Ultras per sempre!

Στην ποδοσφαιρική Ιταλία επί δεκαετίες υπάρχουν αντιπαλότητες για διάφορους λόγους. Βόρειοι εναντίον νότιων, αριστεροί εναντίον δεξιών, πλούσιοι εναντίον φτωχών και πάει λέγοντας... Ολα αυτά, φυσικά, είναι μέρος του Campionato και δεν πρόκειται να αλλάξουν ποτέ. Οπως δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ ο σεβασμός των οπαδών όλων των ομάδων στο κίνημα τους και η κοινή τους δράση όποτε κρίνουν ότι χρειάζεται κάτι τέτοιο. Και έχει χρειαστεί αρκετές φορές, με πιο πρόσφατη αυτή των Λατσιάλι και των Ρομανίστι με τις... λευκές απεργίες τους στους αγώνες με Μπολόνια και Γιουβέντους (την Κυριακή) αντίστοιχα, αφού αυτοί που αποφασίζουν, προσπαθούν να βρουν την λύση για να ανεβάσουν ξανά το Campionato, σημαδεύοντας το λάθος σημείο: Την Curva.

Η απόφαση του νομάρχη Φράνκο Γκαμπριέλι να χωριστούν σε τέσσερις ενότητες τόσο η Curva Sud όσο και η Curva Nord του «Ολίμπικο», μειώνοντας έτσι και την χωρητικότητα τους, δεν βασίζεται πουθενά, όπως έγραψαν ακόμη και πολιτικές εφημερίδες. Εκτός κι αν έγινε κάτι τραγικό σε ένα από τα δύο πέταλα κατά την διάρκεια της περσινής σεζόν και δεν το πήρε χαμπάρι κανείς στον πλανήτη... Αυτοί που προκαλούνται από την συγκεκριμένη απόφαση είναι οι οπαδοί των Λάτσιο και Ρόμα, οι οποίοι -κατά σύμπτωση- είναι σε κόντρα με τις διοικήσεις των ομάδων τους, θεωρώντας ότι προσπαθούν να τους αλλάξουν. Να τους αλλοιώσουν. Να τους εξαφανίσουν. Οι τιφόζι των Τζαλορόσι, άλλωστε, το φώναξαν ξεκάθαρα στον Τζέιμς Παλότα πέρυσι μέσω ανακοίνωσης ότι δεν πρόκειται ποτέ να γίνουν σαν τους Αμερικανούς οπαδούς του... μπέιζμπολ ενώ αυτοί των Λατσιάλι είναι επί μία δεκαετία στα δικαστήρια με τον Κλαούντιο Λοτίτο.

Εκεί, στα δικαστήρια δηλαδή, έχουν οδηγηθεί πολλοί οπαδοί πολλών ομάδων τα τελευταία χρόνια για διάφορους λόγους και αν οι Ιταλοί θέλουν να φτάσουν στο σημείο να είναι περισσότεροι εκεί από ό,τι στα γήπεδα, είναι σε καλό δρόμο. Ή αλλιώς σε... στραβό δρόμο, σαν κι αυτόν που άρχισαν να παίρνουν μετά το καταραμένο 2006 και ειδικά από το 2009, όταν ο τότε υπουργός Εσωτερικών, Ρομπέρτο Μαρόνι, είχε την ιδέα να θεσπίσει την... tessera del tifoso. Η «ταυτότητα του οπαδού» ήταν κάτι που έπρεπε να προμηθευτεί ο καθένας, με την έναρξη της σεζόν 2010-11, για να μπορεί να πάρει εισιτήριο είτε για εντός είτε για εκτός έδρας ματς, δίνοντας όλα του τα στοιχεία στις ομάδες. Και όχι μόνο...

Η αγορά εισιτηρίου είχε εξελιχθεί σε... μαρτύριο για οπαδούς τόσο εντός όσο και εκτός Ιταλίας, όπως μπορούν να επιβεβαιώσουν όσοι ήταν ή είναι ακόμη σε club ιταλικής ομάδας στην Ελλάδα. Ο υπουργός Μαρόνι και η αστυνομία, σε συνεργασία με τις ομάδες, έβαλαν ουσιαστικά στο στόχαστρο τους οπαδούς και ειδικά τους οργανωμένους, με αποτέλεσμα να υπάρξει στη Ρώμη μια κοινή διαδήλωση των τιφόζι όλων των ομάδων. Ο καθένας με φανέλα ή κασκόλ της ομάδας του φυσικά. Είπαμε, η αντιπαλότητα... αντιπαλότητα αλλά και η αλληλεγγύη αλληλεγγύη. Η tessera del tifoso ήταν η πρώτη σοβαρή ένδειξη ότι αυτοί που αποφασίζουν για το ιταλικό ποδόσφαιρο δεν έχουν καμία λογική ή τουλάχιστον δεν έχουν την λογική που ήθελαν να διαφημίζουν.

Αυτή η ταυτότητα, έλεγαν, δημιουργήθηκε για να μπορούν να ελέγχονται οι τιφόζι κυρίως στα εκτός έδρας ματς και να μην υπάρχουν επεισόδια που έκαναν κακό στην εικόνα του calcio. Το αποτέλεσμα, όμως, δεν ήταν αυτό που ήθελαν καθώς αυτό που πραγματικά μειώθηκε ήταν ο κόσμος που πήγαινε στο γήπεδο. Σε μια περσινή έρευνα της, η Gazzetta dello Sport παρουσίαζε το πώς μειωνόταν κάθε χρόνο ο μέσος όρος θεατών στα ιταλικά γήπεδα και το πώς χάθηκαν, μέσα σε 1,5 χρόνο, περίπου... 900.000 εισιτήρια! Ο κυριότερος λόγος για αυτή την μείωση, σύμφωνα με όσα έδειξε η έρευνα, ήταν η tessera del tifoso.

Δημιουργήθηκε, όμως, όντως για την καταπολέμηση της βίας αυτή η ταυτότητα; Οχι! Το καλοκαίρι του 2011 οι οπαδοί της Ρόμα απευθύνθηκαν στη νέα ιδιοκτησία της ομάδας τους, τους Αμερικανούς που αγόρασαν τις μετοχές από την οικογένεια Σένσι, ζητώντας να σταματήσουν οι Τζαλορόσι να ενεργούν με βάση την tessera. Οι τιφόζι, σε συνεργασία με την διοίκηση καθώς αυτή αποδέχθηκε το αίτημα τους, ίδρυσαν το MyRoma Supporters Trust και προσπάθησαν να γίνει μέσω αυτού η διάθεση των εισιτηρίων διαρκείας για την σεζόν 2011-12. Ο λόγος; Να σταματήσουν να κερδίζουν οι... τράπεζες και να χάνουν οι εξέδρες των γηπέδων.

Μια... λεπτομέρεια σε ό,τι αφορά την tessera, ήταν ότι η αγορά των εισιτηρίων γινόταν μέσω συγκεκριμένων τραπεζών, οι οποίες φυσικά είχαν με αυτόν τον τρόπο στη διάθεση τους τα προσωπικά στοιχεία του καθενός και από ένα σημείο κι έπειτα πήγαιναν να μετατρέψουν την tessera σε... κάτι σαν πιστωτική κάρτα. Οι τιφόζι αλλά κυρίως τα ΜΜΕ άργησαν αλλά κατάλαβαν τι ακριβώς γινόταν, με αποτέλεσμα η «ταυτότητα του οπαδού» σταδιακά να χάσει την δύναμη της (χωρίς όμως να εξαλειφθεί εντελώς), ειδικά μετά τις αντιδράσεις και των πολιτικών αντιπάλων του υπουργού Μαρόνι αλλά και την παρέμβαση της UEFA.

Οι ιταλικές Αρχές είχαν παρουσιάσει το μέτρο σαν οδηγία της ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας αλλά αυτό το είχε διαψεύσει ο ίδιος ο Μισέλ Πλατινί, ξεκαθαρίζοντας ότι ένα τέτοιο μέτρο αντιτίθεται και στο Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Δεν έχει καμία λογική να... φακελώνονται όλοι, λες και είναι ύποπτοι για κάτι, απλά και μόνο επειδή είναι οπαδοί.

Αφού δεν εξαφανίστηκαν οι ultras με την tessera del tifoso, ήρθε το καλοκαίρι του 2013 ένα άλλο πλάνο για να «βελτιωθεί η εικόνα του ιταλικού ποδοσφαίρου». Ποιο ήταν αυτό; Η απόφαση για άμεσο κλείσιμο για ένα ή περισσότερα παιχνίδια της Curva που θα φώναζε σύνθημα κατά της Νάπολη καθώς κάτι τέτοιο θεωρήθηκε ρατσιστικό... Καταρχάς, δεν υπήρχε τίποτα πιο ρατσιστικό για τους Ναπολιτάνους από το να θεωρούν αυτοί που αποφασίζουν ότι είναι ρατσιστικό να αναφερθείς στους Ναπολιτάνους. Τον διαχωρισμό, με αυτόν τον τρόπο, τον έκαναν οι ίδιοι. Από εκεί και πέρα, αυτή η απόφαση οδήγησε σε μια παρωδία καθώς το ένα πέταλο έκλεινε μετά το άλλο λόγω συνθημάτων που ακούγονταν επί δεκαετίες στα ιταλικά γήπεδα.

Στις 10 Οκτωβρίου 2013, εκπομπή της ιταλικής τηλεόρασης κάλεσε στο στούντιο ηγετικά στελέχη των οργανωμένων οπαδών των Γιουβέντους, Μίλαν και Ιντερ ώστε να μιλήσουν για αυτό το θέμα και για τις τιμωρίες που έπεφταν βροχή. Αφού εξέφρασαν την απορία γιατί ήταν ρατσιστικό το να φωνάξεις για τους Ναπολιτάνους αλλά όχι το να φωνάξεις για τους Τορινέζους, τους Μιλανέζους, τους Ρωμαίους κλπ, είπαν το πιο απλό: «Τα συνθήματα για τον Βεζούβιο και όλα τα σχετικά, ακούστηκαν για πρώτη φορά την δεκαετία του '80. Στα χρόνια του Μαραντόνα. Τότε, όμως, όπως και στη δεκαετία του '90 και γενικά μέχρι τα μισά του νέου αιώνα, δεν ενοχλούσαν κανέναν γιατί το Campionato ήταν το καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου. Τώρα που δεν είναι, ενοχλούν όλα όσα κάνουν ή λένε οι ultras. Πόσο υποκριτικό είναι αυτό;».

Η έννοια «υποκρισία», βέβαια, σε ό,τι αφορά τους ανθρώπους που αποφασίζουν για το calcio... απογειώθηκε το καλοκαίρι του 2014, όταν επέλεξαν για πρόεδρο της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας τον Κάρλο Ταβέκιο. Εναν άνθρωπο που στην προεκλογική περίοδο μίλησε με καθαρά ρατσιστικές φράσεις για τους μαύρους ποδοσφαιριστές, με συνέπεια να γίνει ο πρώτος πρόεδρος της FIGC (σ.σ. ιταλική ποδοσφαιρική ομοσπονδία) που τιμωρήθηκε από την UEFA με αποκλεισμό οκτώ μηνών από κάθε επιτροπή της. Αυτός ο άνθρωπος, τώρα, αποφασίζει ποια συνθήματα είναι ρατσιστικά και ποια όχι... Και για να κλείσουμε με το θέμα «υποκρισία» στο calcio, όταν στις 29/1/95 ο 19χρονος Σιμόνε Μπαρμπάλια, οπαδός της Μίλαν, μαχαίρωσε και σκότωσε έξω από το «Λουίτζι Φεράρις» της Γένοβας τον 24χρονο Βιντσέντσο Σπανιόλο, οπαδό της Τζένοα, η απόφαση που είχε παρθεί ήταν απλά η αναβολή της επόμενης αγωνιστικής. Γιατί τότε, όπως προαναφέραμε, το Campionato ήταν το καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου οπότε οι ultras δεν ενοχλούσαν ακόμη κι όταν έκαναν κάτι πραγματικά απάνθρωπο. Τώρα ενοχλούν απλά επειδή εξακολουθούν να υπάρχουν στα πέταλα των γηπέδων.

Ο νόμος για την τιμωρία όποιας Curva φώναζε για τους Ναπολιτάνους, πάντως, έχασε κι αυτός -όπως και η tessera del tifoso- την δύναμη του σταδιακά και ειδικά από την στιγμή που με ανακοίνωση τους οι τιφόζι των Παρτενοπέι πήραν θέση και ξεκαθάρισαν ότι δεν έχουν κανένα πρόβλημα με αυτά τα συνθήματα: «Ακούγονται μια ζωή στα γήπεδα και αυτό δεν πρέπει και δεν θα αλλάξει ποτέ. Μας βρίζουν, τους βρίζουμε και η ζωή συνεχίζεται. Τα προβλήματα του calcio είναι άλλα και όχι αυτό».

Και όντως είναι άλλα... Ο τύπος που έγραψε αυτό το άρθρο, ο οποίος είναι μόνο οπαδός, έχει φωνάξει από την Curva της Γιουβέντους για τον Βεζούβιο, την... ρωμαϊκή λύκαινα, τους merdazzurri κλπ. Και το έχει απολαύσει. Οπως έχει απολαύσει και το να ακούει τα «Chi non salta è bianconero», τα «Juventini bastardi» και ό,τι άλλο φωνάζουν. Το πρόβλημα του, ως οπαδός, είναι ότι η Γιούβε δεν ξεκινάει, όπως έκανε πάντα, με στόχο την κατάκτηση του Champions League (κι ας μην το έπαιρνε παρά τους τόσους τελικούς) ή ότι δεν μπορεί να χαρεί πλέον το scudetto όσο θα ήθελε επειδή δεν είναι δυνατό το Μιλάνο.

Οπως για κάποιους άλλους, το πρόβλημα τους είναι ότι οι Μπιανκονέρι πάνε να το κάνουν μονοπώλιο ή ότι οι ομάδες τους δεν έχουν καταφέρει ακόμη να αποκτήσουν σύγχρονα γήπεδα και να μπουν στη νέα εποχή. Για τον Ντεμέτριο Αλμπερτίνι, Ροσονέρο για πολλά χρόνια και πρώην αντιπρόεδρο της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας, το πρόβλημα του calcio δεν είναι οι τιφόζι αλλά ο τρόπος με τον οποίο λειτούργησαν τα προηγούμενα χρόνια οι ομάδες, όπως είχε πει πέρυσι στην Gazzetta dello Sport: «Το θέμα είναι ότι στην Ιταλία έχει αφαιρεθεί από τον κόσμο το δικαίωμα να ονειρεύεται. Το ωραίο στο ποδόσφαιρο είναι η αίσθηση του να ανήκεις κάπου αλλά τώρα έχουμε φτάσει στο σημείο να είναι είδηση όταν μια ομάδα κάνει προπόνηση με ανοιχτές πόρτες. Δεν κατάφεραν να αξιοποιήσουν το πάθος των οπαδών, να κάνουν διάλογο μαζί τους, να έχουν μια άμεση και δυνατή σχέση μαζί τους, όπως για παράδειγμα στην Γερμανία. Αυτά τα χρόνια οι ομάδες ενδιαφέρθηκαν απλά για το πώς θα μοιράσουν τα χρήματα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα, χωρίς να ποντάρουν στο προϊόν και στην κοινωνική δύναμη του ποδοσφαίρου, το οποίο δεν είναι μόνο μπίζνες. Οι τιφόζι δεν πιστεύουν πια, υπάρχει έλλειψη επικοινωνίας».

Μέχρι να γίνουν όλα αυτά, οι οπαδοί και ειδικά αυτοί στην Curva, με τις coreo, τις σημαίες, τα συνθήματα, τα πάντα ευρηματικά πανό και τα πλακάτ, θα είναι οι μόνοι που θα θυμίζουν πραγματικά το Campionato που αγαπήσαμε, όσοι το αγαπήσαμε, στις δεκαετίες του '80 και του '90... Avanti Ultras!