Η λάμψη του μεταλλίου, η αξία της δουλειάς και το οικοδόμημα που πάσχει

• Το μεγάλο “καρκίνωμα”
• Την ευκαιρία τη δίνει η ομάδα, όχι ο παίκτης

Ακόμα μια φορά, μετά από την επιτυχία ελληνικής ομάδας σε κάποια ηλικιακή κατηγορία, ανοίγει η γνωστή κουβέντα για την αξιοποίηση των παικτών που μαθαίνουμε μέσα από αυτή τη διαδικασία σε επίπεδο “ανδρών”. Σε συνθήκες -δηλαδή- έντονου ανταγωνισμού, με πολύ πιο αυξημένες απαιτήσεις σε δύναμη, ταχύτητα αλλά και πνευματική σταθερότητα για να αντεπεξέλθει κάποιος που θα μεταπηδήσει από ρόλο πρωταγωνιστή στις μικρότερες ηλικίες, σε αυτόν του “διεκδικητή” στη μεγαλύτερη. Εκεί που θα ψάξει ρόλο και χρόνο, για να κερδίσει τη θέση του. Μια θέση που δεν θα έχει (αρχικά σίγουρα όχι) τον ρόλο του πρωταγωνιστή (όπως τον είχε μάθει στα 16,17 ή 18 του χρόνια) αλλά διαφορετική χρησιμότητα μέσα σε άλλο σύνολο, με άλλη στόχευση. Εκεί που -αν τα καταφέρει- θα έχει πετύχει, πρώτα απ' όλα, να συνεχίσει να κάνει αυτό που του δίνει χαρά, να αγωνίζεται σε όσο το δυνατόν πιο υψηλό επίπεδο και δεύτερον ίσως αξιοπρεπείς οικονομικές απολαβές. Με το δεύτερο να είναι πολύ πιο δύσκολο από το πρώτο.

Η συζήτηση αυτή τη σεζόν δεν άνοιξε μόνο μετά το μετάλλιο της Εθνικής ομάδας Νέων Ανδρών στην Πολωνία, αλλά είναι συνέχεια αυτής που ξεκίνησε με την κατάκτηση του τροπαίου στην Youth League της UEFA από την ομάδα του Ολυμπιακού. Την ίδια ώρα μάλιστα που στην Γκντίνια η εθνική ομάδα ανεβαίνει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά στο βάθρο, με ρόστερ ανανεωμένο σχεδόν εξ ολοκλήρου, πέντε από τους μικρούς των Ερυθρολεύκων διεκδικούν στην προετοιμασία του Ολυμπιακού, μια ευκαιρία να κερδίσουν τη θέση τους στην πρώτη ομάδα, με όσο χρόνο μπορεί να τους αναλογεί αρχικά και όσο μπορούν να κερδίσουν στη συνέχεια.

Η κουβέντα βέβαια στην Ελλάδα είναι πάντα η ίδια και κατά κανόνα έχει να κάνει με το “πόσα ταλέντα πάνε χαμένα, γιατί δεν τους δίνονται οι ευκαιρίες σε υψηλό επίπεδο”. Όταν ξεπερνάμε το πρώτο στάδιο που είναι “γιατί δεν παράγουμε ταλέντα”, πάμε στο δεύτερο βήμα που έχει να κάνει το ότι (όταν τελικά αυτά...παράγονται) δεν τα αξιοποιούμε. Στην ουσία όμως η συζήτηση είναι η ίδια. Ας την κρατήσουμε στο κομμάτι του μπάσκετ...

Το μεγάλο “καρκίνωμα”

Η παραγωγική διαδικασία αφορά εκατοντάδες συλλόγους σε όλη τη χώρα, με προπονητές που είναι σε καλύτερο επίπεδο από αυτό που ήταν πριν από 20-30 χρόνια, όσον αφορά τις τεχνικές τους γνώσεις (στο μέσο όρο) και με αρκετά καλύτερες συνθήκες σε εγκαταστάσεις. Από την άλλη και έχοντας παρακολουθήσει από κοντά αυτή τη διαδικασία για μεγάλο διάστημα, μπορώ να πω με σιγουριά ότι αυτή παρεκτρέπεται σε μεγάλο βαθμό από την γονεϊκή παρεμβατικότητα είτε προς το παιδί, είτε προς τον σύλλογο, είτε και προς τις δύο κατευθύνσεις. Μιλάμε για μεγάλο καρκίνωμα που μπορεί να μην αφορά την πλειψηφία των γονιών, αλλά ένα σημαντικό κομμάτι που μπορεί να διαταράξει τη λειτουργία ενός τμήματος ίσως και ενός συλλόγου. Ειδικά αν ο τελευταίος για λόγους...δημοσίων σχέσεων όχι μόνο ανέχεται τέτοιες συμπεριφορές αλλά στην ουσία τις επικροτεί κιόλας επιλέγοντας προπονητές που έχουν στόχο να έχουν ικανοποιημένους τους γονείς μέσα από το αποτέλεσμα και όχι από την πρόοδο του συνόλου. Το αποτέλεσμα είναι να βλέπεις σε μικρές ηλικίες τραγικά φαινόμενα με κυνήγι του σκορ ακόμα και σε αγώνες με τεράστια διαφορά δυναμικότητας, επικά ποσταρίσματα για “θριάμβους” στα social media (του συλλόγου), καμιά δεκαριά...plays σε μικρές ηλικίες, (μικρά) παιδιά που τρώνε πάγκο για να μη χάσει η ομάδα και βέβαια...σταρ και χαμάληδες.

Όλα αυτά τα γνωρίζουν όλοι όσοι ασχολούνται με το άθλημα (και όχι μόνο με το μπάσκετ), όπως επίσης γνωρίζουν πως οι περισσότεροι από αυτούς που ασχολούνται με την παραγωγική διαδικασία στην Ομοσπονδία, κοιτάζουν μόνο την κορυφή της πυραμίδας όπου υπάρχουν τα ταλέντα που θα στελεχώσουν τις εθνικές ομάδες. Εκεί ναι δεν τα πάνε άσχημα. Αλλά όταν η συνεργασία με τις Ενώσεις προκειμένου και αυτές από την πλευρά τους να βοηθήσουν πραγματικά το αναπτυξιακό σκέλος και όχι να κάνουν (σε σημαντικό βαθμό) δημόσιες σχέσεις μέσα από τις ομάδες επιλέκτων, είναι ανύπαρκτη ενώ θα έπρεπε να είναι μέχρι και “υποχρεωτική” η βάση της πυραμίδας πάσχει. Και η αλήθεια είναι ότι σε μεγάλο βαθμό οι ομάδες των ομοσπονδιακών τεχνικών (όχι μόνο του πρώτου σε κάθε ομάδα) σε κάθε ηλικιακή κατηγορία, πάνε στα “σίγουρα” κάποιων επιλογών για να κυνηγήσουν το αποτέλεσμα. Λογικό είναι από την πλευρά τους, αλλά αν μετρήσει κάποιος πόσους ομοσπονδιακούς έχει αποσπασμένους η ΕΟΚ, θα άνοιγε μια μεγάλη κουβέντα για το πως του αξιοπoιεί ώστε να βοηθήσει περισσότερο της παραγωγική διαδικασία. Όχι μόνο (και στενά) των εθνικών ομάδων, αλλά όλου του οικοδομήματος. Επιτρέψτε μου να πω ότι πανηγυρίζουμε περισσότερο απ' όσο δικαιολογούν αυτά που (πραγματικά) γίνονται.

Την ευκαιρία τη δίνει η ομάδα, όχι ο παίκτης

Όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν ρομαντική προσέγγιση. Είναι η πραγματικότητα την οποία γνωρίζουν πολλοί και αυτή που κρύβεται πίσω από κάποιο μετάλλιο. Το οποίο δεν είναι και δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός, όσο και αν μας κάνει χαρούμενους. Ο στόχος και η πραγματική επιτυχία είναι η διεύρυνση της δεξαμενής που φέρνει παιδιά στις εθνικές ομάδες, αφού καταφέρνει και τα κρατάει μέσα στο γήπεδο. Και επιτρέψτε μου να πω ότι στα υψηλά κλιμάκια της Ομοσπονδίας βλέπω και αρκετή... εφετζίδικη προσέγγιση από ορισμένα σημαντικά ονόματα του παρελθόντος στο κομμάτι της ανάπτυξης. Συγχωρέστε με αλλά πιστεύω περισσότερο στο “αν δεν βρέξεις κ@@@ ψάρι δεν τρως” και αυτό έχει να κάνει με την πραγματική δουλειά.

Ξεφύγαμε βέβαια από την κουβέντα “ποιος θα παίξει σε υψηλό επίπεδο σε μεγαλύτερη ηλικία”. Μα δεν υπάρχει στην ουσία αυτή η κουβέντα. Αλλά αν θέλετε να την κάνουμε να απαντήσω απλά και σχετικά γρήγορα. Όποιος δουλέψει σκληρά για να διεκδικήσει την ευκαιρία του και μια και δύο και πέντε φορές (γιατί μπορεί να μην του κάτσει από την πρώτη ομάδα), όποιος δεν πιστεύει ότι του αξίζει μια θέση μόνο στην Basket League και την Α2, αλλά κοιτάξει όλο το δέντρο των εθνικών κατηγοριών εκεί όπου το (μπασκετικό) “ξύλο” θα του μάθει δέκα πράγματα.

Όποιος πάει στις ΗΠΑ και επιστρέψει όχι “ψώνιο” επειδή χτύπησε τη μπάλα στο παρκέ εκεί αλλά επειδή έμαθε δέκα πράγματα και (κυρίως) αξιοποίησε την ευκαιρία για να σπουδάσει. Και κυρίως όποιος δεν κυκλοφορεί με τα μυαλά πάνω από το κεφάλι επειδή κάποιοι γύρω του τον έχουν πείσει ότι είναι σημαντικότερος απ' όσο το ίδιο το παιχνίδι του το επιτρέπει. Στις δεκάδες ομάδες που μπορούν να είναι εφαλτήριο για κάτι καλύτερο υπάρχουν και προπονητές κατάλληλοι και έτοιμοι να δώσουν την ευκαιρία στα παιδιά των εθνικών (και προ-εθνικών) ομάδων. Το θέμα είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις είναι τα παιδιά (όχι όλα ασφαλώς) που θεωρούν ότι αυτά...δίνουν μια ευκαιρία στην ομάδα. Όχι μάγκες δεν είναι έτσι. Και αν εγώ (τελικά) είμαι ο γραφικός και ο γκρινιάρης σημειώστε τι είπε ο Γιάννης Καρακώστας που ήρθε, μέσα από σκληρή δουλειά, να πάρει ρόλο πρωταγωνιστή στην πρώτη παρουσία του με την εθνική ομάδα σε τελική φάση: “Δουλειά μας είναι να παίζουμε και θέλουμε να μας εμπιστευτούν οι προπονητές. Ίσως κι εμείς να κάνουμε κάποιες λάθος επιλογές. Θα πρέπει να έχουμε πρώτη σκέψη μια ομάδα που θα έχουμε χρόνο για να εξελιχθούμε”.