Τα χρώματα και οι λέξεις του «Ιπτάμενου Ταύρου»

• Ο δρόμος του γκροτέσκου
• Το μέγεθος των χρωμάτων και των σχημάτων

Τα ασπρόμαυρα χρόνια του ΝΒΑ είχαν τους δικούς τους ήρωες. Τζορτζ Μάικαν, Μπομπ Κούζι, Μπιλ Ράσελ, Όσκαρ Ρόμπερτσον… Στην αρχή ήταν οι ραδιοφωνικές μεταδόσεις και ο ήχος που κάπως «γρατζούνιζε» το αυτί. Μετά ήρθε η τηλεοπτική μετάδοση. Τα πρώτα βήματα και τα πρώτα χρώματα. Και μετά εισέβαλλαν τα 70’s με την εξωστρέφεια και την πολυχρωμία τους. Βέβαια, αυτό δεν ήταν αρκετό και το αμερικανικό πρωτάθλημα μπάσκετ παρέμενε υποβαθμισμένο. Ο ρατσισμός κυριαρχούσε. Κάτι μαύροι που παίζουν μπάσκετ και συνήθως τσακώνονται, αυτή ήταν η αντίληψη του λευκού κοινού. Και έπειτα έκαναν την εμφάνισή τους δυο τύποι που διέλυσαν τον κακόβουλο τρόπο σκέψης. Λάρι Μπερντ και Μάτζικ Τζόνσον τα ονόματά τους. Και φτάνουμε στα 80’s. Οι δυο τους ανανεώνουν τις ομάδες τους, Σέλτικς-Λέικερς, το ενδιαφέρον του κοινού για το άθλημα και κρατάνε ζωντανή την κόντρα των δύο δυναστειών. Προσθέστε και την επίδραση κάποιων παλαιότερων, Τζούλιους Έρβινγκ, Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ και ορισμένων νεότερων, Αϊζέια Τόμας, και έχετε την εικόνα του οργανισμού-προϊόντος ΝΒΑ. Όλα αυτά, όμως, ήταν γήινα, κάπως αναμενόμενα. Κάποια στιγμή θα ερχόταν η εξέλιξη. Αυτό που δεν περίμενε κανείς ήταν η… έκρηξη. Σημείο-μηδέν για το ΝΒΑ και το μπάσκετ όλου του κόσμου το έτος 1984. Τότε θα πατήσει το πόδι του στο παρκέ ο Μάικλ Τζόρνταν. Και όπως προσγειώθηκε, έτσι και απογειώθηκε και μας έδωσε τα πιο ζωντανά χρώματα του αθλήματος που αγαπήσαμε. Αυτός ήταν, είναι και θα είναι «Ο ιπτάμενος ταύρος» (Εκδόσεις Οξύ Comics) και αυτό είναι ένα graphic novel προς τιμήν του.

Ο δρόμος του γκροτέσκου

Ο Γουίλφρεντ Σαντιάγκο έπιασε το νήμα από κει που το άφησε ο κορυφαίος μπασκετμπολίστας όλων των εποχών. Και ήταν πολύ προσεκτικός. Δεν αντέγραψε τίποτα από όσα του έδωσε η ζωή και η καριέρα του MJ. Όχι. Όπως κάθε σωστός καλλιτέχνης, έτσι κι αυτός έκλεψε! Και τι πήρε; Την αρμονία των κινήσεων, την καθαρότητα των αντιδράσεων, το μεγαλείο του παίκτη και τις αδυναμίες του ανθρώπου. Αφού, λοιπόν, βρήκε τα συστατικά, δούλεψε τις μορφές που είχε στο μυαλό του, σκέφτηκε καλά την επαναδιατύπωση της ιστορίας, κατέληξε στον δρόμο του γκροτέσκου. Διαβάζοντας και ξεφυλλίζοντας τις σελίδες του κόμικ, είναι αυτή η υπερβολή που χαρακτηρίζει τις σχεδιασμένες φιγούρες, τα χρώματα, την κίνηση των προσώπων και της ιστορίας. Και όλο αυτό ταιριάζει πάρα πολύ με την πορεία του Μάικλ Τζόρνταν. Ο «Air» ήταν ενσάρκωση του τέλειου και αυτός που έβαλε το ΝΒΑ στη σφαίρα του αδύνατου! Την ίδια στιγμή, εκτός αγωνιστικών χωρών, βίωνε τις αδυναμίες του, τα πάθη και τα λάθη του, την πίεση και τις οικογενειακές δυσκολίες. Αυτό το συγκρουσιακό δίπολο έδινε έντονες και στα όρια εικόνες. Συνεπώς, το γκροτέσκο είναι ο κατάλληλος καλλιτεχνικός δρόμος για να «πατήσει» η αφήγηση του Σαντιάγκο. Και πάνω σε αυτό τον καμβά όλα είναι άμεσα αντιληπτά, γοητευτικά και ξεκάθαρα.

Το μέγεθος των χρωμάτων και των σχημάτων

Το graphic novel του Σαντιάγκο είναι καλά δομημένο και με προσωπικό ύφος φτιαγμένο. Η αφήγηση της ιστορίας του Μάικλ Τζόρνταν δεν είναι γραμμική. Ξεκινάει το 1991. Οι Μπουλς παίζουν με τους Νικς στη Νέα Υόρκη. Ο Τζόρνταν κάνει μία κίνηση, κάρφωμα στο πρόσωπο του Γιούιν, που μένει στον χρόνο. Ύστερα έρχονται όλες οι στιγμές, φαινομενικά απροσδόκητα, άναρχα, που σημάδεψαν τη ζωή και την καριέρα του MJ. Ο Σαντιάγκο φροντίζει και διαχειρίζεται σωστά το μέγεθος των χρωμάτων, σχημάτων και τα διαλογικά-κειμενικά στοιχεία παρεμβάλλονται όσο και όπως πρέπει. Ο αφηγηματικός ρυθμός αποκτά ταχύτητα και από μπροστά μας περνάνε τα πρώτα βήμα, η αποδοχή, η καθιέρωση, η προσωρινή πτώση, η επιστροφή, το τελευταίο σουτ, η αποχώρηση. Όταν κλείνεις το βιβλίο εισπράττεις μια ηρεμία και μια γαλήνη, μια γλυκιά νοσταλγία για όσα θυμήθηκες, για όσα έμαθες. Η μετάφραση ανήκει στον Κωνσταντίνο Μελάγιες και είναι καλή. Τα μικρά κείμενα απαιτούν ακρίβεια στον λόγο και εύστοχη αποτύπωση νοημάτων και συναισθημάτων. Διαβάζοντας το κόμικ αυτό επιτυγχάνεται. Το «Ο ιπτάμενος ταύρος» είναι ένα ζωηρό, σφριγηλό καλλιτέχνημα που ξεδιπλώνει με σαφήνεια το φαινόμενο «Μάικλ Τζόρνταν».

*Παράγγειλε εδώ το συλλεκτικό κόμικ