Θοδωρής Παπαλουκάς: The... confession! (gTV)
Κάποτε, ο μεγάλος Κόμπι Μπράιαντ είχε πει: «Δεν έχω τίποτα κοινό με τους τεμπέληδες οι οποίοι κατηγορούν τους άλλους που δεν είναι πετυχημένοι. Τα σπουδαία πράγματα έρχονται μέσα από την σκληρή δουλειά και την επιμονή...»
Ας γυρίσουμε, λοιπόν, 25 χρόνια πίσω και ας μεταφερθούμε σε μια γειτονιά του Ψυχικού. Στην περιοχή των Ελληνορώσων. Εκεί όπου -όπως και σε πολλές ακόμα περιοχές της Αθήνας ή σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας- πολλά πιτσιρίκια έπαιρναν μια μπάλα μπάσκετ, έτρεχαν στα ανοικτά γήπεδα και προσπαθούσαν να ξεπατικώσουν τις κινήσεις του Γκάλη, του Γιαννάκη και όλων όσων θαύμαζαν εκείνη την εποχή...
Ένα από εκείνα τα παιδιά που κρατούσαν την πορτοκαλί θεά στα χέρια τους και ταξίδευαν με το μυαλό τους στα μεγάλα παρκέ της Ευρώπης, ήταν και ο Θοδωρής Παπαλουκάς. Τότε δεν ήξερε αν έχει το ταλέντο για να πραγματοποιήσει όλα όσα ονειρευόταν όταν ξάπλωνε τα βράδια για να κοιμηθεί. Ήξερε ωστόσο ότι έπρεπε να δουλέψει σκληρά. Να ξημεροβραδιαστεί στα ανοικτά γήπεδα του Ελληνορώσων και είτε φυσούσε, είτε έβρεχε να μην αποχωριζόταν τις αγαπημένες του μπασκέτες. Και αυτό έκανε...
Τεμπέλης δεν υπήρξε ποτέ. Ήταν πεισματάρης. Είχε κίνητρο και έβαζε το κεφάλι κάτω για να προσπαθήσει με όλες του τις δυνάμεις να πετύχει τους στόχους του. Και δεν έβαζε μακρινούς στόχους, αλλά τους άμεσα υλοποιήσιμους. Ήθελε να πάει βήμα-βήμα. Σιγά-σιγά. Να ανέβει ένα-ένα τα σκαλοπάτια με γνώμονα τη σκληρή, καθημερινή, και μερικές φορές επίπονη, δουλειά.
Κάπως έτσι άρχισαν να... έρχονται και τα «σπουδαία πράγματα» που είχε πει ο Κόμπι. Από την Δ' ΕΣΚΑ και τον Εθνικό Ελληνορώσων βρέθηκε στην... Α1 και στους Αμπελόκηπους, αν και ήταν μόλις 19 ετών. Από εκεί στη Δάφνη. Από τη Δάφνη στον Πανιώνιο. Από τον Πανιώνιο στον Ολυμπιακό. Από τον Ολυμπιακό στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας... Στην Εθνική ομάδα. Στην κορυφή της Ευρώπης. Στην δεύτερη θέση του κόσμου... Και όλα αυτά; Δουλεύοντας κάθε μέρα και περισσότερο...
Ακόμα και στην εποχή της νιότης, όταν ακόμα ήταν μαθητής του δημοτικού και του γυμνασίου στο Ψυχικό και έκλεινε τα μάτια του για να ονειρευτεί τον εαυτό του στα μεγάλα ευρωπαϊκά παρκέ, σε καμία περίπτωση δεν μπορούσε να φανταστεί τα θα είχε καταφέρει 25 χρόνια αργότερα...
Σε μια εκ βαθέων εξομολόγηση, ο Θοδωρής Παπαλουκάς στο gazzetta.gr ανοίγει το βιβλίο της ζωής και μιλάει για τα πάντα. Για τα πρώτα βήματα της καριέρας του στον Εθνικό Ελληνορώσων, την καζούρα στο σχολείο για τα... Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός, την εμπειρία του από τους Αμπελόκηπους, την Δάφνη, τον Πανιώνιο, την μεταγραφή του στον Ολυμπιακό, το... άσχημο «διαζύγιο» έναν χρόνο αργότερα, τους τελικούς με την ΑΕΚ, την «χρυσή» εξαετία στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας όπου πραγματοποίησε την μεγάλη εκτόξευση στην καριέρα του και φυσικά για την αξέχαστη πενταετία στην Εθνική ομάδα του Παναγιώτη Γιαννάκη.
Και όχι μόνο. Αναφέρεται στα προβλήματα που ταλανίζουν σήμερα το ελληνικό μπάσκετ, απαντάει στο αν θα ήθελε να γίνει πρόεδρος στην ΕΟΚ, καταθέτει τις ιδέες του, ενώ παρουσιάζει το μεγάλο του έργο στην Eurohoops Academy μαζί με τον Δημήτρη Διαμαντίδη. Οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, ο τρόπος λειτουργίας και φυσικά η νέα συνεργασία με την Λεόντειο όπου θα φιλοξενηθεί η δεύτερη Eurohoops Academy...
«Έπρεπε να βρίσκεις τρόπους για να... επιβιώνεις στα ανοικτά»
- Θυμάμαι στην παρουσίαση του βιβλίου του Βασίλη Σκουντή, είχες έρθει μαζί με τον Μιχάλη Κακιούζη. Εγώ καθόμουν ακριβώς από πίσω σου και κάποια στιγμή έδειξες τους πρωταγωνιστές του '87 που ήταν στο πάνελ και είπες στον Κακιούζη: Σε αυτούς τα οφείλουμε όλα. Ήταν το μεγαλύτερο κίνητρο για σένα να παίξεις μπάσκετ;
«Το 1987 είχε πολύπλευρη σημασία. Για εμάς ήταν όντως το κίνητρο γιατί έπαιζαν οι ήρωές μας. Από εκεί και πέρα, αυτό που είπα τότε, εννοούσα την εξέλιξη που είχαμε εμείς. Αυτοί οι άνθρωποι έφεραν την επιτυχία και όπως αντιλαμβάνεσαι, γύρω από την συγκεκριμένη επιτυχία μαζεύεται και η πρόοδος. Αναγκάζει έναν χώρο να προοδεύσει. Ειδικά ένα άθλημα όπως είναι το μπάσκετ το οποίο ταιριάζει στον Έλληνα και είχε την τάση να γίνει δημοφιλές. Η Εθνική του '87 ήταν η συνέχεια του Άρη ο οποίος καθήλωνε κάθε Πέμπτη τον κόσμο στα σπίτια του για να βλέπει μπάσκετ. Όμως το '87 το έβαλε πιο κοντά στην καθημερινότητα του Έλληνα. Οι συγκεκριμένοι άνθρωποι όταν είχαν επισκεφθεί τότε το Προεδρικό Μέγαρο, αυτό που ζήτησαν ήταν μπασκέτες και μπάλες μπάσκετ σε όλα τα σχολεία. Έτσι ήταν πολύ πιο εύκολη και η πρόσβαση των παιδιών στο άθλημα προκειμένου να εξελιχθεί και να εξαπλωθεί».
- Τότε, εκείνα χρόνια, πριν από το Ευρωμπάσκετ του '87 παρακολουθούσες μπάσκετ ή ασχολιούσουν για παράδειγμα με το ποδόσφαιρο που ήταν το νούμερο «1» σπορ στη χώρα;
«Η γενιά η δική μας είχε ξεκινήσει να παίζει ποδόσφαιρο στο δρόμο. Βέβαια κοντά στο πατρικό μου σπίτι υπήρχε το γήπεδο του Εθνικού Ελληνορώσων που ξεκίνησα τα πρώτα μου βήματα. Ήταν ουσιαστικά ο χώρος που μπορούσα να πάω μετά το σχολείο και το διάβασμα...»
- Τι θυμάσαι από το '87; Είχες πάει σε κανένα ματς ή σπίτι οικογενειακώς όπως και ο περισσότερος κόσμος;
«Οικογενειακώς γύρω από την τεράστια τηλεόραση που είχαμε όλες οι οικογένειες τότε. Θυμάμαι πανηγυρίζαμε, βγαίναμε στα μπαλκόνια. Τότε το Ευρωμπάσκετ δημιουργούσε καλή διάθεση ενώ όλα τα παιδιά πίστευαν ότι μπορούν να τα καταφέρουν. Είναι πολύ σημαντικό ότι η Εθνική του '87 κατάφερε αυτό που κατάφερε χωρίς να ήταν στο ΤΟΡ της Ευρώπης. Εμείς τότε δεν ξέραμε πώς είναι να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Γι' αυτό και λέω ότι η επιτυχία του '87 είναι μεγαλύτερη από τις δικές μας το 2005 και το 2006. Καταφέραμε να πείσουμε και τους εαυτούς μας ότι μπορούσαμε το ακατόρθωτο. Μετά την μεταπολίτευση ήταν η πρώτη μεγάλη στιγμή που οι Έλληνες βγήκαν ενωμένοι στους δρόμους και άρχισαν να πανηγυρίζουν».
- Η Ελλάδα πρωταθλήτρια Ευρώπης. Και εσύ στον στον Εθνικό Ελληνορώσων...
«Δίπλα από το πατρικό μου ήταν το δημοτικό γήπεδο. Οι γονείς μου ήταν αυστηροί γονείς και προσπαθούσαν για το καλό μου να με έχουν σε ελεγχόμενο περιβάλλον. Οπότε ήταν πολύ εύκολο να είμαι εκεί και να με προστατεύουν. Είμαι τυχερός γιατί η δική μου φουρνιά στο Ελληνορώσων ήταν πολύ καλοί. Τόσο ως παίκτες όσο και ως παιδιά. Οι άνθρωποι εκεί είχαν φέρει και προπονητές που αγαπούσαν πολύ τα παιδιά και το μπάσκετ. Ο Λευτέρης Καλογήρου με βοήθησε να εξελιχθώ, ο οποίος αν και ήμουν από τα ψηλά παιδιά, διέκρινε κάτι σε εμένα κάποια χαρακτηριστικά και με έβαζε να παίζω πλέι μέικερ. Είχαμε δουλέψει πάρα πολυ τα καλοκαίρια, με βοήθησε να αντιληφθώ το παιχνίδι και αυτό που βλέπω τώρα, είναι ότι εκείνα τα χρόνια εμβαθύναμε πιο πολύ στο μπάσκετ. Μαθαίναμε πολύ καλύτερα τα βασικά. Όλα τα παιδιά. Ακόμα και αυτά που δεν έπαιξαν καθόλου μετά. Τα βασικά τα καταλαβαίναμε πολύ καλύτερα. Ήταν τα ρομαντικά χρόνια. Που πήγαινες μόνο για να παίξεις. Πολύ προπόνηση, ατελείωτες ώρες. Μάλιστα τσακωνόμασταν μετά και με τους μεγάλους επειδή θέλαμε να παίξουμε 'μονά' και δεν μας άφηναν. Ε, αυτό που κάναμε ήταν να έφερνα την καλύτερη μπάλα ώστε να έπαιζα και εγώ μαζί τους. Και αυτό με εξέλιξε γιατί έπαιζα με άνδρες. Και για να επιβιώσεις, έπρεπε να βρεις τρόπους».
-Ήσουν καλός μαθητής στο σχολείο;
«Ναι ήμουν. Ήθελα να μπω Πολυτεχνείο, στην Γεωπονική. Διάβαζα αρκετά, αλλά όχι και υπερβολικά πολύ. Ήμουν ανήσυχος παιδί, αλλά επειδή ήμουν καλό παιδί δημιουργούσε πρόβλημα στους καθηγητές να με βγάλουν έξω! Ήμουν υπερκινητικός! Μάλιστα ανεβοκατέβαινα τις σκάλες του σχολείου για να διοχετεύσω λίγο ενέργεια, αλλά και πάλι δεν έφτανε. Το σχολείο με βοήθησε πολύ να γράφω σωστά, να μιλάω σωστά, όπως και το σπίτι μου, έτσι; Πήρα σωστές αρχές. Ήμασταν από τα τυχερά παιδιά γιατί είχαμε πέσει σε καλούς δασκάλους, καθηγητές και προπονητές. Είχα καλές βάσεις...»
«Στον Πανιώνιο απέκτησα προσωπικότητα, η ομάδα που μάθαινες μπάσκετ»
- Μετά τα πρώτα σου βήματα, ήρθε και η πρώτη μεταγραφή στους Αμπελόκηπους...
«Ναι μετά ήρθε η μετάβαση στην ομάδα των Αμπελοκήπων. Πραγματικό παράδειγμα λόγω του ότι είχε ανέβει όλες τις κατηγορίες τότε. Μάλιστα είχε πουλήσει εκείνο το καλοκαίρι τον Τζανή Σταυρακόπουλο στον Παναθηναϊκό και υπήρχαν τα χρήματα για τις επενδύσεις. Όπως σε εμένα για παράδειγμα που από την Δ' ΕΣΚΑ είχα φτάσει σε εκείνη την ομάδα...»
-Και Α1 αμέσως...
«Δεν έπαιξα Α1 αμέσως»
-Ε πως; Έπαιξες σε 9 ματς στην πρώτη σου χρονιά.
«Εντάξει, δεν έπαιξα! (γέλια) Δεν μετράει. Πάντα κυνηγούσα τους καλύτερους από εμένα. Είναι αυτό που λέμε στα παιδιά. Μην κυνηγάτε τον πολύ μακρινό στόχο, αλλά αυτόν που βλέπετε. Τον πιο κοντινό. Εγώ αυτό έκανα πάντα. Βέβαια να πω την αλήθεια δεν με βοήθησε και τόσο πολυ το ανοικτό γήπεδο στο Ελληνορώσων που έκανα προπονήσεις μικρός. Ξέρεις, μπορεί να βρέχει, να έχει αέρα και προσπαθείς να σουτάρεις, αλλά να μην μπορείς. Και εγώ δεν ήμουν από τα παιδιά που είχα έφεση στο σουτ. Και προσπαθούσα να το βελτιώσω με την πολύ προπόνηση. Έμαθα να κάνω σωστά, ένα λάθος πράγμα. Επανέλαβα πολλές φορές κάτι λάθος. Σούταρα και η μπάλα δεν έμπαινε λόγω του αέρα. Και προσπαθούσα να αλλάξω τον τρόπο. Έκανα πολλές φορές επανάληψη και έμαθα να σουτάρω λάθος! Τουλάχιστον αυτό έχω ως δικαιολογία στο δικό μου μυαλό (γέλια)! Προπόνηση όμως έκανα. Και μάλιστα πολλή προπόνηση. Ατελείωτες ώρες!»
-Πέρασες λοιπόν δύο χρόνια στο ΜΕΤΣ μετά με τους Αμπελόκηπους...
«Ναι, δύο χρόνια. Μετά άλλα δύο χρόνια στην Δάφνη, εξίσου πολύ ωραία χρόνια. Ήμασταν στην Α1, πέσαμε, μετά ανεβήκαμε και έφυγα...»
-Τότε το μπάσκετ ήταν στα ντουζένια του. Πώς ήταν η εμπειρία από τις δύο αυτές ομάδες που είχαν καλούς ξένους και ήταν από τα σημεία αναφοράς της Α1...
«Το πρωτάθλημα δεν είχε απαξιωθεί τότε. Το πιο βασικό. Ξέρεις, όμως, όταν έρχεσαι από μια ομάδα όπως ο Εθνικός Ελληνορώσων, όλα σου φαίνονται μαγικά. Έμπαινα στο ΜΕΤΣ και παίζαμε με παίκτες που έβλεπα στην τηλεόραση, για μένα ήταν ονειρικό. Στα δικά μου μάτια ήταν σαν να έπαιζα τότε στο ΝΒΑ. Από εκεί και πέρα οι Αμπελόκηποι ήταν η ομάδα που είχε τις συνεχόμενες ανόδους. Στη Δάφνη μετά με τον κύριο Τζιβελέκα, ο οποίος είχε κάνει υπέρβαση. Η Δάφνη δούλευε σε πολύ υψηλά πρότυπα. Είχαν μαζευτεί καλοί και ελπιδοφόροι παίκτες. Από τις καλύτερες ομάδες της Α2 τότε. Έμαθα πολλά...»
- Και φτάνουμε τώρα στην πρώτη καλή μεταγραφή που έκανες στον Πανιώνιο το καλοκαίρι του '99.
«Ναι μετά ο Πανιώνιος. Όμως να σου πω κάτι; Όλες οι μεταγραφές ήταν καλές και όπου και αν έπαιξα ήταν καλά. Χωρίς να είναι μελετημένο κάτι, αλλά η εξέλιξη ήρθε από μόνη της. Επιλογή μου ήταν να πάω σε ομάδες που, με την καλή έννοια, θα με είχαν ανάγκη. Αυτό σήμαινε ότι θα είχα ρόλο. Θα με βοηθήσουν να φτάσω σε αυτό που είχα φανταστεί εγώ ότι μπορούσα να φτάσω...»
- Βέβαια στη δεύτερη σεζόν σου έκανες και το ξεπέταγμά σου, ενώ με τον Γιώργο Διαμαντόπουλο είχατε συνθέσει ίσως το καλύτερο δίδυμο περιφερειακών στην Α1.
«Δεν καταλαβαίνεις πολλά τότε. Εσύ παίζεις μπάσκετ και ζεις το όνειρό σου. Χαιρόμουν που μπορούσα να παίξω και να σταθώ στον Πανιώνιο. Η ομάδα που μάθαινες μπάσκετ. Ο Πανιώνιος, το Περιστέρι, ήξεραν μπάσκετ. Ο κόσμος γνώριζε. Τα μπασκετικά μάτια παρακολουθούσαν τα παιχνίδια αυτών των ομάδων. Έχουν περάσει τεράστιοι παικταράδες. Πραγματικά πέρασα πολύ ωραία και έκανα φιλίες».
-Και να συνεχίσω για τον Πανιώνιο εκείνης της σεζόν, προπονητής ήταν ο Λευτέρης Σούμποτιτς ο οποίος είχε έρθει από τα μέσα της περασμένης σεζόν. Παίζατε πολύ καλό μπάσκετ...
«Είχα τότε την μεγάλη πολυτέλεια να έχω δίπλα μου τον Ζντοβτς. Ήταν μεγάλο σχολείο για μένα. Ο παίκτης που στην μεγάλη Γιουγκοσλαβία και τα τεράστια ονόματα, ήταν ο βασικός πλέι μέικερ. Ναι μεν ο Ντράζεν ήταν ο μεγάλος ηγέτης και ο παικταράς, αλλά ο Ζντοβτς ήταν εκείνος που θα έβαζε την ομάδα να λειτουργήσει. Το να φτάσω στο σημείο να γίνω αυτό που έγινα, μεγάλο ποσοστό ανήκει και στον Γιούρι ο οποίος μου έδωσε πράγματα. Μου μίλησε. Ο Πανιώνιος με βοήθησε να αποκτήσω πιο έντονη προσωπικότητα στο γήπεδο και να πιστέψω στον εαυτό μου. Μπορεί να μην έχει πάρει πρωτάθλημα, αλλά ήταν από τις ομάδες που έκανε πρωταθλητισμό. Ήταν μια φοπβερή προεργασία για μένα. Ήταν θεόσταλτο που είχε ενδιαφερθεί ο Πανιώνιος ώστε να μπορέσω να κάνω τα επόμενα βήματα την καριέρα μου».
«Η πορεία μου έδειξε αν ήμουν ή δεν ήμουν Ολυμπιακός»
- Πώς και κατέληξες τελικά στον Ολυμπιακό; Λόγω και των ερυθρόλευκων συναισθημάτων σου; Γιατί οι φήμες έφερναν και τον Παναθηναϊκό στο παιχνίδι της απόκτησής σου. Εσύ είχες πάει σε ένα camp στις ΗΠΑ και επέστρεψες υπογράφοντας στον Ολυμπιακό...
«Ναι είχα πάει στους Μιλγουόκι Μπακς. Η επιλογή μου τότε ήταν πολύ εύκολη. Δεν υπάρχουν πάρα πολλά παιδιά που να μπορέσουν να πραγματοποιήσουν το όνειρό τους. Εμένα το όνειρό μου από μικρό παιδί ήταν να παίξω στον Ολυμπιακό και στην Εθνική ομάδα. Το είχα πει σε όλους, σε προσωπικό επίπεδο πάντα και υπέγραψα το καλοκαίρι του 2001 στον Ολυμπιακό».
- Υπέγραψες αν δεν κάνω λάθος πενταετές συμβόλαιο σπαστό τότε;
«Τετραετές σπαστό. Ήταν δική μου η επιλογή. Είχα πει τότε στον κύριο Σαλονίκη ότι με την απόδοσή μου θα σας αναγκάζω κάθε χρόνο να μου ανανεώνετε το συμβόλαιο...»
- Ξεκίνησε η σεζόν με τον Ζούρο και συνεχίστηκε με τον Σούμποτιτς με αποτέλεσμα να κατακτήσεις και τον πρώτο τίτλο στην καριέρα σου, το κύπελλο Ελλάδας. Όμως στους τελικούς είχατε βρεθεί με 2-0 απέναντι στην ΑΕΚ με μπρέικ της έδρας και χάσατε το πρωτάθλημα με την μεγάλη ανατροπή. Αφενός τι σου έχει μείνει από εκείνη τη χρονιά και αφετέρου πώς καταφέρατε να χάσετε εκείνο το πρωτάθλημα...
«Ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά. Η μεταβατική περίοδος του Ολυμπιακού που αποχωρούσε ο κύριος Κόκκαλης. Η αρχή των δύσκολων χρόνων του Ολυμπιακού μέχρι που ήρθαν τα αδέρφια Αγγελόπουλοι τα οποία έδωσαν νέα πνοή και έφτασε στο σημείο η ομάδα να καταφέρει κάποια πράγματα τα επόμενα χρόνια. Τότε είχαμε κάνει μια μεγάλη προσπάθεια στους τελικούς, βρεθήκαμε με 2-0 απέναντι στην ΑΕΚ και για διάφορους εσωτερικούς λόγους η ομάδα... κατάφερε να χάσει το πρωτάθλημα. Τότε είχαμε την ατυχία με τον συγχωρεμένο τον Αλφόνσο Φορντ που ήταν τραυματίας. Η ΑΕΚ τότε είχε πάρα πολύ καλή ομάδα τότε. Έτσι; Δεν το συζητάμε καν αυτό. Είχε Κακιούζη, Ντικούδη, Χατζή και τον Ζήση σε μικρή ηλικία ο οποίος από τότε φαινόταν ότι είναι ταλαντούχος παίκτης και θα έκανε μεγάλη καριέρα. Όπως και έκανε. Επίσης τον Τζέι Αρ Χόλντεν που μετά ήμασταν συμπαίκτες. Κακοί χειρισμοί οδήγησαν στην απώλεια τότε του πρωταθλήματος».
- Και φτάνουμε στο πιο περίεργο και πολύπλοκο καλοκαίρι, ενδεχομένως, της καριέρας σου. Ένα καλοκαίρι που ήρθες σε κόντρα με τον Ολυμπιακό με αφορμή τη μείωση που σου πρότεινε προκειμένου να ενεργοποιήσει την οψιόν. Εξώδικα, αντιπαραθέσεις και εσύ να γίνεσαι free agent. Πες μου εσύ τι ακριβώς είχε γίνει τότε που είχε επικρατήσει ένας κακός χαμός...
«Ξέρεις τι γίνεται; Πάντα θέλουμε να δημιουργούμε έναν κακό χαμό. Και αυτός ο κακός χαμός έχει φτάσει το μπάσκετ εδώ που είναι τώρα. Εγώ δεν ήμουν από τους ανθρώπους που θα πυροβολήσω τα πόδια του μπάσκετ. Ως στάση ζωής έχω επιλέξει να στηρίζω το μπάσκετ. Ασφαλώς και υπάρχουν πράγματα που πρέπει να αλλάξουν, αλλά όχι με την καταστροφολογία. Δεν έχει νόημα να κουβεντιάσουμε ύστερα από 20 χρόνια για κάποιες αποφάσεις που είχαν πάρει κάποιοι συγκεκριμένοι άνθρωποι. Η πορεία μου έδειξε το αν ήμουν ή δεν ήμουν Ολυμπιακός. Μπορεί να μην έκανα. Στις πεποιθήσεις μου και στα πιστεύω μου πάντα ήμουν σταθερός. Είμαι πολύ χαρούμενος για τις επιλογές μου ως επιλογές. Γιατί να ανακινήσουμε μια ιστορία ύστερα από τόσα χρόνια; Ο κάθε άνθρωπος βλέπει και πιστεύει αυτό που θέλει. Οτιδήποτε και αν πω εγώ τώρα, αυτός που θέλει να πιστέψει κάτι, θα το πιστέψει...»
- Αποχωρώντας τότε από τον Ολυμπιακό, πίστεψες ότι είχε κλείσει μία και καλή ο κύκλος σου στην ομάδα; Οτι δεν υπήρχε περίπτωση γυρισμού ύστερα από όλα όσα είχαν συμβεί;
«Όχι. Απλά δεν συμφωνούσα τότε με κάποιους συγκεκριμένους χειρισμούς. Για μένα έχει να κάνει πάντα και με το τι πιστεύεις. Μένω ή φεύγω από κάπου, είτε επειδή έκλεισε ο κύκλος μου, είτε επειδή δεν με θέλουν, είτε η συμφωνία που έχουμε κάνει δεν είναι σωστή κ.ο.κ. Είναι η επιλογή μου. Δεν έχω βγει ποτέ σε κόντρα ή να κατηγορήσω την άλλη πλευρά. Γιατί έτσι είμαι. Με τον εαυτό μου είμαι πολύ χαρούμενος και περήφανος γιατί προσπαθούσα στο 100%. Μπορεί να μην τα κατάφερα, αλλά πάντα ήμουν ψυχή τε και σώματι στην προσπάθειά μου. Το ότι έφυγα για την ΤΣΣΚΑ αν και είχα συμβόλαιο για άλλα δύο χρόνια, το έκανα γιατί ήθελα να βρω κίνητρο για τον εαυτό μου».
Έγινα καλός πασέρ γιατί δεν μπορούσα να βάζω 25 πόντους σε κάθε ματς
- Ένιωσες τότε ότι ήτανη στιγμή για το μεγάλο μπαμ στην καριέρα σου; Ειδικά από τη στιγμή που ήσουν 24 ετών;
«Ήθελα να εξελιχθώ. Να παίξω όσο καλύτερα μπορούσα στον Πανιώνιο, να τον φτάσω όσο πιο ψηλά γινόταν μαζί με τους συμπαίκτες μου και αν βρισκόταν η ευκαιρία σαφώς και ήθελα το κάτι παραπάνω. Όμως δεν τον έβλεπα ως σκαλοπάτι. Σε καμία περίπτωση. Ήταν μεγάλο πράγμα τότε για έναν παίκτη να καταφέρει να παίξει στον Πανιώνιο και να σε εκτιμήσει ο κόσμος. Ειδικά για Έλληνα παίκτη. Οταν έχεις δει Φάνη, Μπόμπαν και τόσους ακόμα παίκτες, είναι παράσημο για την πορεία σου»
- Ποιος ήταν τότε ο παίκτης-πρότυπο για σένα; Ποιον θαύμαζες και έλεγες ως πιτσιρικάς ότι ήθελες να του μοιάσεις;
«Ε, με Γκάλη και Γιαννάκη μεγαλώσαμε. Με αυτούς ήθελες να ταυτιστείς. Όμως να σου πω κάτι; Τότε δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε τα όσα έκανε και πρόσφερε ο Φάνης. Χαιρόσουν να τον βλέπεις αλλά το διαφορετικό πάντα... ξενίζει. Ήταν 20 χρόνια μπροστά. Τώρα αν έπαιζε ο Φάνης του τότε, δεν θα καταλάβαινε κανείς ότι είναι από άλλη εποχή. Και εμείς οι περισσότεροι δεν πήραμε πράγματα από τον Φάνη. Ως στοιχεία στο παιχνίδι. Και εγώ δεν είχα πάρει πράγματα, δεν τον είχα εκτιμήσει όσο θα έπρεπε. Θα μπορούσαμε να είχαμε εξελιχθεί περισσότερο...»
-Τον αλτρουϊσμό του ωστόσο τον πήρες...
«Πολλές φορές σε ωθούν να παίξεις με έναν τρόπο παιχνιδιού επειδή δεν μπορείς να παίξεις με έναν άλλον. Ότι εγώ έγινα καλός πασέρ, συνέβη επειδή δεν μπορούσα να βάζω 25 πόντους σε κάθε ματς»
-Αν χρειαζόταν όμως, έβαζες...
«Όχι δεν έβαζα. Μόνο σε συγκεκριμένα παιχνίδια που μου ταίριαζαν. Πολλές εξελισσόμαστε ως ένα είδος παίκτη, επειδή δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι άλλο. Και αυτό δεν είναι κακό. Δεν μπορούν να είναι όλοι ίδιοι. Χρειάζεσαι τον καλό σκόρερ, τον καλό πασέρ, τον καλό αμυντικό, τον καλό ριμπάουντερ, έτσι γίνονται οι ομάδες. Μικροί όλοι θέλουν να σκοράρουν. Το καλάθι κοιτάνε. Εγώ κατάλαβα νωρίς και εξέλιξα αυτό που ήμουν καλός. Είχα καλή αντίληψη της πάσας...»
Όταν πήγαινα σχολείο δεν πήγαινε καλά ο Ολυμπιακός και οι Δευτέρες ήταν... δύσκολες
-ΤΣΣΚΑ Μόσχας... Εκεί όπου ουσιαστικά απογείωσες την καριέρα σου με Ίβκοβιτς και Μεσίνα. Πριν μπουμε σε αυτό το κεφάλαιο θέλω να σε ρωτήσω κάτι... Μετά από το παιχνίδι Ολυμπιακός-ΤΣΣΚΑ στον Κορυδαλλό, οι ερυθρόλευκοι είχα βγάλει μια ανακοίνωση που σε κατηγορούσαν με την εξής παράγραφο: «Ο Ολυμπιακός δεν έχει ανάγκη από μισθοφόρους και περαστικούς». Πώς ήχησε στα αυτιά σου τότε; ένιωσες αδικημένος;
«Δεν έχω πουλήσει ποτέ Ολυμπιακοφροσύνη. Το ότι έχω μεγαλώσει σε μια περιοχή στο Ελληνορώσων όπου είναι κυρίως Παναθηναϊκοί και εγώ ήμουν Ολυμπιακός, ήταν επιλογή μου. Από εκεί και πέρα δεν ήθελα να είμαι σε μια ομάδα επειδή είμαι πολύ Ολυμπιακός ή λιγότερο. Ήθελα να είμαι επειδή το αξίζω. Τώρα για την ανακοίνωση που μου λες, ανήκει στο παρελθόν. Την είχαν βγάλει τότε κάποιοι συγκεκριμένοι άνθρωποι. Ο κάθε άνθρωπος με την πορεία του έχει δείξει τι πρεσβεύει. Το ότι πήγα στον Ολυμπιακό και ότι ξαναγύρισα στον Ολυμπιακό, έχει να κάνει αποκλειστικά με τα πιστεύω μου. Δεν τα πούλησα ποτέ. Ήταν καθαρά επιλογή μου. Εκείνη η ανακοίνωση είχε βγει από τους ανθρώπους που ήταν τότε στον Ολυμπιακό. Επιλογή τους ήταν...»
-Πάντως στο σχολείο όταν ήσουν μικρός θα είχες τα γνωστά πειράγματα με τους φίλους και τους συμμαθητές σου όσον αφορά τις ομάδες...
«Φυσικά. Αυτό είναι το ωραίο του αθλητισμού. Το να μπορεί ο ένας να πειράζει τον άλλον. Αν ήμασταν όλοι ίδιοι δεν θα είχε ενδιαφέρον η ζωή. Βέβαια όταν πήγαινα εγώ σχολείο ήταν τα δύσκολα χρόνια του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού και οι Δευτέρες ήταν πολύ... δύσκολες να πάμε σχολείο! Όμως, ΟΚ. Είναι το ωραίο της ζωής. Άλλωστε το μπάσκετ και το ποδόσφαιρο δεν είναι η αρχή και το τέλος της ζωής. Είναι ένα κομμάτι που μπορεί να την κάνει ενδιαφέρουσα....»
«Πήγα στη Μόσχα για έναν χειμώνα και έμεινα έξι χρόνια»
- Λοιπόν έμεινες στη Μόσχα έξι σερί χρόνια και έναν ακόμα για να κλείσει την καριέρα σου το 2013 έχοντας κατακτήσει δύο EuroLeague, έχοντας κατακτήσει πρωταθλήματα, κύπελλα, τα πάντα. Τι θυμάσαι με έντονη νοσταλγία από εκείνα τα χρόνια;
«Φοβερές αναμνήσεις... Αναβαθμίστηκα ποιοτικά ως παίκτης. Η ΤΣΣΚΑ δούλευε σε πολύ διαφορετικά πρότυπα από αυτά που δούλευε όταν έφυγα ή ακόμα και από αυτά που δουλεύει τώρα. Ήταν μια καινούργια προσπάθεια. Βρέθηκα κατά τύχη εκεί. Είχα φύγει από τον Ολυμπιακό και ήμουν πάρα πολύ στεναχωρημένος. Τότε ο Γιάννης Γιαννούλης είχε τα γενέθλιά του, με κάλεσε αν και εγώ δεν είχα όρεξη να βγω. Μου είπε τότε ότι 'και σπίτι να καθίσεις δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι' , πήγα και καθόταν δίπλα μου ο Βασίλης Ευαγγελινός. Κάναμε την κουβέντα, πήρε τον κύριο Ίβκοβιτς στο τηλέφωνο και την επόμενη μέρα πήγα στην Σερβία όπου έκανε προετοιμασία η ομάδα, στο Καπαόνικ αν δεν κάνω λάθος, προκειμένου να δοκιμαστώ. Έκανα 2-3 εβδομάδες προπονήσει και, στη συνέχεια υπέγραψα για 1+1 χρόνια. Ουσιαστικά πήγα να μείνω για έναν χειμώνα και έμεινα έξι χρόνια. Ήμουν τυχερός γιατί μου δόθηκαν ευκαιρίες και εγώ τις εκμεταλλεύτηκα. Βρέθηκαν καλοί προπονητές, καλοί συμπαίκτες και έκανα πάντα το καλύτερο. Πάντα η προσπάθεια ήταν στο μέγιστο βαθμό από την δική μου πλευρά»,
- Η σεζόn 2005-06 είναι η χρονιά ορόσημο για σένα; Κατέκτησες την EuroLeague ως MVP του φάιναλ φορ ενώ είχες αναδειχθεί και καλύτερος Ευρωπαίος παίκτης από την FIBA...
«Σίγουρα ήταν από τις πιο πετυχημένες. Όμως στις προηγούμενες βάζαμε τα θεμέλια και χτίζαμε για να φτάσουμε εκεί. Δεν ήμουν τόσο μεγάλο ταλέντο να μπω και να αλλάξω το παιχνίδι. Πέρασα μια διαδικασία, τόσο σωματική όσο ψυχολογική και πνευματική για να φτάσω στο σημείο να γίνω από ένας παίκτης που ξεκίνησε από την Δ' ΕΣΚΑ να βοηθάει μια ομάδα να κατακτάει τρόπαια...»
-Την αμέσως επόμενη χρονιά πρόσθεσες στη συλλογή σου και το βραβείο του MVP της regular season στην EuroLeague. Το 2007 στην Αθήνα που κατα γενική ομολογία ήσουν στο peak της καριέρας σου, πραγματοποίησες μία ολοκληρωτική εμφάνιση στο ΟΑΚΑ. Θεωρείς βάσει ατομικής απόδοσης το καλύτερο της καριέρας σου; ή μήπως κάποιο άλλο;
«Το αποτέλεσμα είναι πολύ σημαντικό σε μια εμφάνιση. Ήταν καλή αλλά όχι και αρκετή για να μας βοηθήσει να κατακτήσουμε το τρόπαιο στην Αθήνα. Από εκεί και πέρα είναι τελείως υποκειμενικό το πως κρίνει ο καθένας τις καλές και τις ποιοτικές χρονιές. Αν βάλουμε στην εξίσωση τους τίτλους, τότε ναι. Η τριετία τότε ήταν η πιο πετυχημένη γιατί εκτός από τις συλλογικές επιτυχίες, υπήρχαν και οι επιτυχίες με την Εθνική ομάδα. Από εκεί και πέρα έχω κάνει πολύ καλύτερες χρονιές οι οποίες ωστόσο δεν συνδυάστηκαν με διακρίσεις. Στα μάτια του κόσμου, και έχει λογική, έχει να κάνει με τις επιτυχίες. Όμως αν το δεις αμιγώς ατομικά και μπασκετικά, έχω κάνει καλύτερες χρονιές συνολικά.»
-Έχοντας κατακτήσει τα πάντα, τόσο σε συλλογικό, όσο και σε εθνικό επίπεδο...
«(διακόπτει). Τα πάντα όχι, δεν έχω κατακτήσει πρωτάθλημα Ελλάδας...»
-Ήθελα να πω πόσο ψηλά έβαζες κάθε χρόνο τον πήχη των προσδοκιών σου και των στόχων έχοντας κατακτήσει, σχεδόν λοιπόν, τα πάντα;
«Πάντα έβαζα πολύ ψηλά τον πήχη. Επί της ουσίας κυνηγούσα πάντα το όνειρό μου. Όπως όλα τα παιδιά ξεκινούν 6-7-8 χρονών και φαντάζονται ότι παίζουν στο ΝΒΑ και εγώ φανταζόμουν ότι θα έκανα μεγάλη καριέρα. Αυτή που έβλεπα στην τηλεόραση και θαύμαζα. Από εκεί και πέρα όταν ρίχνεις τους τίτλους τέλους στην καριέρα σου, καταλαβαίνεις πόσο μεγάλο και πόσο δύσκολο ήταν αυτό που είχες κάνει.»
«Έπρεπε να είχα βάλει τις βολές το 2011»
- Και το 2008 φτάνει η στιγμή για την μεγάλη σου επιστροφή... Οι γέφυρες επεσαν από τη στιγμή που είχε αλλάξει το ιδιοκτησιακό καθεστώς ; Ήθελες να επιστρεψεις στην Ελλάδα; Θεώρησες ότι είχε κλείσει ο κύκλος στην ΤΣΣΚΑ; Με ποιο κριτήριο πήγες στον Ολυμπιακό;
«Τότε είχα βραβευτεί ως ο καλύτερος, αλλά δεν ήμουν. Ούτε καν ο καλύτερος στην ομάδα μου, δεν ήμουν. Φοβήθηκα ότι έμπαινα σε μια διαδικασία να τελματώσω. Και το κίνητρο στο δικό μου μυαλό ήταν ο Ολυμπιακός. Και πήγα. Πρέπει όσο μεγάλωνεις, να βρίσκεις κάτι ώστε όταν σηκώνεσαι από το κρεβάτι και παρά τους πόνους, να πηγαίνεις στην προπόνηση με χαρά. Για εμένα τότε το κίνητρο ήταν ο Ολυμπιακός. Μιλήσαμε, κάναμε μια επικοινωνία, βρέθηκε η κοινή γραμμή και γύρισα με μεγάλη χαρά. Ήταν αυτό που θα με σήκωνε από το κρεβάτι μου με μεγαλύτερη δύναμη απ' ότι στη Ρωσία».
-Όπως είχε αντιληφθεί όλοι περίμεναν τα πάντα από εσένα. Ένιωθες βάρος τότε;
«Ήμουν 100% συνειδητοποιημένος. Ήξερα. Στον Ολυμπιακό θα επέστρεφα. Το φανταζόμουν. Από εκεί και πέρα, ο κάθε άνθρωπος και ανάλογα με τα βιώματά του, αντιλαμβάνεται τα πράγματα διαφορετικά. Όμως και στην ΤΣΣΚΑ πρωταθλητισμό έκανα. Βέβαια εκεί ήταν διαφορετική η πίεση. Πίεση υπάρχει στην ΤΣΣΚΑ και μπορούν να στο πουν και άλλοι που έχουν περάσει από την ομάδα, αλλά εκφράζεται με διαφορετικό τρόπο».
- Έχεις πει σε κάποιες συνεντεύξεις σου ότι μία από τις χειρότερες στιγμές της καριέρας σου ήταν οι βολές που είχες χάσει στον 4ο τελικό του 2011. Σε «στοιχειώνουν» ακόμα και σήμερα;
«Θέλαμε να κερδίσουμε πολύ. Και έπρεπε να είχα βάλει αυτές τις βολές....»
-Εντάξει, συμβαίνουν όμως αυτά...
«Ναι, αλλά να μην συμβαίνουν σε σένα. Δεν ξέρω αν θα είχαμε κερδίσει...Μπορεί και να είχαμε κερδίσει»
-Ήταν και στα 44'' πριν από το τέλος. Υπήρχε ακόμα ματς μπροστά...
«Δεν μου αρέσει να βρίσκω δικαιολογίες για τον εαυτό μου. Ας είχα βάλει εγώ τις βολές και ας είχαμε χάσει με άλλον τρόπο. Για να είμαι σωστός με τον εαυτό μου. Από εκεί και πέρα, συνέβη. Εντάξει, το έχω δουλέψει στο μυαλό μου, το έχω διαχειριστεί αλλά στη ζωή δεν μας πάνε τα πράγματα όπως θέλουμε. Μακάρι να πήγαιναν...»
- Δηλαδή αν θα είχες τη δυνατότητα να γυρίσεις τον χρόνο πίσω, αυτό θα ήταν το ματς που θα ήθελες να ξαναπαίξεις σε συλλογικό επίπεδο; ή υπάρχουν και άλλα;
«Πολλά παιχνίδια θα ήθελα να είχα ξαναπαίξει. Ξέρεις πόσα βράδια έχω περάσει να σκέφτομαι πώς θα μπορούσαν να είχαν γίνει αλλιώς τα πράγματα; Εχω ματς να σου πω... Ένα σωρό. Και τον τελικό του 2007 στην Αθήνα ΤΣΣΚΑ-Παναθηναϊκός, τους τελικούς με την ΑΕΚ το 2002, τα πλέι οφ με την Σιένα όταν ήμουν στον Ολυμπιακό, το παιχνίδι που μου ανέφερες εσύ, πολλά. Όλα τα κομβικά παιχνίδια που έχεις χάσει, θέλεις να τα ξαναπαίξεις. Όχι όμως αυτά που κέρδισες! (γέλια) Μπορεί να ξαναπαίξεις με την Γαλλία. Το θέλει κανείς; Αυτό εξηγώ. Πρέπει να αποδεχτείς ότι αυτά είναι τα δεδομένα. Επίσης είναι πολλοί και οι αστάθμητοι παράγοντες, εντός και εκτός παρκέ. Για να μπορέσω να συνεχίσω τη ζωή μου με ποιότητα και παραγωγικός πρέπει να δω τα πράγματα πιο σφαιρικά. Αυτό που μπορώ να αλλάξω, είναι αυτό που συμβαίνει τώρα και μετά...»
«Ο Γιαννάκης με πίστεψε, έχει υποτιμηθεί η προσφορά του στο ελληνικό μπάσκετ»
-Έχεις συνεργαστεί με πολλούς προπονητές αλλά θέλω να σταθώ περισσότερο σε Ίβκοβιτς, Μεσίνα και Γιαννάκη... Θέλω να μου πεις ποια συμβουλή σου έδωσε καθένας από αυτούς την οποία και κράτησες στην καριέρα σου...
«Με όλους έχω περάσει καλές και κακές στιγμές. Εύκολες και δύσκολες. Θεωρώ ότι όποιος άνθρωπος και αν έρχεται στην ζωή σου, έχει να σου δώσει και κάτι. Θα ταιριάξει στην δική σου φιλοσοφία και θα σε βοηθήσει να εξελιχθείς. Νομίζω ότι κατάφερα να το κάνω αυτό. Ο Ίβκοβιτς με βοήθησε να καταλάβω τον ρόλο μου σε μια μεγάλη ομάδα, ο Γιαννάκης με πίστεψε πάρα πολύ στην Εθνική ομάδα. Άλλωστε από την Εθνική ξεκίνησε και η αναβάθμισή μου ως παίκτης. Ο coach Γιαννάκης με στήριξε τόσο εντός γηπέδου, αλλά κυρίως εκτός γηπέδου. Θέλω να τον ευχαριστήσω και πάλι. Θεωρώ ότι έχει υποτιμηθεί η προσφορά του coach στο ελληνικό μπάσκετ. Εμένα με στήριξε πολύ και αυτά τα 4-5 χρόνια που ο κόσμος τα έχει στο μυαλό του ως τα πιο πετυχημένα, η προεργασία έγινε με τον coach Ίβκοβιτς, αλλά άρχισε να φαίνεται με τον coach Γιαννάκη. Μετά με τον Μεσίνα βρεθήκαμε την κατάλληλη στιγμή στην ίδια ομάδα. Μπόρεσα να κάνω και πνευματικά αυτά που ήθελα και μπορούσα μέσα στο παρκέ.Ουσιαστικά το κατοχύρωσα με τον Μεσίνα. Είναι και αυτός δύσκολος άνθρωπος. Μάλιστα θεωρούσε ότι ήμουν παιδί της προηγούμενης κατάστασης και πέρασα μια δύσκολη περίοδος. Παρόλα αυτά βρεθήκαμε πολύ κοντά στη συνέχεια αν και μας πήρε καιρό να βρεθούμε στο ίδιο μήκους κύματος. Όμως και αυτό με εξέλιξε, με βοήθησε να βρω τρόπο ώστε να περάσω το σκεπτικό μου στον άλλον. Απ' όλους πήρα πράγματα ώστε να γίνω αυτό που μπορούσα...»
-Θυμάσαι κανένα καλό... μπινελίκωμα;
«Α, απ' όλους. Εκτός από τον Γιαννάκη. Ο coach Γιαννάκης είναι ο μοναδικός άνθρωπος, κάτι πολύ δύσκολο, στα όσα χρόνια συνεργαστήκαμε στην Εθνική και στον Ολυμπιακό, δεν έχει πει ούτε... βλάκα. Πραγματικά πολύ δύσκολο. Εγώ έχω βρίσει πάμπολλες φορές τον εαυτό μου όπως επίσης και πολλούς συμπαίκτες μου πάνω στην ένταση του αγώνα. Και αυτό διότι είχα έντονη την επιθυμία να νικήσουμε. Όμως ποτέ δεν είπε κάτι άσχημο ο coach Γιαννάκης. Αντίθετα με τον Ίβκοβιτς και τον Μεσίνα είχαμε περάσει πολύ δύσκολες στιγμές! Όμως και αυτό είναι ένα κομμάτι της διαδικασίας. Σε βοηθάει να μπορείς να το διαχειριστείς. Οι δύσκολες περίοδοι δεν ήταν τα μπινελίκια, αλλά οι ψυχολογικές και σωματικές προετοιμασίες πριν από μεγάλα ματς ή Final 4. Με τον Ίβκοβιτς όταν είχαμε 2-3 σερί εύκολα ματς, ήταν το χειρότερο. Αντίθετα αν είχαμε δύσκολα, μετά μας χαλάρωνε. Ξέρεις με περιπάτους και τέτοια πράγματα. Ο Μεσίνα είναι άλλο στυλ. Θυμάμαι δύο εβδομάδες πριν από το Final 4 αφήναμε τις μπάλες και τρέχαμε σαν τους τρελούς. Είχα φτάσει στο σημείο να λέω ότι 'δεν αντέχω'!» Όμως όλα αυτά με βοήθησαν να εξελιχθώ...»
- Τότε που είχες αρχίσει να κάνεις τα άλματα στην καριέρα σου, υπήρχε κάποιος προπονητής που θαύμαζες και ήθελες πολύ να συνεργαστείς μαζί του; ή και στην μετέπειτα πορεία σου...
«Θα μπορούσα να είχα συνεργαστεί με πολλούς προπονητές. Μεγάλος προπονητής είναι ο Ομπράντοβιτς με τον οποίο δεν καταφέραμε να δουλέψουμε. Δεν έτυχε. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι θα δούλευε κιόλας. Όλοι μας όταν κάνουμε σχέδια και υπολογισμούς, παίρνουμε το καλό σενάριο. Όλοι λέμε ότι αν είχα δουλέψει με τον τάδε προπονητή ή παίκτη, τα πράγματα θα ήταν ονειρικά. Δεν το ξέρεις. Μπορεί και να ήταν... Επίσης θα ήθελα να είχα πάει στην Αμερική για να δω πώς δουλεύουν εκεί. Να ανοίξει το μυαλό μου. Όχι ως πρόσωπο, αλλά ως κατάσταση. Γενικά είμαι από τους ανθρώπους που ψάχνονται και μου αρέσει το διαφορετικό. Παράδειγμα. Πήγα στην ακαδημία του Νίκου Χατζηβρέττα στον Εύοσμο όπου κάνει καταπληκτική δουλειά και είδα ότι είχε χωρίσει τα γήπεδα στη μέση. Αυτό ήταν πολύ έξυπνο και το δανείστηκα για την δική μας Ακαδημία. Άρα θεωρώ ότι αν είχα πάει στις ΗΠΑ θα είχα πάρει επιπλέον πράγματα τα οποία δεν τα συνάντησα. Όμως όταν έχεις δουλέψει με τόσους καλούς προπονητές, ακόμα στις ομάδες που δεν ήταν στο υψηλό επίπεδο, οι προπονητές ήταν πολύ υψηλού επιπέδου. Και από αυτούς πήρα. Ακόμα και αυτά που δεν συμφωνείς γιατί έτσι βελτιώνεσαι. Προσπαθώ να παίρνω το καλό για να το κάνω καλύτερο και αυτό που δεν συμφωνώ, να το αποβάλλω.»
«Στα ντέρμπι ήθελα να... φάω το λαρύγγι του Διαμαντίδη!»
- Όσον αφορα παίκτες; Υπήρχε κάποιος με τον οποίο ήθελες να παίξεις, αλλά δεν έγινε ποτέ; Και για ποιον λόγο φυσικά θα ήθελες να παίξεις μαζί του...
«Η EuroLeague έχει πολλούς καλούς παίκτες. Σε συλλογικό επίπεδο θα ήθελα να είχα παίξει με τον Ναβάρο, τον Γκασόλ, τον Πάρκερ... Είναι τόσοι πολλοί. Όμως έχω παίξει μαζί με τόσους παικταράδες... Άλλωστε αυτό που έκανα στην καριέρα μου το οφείλω και σε αυτούς τους παικταράδες που είχα δίπλα μου. Τι θεωρώ ότι έκανα καλά; Να κάνω τους συμπαίκτες μου να παίζουν λίγο καλύτερα. Και αυτό μέσα από την ομάδα. Και αυτό με βοήθησε να κάνω καριέρα. Ήμουν τυχερός γιατί είχα δίπλα μου όλους αυτούς τους παίκτες, μέσω των οποίων φαινόμουν και εγώ πολύ καλός...»
-Ήσουν πολύ καλός. Δεν φαινόσουν...
«Ναι, εννοώ ότι το να να δώσω 10 πάσες και να μην μπει καλάθι, δεν θα έγραφε ασίστ στην στατιστική. Άρα δεν θα φαινόταν στο γήπεδο η προσφορά μου. Υπάρχουν παιδιά που παίζουν καλό μπάσκετ, αλλά η ομάδα δεν τους βοηθάει να φανείς ότι ξέρουν μπάσκετ. Πρέπει να βρεθείς στις σωστές ομάδες τη σωστή στιγμή. Εμείς αναδειχθήκαμε μέσα από την Εθνική ομάδα. Το ότι βρεθήκαμε όλοι μαζί την ίδια στιγμή στην Εθνική ήταν κάτι το μοναδικό. Και ξέρεις, υπήρχαν παιδιά που έμεναν εκτός 12άδας και ήταν αδικημένα. Όχι επειδή δεν ήταν καλοί. Γιατί αυτοί που έπαιζαν ήταν λίγο καλύτεροι για να δουλέψει η ομάδα σωστά. Δεν μπορείς να παίρνεις τους καλύτερους. Πάντα κοιτάς πώς θα δουλέψει σωστά το σύνολο. Είναι πολύ λεπτό αυτό το ζήτημα. Υπήρχαν χρονιές στην Εθνική όπου οι προπονήσεις ήταν πολύ πιο δύσκολες από τα ματς της α' φάσης στις διοργανώσεις που παίρναμε μέρος.»
- Ουσιαστικά δίνατε κίνητρο ο ένας στον άλλον παίξετε καλύτερα
«Η επιτυχία του ενός, οδηγούσε τον άλλον να πάει να γυμναστεί. Να προπονηθεί παραπάνω. Για παράδειγμα τα καλοκαίρια που συναντιόμασταν στην Εθνική, βλέπαμε την εξέλιξη ο ένας του άλλου και καταλαβαίναμε που έπρεπε να δουλέψουμε. Η προσωπική μας αντιπαλότητα και συνύπαρξη ήταν αυτό που μας έτρεφε και μας έκανε να γίνουμε καλύτεροι παίκτες...»
- Μιας και είπες αντιπαλότητα, επηρέαζε το μυαλό σας η κόντρα Παναθηναϊκού-Ολυμπιακού;
«Την ώρα που παίζαμε όχι. Σίγουρα επηρεάζεσαι, δεν γίνεται να μην επηρεαστείς γενικά...»
-Δηλαδή πώς αντιμετώπιζες τον Διαμαντίδη, μιας και συνεργάζεστε τώρα, μέσα στο παρκέ;
«Στα Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός ή στην Εθνική;»
-Στα ντέρμπι...
«Ήθελα να του φάω το λαρύγγι! Εννοείτε ότι ήθελα να τον κερδίσω. Να τους κερδίσουμε. Θέλαμε να αποδείξουμε ότι είμαστε καλύτεροι. Ασφαλώς και υπήρχε αντιπαλότητα, αλλά καθένας την εκφράζει διαφορετικά. Ο Βασίλης είναι κουμπάρος μου, με τον Δημήτρη είμαστε στις ακαδημίες. Τώρα αν παίξουμε δεν θέλω να χάσω από τον Βασίλη. Πριν από κάποια χρόνια ήμασταν στη Σύρο και βάζω 4/5 τρίποντα από την γωνία και βάζει ο άλλος 5/5 και δεν μπορούσα να το πιστέψω! Και την επόμενη μέρα στο πρωινό μου λέει ο Βασίλης 'δεν θα μπορούσα αν είχα χάσει' .
-Αυτό που λένε. Ούτε στο τάβλι δεν θέλατε να χάνετε...
«Μα γι' αυτό φτάσαμε και εδώ που φτάσαμε. Όλοι μας έχουμε κάνει υπερβάσεις. Από το πώς ξεκινήσαμε και που φτάσαμε. Ο Χατζηβρέττας έφυγε από την Ελλάδα ως πρώτος σκόρερ και στη συνέχεια έκανε την καριέρα που έκανε σε ΤΣΣΚΑ και Παναθηναϊκό, αλλάζοντας τελείως τον τρόπο παιχνιδιού του. Δεν είναι εύκολο ένας παίκτης που έχει μάθει να σκοράρει, να κάνει άλλα πράγματα. Ο Νίκος έδειξε εξυπνάδα, δεν θυσίασε κάτι. Και έτσι έγινε υπερχρήσιμος σε ΤΣΣΚΑ, Παναθηναϊκό και Εθνική».
Όταν επέστρεψα στην ΤΣΣΚΑ ήταν σαν να έμπαινα στο παιδικό μου δωμάτιο
- Μετά τον Ολυμπιακό είχες την ευκαιρία να φορέσεις άλλη μια φανέλα ιστορικής ομάδας όπως είναι η Μακάμπι ενώ έκλεισες την καριέρα σου και πάλι στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας όπου έπαιξες, κατά γενική ομολογία, το καλύτερό σου μπάσκετ. Πώς ήταν η τελευταία διετία της καριέρας σου; Πότε είχες αρχίσει να σκέφτεσαι ότι έφτανε το πλήρωμα του χρόνου;
«Έχω παίξει σε ομάδες που έχουν κάτι από πίσω τους. Έτσι και η Μακάμπι όπου είδα το μεγαλείο της. Έκανα καλούς φίλους, έχω κρατήσει επαφή μαζί του, γνώρισα μια νοοτροπία την οποία εκτίμησα, δανείστηκα, πήρα, έκλεψα πράγματα τα οποία έβαλα στην καθημερινότητά μου. Ήταν σχολείο για μένα. Πέρασα ΟΚ... Υπήρχαν και δύσκολες φάσεις, αλλά η ζωή προχωράει. Συνεχίζεται. Όμως το πρόσημο είναι θετικό. Με βοήθησε πολυ η Μακάμπι, κυρίως ως τρόπο σκέψης. Από εκεί και πέρα η ΤΣΣΚΑ μου γλίτωσε... πολλά χρόνια ψυχοθεραπείας! Γύρισα και έκλεισα την καριέρα μου εκεί και ένιωσα ότι επέστρεφα στο παιδικό μου δωμάτιο. Ξέρεις όλα που είναι. Όπως γνωρίζεις, όλοι οι αθλητές όταν σταματούν το μπάσκετ, περνούν κατάθλιψη. Και είναι φυσιολογικό. Σου λέει ότι μεγάλωσες, γέρασες, είσαι πολύ ακριβός γι' αυτό που μπορείς να κάνεις, σου λέει ότι δεν αντέχω τις ιδιοτροπίες σου...»
-Τα είχες δεχτεί όλα αυτά τότε;
«Τα ήξερα, τα έβλεπα. Είναι υγεία να το περάσεις αυτό. Ξέρεις, αυτήν την φθορά μέσα σου. Από εκεί και πέρα παίζει ρόλο το πόσο χρόνο θα σου πάρει ώστε να ξυπνήσεις ένα πρωί και να πεις 'ΟΚ, η ζωή ξεκίνησε'.
-Όταν επέστρεψες στην ΤΣΣΚΑ, ήξερες εκ των προτέρων ότι θα είναι η τελευταία σεζόν της καριέρα σου;
«Όχι... Περίμενα να βρω μια καλή ομάδα τότε, πλησίαζαν Χριστούγεννα και με πήρε ο Μεσίνα και με ρώτησε: 'Θέλεις;' Εγώ φυσικά και ήθελα!, Πήρα μαζί μου και τον Κώστα Χατζηχρήστο ώστε να κάνω προπονήσεις προκειμένου να βρεθώ όσο το δυνατόν πιο γρήγορα σε καλή κατάσταση, ενώ μιλούσα με τον γιατρό τον Δημήτρη Σκορδή και μου έλεγε τι να πρόσεχα. Ήταν πολύ ομαλή η εξέλιξη και τελείωσα σε ένα Final 4 στο Λονδίνο. Με βοήθησε πολυ εκείνη η σεζόν ώστε να γίνει πιο εύκολη μετάβαση στην κανονική ζωή. Είναι δύσκολα στα 36 σου να είσαι... συνταξιούχος. Το να έχεις γκρίζα μαλλιά είναι γοητεία. Όμως όταν είσαι αθλητής σε κοιτάνε όλοι λίγο περίεργα. Όχι με οίκτο. Καταλαβαίνεις... Είμαι τυχερός γιατί και η σύζυγός μου έχει σπουδάσει ψυχολογία και αθλητική ψυχολογία και με βοήθησε τεχνηέντως να το ξεπεράσω... Από εκεί και πέρα άρχισα να κάνω πράγματα τα οποία δεν τα έκανα κατ' επιλογήν στην καριέρα μου. Να πιεις τον καφέ με φίλους, τα ποτά σου, να παίξεις τένις, ποδόσφαιρο, ενώ και τώρα μαζεύομαστε το παρεάκι και παίζουμε κάθε Τρίτη μπάσκετ. Απλά στο παιχνίδι πάνω, παρά το γεγονός ότι φαίνεται ότι ξέρουμε και παίζουμε καλά ματς μεταξύ μας, δεν μπορείς να κάνεις πράγματα που κάποτε μπορούσες.»
«Το 'παρεάκι' που μαζευόμαστε από την Εθνική, παίζαμε τώρα Α2»
- Τον έχεις σκοτώσει τον αθλητή μέσα σου;
«Τον... θυμάμαι κάθε Τρίτη στις 10! (γέλια). Συνεχίζω να αθλούμαι. Παίζω μια φορά την εβδομάδα ποδόσφαιρο, τένις, μπιτς βόλεϊ με τον Δημήτρη και μπάσκετ όπως σου είπα με τα παιδιά. Τον αθλητή, όχι. Δεν τον έχω σκοτώσει. Έχω ενέργεια και θέλω να την διοχετεύω. Τον μπασκετμπολίστα έχω σκοτώσει. Είναι ένας τρόπος να κρατούμαι σε καλή φυσική κατάσταση. Η κόρη μου είναι δύο ετών. Όταν στα 50 μου που θα είναι 10, θέλω να αντέχω. Όμως σου είπα, Καθε Τρίτη έχουμε και το μπάσκετ και παίζουμε και δυνατά. Τόσο δυνατά όσο να το ευχαριστηθούμε και να μην τραυματιστούμε. Βέβαια μετά πονάμε παντού. Υπάρχει πάντως τεράστια κόντρα και όλοι θέλουν να κερδίσουν! Όταν είσαι στο ίδιο παρκέ με τον Διαμαντίδη, τον Ντικούδη, τον Τσαρτσαρή, τον Κορωνιό, τον Βούκσεβιτς, τον Παπαδάτο και πολλά ακόμα παιδιά, το επίπεδο είναι υψηλό».
- Ποιος είναι σε καλύτερη κατάσταση;
«Αναλόγως. Είναι με τα φεγγάρια. Έχει κάνει κάτι καλά σερί ο Μήτσος, ο Δήμος.. Έχει τύχει να βάζουν 30-35 πόντους, με ποστ, με back step τρίποντα, με φοβερές κινήσεις. Και αν κάποιος κάθεται και βλέπει απ' έξω θα αναρωτιέται... γιατί σταμάτησαν αυτοί; Περνάμε ωραία και μας δίνει κίνητρο. Έχει τύχει να χάσουμε 3-4 φορές συνεχόμενες από τους άλλους και περιμένουμε πώς και πώς την επόμενη εβδομάδα για να πάρουμε ρεβάνς».
- Ποιος θα έβγαζε ενα 10λεπτο τώρα σε ομάδα ΕΚΟ Basket League;
«Κοίτα. Αν μαζεύομασταν όλοι μαζί, παίζαμε Α2. Όμως με μία προπόνηση την εβδομάδα. Χρειαζόμαστε χρόνο για να επανέλθουμε πάλι. Θα είχε ενδιαφέρον να μας έβλεπες. Μέχρι εκεί όμως! Όχι παραπάνω γιατί δεν θα μπορείς να είσαι και συνεπής»
- Ποιο τρόπαιο, βραβείο ή μετάλλιο έχεις σε περίοπτη θέση στο σπίτι σου; Κάποιο που να ξεχωρίζεις ίσως λίγο περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο...
«Είχα του 2006 αλλά μετά το επανεκτίμησα και ήρθε με τα υπόλοιπα. Να είναι καλά η σύζυγός μου και οι γονείς μου που τα έφτιαξαν. Και τους περισσότερους παίκτες αν ρωτήσεις, οι δικοί μας άνθρωποι τα φτιάχνουν αυτά. Εμάς είναι ο τρόπος ζωής μας. Πολλά από τα μετάλλια δεν τα θυμόμουν. Τα ατομικά, έτσι; Είναι σωστό να υπάρχουν. Κάποια στιγμή μεγαλώνεις και σου θυμίζουν τι είχες κάνει. Στην Ακαδημία τα παιδιά εμένα δεν με ξέρουν καλά-καλά ως παίκτη, ενώ τα 6χρονα ίσα ίσα που να θυμούνται τον Διαμαντίδη. Είχαμε πάει να παίξουμε στο All Star Game της Πάτρας και μου είπε ένα παιδί, 'α κύριε παίζατε, ήσασταν καλοί' και του απάντησα 'ε, κάτι κάναμε και εμείς'. Εβλεπε έναν κύριο να έρχεται στην προπόνηση και να τους μιλάει για μπάσκετ. Δεν το είχαν συνδυάσει. Είχε πλάκα!»
- Κάτι άλλο που ήθελα να σε ρωτήσω... Σε όλη σχεδόν την καριέρα σου, ερχόσουν από τον πάγκο και ήσουν ο game changer, εκείνος που θα έκανε την διαφορά. Κάλλιστα θα μπορούσες να έχεις τον τίτλο του καλύτερου 6ου παίκτη στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Ήταν κάτι που ήθελες εσύ; Να ξεκινάς από τον πάγκο; Σε βοηθούσε να διαβάσεις το παιχνίδι;
«Το ότι ερχόμουν από τον πάγκο ξεκίνησε επί Ίβκοβιτς. Με τον κύριο Ίβκοβιτς δεν μπορείς να έχεις την απαίτηση να παίζεις πεντάδα. Ήταν ο ρόλος που μου δόθηκε. Εγώ τον είχα καταλάβει από νωρίς ώστε να μπορώ να έχω διάρκεια και να κάνω καριέρα. Το να παίζεις 6ος για κάποιους μπορεί να ήταν πρόβλημα. Για εμένα δεν ήταν. Δεν με επηρέαζε. Το έκανα να μην με επηρεάζει. Ουσιαστικά δημιούργησα μια δική μου θεωρία η οποία έλεγε ότι πάντα οι ομάδες στα πρώτα λεπτά βασίζονται και παίζουν πάνω στο πλάνο που έχουν δουλέψει όλες τις προηγούμενες ημέρες. Επίσης οι διαιτητές ήταν πιο ευαίσθητοι στα πρώτα λεπτά γιατί ήθελαν να κοντρολάρουν το παιχνίδι. Έτσι στα πρώτα 6-7 λεπτά έβλεπα τι είχαν σχεδιάσει οι άλλοι και επίσης μπορούσα να αποφύγω το διάστημα όπου οι διαιτητές σφύριζαν πιο εύκολα τα φάουλ στις επαφές. Δεν ξέρω αν ήταν έτσι η πραγματικότητα ή αν την είχα δημιουργήσει εγώ στο δικό μου μυαλό ώστε να έχει αποτέλεσμα. Θεωρώ ότι με εξέλιξε ως παίκτη και με βοήθησε ώστε να κάνω την ομάδα να παίζει καλύτερα και να έχω τον δικό μου ρόλο στο ευρωπαϊκό μπασκετικό στερέωμα».
«Είχα μιλήσει με Λέικερς και Σέλτικς, αλλά επίσημη πρόταση δεν ήρθε ποτέ»
- Τον Ιούνιο του 2007 υπήρχε έντονη φημολογία για μετακόμισή σου στο ΝΒΑ, με τους Λέικερς να σου προσφέρουν ένα αξιομνημόνευτο συμβόλαιο διάρκειας πέντε χρόνων... Πρώτον τι ίσχυε τότε, αν όντως είχες βρεθεί κοντά στο ΝΒΑ και γιατί δεν πήγες τελικά;
«Όχι, πρόταση δεν υπήρχε. Υπήρχε ενδιαφέρον. Αν υπήρχε πρόταση θα είχα πάει. Απλά αυτό που γίνεται με το ΝΒΑ είναι ότι μπορεί να μιλούσες για 10 μέρες αλλά μετά να εξαφανιζόντουσαν. Αν δεν είσαι franchise παίκτης αυτό συμβαίνει. Εγώ θα ήμουν ένας παίκτης που θα βοηθούσε μια ομάδα με έναν συγκεκριμένο ρόλο. Είχα μιλήσει με τους Λέικερς, αλλά είχα μιλήσει και με τους Μπόστον Σέλτικς...»
-Απογοητεύτηκες που δεν πήγες;
«Όχι, δεν απογοητεύτηκα. Και ξέρεις γιατί; Ζούσα πολύ ωραίες στιγμές το χειμώνα στη Μόσχα και το καλοκαίρι με την Εθνική ομάδα. Τότε τα πράγματα δεν είναι όπως τώρα στο ΝΒΑ για τους ευρωπαίους παίκτες. Τότε ήταν διαφορετικά. Ήξερα ότι ο ρόλος μου θα ήταν πιο περιορισμένος και σίγουρα διαφορετικός. Πάντως αν μου δινόταν η ευκαιρία, σίγουρα θα πήγαινα να δοκιμάσω. Πιο κοντά είχα βρεθεί στους Σέλτικς αλλά τότε περίμεναν την υπογραφή του Κέβιν Γκαρνέτ. Λογικό και επόμενο όλα τα υπόλοιπα θέματα να πήγαιναν πολύ πίσω. Τότε, λοιπόν, είχα μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση για ανανέωση στην ΤΣΣΚΑ που μου έδειχνε την εκτίμησή της. Μου είχαν πει ότι ήθελαν μια γρήγορη απάντηση γιατί εάν και εφόσον έλεγα όχι θα έπρεπε να καλύψουν το κενό που θα άφηνα. Όταν κάπου σε εκτιμούν, περνάς καλά και σου αρέσει αυτό που κάνεις, δεν αφήνεις να περάσει πολύ καιρός. Ήταν πολύ εύκολη η απόφασή μου να μείνω στην ΤΣΣΚΑ».
-Ποιος ήταν ο πιο δύσκολος αντίπαλος;
«Ο Χόλντεν! Που τον είχα κάθε μέρα στην προπόνηση! Και είναι και πολύ καλό παιδί. Τους υπόλοιπους παικταράδες τους αντιμετώπιζα 1-2 φορές τον χρόνο. Τον Τζέι Άρ, εκεί. Κάθε μέρα! Και αυτό με έκανε και καλύτερο»
- Έχεις παίξει σε εκατοντάδες επίσημα ματς. Ποιο είναι εκείνος που θα θυμάσαι για πάντα;
«Είναι ευλογία να μην ξέρεις ποιο να διαλέξεις... Και είμαι πολύ χαρούμενος που μπόρεσα να ζήσω τόσο μεγάλες στιγμές»
«Ήρθαμε δεύτεροι στον κόσμο και δεν το απολαύσαμε»
- Πάμε στο κεφάλαιο της Εθνικής ομάδας.... Φόρεσες για κάποια ματς τη φανέλα της Ελπίδων όταν ήσουν 20 ετών χωρίς ωστόσο να έχεις περάσει γενικά από μικρότερες εθνικές. Σε είχε ξενίσει;
«Παίζοντας στην Δ' ΕΣΚΑ δεν περίμενες ότι θα αγωνιζόσουν ποτέ στην Εθνική ομάδα, πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που υπήρχαν καλύτεροι παίκτες από εμένα. Αυτό μου έδινε κίνητρο, συνέχιζα, βελτιωνόμουν προκειμένου να τους κυνηγήσω. Να καταφέρω να τους ξεπεράσω. Από εκεί και πέρα η Εθνική ομάδα είναι κάτι πολύ ιδιαίτερο. Η απόλυτη καταξίωση για έναν αθλητή, ειδικά για μια χώρα όπως είναι η Ελλάδα που είναι μικρή. Στην Εθνική μπορείς να κάνεις και τους άλλους περήφανους και να το νιώσεις και εσύ. Το γεγονός που δεν είχαν αγωνιστεί στις μικρές Εθνικές, μόνο κίνητρο μου έδινε για να δουλεύω πιο πολύ και να κυνηγάω τους στόχους μου»
- Στην Ανδρών βρέθηκες με Κώστα Πετρόπουλο το 2000 σε κάποια φιλικά, σε κάποια τουρνουά αλλά ουσιαστικά η πρώτη σου μεγάλη διοργάνωση ήταν το Ευρωμπάσκετ της Αττάλειας το 2001. Ένιωθες άγχος;
«Τότε δεν ήξερες με ποιον τρόπο να διαχειριστείς το άγχος σου. Μετά από ένα σημείο αυτό κάνεις. Διαχειρίζεσαι καλύτερα το άγχος σου και το μετατρέπεις σε ενέργεια. Δεν υπάρχει κάποιος που να μην έχει άγχος όταν παίζει σε ένα ματς. Με διαφορετικό τρόπο ο καθένας. Στην Τουρκία ήταν η πρώτη μου διοργάνωση και δύσκολη! Να ξέρεις, από... βολές το έχω πάθει εγώ! Ενώ είχα παίξει πολύ καλά με τους Γερμανούς, αποκλειστήκαμε αδίκως. Μας είχαν στοιχίσει κάποιες βολές, κυρίως αυτές που είχα χάσει εγώ. Βέβαια αν σκεφτείς την ηλικία μου και το γεγονός ότι ήταν η πρώτη μου διοργάνωση, είχα κάνει καλό τουρνουά. Όμως δεν παίζει ρόλο...»
- Ποια θεωρείς καλύτερη Εθνική; της διετίας '87-89; 'η της πενταετίας 2004-2009;
«Είναι ανόμοια πράγματα και καταστάσεις. Η Εθνική του '87 άνοιξε τον δρόμο για το ελληνικό μπάσκετ. Έκανε όλους να πιστέψουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν. Έκανε το μπάσκετ πιο επαγγελματικό στην Ελλάδα. Μας ανάγκασε να γεμίσουμε τα γήπεδα. Η δική μας Εθνική βοήθησε να συνεχιστεί η καλή φήμη. Υπήρχαν και άνθρωποι που έπαιζαν μπάσκετ και πριν από το '87, έτσι; Και έχοντας επιτυχίες. Παρόλα αυτά, το '87 ήταν κομβικό γιατί όλες οι υπόλοιπες επιτυχίες ήταν συλλογικές. Και δεν ήταν και τόσο επαγγελματικό το άθλημα».
- Έχεις δει ποτέ τον χαμένο τελικό στη Σαϊτάμα; Είναι το ματς που πόνεσε περισσότερο όλα τα παιδιά που ήσασταν στην Εθνική εκείνη την περίοδο; Είχε επισκιάσει τη νίκη με τους Αμερικανούς;
«Ναι, εντάξει. Δεν παίχτηκε ποτέ αυτός ο τελικός!»
- Ήταν το ματς που αφενός επισκίασε τη νίκη με τους Αμερικανούς και αφετέρου σας έχει πονέσει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο;
«Να έχουμε έρθει δεύτεροι στον κόσμο και να μας έχει πονέσει. Αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ. Δεν το απολαύσαμε. Με τους Ισπανούς, δυστυχώς, δεν μπορούσαμε. Έχω αναπτύξει μια θεωρία. Ο τρόπος με τον οποίο παίζαμε εμείς, δεν μας βοηθούσε να κερδίσουμε τους Ισπανούς. Μας ενδιέφερε να δημιουργήσουμε ρήγματα από τη μία πλευρά και αν επιτεθούμε από την άλλη. Και έγινε ακριβώς το ανάποδο. Μια φορά είχαμε την ευκαιρία να τους κερδίσουμε το 2007 και έγιναν κάποια πράγματα! Από εκεί και πέρα η Ισπανία ήταν μεγάλη ομάδα, μεγάλη φουρνιά και πέσαμε πάνω τους. Συμφωνώ ότι θα μπορούσαμε να πάμε πολύ καλύτερα, αλλά θα μπορούσαμε να πάμε και πολύ χειρότερα. Η ομάδα μας είχε στηθεί, έφερε επιτυχίες ως ένα σημείο και από εκεί και πέρα η ζωή συνεχίζεται...»
- Με ποιον τίτλο θα αντάλλαζες την ευκαιρία να ξαναπαίξεις εκείνο το ματς;
«Στο δικό μας μυαλό δεν υπάρχει κάτι να ανταλλάξεις. Ναι, θα ήθελα το χρυσό στο Παγκόσμιο, θα ήθελα ένα μετάλλιο σε Ολυμπιακούς Αγώνες, θα ήθελα μία ακόμη EuroLeague, θα ήθελα ένα πρωτάθλημα Ελλάδας, θα ήθελα πολλά πράγματα. Θα ήθελα σε ό,τι είχα παίξει, να είχα κερδίσει. Δυστυχώς δεν γίνεται».
Με τις ΗΠΑ φτάσαμε να λέμε 'μα γιατί σε πέρασε ο Λεμπρόν και κάρφωσε;'
-Οπότε δεν είσαι τόσο πολύ με την άποψη ότι είχατε αδειάσει ψυχολογικά μετά τη νίκη επί των ΗΠΑ και δεν μπορούσατε να ανταποκριθείτε πνευματικά στον τελικό...
«Μπορεί να είχαμε αδειάσει και σωματικά, μπορεί να είχαμε αδειάσει και πνευματικά, συμφωνώ. Πολύ πιθανόν. Όμως βγήκαμε δεύτεροι στον κόσμο. ΟΚ. Και βλέπεις τα μούτρα μας εκεί (σ.σ. δείχνοντας την αφίσα από το βάθρο στη Σαϊτάμα) πέρα; Επιτρέπετε να είσαι δεύτερος στον κόσμο και να είσαι έτσι; Οι Αργεντίνοι είδες τι έκαναν και το χάρηκα πάρα πολύ; Μπήκαν μέσα και άρχισαν να πανηγυρίζουν! Εδώ στην Ελλάδα αν είχε βρεθεί κάποιος, ο Μιχάλης Κακιούζης και έλεγε: Ψηλά τα κεφάλια και πανηγυρίστε. Αυτό θα ήταν το υγιές και σωστό. Οι politically correct Έλληνες θα έλεγαν 'μα γιατί; χάσαμε την ευκαιρία...' Αυτό που κουβεντιάζουμε τόσα χρόνια μετά. Εμείς καταφέραμε να μην εκμεταλλευτούμε όσο μπορούσαμε την 2η θέση. Γιατί και και στην 1η θέση θα βρίσκαμε κάτι. Είμαι σίγουρος. Οτι χάσαμε πολλές βολές, ότι βαρέσαμε πολλά τρίποντα, ότι δεν βαρέσαμε πολλά τρίποντα, ότι δεν έπαιξε πολύ ο Θοδωρής, ότι έπαιξε πάρα πολύ ο Θοδωρής. Θα βρίσκαμε, πίστεψέ με. Θέλουμε κάτι διαφορετικό που δυστυχώς δεν θα έρθει μαζικά, αλλά σιγά-σιγά.»
- Βάλε μέσα στο κλίμα των αποδυτηρίων. Πριν από το ματς τις ΗΠΑ.... Τι λέγατε μεταξύ σας οι παίκτες; τι συζητούσατε; τι σκεφτόσασταν;
«Ήμασταν ένα τσούρμο πιτσιρίκια, τα οποία χαιρόμασταν που ήμασταν εκεί. Ο καθένας ήθελε να κάνει το καλύτερο δυνατόν για τη χώρα και μας δόθηκε η ευκαιρία ώστε να την αρπάξουμε από τα μαλλιά. Δεν ξέραμε τι κάνουμε εκείνη τη στιγμή. Δεν το καταλαβαίναμε. Ο coach έχει βρει τον τρόπο και μας εμπνέει και γράφουμε ιστορία. Όταν γράφεις ιστορία, δεν το ξέρεις. Συμβαίνει. Εμείς αγχωθήκαμε τα τελευταία πέντε λεπτά που συνειδητοποιούμε ότι μπορούμε να κερδίσουμε. Αν ξαναδεις το παιχνίδι, στο πρώτο ημίχρονο ήμαστε ΟΚ. Μας έχουν καρφώσει ένα σωρό φορές. Ξεκινάει το δεύτερο ημίχρονο, κερδίζουμε, παίζουμε τα pick n roll μας, βάζουμε τα σουτ μας, βγάζουμε κάποιες άμυνες και στο τελευταίο πεντάλεπτο πραγματικά αγχωνόμαστε. Τόσο ψυχολογικά, όσο και σωματικά. Μάλιστα είχαμε και αντιδράσεις μεταξύ μας του στυλ 'γιατί σε πέρασε ο ΛεΜπρόν και κάρφωσε;' Ο ΛεΜπρον σε πέρασε ρε φίλε... Τώρα τα βλέπουμε και γελάμε. Όμως ναι. Όταν συνειδητοποιείς ότι πας να γράψεις ιστορία, τότε αγχώνεσαι.»
- Ανατροπή με Σλοβενία. Ανατροπή με Γαλλία. Ποια ήταν η πιο δύσκολη και ποια πανηγυρίσατε εσείς μεταξύ σας περισσότερο;
«Ε, με την Σλοβενία ήταν πιο δύσκολη, αλλά πιο σημαντική ήταν αυτή με τη Γαλλία. Και αυτό διότι σου εξασφαλίζει το μετάλλιο και σου δίνει την ευκαιρία να παίξεις για το χρυσό. Απλά με την Σλοβενία ήταν πολύ πιο δύσκολη γιατί η διαφορά ήταν μεγαλύτερη και ο χρόνος πολύ λίγος. Αυτά τα παιχνίδια δεν τα κερδίζεις μόνος σου. Πρέπει να σου δώσει και η άλλη ομάδα την ευκαιρία. Να κάνει λάθη. Και λάθη τακτικής. Δηλαδή παίζεις και με τον χρόνο, δεν είναι μόνο οι επιλογές. Θυμόμαστε όλοι μας αυτά που έχουμε κάνει υπέρ μας. Και εμείς έχουμε χάσει παιχνίδια, όπως για παράδειγμα με την Γερμανία στην Τουρκία. Όμως το πνεύμα το ελληνικό είναι μόνο στα καλά. Πρέπει να είναι και στα άσχημα για να μπορείς να βρίσκεις τρόπους για να συνεχίζεις. Να μαθαίνεις και να γίνεσαι καλύτερος...»
«Δεν είναι λύση να βάλω για πρόεδρος της ΕΟΚ, οι λύσεις θα έρθουν με συνεργασία πολλών ανθρώπων»
-Ποια είναι η άποψή σου για αυτό που λέγεται και ακούγεται για τους παλιούς παίκτες της Εθνικής να αναμειχθούν με την Ομοσπονδία;
«Όλοι λένε και νομίζουν ότι γίνεται μεγάλη κουβέντα για παίκτες και ομοσπονδίες. Το ότι ήταν πετυχημένος σε ένα πράγμα, δεν σημαίνει ότι θα είναι πετυχημένος και σε ένα άλλο. Τα πειράματα δεν μπορείς να τα κάνεις σε κάτι που είναι τόσο σημαντικό. Όλοι μας θέλουμε να βοηθήσουμε. Καθένας με τον τρόπο του. Το ότι έχουμε κάνει αυτό με τον Δημήτρη, είναι επειδή θέλουμε να βοηθήσουμε. Το κόστος του να μην πετύχει θα ήταν κυρίως προσωπικό. Το να πας να κάνεις κάτι πιο μεγάλο, πρέπει να είσαι έτοιμος, να έχεις τρέξει μια εταιρεία, έναν οργανισμό. Αυτή τη στιγμή ο οργανισμός μας έχει 110 άτομα. Δεν είναι εύκολο. Ακόμα μαθαίνουμε. Θα σου πω το πιο απλό. Κάποιος που έχει παίξει καλό μπάσκετ, δεν σημαίνει ότι μπορεί και να το μεταδώσει σε παιδάκια. Δεν σημαίνει ότι μπορεί να το οργανώσει. Δεν σημαίνει ότι μπορεί να εμπνεύσει. Όλα αυτά είναι ομαδικές προσπάθειες. Για μένα μεγάλη απώλεια ήταν ο χαμός του Κολοκυθά. Πραγματικά μεγάλη απώλεια για την Εθνική ομάδα. Δεν το καταλαβαίνει ο κόσμος γιατί δεν το ξέρει. Από εκεί πέρα θεωρώ ότι χρειάζονται αλλαγές. Ποιες θα είναι δεν τις ξέρω. Έχω κάποιες ιδέες αλλά δεν με έχει καλέσει κανείς να με ρωτήσει. Όχι ότι αυτά που θα πω εγώ θα είναι τα σωστά. Μπορεί να είναι και πολύ λάθος. Αν χρειάζεται κάτι, είναι να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα. Το Ίντερνετ προοδεύει, η επικοινωνία με τα παιδιά πρέπει να είναι πιο άμεση, χρειάζονται τα social media, χρειάζεται τεχνογνωσία, να πας ταξίδια, να πάρεις πράγματα, να δεις πώς λειτουργούν, χρειάζονται συνεργασίες... Πρέπει κάποιος να είναι τεχνοκράτης. Και τι εννοώ... Πρέπει να το τρέξει με οργανόγραμμα, με χρονοδιάγραμμα...»
- Το όνομα σου έχει ακουστεί για την προεδρία της ΕΟΚ πάντως. Θεωρείς τον εαυτό σου έτοιμο για κάτι τέτοιο;
«Δεν θέλω να δοκιμάσω γιατί δεν είναι αυτή λύση. Η λύση είναι συνεργασία πολλών ανθρώπων, οι οποίοι, καθένας στον τομέα του, να δώσει και από κάτι. Μπορεί να βοηθήσω σε κάποια πράγματα, αλλά μπορεί να μην βοηθήσω και σε κανένα. Κάποιοι μπορεί να το έχουν καλύτερα από εμένα. Δεν σημαίνει ότι επειδή έπαιξα μπάσκετ σε αυτό το επίπεδο, εγώ θα βρω την λύση. Επίσης, μια ομοσπονδία είναι τεράστιο πράγμα. Δεν είναι όσο απλό νομίζουν όλοι. Οτι χρειάζεται να κάνουμε κάποια πράγματα, κάποια αυτοκριτική, ναι, χρειάζεται. Όμως πρέπει να βρεθούν λύσεις. Δεν είμαι της άποψης ότι πρέπει να δομούμε κάτι γύρω από την επιτυχία. Υπάρχουν ωραίες ιστορίες με τις οποίες ο κόσμος θέλει να ταυτιστεί. Η επιτυχία είναι κάτι προστιθέμενο, μια υπεραξία. Τα παιδιά έχουν αγκαλιάσει την Εθνική. Εμείς τους αποτρέπουμε να έρθουν πολύ κοντά. Επίσης, δεν με ενδιαφέρουν οι θέσεις. Μπορεί να πω τη γνώμη μου και από αυτά να πάρουν το ένα, τα δύο, μπορεί να μην πάρουν τίποτα. Μπορεί να πάρουν και πέντε. Δεν με ενδιαφέρει η θέση, δεν έχει κανένα νόημα για μένα. Δε λειτουργεί κάτι. Τι να κάνουμε. Πώς να το αλλάξουμε. Πώς να γίνει καλύτερο. Πρέπει να το δούμε ως εμπορικό προϊόν. Το πρωτάθλημα να έχει ενδιαφέρον. Πρέπει η Εθνική ομάδα να μεγεθύνει αυτό που έχει γύρω της και να το καρπωθεί. Και να το εκμεταλλευτεί. Να μαζέψει χρήματα και να τα μοιράσει σε προγράμματα».
- Δηλαδή;
«Πολλά σχολεία δεν έχουν μπάλες. Μεμονωμένα βοηθάει κόσμος. Να πάμε να μοιράσουμε ένα εκατομμύριο μπάλες. Έτσι θα φέρει παιδιά πιο κοντά στο άθλημα. Τα βλέπω διαφορετικά. Δεν ξέρω αν είναι σωστά ή λάθος. Και αυτό μας πρεσβεύει. Δεν θέλω να δομήσω κάτι που να στηρίζεται στην επιτυχία. Σωστή συμπεριφορά, σωστή προπόνηση, σωστό χώρο, καθαρό, φωτεινό, που χαίρεσαι να μπαίνεις. Δεν πρέπει να δομηθούμε πάνω στον πρωταθλητισμό. Αν μας έρθει μια φουρνιά με κάποιους παίκτες θα είναι εύκολο. Είτε στη Λεόντειο όπου η διεύθυνση έχει το ίδιο όραμα με εμάς, είτε εδώ. Πιστεύεις ότι εγώ και ο Δημήτρης θα περιορίσουμε κάποιο παιδί και του κρεμάσουμε το δελτίο; Εμάς θα είναι χαρά μας αν βγει ένας παίκτης, αλλά δεν μπορούμε να δομήσουμε το μέλλον του συγκεκριμένου οράματος με το αν θα βγάλουμε κάποιον παίκτη. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι γονείς πιστεύουν ότι τα παιδιά τους είναι πολύ μεγάλοι παίκτες. Αν είναι πολύ μεγάλοι παίκτες, το μεγαλύτερο ποσοστό θα παίξει. Μην έχουν άγχος. Έπαιξα εγώ, από τον Εθνικό Ελληνορώσων. Ούτε στα κυκλώματα ήμουν, ούτε ήξερα κανέναν. Η οικογένειά μου δεν είχε άκρες. Και έπαιξα εγώ.
- Τι θεωρείς ότι πρέπει να γίνει;
«Ο αθλητισμός είναι ένας ωραίος τρόπος για να κοινωνικοποιηθούν. Και τα παιδιά να έρθουν σε μια πρώτη επαφή με την πραγματική κοινωνία που θα συναντήσουν όταν πάνε 18 και 19. Γιατί μετά πέφτουν από τα σύννεφα και λένε ότι 'τα παιδιά μας δεν είχαν μάθει έτσι'. Ε, πρέπει να μάθουν και την αποτυχία και την πίεση. Ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφερόμαστε εμείς, μπορεί να μην ταιριάζει με κάποιον γονέα. Δεν είναι κακό. Υπάρχει κάποιος άλλους που να τους ταιριάζει. Δεν είναι κριτήριο η επιτυχία. Πόσα παιδιά ήταν καλοί σε παμπαίδες, παίδες, εφηβικά αλλά δεν έπαιξαν μπάσκετ; Δεν έπαιξαν για άλλους λόγους και οι γονείς δεν μπορούν να το καταλάβουν. Όταν είσαι 18 πρέπει να κάνει πολλά πράγματα και συγκεκριμένα πράγματα. Αν δεν τα έχεις μάθει δεν μπορείς ξαφνικά να ξεκινήσεις να τα κάνεις. Το ίδιο λέω εδώ στα παιδιά. Πάνε και σουτάρουν τρίποντα. Και τους λέω 'ακόμα δεν είστε έτοιμοι σωματικά. Ξεκινήστε από κοντά'.
- Για να επιστρέψω στο προηγούμενο, γενικά υπάρχει απόσταση της γενιάς σου από τα τεκταινόμενα της επικαιρότητας...
«Εγώ είμαι ιδιόρρυθμος άνθρωπος, το δέχομαι. Όμως όλα τα παιδιά της γενιάς μου και της προηγούμενης γενιάς, είναι αποστασιοποιημένα. Άρα κάτι λέει αυτό. Απλά δεν προβληματίζεται κανένας. Εγώ ακούω το κλασσικό «κακομαθημένοι, καλοπληρωμένοι...» δεν είναι έτσι. Αν μας γνωρίσουν θα καταλάβουν τι θέλουμε να προσφέρουμε. Πάμε εκεί που είναι έτοιμοι να δεχθούν την προσφορά μας. Καλοπροαίρετα. Θα κάνουμε και λάθη. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι αυτό. Πάντα θα βρούμε το κακό. Στην Ελλάδα, αν παίζεις στα 33 λένε 'γιατί δεν δίνει τόπο στα νιάτα, φτάνει κουραστήκαμε να σε βλέπουμε' και αν σταματήσεις το αντίθετο. Εμείς από τη πλευράς θέλουμε να βοηθήσουμε όπου μπορούμε, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα μπορέσω να σε βοηθήσω. Δεν είμαστε ανενεργοί. Είμαστε αποστασιοποιημένοι. Και η προηγούμενη γενιά το ίδιο. Το να θέλει κάποιος να βοηθήσει δεν σημαίνει ότι πρέπει να είναι και πετυχημένος. Ξαναλέω. Δεν χρειάζεται η θέση για να βοηθήσεις. Δεν θέλω τη θέση, δεν με νοιάζει η θέση.»
«Γιατί; Στην δική μας Εθνική είχαμε σουτ;»
- Μπορεί τώρα να ασχολείσαι έμμεσα με την προπονητική λόγω των Ακαδημιών, αλλά γιατί δεν σκέφτηκες να γίνεις προπονητής; Συνήθως τα πλέι μέικερ ακολουθούν το επάγγελμα...
«Δεν ξέρω αν θα ήμουν συνεπής. Νομίζω δεν θα ήμουν συνεπής όσο πρέπει. Όπως δεν θα ήμουν συνεπής αν ήμουν εκπρόσωπος παικτών. Γιατί εγώ δεν μπορώ να κάνω διακοπές με την οικογένειά μου και ο άλλος να περιμένει από εμένα ποιο θα είναι το μέλλον του. Για να είμαι συνεπής με τον εαυτό μου έκανα πράγματα που αν λείπω θα λειτουργούν εξίσου καλά ή πολύ-πολύ καλά.»
-Μιλήσαμε πριν για την Εθνική ομάδα. Τι συμβαίνει και η Εθνική δεν μπορεί να σηκώσει κεφάλι; Γιατί παραμένουμε 10 χρονια μακριά από την ελίτ και τις επιτυχίες; Φέτος για παράδειγμα είχαν δημιουργηθεί πολλές προσδοκίες με τον Γιάννη, αλλά και πάλι. Το αποτέλεσμα, ίδιο.
«Δεν φταίει κάτι. Απλά δεν έχουν βρει τι δυσλειτουργεί. Όλοι ψάχνουν τι φταίει. Εγώ θεωρώ ότι πρέπει να βρεθεί κάτι ώστε να λειτουργήσει. Την απάντηση για την Εθνική την έδωσε ο Πόποβιτς. Με FIBA rules, τον Γιάννη μπορείς να τον σταματήσεις. Με κανονισμούς ΝΒΑ, δεν μπορείς. Τo ESPN δεν έβγαλε τις προάλλες ότι ο καλύτερος αυτή τη στιγμή στο ΝΒΑ είναι ο Γιάννης; Ε, αυτοί δεν ξέρουν μάλλον. Αυτή τη στιγμή έχουμε έναν παίκτη ο οποίος κινείται με πυρηνική ενέργεια. Θεωρώ ότι πρέπει να βρούμε έναν τρόπο για να αξιοποιήσουμε στον μέγιστο βαθμό τον Γιάννη Αντετοκούνμπο. Πάντα σε συνεργασία με όλα τα ταλαντούχα παιδιά. Ένας δεν αρκεί, ειδικά με τους κανόνες της FIBA. Υπάρχουν παίκτες. Και να δημιουργήσουμε και παίκτες. Ακούω για το σουτ. Δεν μας ταιριάζει, δεν το δουλεύουμε, αλλά και στην δική μας την Εθνική που κάναμε τις επιτυχίες, δεν είχαμε σουτέρ. Το κουβεντιάζουμε 30 χρόνια ότι δεν έχουμε σουτέρ. Ήταν ο Φράγκι, ο Χατζηβρέττας, ο Φώτσης, ο Χατζής, αλλά στατιστικά αν το δεις, το ποσοστό είναι πάρα πολύ μικρό. Παίζαμε μπάσκετ χωρίς να έχουμε το σουτ. Γιατί πρέπει πάλι να βρούμε αυτό που δεν έχουμε; Ξαναλέω, εμείς το σουτ είχαμε; Όχι. Να βρούμε τρόπο να το βελτιώσουμε, ναι, συμφωνώ. Όμως πάντα θέλουμε αυτό που δεν έχουμε. Δουλεύεις με αυτά που έχεις. Από εκεί και πέρα είτε θα το φέρεις, είτε θα το δημιουργήσεις. Να το φέρεις δεν μπορείς. Δεν είσαι σύλλογος. Οπότε πρέπει να δουλέψεις με τα υλικά που έχεις.»
-Μια επιτυχία ωστόσο δεν θα φέρει πολλαπλά κέρδη στο ελληνικό μπάσκετ;
«Στην Ελλάδα θέλουμε ή ήρωες ή τραγικές φιγούρες. Και ένας λόγος που βγήκα και μίλησα είναι για να προωθήσω τα πράγματα που κάνουμε στην Ακαδημία και επίσης ότι υπάρχει η τάση να κανιβαλίζουν. Η Εθνική δεν είχε επιτυχία. Παρόλα αυτά, εκτός από τους μέσα και τους πολύ κοντινούς, οι υπόλοιποι γιατί θέλουνε επιτυχία; Για να έρθουν τα παιδιά κοντά στο μπάσκετ, όπως επίσης και οι χορηγοί. Σας ενημερώνω ότι και τα παιδιά αγαπάνε το μπάσκετ, αλλά και οι χορηγοί είναι κοντά στο μπάσκετ. Μην κάνουμε προσπάθεια να τους διώξουν. Κυρίως λόγω του Γιάννη και του ΝΒΑ υπάρχει τεράστια αγάπη στην Ελλάδα για το μπάσκετ όπως επίσης και για την EuroLeague όπως βλέπουν παίκτες όπως ο Καλάθης, ο Σπανούλης, ο Σλούκας. Πρέπει να καταλάβουμε ότι εκτός από τους μέσα-μέσα, δεν πρέπει να το ψάχνουμε πολύ. Η ουσία είναι ότι οι ομάδες κάνουν κύκλους και δεν μπορούν να είναι πάντα πετυχημένες. Στατιστικά αν το δούμε είμαστε 10 εκατομμύρια. Δεν βγαίνει. Καλή η κριτική, συμφωνώ ότι πρέπει να γίνεται, όπως και η αυτοκριτική. Όμως να γίνεται για να εξελισσόμαστε και να πηγαίνουμε παρακάτω...»
-Ως θεατής αλλά και ως παλαίμαχος μπασκετμπολίστας που πέρασε από τον Ολυμπιακό, πώς αντιμετωπίζεις το γεγονός ότι δεν θα υπάρχει Ολυμπιακός στην Α1;
«Λυπάμαι τους οικονομικούς διευθυντές, τους marketing managers, οι οποίοι θα πρέπει να πουλήσουν ένα προϊόν από το οποίο λείπει το ένα από τα δύο μεγάλα κίνητρα που έχουν. Πρέπει να βρουν λύση. Όσο το βλέπουν οπαδικά αυτό θα συμβαίνει. Όσο το βλέπεις ως οπαδός, και καλά κανείς από την πλευρά σου, θα σε ενδιαφέρει να κερδίζεις μόνο εσύ. Όταν καταλάβεις ότι αυτό πρέπει να έχει ενδιαφέρον για περισσότερο κόσμο, μπορεί να αλλάξει. Να καταλάβεις ότι δεν γίνεται να κερδίζουν μόνο αυτοί οι δύο. Ήταν άσχημο πέρυσι που ο Προμηθέας έπαιξε τελικό; Όμως δεν το καταλαβαίνουμε. Θέλουμε μόνο να κερδίζουμε και από τη στιγμή που θέλουμε μόνο να κερδίζουμε, θα μείνουμε με αυτό. Είναι καλό αλλά έχει και κάποιες συνέπειες.»
- Ως EuroLeague legend που είσαι, πώς την βλέπεις φέτος τη διοργάνωση;
«Αναπτύσσεται πάρα πολύ. Πιο γοργά απ' ότι αναπτυσσόταν. Έχουμε ανταλλάξει και κάποιες απόψεις και θεωρώ ότι ένα από τα κλειδιά είναι και αυτό το πράγμα. Να δώσουν κίνητρο σε παίκτες που έχουν περάσει από το ΝΒΑ , να έρθουν στην Ευρώπη. Δυστυχώς οι ελληνικές ομάδες θα δυσκολευτούν να ακολουθήσουν. Είχα πει ότι θα κάνουμε πέντε χρόνια να δούμε ελληνική ομάδα να προοδεύει. Όχι ότι θέλω, αλλά είπα αυτό που έβλεπα. Το είχα δει. Και το έβλεπα με φόβο. Εμένα με ενδιαφέρει να πηγαίνει καλά το ελληνικό μπάσκετ γιατί θα μου φέρει και περισσότερα παιδιά.»
«Χαίρεσαι να συνεργάζεσαι με ανθρώπους όπως στη Λεόντειο»
- Πάμε λίγο και στις σημερινές σου δραστηριότητες που δεν είναι και λίγες. Καταρχάς πώς κολλήσατε με τον «αιώνιο» αντίπαλο στο πρωτάθλημα και φτάσατε στο σημείο να αποκτήσετε τόσο άμεση συνεργασία; Φυσικά αναφέρομαι στον Δημητρη Διαμαντίδη...
«Παλιότερα εδώ ήταν γήπεδο ποδοσφαίρου όπου ερχόμουν και έπαιζα. Με... έτρωγε καιρό να το κάνω γήπεδο μπάσκετ. Στη συνέχεια και αφού κάναμε πολύ παρέα με τον Δημήτρη από τη στιγμή που είχε σταματήσει το μπάσκετ, κάναμε μια κουβέντα και προέκυψε αυτή η συνεργασία. Με το που το πρότεινα, δέχτηκε αμέσως. Εδώ γουστάρουμε να βρισκόμαστε, δεν έχουμε κανένα ωράριο. Είναι το πρώτο Eurohoops Academy το οποίο πάει πάρα πολύ καλά. Έχουν μείνει λίγες θέσεις σε κάποια γκρουπάκια. Μάλιστα υπάρχει και λίστα αναμονής γιατί κάθε γκρουπ έχει όριο. Το δεύτερο Eurohoops Academy είναι όπως είπαμε και πριν, στην Λεόντειο».
- Πως αποφασίσατε να ξεκινήσετε την εν λόγω συνεργασία;
«Το δύσκολο πράγμα είναι οι εγκαταστάσεις. Δεν υπάρχουν οι εγκαταστάσεις. Είτε δημόσιες, είτε ιδιωτικές. Ψάχναμε να βρούμε έναν χώρο και προέκυψε η προοπτική της Λεόντειου Σχολής. Με τους ανθρώπους του σχολείου έχουμε το ίδιο πνεύμα, τους εξηγήσαμε τις σκεφτόμαστε, ήρθαν είδαν το Eurohoops Dome και βρήκαμε τρόπο και καταφέραμε να συνεργαστούμε. Είναι το επόμενο καλό στοίχημά μας. Και αυτό που κάνουμε εδώ, θέλουμε να το κάνουμε και πιο κοντά στην Αθήνα. Έχει συγκλονιστικές εγκαταστάσεις. Τα γήπεδα τα βελτιώσαμε εμείς, το υπόστεγο το κάναμε προπονητήριο, υπάρχουν τέσσερα ανοικτά ενώ η σχολή βρίσκεται στα Πατήσια, κοντά στον ηλεκτρικό. Είναι ωραίοι άνθρωποι που χαίρεσαι να συνεργάζεσαι μαζί τους...»
-Υπάρχει σκέψη για περαιτέρω επέκταση;
«Είμαστε ανοικτοί σε προτάσεις. Με χαρά να βρούμε τρόπους και οργανισμούς ώστε αυτό που κάνουμε να τους ικανοποιεί. Γενικότερα δεν ανακοινώνουμε πράγματα που δεν είναι υπογεγραμμένα!»
-Συζητάμε εδώ και χρόνια για το πρόβλημα που έχουν οι Ελληνες παίκτες στο σουτ. Εχετε «προβλέψει» εσείς κάποια δραστηριότητα για τα παιδιά της Ακαδημίας;
«Προσπαθούμε. Το βασικό είναι ότι δεν θα διδάσκω εγώ τα παιδιά στο σουτ γιατί θα το μάθαιναν λάθος! (γέλια) Εχουμε ανθρώπους γι' αυτό. Το βασικό στο σουτ είναι ότι χρειάζεται επανάληψη. Εγώ έμαθα να κάνω κάτι λάθος, πάρα πολύ σωστά. Γιατι έμαθα να σουτάρω με λάθος τρόπο. Εδώ προσπαθούμε να τους βάλουμε πιο κοντά στο καλάθι. Το ΝΒΑ έχει φέρει πολλά καλά, αλλά έχει φέρει και το τρίποντο, το οποίο τα πιτσιρίκια δεν έχουν καταλάβει ότι δεν είναι σε φάση να το κάνουν σωστά. Προσπαθούμε να τους δώσουμε τις αρχές. Επανάληψη. Όσο πιο πολλά σουτ κάνεις, θα μάθεις».
-Πέρα από τις προπονήσεις και τις shooting days τα παιδιά μπορούν να κάνουν στην Ακαδημία κάποιες άλλες έξτρα δραστηριότητες για να βελτιωθούν;
«Γίνονται κάποιες ατομικές προπονήσεις, ενώ δημιουργούμε κάποια shooting days όπου τα παιδιά κάνουν για μια ώρα σουτ. Προσπαθούμε να το εξελίξουμε αυτό και ελπίζω σύντομα να μπορούμε να ανακοινώσουμε αυτό που έχουμε στο μυαλό μας. Από εκεί και πέρα ο χώρος μετά τις 8 που είναι η Ακαδημία, φιλοξενεί μεγαλύτερα παιδιά. Πέρυσι που θέλαμε και εμείς να παίξουμε, μπαίναμε τελευταίοι, στις 10 το βράδυ. Γίνονται πάρτι με θέμα το μπάσκετ, εταιρείες έρχονται και κάνουν κάποια σεμινάρια, τώρα έχουμε ετοιμάσει προγράμματα για να υποδεχθούμε σχολεία, ενώ έρχονται ομάδες και από το εξωτερικό.»
-Είδαμε το καλοκαίρι πάρα πολλούς εκλεκτούς καλεσμένους τον Θανάση Αντετοκούνμπο, τον Νίκο Ζήση, τον Βασίλη Σπανούλη, τον Κώστα Σλούκα, πέρυσι τον Γιάννη, να έρχονται στο καλοκαιρινό καμπ. Ποιες ήταν οι εντυπώσεις τους από το Eurohoops Dome και την Ακαδημία; ;
«Του άρεσαν πολύ. Το σημαντικό είναι άνθρωποι του χώρου μας λένε μπράβο. Και αυτό έχει την μεγαλύτερη σημασία. Είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι γι' αυτό που κάνουμε...»
-Τα καμπ και όλες οι παράλληλες δραστηριότητες που έχετε στη Eurohoops Academy και στη Λεόντειο, βοηθούν τα παιδιά να αγαπήσουν ακόμα περισσότερο το μπάσκετ; Εχετε δει παιδιά να έρχονται σε ένα καμπ και έπειτα να γράφονται σε ετήσια βάση στην ακαδημία;
«Ήρθαν κάποια παιδιά, αλλά τα πιο πολλά παιδιά που έρχονται στα καλοκαιρινά καμπ είναι από απομακρυσμένες περιοχές που δεν μπορούν να έρχονται συστηματικά τον χειμώνα...»
-Η Λεόντειος είναι το μεγαλύτερο σχολείο των Αθηνών έχοντας πολύ μεγάλη παράδοση. Ποιες είναι οι πρώτες σας εντυπώσεις από τη συνεργασία αυτή σε έναν τόσο ξεχωριστό χώρο;
«Μπορείς και συνεργάζεσαι με ανθρώπους οι οποίοι είναι καλοπροαίρετοι και ψάχνουν να βρουν λύσεις. Το πόσο γρήγορα και ανώδυνα θα λύσεις κάποια πράγματα. Είμαστε χαρούμενοι γιατί έχουμε βρει ανθρώπους που έχουν όραμα και συγκεκριμένα στο αθλητικό κομμάτι. Μακάρι στο μέλλον να κάνουμε ακόμη περισσότερες συνεργασίες. Πιο άμεσες με το σχολείο».