Το επώνυμο στη φανέλα και η βιομηχανία του «ψώνιου»

Αυτή την εποχή οι αγωνιστικές υποχρεώσεις (και) στο μπάσκετ έχουν ολοκληρωθεί κατά 99% και απομένουν μόνο κάποια τουρνουά ανόδου στις εθνικές κατηγορίες και η τελική φάση στα ηλικιακά πρωταθλήματα παίδων-κορασίδων. Προτελευταία στη σειρά… λήξης ήταν τα final four μικρών ηλικιών (U15) σε επίπεδο τοπικών ενώσεων. Αν απομένει και κάποιο από αυτά, συγχωρέστε με, αλλά δεν αλλάζει την εικόνα. Άλλωστε αυτό είναι απλά η αφορμή για ότι θέλω να γράψω και που δεν αφορά μόνο το μπάσκετ βέβαια, αλλά στο ίδιο μέγεθος και το ποδόσφαιρο. Δηλαδή, τα δύο αθλήματα που είναι κατ εξοχήν πεδίο εντατικής δραστηριότητας των μάνατζερ, με το ηλικιακό τους target group να κατεβαίνει όλο και περισσότερο.

Δεν θεωρώ πως όλοι οι μάνατζερ είναι κακοί επαγγελματίες ή λαμόγια. Υπάρχει άλλωστε διαφορά ανάμεσα σε αυτά τα δύο. Οι λιγότεροι είναι το δεύτερο, αρκετοί είναι το πρώτο και μια κατηγορία είναι σωστοί επαγγελματίες. Τόσο που να μην ασχολούνται στην ουσία με παιδιά κάτω 15 ετών ή να το κάνουν μόνο σε κάποιες πολύ ειδικές περιπτώσεις. Βέβαια εδώ υπάρχει ένα μεγάλο ερωτηματικό που δημιουργείται από τους κανόνες της προσφοράς και της ζήτησης. Στην προκειμένη περίπτωση αφού ζητάς… παραμύθι, δημιουργείται και η αγορά που θα στο πουλήσει, βγάζοντας ότι περισσότερο μπορεί από αυτό. Για μια μεγάλη κατηγορία «επαγγελματιών» αυτό το κέρδος είναι το -επί σειρά ετών- «άρμεγμα» του μανατζερικού ποσοστού, επί των οδοιπορικών (κάτι που αφορά το 90% των αμοιβών από την Α1 και κάτω, αφού δεν υφίστανται συβόλαια) των παικτών που κινούνται μεταξύ εθνικών και τοπικών κατηγοριών. Φαίνεται «ψιλικατζίδικη» η προσέγγιση αλλά αν έχεις καμιά 50αριά παίκτες στο πελατολόγιο σου, τα 300άρια και τα 500άρια κάνουν καλό λογαριασμό.

Υπάρχει κάτι παράνομο σε αυτό; Θα μπορούσαμε να μπούμε σε μεγάλη κουβέντα για το θέμα του «μαύρου» (όσον αφορά τις αμοιβές) ελληνικού αθλητισμού αλλά αυτό είναι κάτι που πρέπει να το λύσει το κράτος χωρίς να καταστρέψει τα σωματεία. Μέχρι τότε βέβαια κάποια θα βγάζουν λεφτά που δεν θα φαίνονται πουθενά. Και αυτό δεν αφορά μόνο τους μάνατζερ, αλλά και άλλους συμμετέχοντες στη διαδικασία ενός αγώνα, που μπορούν να βγάζουν από μισό μέχρι έναν μισθό αφορολόγητο κάθε μήνα.

Ξέφυγε η κουβέντα όμως. Και ακόμα και αν αφορά, τελικά, τη αθέατη γκρίζα βιομηχανία των ομαδικών αθλημάτων (με ποδόσφαιρο και μπάσκετ στην κορυφή επαναλαμβάνω) ας την κρατήσουμε στο «ηθικό» της σκέλος, που αφορά το πόσο δεοντολογικό είναι να πουλάς ελπίδα και ψώνιο σε μικρά παιδιά και την οικογένειά τους, για να εκμεταλλευτείς τελικά την ελπίδα και την προσδοκία τους. Και πόσο τελικά αυτό κάνει κακό σε ολόκληρο το οικοδόμημα ενός αθλήματος.

Αν κάτι με «τσιγκλάει» πάντα για να πάω σε αυτή την κουβέντα είναι μια απλούστατη εικόνα. Το επίθετο ενός παιδιού στην πλάτη της φανέλας μια ομάδας. Αυτό που δεν βλέπεις ούτε σε μεγάλη (ηλικιακά) κατηγορία σε εθνικό επίπεδο, συμβαίνει σε αγόρια και κορίτσια 13-14-15 ετών που φτάνουν να παίζουν στην τελική φάση είτε πανελληνίου πρωταθλήματος, είτε μίας ένωσης. Ή (ακόμα χειρότερα) το έχει «πουλήσει» μια ομάδα στους γονείς ως μέρος του…σέρβις. Ότι δηλαδή το «τιμημένο» επώνυμο της οικογένειας θα δεσπόζει στο φωτογραφικό υλικό όλη τη σεζόν, προκειμένου το παιδί να νιώθει ότι παίζει στο NBA, στην Eurolegue ή το Champions League. Όταν βλέπω, λοιπόν, ότι κάτι τέτοιο ΔΕΝ συμβαίνει νιώθω αρκετά πιο σίγουρος για τη δουλειά που κάνει μια ομάδα, όχι μόνο στο αγωνιστικό σκέλος. Και μετά από δεκαετίες στα γήπεδα, μπορώ να πω με ασφάλεια ότι, αυτό το καινούργιο φρούτο, θα συνοδεύεται αρκετές φορές από προπονητές που θα επιβεβαιώνουν την ύπαρξη τους με τη φωνή και τα «μπινελίκια» τους στα παιδιά, γονείς που θα καφρίζουν ανεξέλεγκτα από την εξέδρα σε συλλόγους που θα γράφουν στα social media «η ομαδάρα μας με εντυπωσιακή εμφάνιση νίκησε 100-20 τον τάδε αντίπαλο».

«Μα τι βλακείες λες ρε μεγάλε; Να στερήσουμε τη χαρά του παιδιού που έχει μια εμφάνιση με το όνομά του;». Κι όμως δεν είναι τόσο αθώο το θέμα. Το ζεις σε πολλές «ακαδημίες» που πουλάνε ακριβώς αυτό. Την τροφοδότηση του ψώνιου. Για να είσαι εκεί να καταθέτεις τον οβολό σου. Μάλιστα, υπάρχουν και οι φορές που, σε κάποιες ομάδες ο προπονητής της ανδρικής (ή γυναικείας) ομάδας λειτουργεί και ως «κράχτης» για την στρατολόγηση παιδιών, ειδικά αν οι γονείς τους έχουν μια οικονομική επιφάνεια που μπορεί να φανεί «χρήσιμη» στον σύλλογο.

Τα γράφω αυτά γιατί, αυτή την περίοδο, πολλοί γονείς κάνουν την αποτίμηση της αθλητικής σεζόν για τα παιδιά τους, άλλοι ψάχνουν το κατάλληλο σωματεία (academy όπως είναι της μόδας) και άλλοι δέχονται προτάσεις από μάνατζερ για να… εκτοξεύσουν τα παιδιά. Οι περισσότεροι τσιμπάνε. Είτε επειδή δεν γνωρίζουν, είτε (ακόμα χειρότερα) επειδή… πιστεύουν ότι γνωρίζουν καθώς κάποτε έπιασαν ή κλώτσησαν μια μπάλα. Και, ακόμα χειρότερα, επειδή κάποιοι μπορούν και επιθυμούν να ακουμπήσουν το «κάτιτίς» τους για να ικανοποιήσουν τον εγωισμό του τέκνου και τη δικιά τους ματαιοδοξία.

Είναι λογικό ξεκινώντας από τη σκέψη για ένα επώνυμο στην εμφάνιση ενός 15χρονου να γραφτούν όλα αυτά; Μήπως είναι υπερβολή; Μήπως ο υπογράφων είναι απλά γεροπαράξενος; Πιστέψτε με ότι η υπερβολή βρίσκεται σε αυτά που γίνονται και όχι σε αυτά που γράφονται. Τα οποία άλλωστε αναφέρονται και ελάχιστα δημόσια, αφού ένα ολόκληρος κόσμος εκμετάλλευσης περνάει κάτω από τα ραντάρ. Και δεν αναφέρομαι καν στην άλλη μεγάλη φάμπρικα που έχει να κάνει με την «υποτροφία στο εξωτερικό» και πως βγάζουν οι επιτήδειοι χρήματα από αυτό, πουλώντας ακόμα μεγαλύτερη ελπίδα που φτάνει να διαλύσει αρκετά παιδιά. Θα επανέλθουμε σε αυτό.

Το συμπέρασμα είναι ότι, τώρα που γίνεται η αναζήτηση για την επόμενη αθλητική χρονιά του παιδιού, ένα πράγμα πρέπει να κάνουμε ως γονείς. Να φροντίζουμε να είναι κάπου που θα είναι χαρούμενο. Δεν είναι όλα καλά πάντα στον αθλητισμό, αλλά αν και οι χαρές και οι λύπες πρέπει να είναι μέρος μιας ρεαλιστικής διαδικασίας και όχι μιας ουτοπίας που χτίζουμε για τα παιδιά μας. Στη δεύτερη περίπτωση το παιχνίδι (όχι μόνο το αθλητικό) είναι χαμένο. Γιατί μπορείς να αγοράσεις μια φανέλα με επώνυμο, μια θέση σε ομάδα, ακόμα και (σε κάποιες περιπτώσεις) μέχρι και βαθμούς στο σχολείο αλλά να κάνεις το παιδί σου Αντετοκούμπο δεν γίνεται. Η πραγματικότητα κάπου θα το πετύχει.