Μη με ξυπνάτε...

Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα μπάσκετ για αθλητές μέχρι 19 ετών αρχίζει σε λίγες ώρες, στο Ηράκλειο της φιλόξενης Κρήτης. Θυμάστε μήπως τι συνέβη, την τελευταία φορά που έγινε Μουντομπάσκετ Εφήβων στην Αθήνα; Να σας θυμίσω εγώ, για να μη κουράζετε το μυαλό σας. Ζήσαμε τις ωραιότερες ημέρες της ζωής μας, αυτό συνέβη. Αύγουστος μήνας ήτανε, του 1995, και όμως δώδεκα παλιόπαιδα κατόρθωσαν να μαζέψουν τον κόσμο από τις αμμουδιές και να γεμίσουν το ΟΑΚΑ με πλήθος και ενθουσιασμό. Κάθε μέρα. Μέχρι τελικής πτώσεως. Των αντιπάλων. Το σύνθημα των ημερών, στα δημοσιογραφικά έδρανα της διοργάνωσης, ήταν: "Μη με ξυπνάτε". Μι-μι-ξι. Αυτό λέγαμε ο ένας στον άλλον, αντί για καλημέρα. Όχι άδικα. Το μπάσκετ που έπαιξαν οι δώδεκα σχεδόν αμούστακοι της ελληνικής ομάδας ήταν ονειρώδες. Σχεδόν διαστημικό. Το μπάσκετ του έτους 2050. "Σαν τρελό φορτηγό, με σπασμένα τα φρένα", θυμάμαι να γράφω στην Ελευθεροτυπία της εποχής. Από την πρώτη φάση κιόλας, στο Αλεξάνδρειο, όταν οι τρεις αγώνες της Εθνικής τελείωσαν με ισάριθμες νίκες και συνολική διαφορά +149 πόντων! Εάν δείτε κάποιο από τα παλαιά βίντεο, δεν θα πιστεύετε στα μάτια σας. Και εμείς τα τρίβαμε, για να βεβαιωθούμε ότι ήμασταν ξύπνιοι. Μι-μι-ξι. Μη μας ξυπνάτε. Δεν μπόρεσε να τους αντισταθεί κανείς. Η ομάδα των ΗΠΑ, με Στεφόν Μάρμπερι και Βινς Κάρτερ, έχασε με 20 πόντους διαφορά. Η Κροατία με 29, η Γαλλία με 21. Η Ισπανία, στον ημιτελικό, με 23. Η Αυστραλία, στον τελικό, άντεξε ως την ανάπαυλα και τελικά ηττήθηκε επιεικώς με 91-73. Ο κόσμος στις κερκίδες χόρευε έναν τρελό χορό χαράς, αλλά ήταν αδύνατο να συναγωνιστεί το μπαλέτο του παρκέ. Το τουρνουά ολοκληρώθηκε μέσα σ'έναν κλοιό από φλόγες. Όχι μεταφορικά, αλλά κυριολεκτικά. Η Πεντέλη καιγόταν σε όλα τα μήκη και πλάτη, πολλοί συνάδελφοι αγωνιούσαν για τα σπίτια και τις περιουσίες τους, αλλά ο κατακόκκινος ουρανός έγινε μέρος του εορτασμού. Αναισθησία, θα πείτε, και θα έχετε δίκαιο. Των οικιών ημών εμπιμπραμένων, εμείς, όλοι, τραγουδούσαμε... Μετά την απονομή του τροπαίου, οι νεαροί πρωταθλητές Κόσμου έκαναν κύκλο μέσα στα αποδυτήρια και τραγούδησαν εν χορώ το σύνθημα που έγινε εκ των υστέρων σλόγκαν της διοργάνωσης και της εποχής. "Πού είναι οι Γιούγκοι; Οέο, πού είναι οι Γιούγκοι;" Ήταν, ακόμη, η εποχή των ελληνοποιήσεων. Ο Ολυμπιακός βάφτισε Έλληνες τους Τόμιτς, Τάρλατς και Νάκιτς. Ο Παναθηναϊκός απάντησε με Κούουσμα, Πετσάρσκι και Σοκ. Ο Μπαζάρεβιτς έμαθε στα τριανταφεύγα ότι ήταν Βολιώτης. Ο πρώτος διδάξας Άρης πάσχιζε να ακολουθήσει αγκομαχώντας, όπως και ο Πανιώνιος και ο Ηρακλής και το Περιστέρι. Χώρος για να νεαρούς Έλληνες μπασκετμπολίστες δεν υπήρχε πουθενά, στην αδυσώπητη κούρσα των εξοπλισμών. Τη ραχοκοκκαλιά της μαλαματένιας Εθνική Εφήβων του 1995 αποτελούσαν ο MVP του Μουντομπάσκετ Ευθύμης Ρεντζιάς, ο Δημήτρης Παπανικολάου, ο Μιχάλης Κακιούζης, ο Γιώργος Καράγκουτης, ο Νίκος Χατζής, ο Παναγιώτης Μπαρλάς, ο Βασίλης Σούλης και ο Γιώργος Καλαϊτζής. Τους δεύτερους ρόλους μοιράστηκαν ο Δημήτρης Δέσπος, ο Αλέξης Παπαδάτος, ο Γιώργος Τσιριγωτάκης, ο Θανάσης Καμαριώτης. Εκτός αποστολής έμεινε, λόγω τραυματισμού, ο Γιάννης Γιαννούλης. Προπονητής ήταν ο Γιώργος Προεστός, με βοηθό τον Αντώνη Χρηστέα. Πριν από είκοσι χρόνια... Πιστεύαμε ότι είχαμε μόλις ανακαλύψει την επόμενη χρυσή γενιά του ελληνικού μπάσκετ, αυτήν που θα έδειχνε ξανά τον δρόμο προς τη γη της επαγγελίας. Δεν ήταν γραφτό. Από τους 13, μόνο ο Κακιούζης, ο Παπανικολάου και ο Ρεντζιάς έγιναν βασικά στελέχη της Εθνικής Ανδρών. Ο Καλαϊτζής, ο Γιαννούλης, ο Σούλης και ο Καράγκουτης τη στελέχωσαν σποραδικά, ο Χατζής σπάνια. Ο βασικός πόιντ-γκαρντ (αλλά ταλαιπωρημένος από τραυματισμούς) Μπαρλάς εξαφανίστηκε από το προσκήνιο, όπως και οι τέσσερις ρεζέρβες. Πιστεύω, όμως, ότι εκείνες τις μέρες φυτεύτηκε ο σπόρος για την αντεπίθεση και την ανανέωση του ελληνικού μπάσκετ. Πρώτη εμπιστεύτηκε τους νέους η ΑΕΚ, η οποία -επί προεδρίας Γιάννη Φιλίππου- αγόρασε με ένα σμπάρο τους Χατζή, Κακιούζη, Μπαρλά και τους έδωσε πρωταγωνιστικούς ρόλους. Ο κατά τι νεώτερος των υπολοίπων Παπανικολάου κέρδισε με το σπαθί του θέση βασικού στον Ολυμπιακό, ο Γιαννούλης στον ΠΑΟΚ, ο Καλαϊτζής έγινε χρήσιμο εργαλείο στον Παναθηναϊκό μέσω Ιταλίας, ενώ ο Ρεντζιάς έφτασε γρήγορα ως το ΝΒΑ. Η απελευθέρωση της ευρωπαϊκής αγοράς έβαλε φρένο στις ελληνοποιήσεις νεαρών "Γιούγκων" και το τοπίο άλλαξε δραστικά. "Podemos", ήταν το μήνυμα των μικρών: "Μπορούμε". Η Εθνική Ανδρών της περιόδου 1993-8 ολοκλήρωσε την τροχιά της δίχως μετάλλιο, αλλά έφερε σημαντικές επιτυχίες, τις οποίες δεν μπορούσαμε να εκτιμήσουμε επειδή ήμασταν κακομαθημένοι: τέταρτη στην Ευρώπη το '93 και το '95 και το '97, τέταρτη στον κόσμο το '94 και το '98, έκτη στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα. Τότε μας ξύνιζαν οι τέταρτες θέσεις, θέλαμε μόνο βάθρο! Ακολούθησε η "χρεωκοπία" της τετραετίας 1999-2002, ίσα ίσα για να μας προσγειώσει στον πλανήτη γη. Όταν πια παρέλαβαν τη σκυτάλη τα παιδιά που, αμούστακα, χειροκροτούσαν από τις εξέδρες του ΟΑΚΑ (ή από την τηλεόραση) τον Ρεντζιά και τους άλλους, το ελληνικό μπάσκετ απογειώθηκε για νέες κατακτήσεις. Ο Μιχάλης Κακιούζης, σε ρόλο μπαρουτοκαπνισμένου αρχηγού πλέον, ήταν εκεί για να μάθει τα βήματα στον Διαμαντίδη, στον Παπαλουκά, στον Ζήση, στον Σπανούλη και στα άλλα μειράκια.