε... ξυστά, μόλις 130 μέτρα από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, οι έξι αστροναύτες του αναγκάστηκαν να καταφύγουν μέσα σε δύο διαστημόπλοια του προγράμματος Soyuz, μέχρι να περάσουν τα συντρίμμια. Τα θραύσματα από τη σύγκρουση του 2009 θα παραμείνουν στο διάστημα ως πιθανός κίνδυνος για δεκαετίες, μέχρι η βαρύτητα της Γης να τα αποβάλλει από την τροχιά της.
Σήμερα, 10 χρόνια μετά την πρώτη σύγκρουση δορυφόρων στην ιστορία, οι ειδικοί φοβούνται ότι δεν θα είναι η τελευταία και προειδοποιούν ότι οι πιθανότητες τέτοιων ατυχημάτων -που απεικονίζονται εξαιρετικά στην ταινία Gravity, όπου ένα διαστημικό λεωφορείο πλήττεται από δορυφορικά συντρίμμια- έχουν αυξηθεί δραματικά πια. Με δεκάδες χιλιάδες νέους δορυφόρους, που στέλνονται στο διάστημα από εταιρείες τεχνολογίας, οι επιστήμονες φοβούνται ότι οι ιδιοκτήτες τους δεν παρακολουθούν τις κινήσεις τους για την πρόληψη συγκρούσεων.
Αυτές οι προειδοποιήσεις, μάλιστα, έρχονται έπειτα από μια μεγάλη καταστροφή, που αποφεύχθηκε πριν από λίγες μόλις μέρες...
Η αμερικανική Πολεμική Αεροπορία, η οποία και παρακολουθεί τα διαστημικά σκάφη και τα συντρίμμια στο διάστημα γύρω από τη Γη, ανακοίνωσε στις 28 Αυγούστου ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) και η SpaceX, η εμπορική διαστημική εταιρεία που ανήκει στον επιχειρηματία Elon Musk, απέφυγαν την καταστροφή στο... παρά ένα, καθώς δορυφόροι τους κατευθύνονταν ολοταχώς για σύγκρουση γύρω στις 2 Σεπτεμβρίου! Το διακύβευμα, δηλαδή, ήταν η συντριβή του ευρωπαϊκού δορυφόρου παρακολούθησης αιολικής ενέργειας Aeolus, κόστους 400 εκατομμυρίων δολαρίων και του νέου δορυφόρου Starlink, ενός από τους 60 που εκτοξεύτηκαν από την εταιρεία του Musk τον περασμένο Μάιο, ως μέρος ενός σχεδίου για την πρόσβαση του Διαδικτύου στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της Γης.
Οι δορυφόροι, εξάλλου, δεν ακολουθούν πάντα μια αμετάβλητη τροχιά γύρω από τη Γη. Οι μεταβολές της βαρυτικής έλξης, των ηλιακών ανέμων και άλλων παραγόντων, μπορούν να αλλάξουν ξαφνικά την πορεία τους και να δυσκολέψουν αφάνταστα την πρόβλεψη σύγκρουσης. Στην τελευταία περίπτωση, οι μηχανικοί της ESA συνειδητοποίησαν ότι οι ελεγκτές της SpaceX δεν ανταποκρίθηκαν στις προειδοποιήσεις τους. Έτσι, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος κατάλαβε ότι έπρεπε να ενεργήσει μόνη της. Οι μηχανικοί της πραγματοποίησαν έναν «ελιγμό αποφυγής σύγκρουσης έκτακτης ανάγκης», πυροδοτώντας έναν προωθητήρα στον δορυφόρο, που ταξίδευε ήδη με 17.000 μίλια/ώρα, για να τον βγάλει από τη διαδρομή του σκάφους της SpaceX. Η ESA, μάλιστα, ανακοίνωσε ότι ήταν η πρώτη φορά που χρειάστηκε να λάβει μια τέτοια απόφαση.
Όπως τονίζουν οι ερευνητές, με τόσες δεκάδες χιλιάδες δορυφόρους να βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη και δεκάδες χιλιάδες να αναμένεται να εκτοξευτούν τα επόμενα χρόνια, σε συνάρτηση με το γεγονός ότι περιφέρονται ανάμεσα σε 170 εκατομμύρια διαστημικά σκουπίδια (μικρά και μεγάλα), ο κίνδυνος νέων συγκρούσεων είναι μεγαλύτερος από ποτέ και θα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να «φωνάζει» ο ένας στον άλλον να κάνει άκρη για να περάσει...
