Περιστέρι: Ένα πουλάκι με φτερά αητού

Aμφιβάλλω αν υπάρχει γήπεδο μπάσκετ όπου έχω περάσει περισσότερες ώρες από το κλειστό του Περιστερίου. «Ανδρέας Παπανδρέου» το λένε τώρα, αλλά εγώ ήμουν εκεί και όταν ο (κατά Βασιλακόπουλο και Συρίγο) «λευκός Πελέ» της πολιτικής ζούσε και βασίλευε και τον κόσμο κυρίευε.

Μισό λεπτό, δεν τελείωσα τη νοσταλγική αναδρομή. Πρόλαβα και τα γήπεδα-στρούγκες όπου ο Γ.Σ. Περιστερίου έκανε τα πρώτα δειλά βήματά του στην Α’ Εθνική του μπάσκετ: το απομακρυσμένο «κλουβί» του Αγίου Ιεροθέου στα βάθη της συνοικίας και πιο πριν το ελάχιστα πιο ευρύχωρο κλειστό του όμορου Αιγάλεω, όπου για να πιάσεις στασίδι (έστω ορθάδικο) όποτε έπαιζε ο Άρης έπρεπε να πας τέσσερις ώρες νωρίτερα.

Με άλλα λόγια, πρόλαβα και τον Κουτσουφλάκη και τον Καττή και τον Αραποστάθη και τον Αγιασωτέλη και τον Πρισκομάτη και τον Κομματά και τον Κότση και όλους τους λοιπούς παίκτες από την αρχαιότητα, με προπονητή τα χρόνια της ανόδου τον Θανάση Χριστοφόρου. Ο νεότατος ακόμη Αργύρης Πεδουλάκης ήταν το αντίπαλο δέος στα σχολικά πρωταθλήματα της Δυτικής Αθήνας, αφού σε όλη του τη ζωή μαθήτευε σε σχολεία του Περιστερίου. Εμείς, οι Χαϊδαριώτες, είχαμε αστέρι τον Θανάση Σκουρτόπουλο.

Αν δεν το πιάσατε το υπονοούμενο, το Περιστέρι ήταν ανέκαθεν η ομάδα της (ευρύτερης) γειτονιάς μου, σε επίπεδο Α1 τουλάχιστον. Πανεύκολο δρομολόγιο από το σπιτικό μου, ακόμα και όταν ποντάριζα στα αστικά λεωφορεία για τις μετακινήσεις μου. Η θαρραλέα ομάδα με τα κίτρινα και μπλε ήταν ένας εκπρόσωπος της πτωχής πλην τίμιας εργατικής τάξης ανάμεσα στους πατρικίους. Κάπου στις αρχές της δεκαετίας του ’90, οι βόλτες στο κλειστό της οδού Κένεντι έγιναν όχι απλά διασκέδαση, αλλά πραγματική απόλαυση. Το μικρό πουλάκι πέταξε νύχια. Τα φτερά του μεγάλωσαν. Το περιστέρι έγινε αητός.

Η αμούστακη ομάδα ενηλικιώθηκε ποντάροντας σε έναν ισχυρό πυρήνα Ελλήνων παικτών, βγαλμένων σε μεγάλο ποσοστό από τα σπλάχνα της ομάδας: Κορωνιός, Κασουρίδης, Πεδουλάκης, Μυλωνάς, Γρυλλιωνάκης, Μακαράς, Τσαγκόπουλος, Φάσουρας, Γραικός, πιο μετά Παπαμακάριος, Πελεκάνος και μερικοί ακόμη. Ο πρώτος ξένος που φόρεσε τα γαλαζοκίτρινα στο ελληνικό πρωτάθλημα, ένας άγνωστος λευκός Αμερικανός σέντερ-φόργουορντ ονόματι Γκρεγκ Τσερτς, έγινε σαρξ εκ σαρκός και έμεινε χρόνια, αφήνοντας πίσω του λίπασμα για ονόματα πολύ πιο τρανταχτά: Όντι Νόρις, Λανς Μπέργουολντ, Αλφόνσο Φορντ, Άνταμ Βόιτσικ, Πιτ Μάικλ.

Από τα καίρια διοικητικά πόστα υπηρετούσαν τον σύλλογο εργάτες ακούραστοι, όπως ο Πλούταρχος Βυλλιώτης και ο Δημήτρης Παπαχατζής, που έφυγαν νωρίς. Εκτός από τον Αργύρη Πεδουλάκη, που έμελλε να γίνει σύμβολο της ομάδας με πολλαπλές θητείες, στον πάγκο μακροημέρευσαν ο Αχιλλέας Μέντζος, ο Σπύρος Φώσκολος, ο Κώστας Πετρόπουλος.

Επί χρόνια, το Περιστέρι έπαιζε ωραίο και θεαματικό μπάσκετ, καλλιεργούσε μεθοδικά τα φυτώρια, έβγαζε παίκτες που στελέχωναν τις Εθνικές ομάδες, έφερνε καλούς ξένους, έβρισκε ισχυρούς χορηγούς (Κορασίδης, Νίκας κ.α.), γέμιζε το γήπεδό του, απειλούσε και συχνά νικούσε τα μεγαθήρια της Α1, εκτόξευε πυροτεχνήματα εκτός συνόρων όπως εκείνο το 93-72 επί της Μπενετόν του Κούκοτς, άνοιξε ακόμα και τις πύλες της Euroleague τη διετία 2000-2. Και δεν μιλάμε δα για κάποια αθλητική κυψέλη με προπολεμικές ρίζες, όπως άλλα σωματεία της Αθήνας. Ο ΓΣΠ ιδρύθηκε μόλις το 1971.

Η εταιρία έχασε τον δρόμο της και πτώχευσε όχι μία, αλλά δύο φορές μέσα στον 21ο αιώνα: το 2004 και ξανά το 2013. Βυθίστηκε αναγκαστικά στη Β’ Εθνική, έμεινε μακριά από τα σαλόνια επί μία πενταετία, αλλά με κάποιον τρόπο διατήρησε τη δυναμική του και επέστρεψε με τις μπαταρίες μισογεμάτες, ποντάροντας ξανά στα τόσο παραγωγικά τμήματα υποδομών. Δείτε τις συνθέσεις των μικρών εθνικών ομάδων τα τελευταία χρόνια –με νέα αφετηρία τη νιότη του Βαγγέλη Μάντζαρη- και θα βαρεθείτε να μετράτε παίκτες του Περιστερίου.

Μιλάμε ωστόσο για ένα μαγαζί καλομαθημένο και εξωστρεφές, που κάθε χρόνο μπαίνει στον χορό όχι για να βαρέσει παλαμάκια αλλά για να χορέψει. Ο προϋπολογισμός της δεκαετίας που διανύουμε υπήρξε σταθερά υψηλός, η ευρωπαϊκή συμμετοχή αδιαπραγμάτευτη και η επιθυμία της διάκρισης διακαής.

Το «κόλπο γκρόσο» που η διοίκηση Πανταζόπουλου οραματιζόταν το πέτυχε όταν συνάντησε στο κρίσιμο σταυροδρόμι τον Βασίλη Σπανούλη, ο οποίος έψαχνε το κατάλληλο εφαλτήριο για να ξεκινήσει με φόρα την προπονητική καριέρα του. Επί των ημερών του «Σπαν», που στο μεταξύ έγινε και Ομοσπονδιακός, το Περιστέρι έφτασε σε τελικό Κυπέλλου Ελλάδας (πέρυσι στο Ηράκλειο) και ακολούθησε με σταθερό βήμα στα απόνερα των δύο μεγάλων. Και να που από χθες ζει τις μεγαλύτερες στιγμές στην ιστορία του.

Η πρόκριση στο Final-4 του Basketball Champions League αποτελεί καταξίωση, η δε παρουσία του Σπανούλη στο πηδάλιο μοιάζει με σημαία προόδου και φιλοδοξίας. Εμείς απαξιώνουμε αβασάνιστα τα λίγα εθνικά αθλητικά σύμβολα που έχουμε, αλλά ο Βασίλης θα είναι το κεντρικό πρόσωπο της κάπως ξεθωριασμένης διοργάνωσης, την επόμενη εβδομάδα στο Βελιγράδι. Άλλωστε, στην πόλη υπάρχει και ανοιχτό γηπεδάκι με το όνομά του.

Τι άλλο να πουλήσουν οι Φιμπαίοι, τις τρεις ισπανικές ομάδες που συνωστίζονται στα ημιτελικά; Ή τις κερκίδες που λογικά θα μείνουν μισοάδειες; Αν κρίνω πάντως από όσα ακούγονταν προχθές το βράδυ στους δρόμους της μεθυσμένης πόλης, το Περιστέρι θα κουβαλήσει αρκετό κόσμο στην καθαγιασμένη Μπεογκράντσκα. Πολλοί θα ταξιδέψουν οδικώς. Και με μηχανάκια, που λέει ο λόγος.

Πετάχτηκα στο παλιό μου στέκι το βράδυ του δεύτερου ημιτελικού με την Τέλεκομ Μπον και ρώτησα τον Σπανούλη πώς σκόπευε να προετοιμάσει την ομάδα για το «όλα ή τίποτα» παιχνίδι που ακολουθούσε. «Είναι το πιο εύκολο ματς της χρονιάς», μου είπε αυτός. «Το μοναδικό που δεν χρειάζεται να προσπαθήσω για να ανάψω τη φλόγα! Όποιος δυσκολεύεται να βρει κίνητρο για τέτοιο αγώνα, βρίσκεται στη λάθος ομάδα. Εάν ανακαλύψω ότι υπάρχει τέτοιος, μάλλον εγώ έκανα λάθος, που τον έφερα στο Περιστέρι».

Και πράγματι, οι μάγκες με τα κίτρινα, Έλληνες και ξένοι και ομογενείς, έτρωγαν σίδερα προχθές στη Βόννη, απέναντι στην κάτοχο του τροπαίου. Ακόμα και αν έπαιζαν μέχρι τα ξημερώματα, δεν θα άφηναν το προβάδισμα και την πρόκριση να ξεγλιστρήσει από τα δάχτυλά τους. Πίσω στα μετόπισθεν, ο Κορωνιός, ο Πεδουλάκης, ο Μυλωνάς και οι πιονιέροι θα ένιωθαν υπερήφανοι, ενώ οι ψυχές του Αλφόνσο Φορντ και του Νίκου Φάσουρα και όσων άλλων έφυγαν νωρίς (από Βυλλιώτη, Παπαχατζή μέχρι Χριστοφόρου, Μέντζο αλλά και Βόιτσικ, Χίζνιακ) θα αγαλλίαζαν.

Την επόμενη Παρασκευή, λέω να πεταχτώ στο Βελιγράδι, για να μου δείξει ο Βασίλης Σπανούλης πού ακριβώς στεκόταν όταν του φόρεσαν το χρυσό μετάλλιο το 2005. Αλήθεια, πότε πέρασαν κιόλας δύο δεκαετίες; Εμάς μας φαίνεται σαν να ήταν προχθές, αλλά ο Βαγγέλης Ζούγρης, ήδη διεθνής με την Ανδρών εν έτει 2024, είχε ηλικία 11 μηνών όταν ο νυν προπονητής του κατακτούσε ευρωπαϊκό τίτλο με την Εθνική ομάδα, στο ίδιο γήπεδο όπου θα διεξαχθεί το Final-4.