Συλλαβίζοντας το αλφάβητο

Για την Εθνική ομάδα που σε μερικές ώρες επιχειρεί το πρώτο μακροβούτι στα θολά νερά του Ευρωμπάσκετ, εδώ στο Μιλάνο, ο Γιάννης Αντετοκούνμπο είναι το Α, το Ω και πολλά από τα ενδιάμεσα γράμματα.

Αυτό, άλλωστε, ήταν το πρώτο παρατσούκλι του στο ΝΒΑ: «Alphabet». Ο Αλφάβητος. Τότε, το 2013, ήταν ένα λιπόσαρκο παιδάκι, σχεδόν αναλφάβητο στα βασικά του αθλήματος, αφού δεν είχε παίξει πουθενά εκτός από την ελληνική Α2.

Εννέα χρόνια αργότερα, ο αυτοδίδακτος Γιάννης διδάσκει φως στους τυφλούς, φωνή στους μουγγούς και την αλφαβήτα στους αγράμματους του μπάσκετ…

Στην Ευρώπη, όμως, οι άνεμοι φυσούν από διαφορετική κατεύθυνση. Συχνά, είναι ο ίδιος ο σούπερ σταρ του ΝΒΑ, που προσπαθεί να συλλαβίσει το αλφάβητο του μπάσκετ. Ο Γιάννης μπορεί να είναι εξώφθαλμα βελτιωμένος σε σχέση με τον κάπως μπερδεμένο σταρ που το 2019 επέστρεψε από την Κίνα με πεσμένα μούτρα, αλλά χρειάζεται να βοηθηθεί για να βοηθήσει.

Δεν είναι φυσικά ετερόφωτος, αλλά η λάμψη του πολλαπλασιάζεται όταν οι υπολοχαγοί του πάνε στον πόλεμο με γυαλισμένα γαλόνια. Η εικόνα των αγώνων προετοιμασίας δικαιολογεί αισιοδοξία, αλλά δεν είναι παρά η εικόνα των αγώνων προετοιμασίας (με ολίγη από …Μουντομπάσκετ 2023).

Όλοι οι προπονητές που θα βρουν την Ελλάδα στο διάβα της σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν τον Γιάννη με κρεάτινο τείχος και άμυνες ζώνης προσαρμοσμένες στο ανορθόδοξο παιχνίδι του Έλληνα σούπερ σταρ.

Στην Ευρώπη, βλέπετε, δεν υπάρχουν οι περιορισμοί του ΝΒΑ. Εάν θέλεις να στείλεις και τους πέντε αμυντικούς σου πάνω στον Γιάννη, ή να τους βάλεις να τον περιμένουν αγκυροβολημένοι ο ένας δίπλα στον άλλον μέσα στη ρακέτα, με γεια σου και με χαρά σου, γούστο σου και καπέλο σου.

Ουδείς θα σε τιμωρήσει με ποινή «αντικανονικής άμυνας». Μπορεί να αναδειχθείς ακόμα και Προπονητής της Χρονιάς, εάν είσαι ξέρω γω κάνας Τσέχος, και κατορθώσεις να αποκλείσεις ολόκληρη Ελλάδα, τρίτο φαβορί στα γραφεία στοιχημάτων.

Η βελτίωση του Γιάννη Αντετοκούνμπο έγκειται, νομίζω, στο καλύτερο διάβασμα του παιχνιδιού. Πλέον, η μπάλα φεύγει από τα χέρια του τη σωστή στιγμή: ούτε πολύ νωρίς ούτε πολύ αργά. Αυτή την ωρίμανση την καταλαβαίνουμε τώρα και μόνο τώρα, που ο Γιάννης παίζει ξανά δίπλα σε Ευρωπαίους, με κανονισμούς FIBA, και με αντιπάλους με δέρμα μπαρουτοκαπνισμένο.

Σε όλους τους αγώνες του στην Κίνα, ο Γιάννης έκανε από 1 μέχρι 3 επιθετικά φάουλ, επειδή ακολουθούσε τακτική πολιορκητικού κριού: το κεφάλι κάτω και βουρ μέσα στο τράφικ. Και τζίφος. Τα μποτιλιαρίσματα του Πεκίνου είναι επικών διαστάσεων.

Πολλές φορές, πάλι, ο Γιάννης διέπραττε το ακριβώς αντίστροφο σφάλμα: παραήταν αλτρουιστής στο παιχνίδι του, παραήταν «παθητικός». Εμπιστευόταν την ομάδα περισσότερο απ’ ότι έπρεπε. Έψαχνε την πάσα, όταν μπορούσε να πάει μέσα και να τα κάνει λαμπόγυαλο.

Φέτος μοιάζει να βρίσκει μία ιδανική ισορροπία, με αποτέλεσμα να σκοράρει πολύ (φαβορί, πιστεύω, για τον τίτλο του πρώτου σκόρερ), να κερδίσει αμέτρητα φάουλ προκαλώντας φθορά, αλλά και να μοιράζει ελεύθερα σουτ στους συμπαίκτες του.

Σύμφωνοι, η Εθνική δεν έχει αξιόπιστο τρίποντο, αλλά το 28% θα γίνει 35% και τα 6 εύστοχα θα γίνουν 10, εάν όλοι εκτελούν ανενόχλητοι. Εφ' όσον η ελληνική ομάδα βγάλει το Ευρωμπάσκετ με μέσο όρο 10 εύστοχα τρίποντα και ποσοστό έστω 35 τοις εκατό, θα πάρει μετάλλιο στο Βερολίνο.

Το κλειδί είναι φυσικά ο Τάιλερ Ντόρσεϊ, όχι μόνο επειδή σουτάρει «άνιωθα» και χωρίς δεύτερη σκέψη, αλλά επειδή έχει στο ρεπερτόριο του και ταχύρρυθμο Σχέδιο Β: προσωπική φάση με διείσδυση, δημιουργία ρήγματος, κερδισμένα φάουλ, ελεύθερες βολές.

Τέτοιους συμπαίκτες χρειάζεται ο Γιάννης για να αναπνεύσει. Και, ναι, έναν Ντόρσεϊ χρειαζόταν η Εθνική το 2019 για να σκαρφαλώσει στο ψηλότερο ράφι. Το «no» του Ελληνοαμερικανού το πληρώσαμε ακριβά εκείνο το καλοκαίρι.

Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο ήταν φυσικά ο κορυφαίος παίκτης της Εθνικής μας στο Μουντομπάσκετ του 2019, αλλά, τηρουμένων των αναλογιών, τα στατιστικά του σοκάρουν με τη φτώχεια τους: 14,8 πόντοι, 8,8 ριμπάουντ, 2,4 κλεψίματα, 0,6 τάπες και 6,8 βολές.

Η καμπύλη της ευστοχίας του στις βολές, όπου ξεκίνησε με 15/15 αλλά συνέχισε με 9/19, αποτελεί εύγλωττη απόδειξη του άγχους και της νευρικότητας που σιγά σιγά τον κυρίευε.

Στα δίποντα είχε 52 τοις εκατό, αλλά μόλις 5 εύστοχα σε κάθε ματς. Τρίποντα, έβαλε όλα κι όλα 2 στα 9. Συνολικά ο Γιάννης επιχείρησε 46 σουτ στο Μουντομπάσκετ, έναντι 55 του Καλάθη, 44 του Πρίντεζη, 42 του Σλούκα, 33 του Παπαπέτρου, 22 του Θανάση. Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο πήρε λιγότερες προσπάθειες από τον Νικ Καλάθη! Το διανοείστε;

Στην ίδια διοργάνωση, του 2019, ο Γιάννης κέρδισε μόλις 5 επιθετικά ριμπάουντ και έγραψε περισσότερα λάθη (13), παρά ασίστ (12). Μόνο σε ένα ματς έβγαλε στατιστική αντάξια της αίγλης του: το 24-10-6-2 ενάντια στους Νεοζηλανδούς. Ήταν η βραδιά που πιστέψαμε ότι το θηρίο ξύπνησε.

Αλλά ούτε τότε ήταν ο κυρίαρχος Greek Freak, που ταξίδεψε στην Άπω Ανατολή με τις δάφνες του MVP. Ουδείς μπορούσε να τον κατηγορήσει για έλλειψη προσπάθειας ή για βεντετισμό. Ωστόσο το γνωστό, φωτεινό χαμόγελό του ήταν στην Κίνα άφαντο.

«Ο βασιλιάς της σκόνης», ήταν ο τίτλος του απολογιστικού κειμένου που έγραψα λίγο πριν επιβιβαστώ στο αεροπλάνο της επιστροφής από το Πεκίνο. Έστω και έτσι, στο 30%, των πραγματικών του δυνατοτήτων του και με ερεθισμένο το πανάκριβο γόνατό του, ο Γιάννης Αντετοκούνμπο ήταν ο πολυτιμότερος παίκτης της Εθνικής.

Η ομάδα πέτυχε +31 πόντους σε σύγκριση με τους αντιπάλους της, όποτε αυτός ήταν στο παρκέ. Ο προσωπικός του συντελεστής απόδοσης έφτασε συνολικά το στρογγυλό 100 στους πέντε αγώνες.

Σημειώστε τα αντίστοιχα νούμερα άλλων παικτών για να αξιολογήσετε τη διαφορά με το +31 και 100 του Γιάννη: Σλούκας +17 και 54, Παπανικολάου +9 και 34, Παπαπέτρου -1 και 36, Πρίντεζης +1 και 53, Μπουρούσης -5 και 34, Θανάσης +2 και 29. Μόνο ο Καλάθης (+27 και 79) πλησίασε τον Γιάννη τους αριθμούς efficiency.

Τρία χρόνια αργότερα, η Εθνική δεν έχει την πολυτέλεια να κουβαλήσει έναν «θνητό» Γιάννη. Αν είναι να κάνει θόρυβο στο Ευρωμπάσκετ, θα χρειαστεί έναν Γιάννη εξωγήινο, βγαλμένο από τους τελικούς Μπακς-Σανς. Με άλλους κανονισμούς, αλλά με ίδια φλόγα.

Τον Γιάννη που θα εμπιστευτεί τους συμπαίκτες του, αλλά όχι σε υπερβολικό βαθμό. Τον Γιάννη, που, ξέρει πώς να μοιράσει τις δυνάμεις του και τα φάουλ του. Τον Γιάννη, που θα μείνει νηφάλιος στο παρκέ και -με τη βοήθεια του Δημήτρη Ιτούδη- θα διαβάσει σωστά την αντίπαλη άμυνα. Το ρομπότ των Μιλγουόκι Μπακς, με το μάτι που δεν βλέπει τίποτε άλλο παρά μόνο τον στόχο!

Η επιθυμία του Γιάννη Αντετοκούνμπο να πετύχει κάτι σημαντικό φορώντας το εθνόσημο της πατρίδας του είναι μεγαλύτερη από οτιδήποτε άλλο έχει βιώσει στην ως τώρα καριέρα του. Μόνο κακεντρεχής και κακόβουλος μπορεί να το αρνηθεί αυτό.

Ωστόσο, ένα διακαές «θέλω» απειλεί να γίνει και μπούμερανγκ. Η προσωπική του διάκριση του Γιάννη στο Ευρωμπάσκετ, και μέσω αυτής η εκτόξευση της διψασμένης Εθνικής, είναι μάλλον θέμα μπάσκετ, παρά πνευματικό ή ψυχολογικό. Ο ζωτικός χώρος που αναζητείται δεν βρίσκεται μέσα στο μυαλό του, αλλά πάνω στο παρκέ.

Αντί υστερόγραφου, σας σερβίρω ένα ολόφρεσκο ιατρικό δελτίο από τα ενδότερα της Εθνικής: Ο Κώστας Σλούκας φαίνεται ότι θα παίξει αύριο απέναντι στους Κροάτες, αφού αισθάνθηκε καλύτερα το τελευταίο διήμερο και δήλωσε ετοιμοπόλεμος. Ο Γιώργος Παπαγιάννης δεν είναι ακόμη έτοιμος, αλλά ίσως χρησιμοποιηθεί για λίγο στο εναρκτήριο διήμερο, ώστε να βρει ρυθμό. Ο Κωστάκης Αντετοκούνμπο χρειάζεται χρόνο και δεν είναι βέβαιο ότι τον έχει. Ο Ιωάννης Παπαπέτρου ξεπέρασε τον τραυματισμό του και θα αγωνιστεί κανονικά στο Ευρωμπάσκετ.