Γεροντοπαλλήκαρα, ετών 20

Δεν δίνω ιδιαίτερη σημασία στις διοργανώσεις των Εφήβων, των Νέων και των Παίδων. Πιστεύω ότι, στο μπάσκετ τουλάχιστον, δεν είναι παρά μία φωτογραφία της στιγμής. Ούτε οι (ουκ ολίγες) επιτυχίες και τα μετάλλια στοιχειοθετούν την "επιτυχία του αναπτυξιακού προγράμματος", όπως θα ήθελε να πιστεύει η καλή μας Ομοσπονδία ούτε οι (συχνές) αποτυχίες δείχνουν παρακμή και εγκατάλειψη.

Χρησιμοποιώ βεβαίως τα αποτελέσματα αυτών των τουρνουά για το θερινό ευ ζην, χειροκροτώ με ενθουσιασμό τα κατορθώματα των πιτσιρικάδων μας, αλλά τα ξεχνώ τη μεθεπόμενη στιγμή. Περισσότερο με ενδιαφέρει να διακρίνω στα πρόσωπα, στα κορμιά και στα προσόντα των μικρών την προοπτική για το μέλλον.

Πολλοί από αυτούς είναι προφανές ότι θα μεγαλώσουν, άλλων οι προδιαγραφές είναι καμωμένες για τις μικρές ηλικίες και μόνο για αυτές. Βλέπω την Εφήβων ή τη Νέων και σκέφτομαι την Ανδρών.

Αλήθεια, πού ροχάλιζαν νυχτωμένα τα «λαγωνικά» του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού όσο 28 ομάδες του ΝΒΑ (και τουλάχιστον μία ισπανική) ζαχάρωναν εκστασιασμένες το εξωγήινο ταλέντο του Γιάννη Αντετοκούμπο; Μέχρι και ο Στήβι Ουόντερ θα το έβλεπε.

Οταν συγκεντρωθούν οι παίκτες της "επίσημης αγαπημένης" για τις απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις, την ερχόμενη Δευτέρα, θα συζητήσουν ασφαλώς και για την πορεία των Νέων, ειδικά αν αυτοί κατακτήσουν κάποιο μετάλλιο στο Ταλίν. Η σύνθεση της Εθνικής Ανδρών, εάν υπάρξει απαρτία, θα θυμίζει ποτ-πουρί των ομάδων που έγραψαν σημαντικές σελίδες στο βιβλιαράκι με τις επιτυχίες του ελληνικού μπάσκετ. Κάθε "χρυσή φουρνιά" θα έχει τους αντιπροσώπους της στην Ανδρών του 2013:

* Οι 84άρηδες και 85άρηδες, συλλέκτες πολύτιμων μετάλλων στα μικράτα τους, τους Σχορτσανίτη, Βασιλειάδη, Περπέρογλου, Μαυροκεφαλίδη, Βουγιούκα, αλλά και τον Πρίντεζη που άργησε να ξεπεταχτεί.
* Η αξιόλογη αλλά "χαμένη" γενιά των γεννημένων το 1981, τον αρχηγό Αντώνη Φώτση.
* Οι πρωταθλητές Ευρώπης στο Ευρωμπάσκετ Νέων του 2002 τους Ζήση, Σπανούλη, Καϊμακόγλου, Μπουρούση, κλάσης '82 και '83.
* Τα δαφνοστεφανωμένα παιδιά του '90 και '91, τους Σλούκα, Παπανικολάου, Γιάνκοβιτς, Παππά, Κατσίβελη, χώρια ο τραυματίας Μάντζαρης.

Θυμάμαι, ωστόσο, και εκείνους που πέρασαν από τις γρίλιες και εξαφανίστηκαν, μολονότι ήταν αστέρια στις ίδιες Εθνικές ομάδες. Η γενιά του Φώτση πόνταρε σε μία τριανδρία (Λ.Παπαδόπουλος, Γ.Διαμαντόπουλος οι υπολοχαγοί του ιπτάμενου τότε "Μπάτμαν"), αλλά είχε και Γλυνιαδάκη, Παπαμακάριο, Μαντζάνα, Δορκοφίκη, Αγαδάκο. Στην παρέα της Θεσσαλονίκης και της Μαρ Ντελ Πλάτα, το κουμάντο είχαν χρεωθεί εξ ημισείας οι Ξανθόπουλος-Αποστολίδης, ενώ ήταν πρωτοκλασάτος ο αιωνίως άτυχος Βασιλόπουλος. Στους χρυσούς Νέους του Βίλνιους έπαιζαν σημαντικούς ρόλους ο Ταπούτος, ο Τσιάρας, ο Γεωργαλής. Στην πιο πρόσφατη φουρνιά, του Πύργου, της Ρόδου και της Νέας Ζηλανδίας, ξεκινούσαν βασικοί ο Κασελάκης και ο Σαρικόπουλος.

Ολοι όσοι προαναφέρθηκαν, μαζί με δεκάδες άλλους, έχουν στη συλλογή τους μετάλλια από Ευρωπαϊκά ή Παγκόσμια Πρωταθλήματα Νέων ή Εφήβων ή και Παίδων. Ενας στους δύο εξαφανίζεται στις μικρές κατηγορίες χωρίς ν'αφήσει ίχνη. Ανδρόνικος Γκιζόγιαννης, πρωταθλητής Ευρώπης. Γιάννης Καραθανάσης, πρωταθλητής Ευρώπης. Θόδωρος Αστεριάδης, πρωταθλητής Ευρώπης. Αν τους συναντήσετε σε κάποιο μπαρ, να τους πιστέψετε. Δεν είναι φαντασιόπληκτοι. Σε κάποιο συρτάρι έχουν από ένα ολόχρυσο κειμήλιο καριέρας. Καριέρας που ουδέποτε απογειώθηκε.

Πρωταθλητές Ευρώπης ή και Κόσμου. Ποιός θυμάται τα ονόματα των παικτών που συμπλήρωναν την ασυναγώνιστη 12άδα του Μουντομπάσκετ Εφήβων του 1995, δίπλα σε Ρεντζιά, Παπανικολάου, Κακιούζη, Καράγκουτη, Καλαϊτζή, Χατζή, Σούλη; Βασικός πλέι-μέικερ και αρχηγός εκείνης της ομάδας ήταν ο Παναγιώτης Μπαρλάς, που ποτέ δεν πέρασε το κατώφλι της Εθνικής Ανδρών.

Στις τέσσερις ακριανές θέσεις του πάγκου στριμώχνονταν σε ρόλο ενθουσιασμένου cheerleader οι κ.κ. Τσιριγωτάκης, Δέσπος, Καμαριώτης, Παπαδάτος. Ηταν οι τραγικοί ήρωες του χοροί, αφού έμειναν για πάντα κομπάρσοι, την ίδια εποχή που οι οκτώ του κεντρικού rotation, επτά αν εξαιρεθεί ο Μπαρλάς, έστω έξι αν βγάλουμε και τον Βασίλη Σούλη, γίνονταν σημεία αναφοράς για το ελληνικό μπάσκετ. Και εκατομμυριούχοι.

Οι ξέγνοιαστες εφηβικές παρέες των μικρών Εθνικών ομάδων του μπάσκετ διαλύονται γρήγορα. Σε τρία χρόνια από σήμερα, ο Αντετοκούμπο μπορεί να είναι αστεράκι στο ΝΒΑ, ο Λαρεντζάκης βασικός σε ισπανική ομάδα, ο Μελισσαράτος ρεζέρβα στην ΑΕΚ, ο Μήτσιαλος ταλεντάκι στο Περιστέρι και ο Γόντικας εκκολαπτόμενο στέλεχος σε κάποια εταιρία της Νέας Υόρκης. Ή μπορεί, ο μη γένοιτο, κάποιος να τραυματιστεί και να κολλήσει. Ή να προδοθεί από το κακό του το κεφάλι. Ή να επιλέξει λάθος ομάδα τη λάθη στιγμή, λάθος μάνατζερ ακόμη.

Οι μικρές Εθνικές ομάδες έχουν τη δική τους μυθολογία, τους δικούς τους μάταιους ήρωες. Εάν σας πω ότι το ρεκόρ συμμετοχών στην Εθνική Παίδων μοιράζονται οι Ανδρέας Λιώδης, Δημήτρης Ρώσσης, Νίκος Πέττας, Αλέξανδρος Άνθης και Ιωάννης-Κυπριανός Μαραγκός, τι θα απαντήσετε; Γεννημένοι, όλοι, τη δεκαετία του '80. Μολονότι έχω φάει ψωμί κι αλάτι μέσα στο μπάσκετ, αναγνωρίζω μόνο το ένα από τα πέντε ονόματα.

Τα αστέρια του στερεώματος των 19χρονων ενδέχεται να γίνουν ρολίστες σε ομάδες ανδρών ή και το ανάποδο, αν ευνοήσει η συγκυρία. Στην καλοκουρδισμένη ορχήστρα της διετίας 2008-9, το πρώτο βιολί το έπαιζε όχι ο Παπανικολάου ή ο Σλούκας, αλλά ο Παππάς. Και το δεύτερο ο Γιάνκοβιτς. Ο Μάντζαρης, βασικός πόιντ-γκαρντ σήμερα στον πρωταθλητή Ευρώπης, ήταν ο "έκτος παίκτης".

Στους θαυματουργούς πιτσιρικάδες του 2003-5, ο Μαυροκεφαλίδης και ο Βουγιούκας έβρισκαν χρόνο συμμετοχής μόνο όταν απουσίαζε ο "Σόφο", αλλά σήμερα βρίσκονται πιο μπροστά από τον ίδιο (ή έστω ξεκινούν από κοινή αφετηρία) στην ιεραρχία των μεγάλων. Ο Καλαϊτζής ήταν ρεζέρβα του Μπαρλά το '95.

Ο Γιάννης Μπουρούσης έπαιζε ελάχιστα στο Ευρωμπάσκετ Νέων του 2002, μολονότι δεν υπήρχε άλλος σέντερ. Ο Γιώργος Πρίντεζης, συνομήλικος με Βασιλειάδη και σία, δεν αγωνίστηκε ποτέ στην Εθνική Εφήβων.

Προσδεθείτε, τώρα, για να ακούσετε το καλύτερο.

Ο Δημήτρης Διαμαντίδης πρωτόπαιξε σε αγώνα αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος στις 1 Ιουλίου 2000, σε ηλικία 20 ετών και 55 ημερών! Το ίδιο και ο Θοδωρής Παπαλουκάς (1977), απ'ευθείας στην "Ελπίδων", 2 χρόνια και 2 μήνες μετά τα 20ά του γενέθλια! Ο Διαμαντίδης και ο Παπαλουκάς, οι δύο κολοσσοί του ελληνικού μπάσκετ! Αυτοί που έφυγαν πρώτοι από το πάρτυ, ήρθαν τελευταίοι.

Είναι δυνατόν να πέρασε τόσα χρόνια απαρατήρητο το πηγαίο ταλέντο τους; Και όμως, είναι. Την εποχή που οι δυό τους δήλωναν 18-19 ετών, οι Εθνικές ομάδες των Εφήβων είχαν θέση σε μεγάλα τουρνουά για τους καθ'όλα συμπαθείς και άξιους Καραπλή, Κρητικό, Σοφογιάννη, Παπανικολόπουλο, Πρ.Νικολαΐδη, Αργυρόπουλο, Υφαντή, Πετρόπουλο, Πέττα, Χρ.Παππά, αλλά όχι για τον Παπαλουκά, ούτε για τον Διαμαντίδη.

Ούτε καν στην προεπιλογή. Ούτε καν σε φιλικό προετοιμασίας. Ούτε καν σε κάποιο τουρνουά Χριστουγέννων. Σαν γεροντοπαλλήκαρα, που έμειναν στο ράφι!

Για δύο παιδιά που έμελλε να γίνουν αστέρες παγκόσμιου βεληνεκούς, τα Χριστούγεννα ήρθαν πολύ αργότερα, μαζί με το Πάσχα και την Πρωτοχρονιά. Στο Βελιγράδι και στη Σαϊτάμα.