Το τσιμέντο πάντα θα προηγείται του παρκέ

• Εκεί που άρχισαν όλα
• Ο ένας παίκτης το ένα γήπεδο

Η φήμη έφτιαξε τον θρύλο και αυτός οδήγησε στη Μεγάλη Έκρηξη. Κανείς δεν ξέρει πώς σχηματίστηκε ο πρώτος ψίθυρος. Εκεί που το τσιμέντο ζέσταινε/δρόσιζε τη σάρκα, άκουγες ρε συ, ξέρεις ότι ο Μάικλ Τζόρνταν έπαιξε μονό σε ανοιχτό γήπεδο και έχασε; Πώς να το επιβεβαιώσεις; Ύστερα μάθαινες για ένα λιπόσαρκο μαύρο παιδί που έκανε θαύματα. Ελάχιστοι το είχαν δει. Και μετά ήρθε το νόμισμα στην κορυφή του ταμπλό. Κάποιος είχε κάνει τόσο μεγάλο άλμα που το έπιασε! Βιντεοκασέτες με στιγμιότυπα αγώνων ΝΒΑ, περιοδικά με αφίσες παικτών, ένα «Τρίποντο» κάθε εβδομάδα, ο βραχνός ήχος των πρώτων συνδέσεων στο Διαδίκτυο, το 1987, το 1992, το «Οι λευκοί δεν μπορούν να πηδήξουν», η περιέργεια, το χώμα, το τσιμέντο, το φως από τις κολώνες της ΔΕΗ, η αναποδογυρισμένη καρέκλα καφενείου, το κοφίνι…

Σαν σκορπισμένο αλφάβητο, σαν γλωσσικό σύστημα που του λείπει η συνεκτική ουσία. Ανατρέχεις, λοιπόν, στη φήμη. Και εκεί, στο κρυμμένο παρελθόν, σκαλίζεις, ψάχνεις και ακούς: Πάμε ένα μονό στα 11; Αυθόρμητα κοιτάς τον ουρανό και «κλέβεις» λίγο από το φως του ήλιου. Ο φύλακας του ανοιχτού γηπέδου κατεβάζει τον διακόπτη. Όλα στο σκοτάδι. Τα μάτια, όμως, τα βήματα, ήξεραν πού είναι η μπασκέτα, οι γραμμές, η μπάλα. Τώρα γνωρίζεις, τώρα διαβάζεις το «Εκεί που γεννήθηκαν οι θρύλοι» (Εκδόσεις MVPublications).

Εκεί που άρχισαν όλα

Ο Γιάννης Σταυρουλάκης πάει εκεί που άρχισαν όλα. Η περιέργειά του φτάνει στο «σημείο μηδέν» του μπάσκετ. Εδώ, βέβαια, δεν έχουμε ολική καταστροφή και μετά αναγέννηση. Εδώ, είναι το χάος και ο πρώτος χτύπος της μπάλας στο τσιμέντο, ή στο χώμα, η γέννηση όλων των παιδιών που έπιασαν, και θα πιάσουν, την πορτοκαλί σφαίρα. Η δημοσιογραφική έρευνα προηγείται και είναι η βάση του βιβλίου. Παρ’ όλα αυτά, ο συγγραφέας ξεπερνά το πεδίο του ντοκουμέντου-ντοκιμαντέρ. Στο έργο του συνυπάρχουν στοιχεία, ψήγματα, βιογραφίας, Ιστορίας, ισχυρά κομμάτια λυρικής, λογοτεχνικής υφής, στην ουσία μετεγγραφή εδραιωμένων, δοσμένων από τη ζωή, γεγονότων.

Υπάρχει, ωστόσο, και κάτι άλλο. Μια υφέρπουσα, διακριτική, αυτοβιογραφική αναφορά. Ο Σταυρουλάκης δεν βγάζει τον εαυτό του απ’ έξω σε όλο αυτό. Φυσικά και χρειάζεται να αποστασιοποιείσαι όταν κάνεις ερευνητική δουλειά, εντούτοις εδώ μπλέκεται και το προσωπικό βίωμα. Δεν το σημειώνει και δεν το φωνάζει. Μολαταύτα, η αίσθηση, ο αντίκτυπος που προκαλούν οι μπασκετικές ιστορίες ζωής των άλλων, έχει και κάτι δικό του. Το προσωπικό του ύφος, αίσθημα, είναι απολύτως ελεγχόμενο βέβαια. Και σωστά. Διαβάζοντας, λοιπόν, το «Εκεί που γεννήθηκαν οι θρύλοι», σίγουρα συναντάς κάτι από τον παιδικό, εφηβικό εαυτό σου. Τα ανοιχτά γήπεδα μπάσκετ ήταν αυτά που ξεκίνησαν τη φήμη, για όλους μας. Έπαιζες για ένα στοίχημα, για μπουκάλια παγωμένο νερό, για μπίρες, για να δείξεις ποιος είναι καλύτερος, για την τιμή σου. Και χωρίς να το καταλάβεις, από το τσιμέντο και τη σιδερένια περίφραξη έφτανες στο παρκέ. Και από κει λάβαρα, τρόπαια, χαρές, λύπες, πάθη, καημοί, αναστεναγμοί και θρύλοι δύο κόσμων: του ανοιχτού και του κλειστού γηπέδου.

Ο ένας παίκτης το ένα γήπεδο

Ο Γιάννης Σταυρουλάκης πήρε τα χνάρια των μεγάλων, των δοξασμένων και των αγαπημένων, και περπάτησε προς τα πίσω. Ταξίδεψε και μίλησε, συνάντησε και άκουσε. Οι εποχές έγιναν ένα και τα ονόματα τίμησαν τον άγνωστο παίκτη του ανοιχτού. Ομπράντοβιτς, Μεσίνα, Γιαννάκης, Ίβκοβιτς, Κορωνιός, Παβλίσεβιτς, Κιτσάνοβιτς, Κόντος, Παπαλουκάς, Τζόρτζεβιτς… Το ίδιο και με τα γήπεδα. Όσα ανοιχτά αναφέρονται εδώ, εύκολα θα μπορούσαν να είναι το ένα. Από τις γειτονιές του Βελιγραδίου έως τη Χώρα των Βάσκων και τον ιταλικό Βορρά. Και από τη Θεσσαλονίκη, το Άλσος Προμπονά έως τη Νίκαια του σήμερα. Και από το γήπεδο του Τρίτωνα και των Αμπελοκήπων, στο Καλέμεγκνταν και στο Ράκερ Παρκ, στο Χάρλεμ. Και οι ιστορίες ξεπηδούν.

Τα στόματα ανοίγουν και μας μεταφέρουν εκεί που η αθωότητα συναντούσε την άγνοια, τη θέληση και τη σιγουριά ότι ο κόσμος μας ανήκει. Ο Σταυρουλάκης έχει μοιράσει σωστά το υλικό του, το έχει κατανείμει με τέτοιο τρόπο που δεν κουράζει και διαθέτει καλό ρυθμό. Στα 30 κεφάλαια η καλά φροντισμένη, λογοτεχνικής συμπεριφοράς, εισαγωγή σε καθηλώνει και σε βάζει απέναντι σε αυτόν που μιλά. Ο αναγνώστης ακολουθεί τους μπασκετικούς άτυπους κανόνες του ανοιχτού. Τελειώνεις το ένα μόνο, τη μια ιστορία, και αμέσως πας στην επόμενη. Το «Εκεί που γεννήθηκαν οι θρύλοι» φωτίζει το παρελθόν του μπάσκετ. Όσοι το γνωρίζουν δεν πρέπει να το ξεχνούν και όσοι το αγνοούν οφείλουν να το μάθουν. Με άλλα λόγια, το τσιμέντο πάντα θα προηγείται του παρκέ. Η έκδοση συνοδεύεται από πλούσιο φωτογραφικό υλικό.

Το βιβλίο κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις Εκδόσεις MVPublications, ενώ μπορείτε να το βρείτε διαδικτυακά με ένα click ΕΔΩ.