Η παρουσίαση των γυναικών στον αθλητισμό και τα στερεότυπα που διαιωνίζονται

Γράφει η Κλέλια Φατούρου

Έρευνα του 2011 από το Sports Press Survey είχε δείξει ότι το 90% των αθλητικών άρθρων είχαν γραφτεί από άνδρες ενώ το 85% αυτών αφορούσαν τον ανδρικό αθλητισμό. Για την ακρίβεια, μόνο το 8% των γραφόμενων είχαν την υπογραφή γυναίκας δημοσιογράφου.

Έκτοτε, ναι μεν έχουν γίνει βήματα για την εξισορρόπηση της κατάστασης αλλά το στερεότυπο ότι οι γυναίκες δύσκολα έχουν ηγετικές θέσεις ή οι γυναίκες δημοσιογράφοι μπορούν να καλύπτουν θεματικές που τους «ταιριάζουν», παραμένει.

Σύμφωνα με έρευνα του Women's Media Center (2015), οι γυναίκες δημοσιογράφοι στις ΗΠΑ κάλυπταν τομείς όπως η εκπαίδευση, το lifestyle, τη θρησκεία ή την υγεία. Μόνο το 10,2% ήταν απασχολημένο στην αθλητική ειδησεογραφία. Από την άλλη όχθη της ενημέρωσης, οι γυναίκες αθλήτριες είναι σαφώς λιγότερο προβεβλημένες από τα media. Τείνουν να γίνονται γνωστές με στερεοτυπικές κωμικές, σεξιστικές, περιγραφές και σχεδόν μόνο τότε λόγω εμφάνισης, θηλυκότητας ή σεξουαλικότητας γίνεται αναφορά σε αυτές.

Πολλές φορές, πιθανώς και από άγνοια, τα media εντείνουν τα στερεότυπα, με τις γυναίκες σχεδόν να μην αντιμετωπίζονται ως αθλήτριες. Το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, διερεύνησε τον τρόπο με τον οποίο η γλώσσα και οι χαρακτηρισμοί συμμετέχουν στα στερεότυπα. Σημειώθηκε πως οι άνδρες αναφέρονται τρεις φορές πιο συχνά στο άρθρο που τους αφορά ενώ οι γυναίκες μπορεί να σχολιαστούν ταυτόχρονα για την αισθητική τους, τα ρούχα του και την προσωπική τους ζωή.

Οι πιο συνηθισμένοι όροι που παρατηρήθηκαν για τις γυναίκες ήταν "ηλικία", "μεγαλύτερη", "έγκυος", "παντρεμένη", "ανύπαντρη". Στον αντίποδα τους άνδρες περιέγραφαν λέξεις όπως "γρήγορος", "δυνατός", "αληθινός", "άψογος". Το ίδιο βέβαια συμβαίνει και με τα ρήματα που χρησιμοποιούνται γα τα φύλα. Οι γυναίκες συνήθως... αγωνίζονται, συμμετέχουν, ξεχωρίζουν. Από την άλλη οι άνδρες κερδίζουν, επικρατούν, μάχονται.

Τον περασμένο Μάρτιο, η Κομισιόν δημοσίευσε εκπαιδευτικό υλικό σχετικά με την ισότητα των φύλων στον αθλητισμό με δράσεις και προτάσεις για τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι κινήσεις βασίζονται σε οκτώ άξονες (παρουσίαση των φύλων, ανισότητες, χρηματοδότηση, διασφάλιση πολιτικών, εκπαίδευση, επικοινωνία, οργάνωση για την ισότητα και ο ρόλος των φύλων) και μπορείτε να το διαβάσετε εδώ.

Όσον αφορά την κάλυψη των αθλημάτων γυναικών, η Κομισιόν τόνιζε πως η παρουσίασή τους δεν είναι ευρέως διαδεδομένη ενώ όταν γίνεται συνοδεύεται συνήθως με αρνητικά στερεότυπα. Προτείνει έτσι την ανάπτυξη πρωτοβουλιών για την αύξηση της κάλυψής του με προσοχή στο να παρουσιάζονται οι γυναίκες αθλήτριες με τον ορθό τρόπο. Παράλληλα, εφιστά την προσοχή στους εκδότες να προσλαμβάνουν επαγγελματίες κρατώντας την ισορροπία ανάμεσα στα δύο φύλα.

Ακόμη, προτείνει την εκπαίδευση των συντακτών ώστε να γνωρίζουν τα στερεότυπα που μπορεί (ίσως και άθελα τους) να χρησιμοποιούν παρουσιάζοντας το γυναικείο αθλητισμό. Τέλος, υποστηρίζει τη συλλογή και διαχείριση δεδομένων αλλά και έρευνας.

Περισσότερα για το #thema_isotitas

Οι απόψεις που εκφράζονται στο παρόν αποτελούν προσωπικές απόψεις του συντάκτη / της συντάκτριας και δεν απηχούν απαραίτητα τις απόψεις του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του ΕΟΧ ή του Διαχειριστή Επιχορήγησης του Προγράμματος Active citizens fund στην Ελλάδα (Ίδρυμα Μποδοσάκη σε συνεργασία με το SolidarityNow).

Το Έργο «Η Ισότητα των Φύλων στην Πρώτη Σελίδα» υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και εταίρο τη Liquid Media.

Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους €13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.