Επειτα ήρθε ο Μάκαντου...

* Ο καλύτερος παίκτης που είδα ποτέ σε φάιναλ-φορ: Μπομπ Μάκαντου (Τρέισερ 1988). Ο Αμερικανός σταρ, εστεμμένος με τίτλους πρωταθλητή, MVP και πρώτου σκόρερ από το ΝΒΑ, σκόρπισε την αύρα του στη διοργάνωση 8 χρόνια πριν την άφιξη του Ντομινίκ και της έδωσε ξεχωριστή αίγλη, κορυφαίος του χορού στα 37 του ανάμεσα σε γαλαξία αστέρων: Ντ'Αντόνι, Μενεγκίν, Μπράουν, Μαγκί, Μπέρκοβιτς, Αροέστι, Ντίβατς, Πάσπαλι, Τζόρτζεβιτς, Γκάλης, Γιαννάκης, όλοι πάτησαν το παρκέ του "Φλάντερς Εξπο". Ο Μάκαντου πέτυχε 64 πόντους στους δύο αγώνες και επέστρεψε τροπαιοφόρος στο Μιλάνο.

* Η καλύτερη ομάδα που είδα νικήτρια σε ένα φάιναλ-φορ: Ζαλγκίρις 1999. Το ολοκληρωτικό μπάσκετ που εκπορεύτηκε από τα ακροδάχτυλα του Τάιους Έντνι και από το μπλοκάκι του Γιόνας Καζλάουσκας, με υπολοχαγούς τους Μπούι, Στομπέργκας, Μασιούλις, Ζίντεκ, Ζουκάουσκας μάγεψε την Ευρώπη, ενθουσίασε το ΝΒΑ και βοήθησε το μπάσκετ να απεμπλακεί από το πολυετές "κατενάτσιο" Σέρβων και Ελλήνων προπονητών.

* Η καλύτερη ελληνική ομάδα που κέρδισε ένα φάιναλ-φορ: ο Παναθηναϊκός του 2002. Η κατάκτηση του τροπαίου μέσα στη Μπολώνια, όπου οι Τζινόμπιλι, Ριγκοντό, Γιάριτς, Άντερσεν, Σμόντις, Μεσίνα είχαν στήσει σκηνικό ρωμαϊκού θριάμβου, είναι παντοτινό γαλόνι στους ώμους του Ζέλικο Ομπράντοβιτς και των Μποντίρογκα, Αλβέρτη, Κουτλουάι, Μίντλετον, Παπαδόπουλου, Ρότζερς, Μουλαομέροβιτς.

* Η καλύτερη ελληνική ομάδα που έφυγε ηττημένη από φάιναλ-φορ: ο ΠΑΟΚ του 1993. Σάρωσε την Ευρώπη τους μήνες που προηγήθηκαν, παρουσιάστηκε στο ΣΕΦ ως γκραν φαβορί για τον τίτλο, αλλά λύγισε από το "πρέπει" και τερμάτισε 3ος. Οι Φασούλας, Πρέλεβιτς, Κόρφας, Μπάρλοου, Λέβινγκστον, Μπουντούρης, Φιλίππου, Ιβκοβιτς νικήθηκαν στον ημιτελικό από τη Μπένετον του Κούκοτς, του Ρουσκόνι, του Τιγκλ, του Γιακοπίνι και του "άγραφου" Ραγκάτσι που πέτυχε το καθοριστικό καλάθι στον ημιτελικό.

* Η χειρότερη ελληνική ομάδα που εμφανίστηκε σε φάιναλ-φορ: ο Ολυμπιακός του 1999. Εχασε τον ημιτελικό από τη Ζαλγκίρις με διαφορά 16 πόντων και επέστρεψε στον Πειραιά με άδεια χέρια, αν εξαιρεθεί η νίκη παρηγοριάς επί της ακόμα πιο απογοητευμένης (αφού είχε ηττηθεί από τη συμπολίτισσα Κίντερ) Φορτιτούντο. Το υλικό ήταν μέτριο, ο Ιβκοβιτς έμοιαζε πελαγωμένος, η συμμετοχή των φιλάθλων ισχνή, η ελληνική παρουσία στο Μόναχο απαρατήρητη.

* Το καλύτερο φάιναλ-φορ της ιστορίας: Βερολίνο 2009. Θα μπορούσε να το κερδίσει οποιαδήποτε από τις τέσσερις ομαδάρες που παρατάχθηκαν στην Ο2 Αrena (Παναθηναϊκός, ΤΣΣΚΑ, Μπαρτσελόνα, Ολυμπιακός). Ο 4ος του 2009 ήταν ανώτερος του πρωταθλητή του 2008. Οι δύο ημιτελικοί και ο τελικός κρίθηκαν πάνω στο νήμα, το μπάσκετ που παίχτηκε ήταν υψηλότατου επιπέδου και οι Ελληνες φίλαθλοι κάθισαν φρόνιμα, τρομοκρατημένοι από τα σκυλιά της γερμανικής Αστυνομίας.

* Ο ωραιότερος τελικός ενός φάιναλ-φορ: Παναθηναϊκός-ΤΣΣΚΑ 93-91, Αθήνα 2007. Ονειρικό μπάσκετ, υψηλό σκορ και σπάνιο θέαμα, σκάκι παγκόσμιας κλάσης από κορυφαίους προπονητές (Ομπράντοβιτς και Μεσίνα), μονομαχία ανάμεσα σε δύο υπέροχους ΄Ελληνες "πιστολέρο" (Διαμαντίδη και Παπαλουκά), σασπένς και τσάκισε νεύρα. Μόνο αν γινόταν σε ουδέτερο έδαφος θα μπορούσε να είναι καλύτερος. Οταν υπάρχει "γηπεδούχος" και "φιλοξενούμενος", ξενερώνουμε λιγάκι.

* Ο χειρότερος τελικός ενός φάιναλ-φορ: Κίντερ-ΑΕΚ 58-44, Βαρκελώνη 1998. Το κύκνειο άσμα του Γιάννη Ιωαννίδη ακούστηκε φάλτσο, αφού η αγχωμένη μέχρι παράλυσης ΑΕΚ του αποδείχθηκε κατώτερη των περιστάσεων. Είχε για πρώτο σκόρερ το Λάσα των 7 πόντων και δημιούργησε πλήθος από αρνητικά ρεκόρ. Οι Ιταλοί πήραν το Κύπελλο με μπάσκετ-αγκομαχητό, αλλά χωρίς να απειληθούν.

* Το χειρότερο φάιναλ-φορ της ιστορίας: Ρώμη 1997. Ο πρωταθλητής Ολυμπιακός ήταν ομαδάρα και στοιχειοθέτησε την ανωτερότητά του με δύο πειστικές, μεγάλες σε έκταση νίκες. Αλλά η ηττημένη φιναλίστ Μπαρτσελόνα είχε ταλαιπωρηθεί από τραυματισμούς και ουδέποτε ξεπέρασε μια χρυσή μετριότητα, ενώ οι υπόλοιποι συνδαιτημόνες έμοιαζαν με λαθρεπιβάτες. Ποια Ολύμπια και ποια Βιλερμπάν;

* Ο από μηχανής θεός της μίας νύχτας: ο Άιβι Λέστερ της Ποπ'84 (Παρίσι, 1991). Οι περισσότεροι ήρωες της προηγούμενης διετίας εξαργύρωναν πλέον τα κατορθώματά τους σε πλούσιες ομάδες της Δύσης και η Γιουγκοπλάστικα ήταν υποχρεωμένη να ποντάρει σε έναν άγνωστο λεγεωνάριο από το NCAA. Ο Λέστερ έπιανε τη μπάλα από το κοτσάνι, αλλά οι 11 πόντοι του στον τελικό έγραψαν την ιστορία του "three-peat".

* Η μεγαλύτερη ελληνική εκστρατεία σε φάιναλ-φορ: Αρης, Γάνδη 1988. Η πανστρατιά των "κιτρινόμαυρων" με προορισμό τη μεσαιωνική πόλη της Φλάνδρας ξεπέρασε κάθε προηγούμενο και ...επόμενο, όχι μόνο σε όγκο, αλλά και σε παλμό, πάθος, παλλαϊκό ξεσηκωμό. Ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο δυσεύρετο το εισιτήριο των αγώνων. Δυστυχώς, η εκδρομή τελείωσε με δάκρυα.

* Το φάιναλ-φορ που ντρόπιασε την Ελλάδα: Τελ Αβίβ, 1994. Ξεκίνησε με εξαγωγή αλητείας για την οποία επιστρατεύτηκαν ακόμα και ναυλωμένα πλοία, συνεχίστηκε με τσουνάμι μισαλλοδοξίας, ολοκληρώθηκε με μία τραγική ήττα του Ολυμπιακού στο παρκέ, ποτίστηκε με άφιλτρα τσιγάρα και παράνομο αλκοόλ και άφησε αόρατη κληρονομιά μια παράξενη ιστορία με σπασμένα μπουκάλια.

* Η αλησμόνητη στιγμή στην ιστορία των φάιναλ-φορ: Το νικητήριο τρίποντο του Σάσα Τζόρτζεβιτς στο φινάλε του τελικού της Κωνσταντινούπολης. Η μπαρουτοκαπνισμένη Παρτίζαν πήγε στην Πόλη ντυμένη με τα κουρέλια της προσφυγιάς, αλλά επιστράτευσε κάθεν ικμάδα από την πληγωμένη περηφάνια της και ισορρόπησε στο τεντωμένο σχοινί. Τα σκυλιά του πολέμου δαγκώνουν κατ'ευθείαν στην καρωτίδα.

* Η ιδανική πόλη για φάιναλ-φορ: Πράγα (2006). Το γήπεδο είναι επιπέδου ΝΒΑ και ο προορισμός υπέροχος, όσο κι αν προσπαθούν να τον καταστρέψουν μεθυσμένοι Άγγλοι που εισβάλλουν τα Σαββατοκύριακα με φτηνές πτήσεις για τριήμερα πάρτυ εργένηδων. Το μέγεθος της πόλης είναι ιδανικό για να δημιουργηθεί η κατάλληλη ατμόσφαιρα και τα στέκια της αμέτρητα. Κρίμα που δεν είχε ελληνική ομάδα η διοργάνωση του 2006. Ή ίσως αυτό να την έκανε ιδανική.

* Η χειρότερη οικοδέσποινα στην ιστορία των φάιναλ-φορ: Θεσσαλονίκη, 2000. Το νεότευκτο τότε κλειστό της Πυλαίας παραήταν μικρό και στενόχωρο για να χωρέσει τέτοια γιορτή. Η δε Θεσσαλονίκη όχι μόνο αδιαφόρησε για τη διοργάνωση, αλλά επέτρεψε να βγουν στις πολεμίστρες της τα καλόπαιδα που κήρυξαν πόλεμο σε ο,τιδήποτε παναθηναϊκό ή απλώς αθηναϊκό. Οποιος έκανε το σφάλμα να λανσάρει στην πόλη αυτοκίνητο με αθηναϊκές πινακίδες αντιμετώπισε κλίμα τρομοκρατίας.