NBA: Οι οικονομικές απώλειες, ο φόβος για lockout και ο Αντετοκούνμπο

• ΟΙ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΠΛΗΡΩΣΑΝ… ΑΔΡΑ ΤΗ ΘΕΣΗ ΙΣΧΥΟΣ
• ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΖΗΤΗΣΟΥΝ;
• ΚΙ ΑΝ ΔΕΝ ΥΠΟΓΡΑΦΟΥΝ SUPERMAX ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ;
• Ο ΦΟΒΟΣ ΤΟΥ LOCK OUT

Η προστασία της αξίας του προϊόντος σε συνδυασμό με τη δημιουργία συνθηκών αποφυγής της οικονομικής καταστροφής είναι εν ολίγοις οι λόγοι της συνέχισης της φετινής σεζόν. Είναι προφανές ότι ΝΒΑ, ιδιοκτήτες και παίκτες πήραν στα χέρια τους τις οικονομικές εκθέσεις και αντιλήφθηκαν ότι δεν υπήρχε καμία άλλη επιλογή πλην της εισαγωγής ιδιαίτερου αγωνιστικού μοντέλου για να συνεχιστεί και να τελειώσει η χρονιά. Διαφορετικά θα έπρεπε να βρουν τρόπους κάλυψης απώλειας (περίπου) 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό το ποσό θα έχανε το ΝΒΑ σε περίπτωση που αποφάσιζε να… κατεβάσει τα ρολά, υπό αυτές τις συνθήκες εκπονήθηκε σχέδιο ολοκλήρωσης της αγωνιστικής περιόδου. Οι δε παίκτες δεν θα μπορούσαν να υψώσουν ανάχωμα στο πλάνο ΝΒΑ και ιδιοκτητών, διότι στην περίπτωση που αρνούνταν να αγωνιστούν, οι δικές τους απώλειες θα έφταναν τα 1.2 δισεκατομμύρια δολάρια.

Τα νούμερα προκαλούν ζάλη αλλά είναι ρεαλιστικά, υποδηλώνουν το μέγεθος της ζημίας που αντιμετωπίζει το ΝΒΑ, δικαιολογούν επίσης το μέγεθος του προβληματισμού ενόψει της επόμενης χρονιάς. Είναι δεδομένο επίσης ότι ο οργανισμός θα χρειαστεί να ξεπεράσει τον εαυτό του για να διατηρήσει τα ίδια (εμπορικά και οικονομικά) στάνταρ του μπροστά στην πανδημία του κορονοϊού. Παράλληλα, πρέπει να δουλέψει ούτως ώστε να μην αλλοιωθεί οτιδήποτε από τα κεκτημένα, καλύπτοντας (ενόψει της επόμενης χρονιάς) σημαντικές απώλειες εσόδων.

Για παράδειγμα, οι ισχυρές δομές του ΝΒΑ μπορούν να απορροφήσουν την απώλεια εσόδων λόγω της απουσίας των φιλάθλων στην τρέχουσα σεζόν. Τα έσοδα των ομάδων από τη διάθεση των εισιτηρίων ισοδυναμούν με ποσοστό περίπου του 10%-12% του συνολικού τζίρου. Σύμφωνα με το Forbes, ο συνολικός τζίρος στο ΝΒΑ ξεπερνά (ελαχίστως) τα 8 δισεκατομμύρια δολάρια πράγμα που σημαίνει ότι τα 690 εκατομμύρια δολάρια που θα χαθούν λόγω της απουσίας των φιλάθλων, δεν είναι δα λόγος καταστροφής. Βασική πηγή εσόδων είναι τα τηλεοπτικά συμβόλαια, το κεντρικό με το ESPN και το TNT με έσοδα περί των 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε βάθος 9ετίας, πέραν ασφαλώς των συμβολαίων που έχουν όλα τα franchise με τοπικά δίκτυα όπου τα έσοδα προφανώς είναι λιγότερα. Τα ποσά διαμορφώνονται αναλόγως της εμπορικής αξίας των ομάδων, για παράδειγμα οι Λος Άντζελες Λέικερς καλύπτουν το σύνολο του salarycap (σ. σ. μαζί και με τον φόρο πολυτελείας) από ένα συμβόλαιο με τοπικό τηλεοπτικό δίκτυο. Ωστόσο, τα δεδομένα θα αλλάξουν στην περίπτωση που δεν επιτραπεί παρουσία φιλάθλων στους αγώνες της επόμενης χρονιάς. Το επίπεδο της απώλειας διαφέρει από ομάδα σε ομάδα καθώς οι εμπορικές θα χάσουν έσοδα τουλάχιστον 50 εκατομμυρίων δολαρίων!

ΟΙ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΠΛΗΡΩΣΑΝ… ΑΔΡΑ ΤΗ ΘΕΣΗ ΙΣΧΥΟΣ

Τα περισσότερα ερωτηματικά αφορούν την αγωνιστική περίοδο 2020-21 και την εργασιακή σχέση των παικτών με τα franchise. Υπό το καθεστώς πλήρους «ανωμαλίας» που διαμορφώθηκε λόγω του κορονοϊού, στα ζητήματα που χρίζουν διευκρινίσεων είναι και η συλλογική σύμβαση εργασίας, την οποία υπογράφουν οι ιδιοκτήτες των 30 ομάδων, ο κομισάριος του ΝΒΑ και η Ένωση Παικτών. Καταρχήν, πρέπει να σημειωθεί ότι παίκτες εισπράττουν το 90% των συμβολαίων τους στη διάρκεια της κανονικής περιόδου του Πρωταθλήματος. Τον περασμένο Μάιο, οι ιδιοκτήτες αποφάσισαν την καταβολή των μισθών των παικτών, πράγμα το οποίο α) απέτρεψε (προσωρινά) πιθανό lock out και β) τους οδήγησε σε θέση ισχύος ενόψει της διαπραγμάτευσης που προβλέπεται να γίνει.

Οι ιδιοκτήτες θα μπορούσαν να είχαν αποφύγει την πληρωμή των δόσεων των παικτών (σ. σ. καταβλήθηκαν μειωμένοι αυτοί του δεύτερου δεκαπενθημέρου του Μάη) και είχαν ισχυρό νομικό πάτημα για να το πράξουν. Για την ακρίβεια, η συλλογική σύμβαση εργασίας εμπεριέχει όρο «ανωτέρας δύναμης» ο οποίος προβλέπει παύση πληρωμών. Η πανδημία του κορονοϊού προφανώς και θα μπορούσε να είχε ενταχθεί στους λόγους «ανωτέρας δύναμης», αλλά οι ιδιοκτήτες προτίμησαν να μην κάνουν χρήση του συγκεκριμένου όρου, γιατί προφανώς έχουν στο μυαλό τους μια νέα διαπραγμάτευση.

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΖΗΤΗΣΟΥΝ;

Μέχρι στιγμής δεν έχει οριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία για την έναρξη ενός νέου κύκλου συζητήσεων μεταξύ των ιδιοκτητών και της Ένωσης Παικτών για μια νέα συλλογική σύμβαση εργασίας. Για να προχωρήσουν οι εμπλεκόμενες πλευρές στη συγκεκριμένη διαδικασία θα πρέπει πρωτίστως να έχουν στα χέρια τους τις εκθέσεις των ορκωτών λογιστών. Αυτή η διαδικασία, συνήθως, «έτρεχε» με το τέλος του Πρωταθλήματος κι εντός του πρώτου δεκαημέρου του Ιουλίου, το ΝΒΑ είχε στα χέρια του σαφέστατη και τρομερά ακριβής έκθεση για τα οικονομικά (και) της επόμενης χρονιάς.

Λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, τούτο ήταν αδύνατο να συμβεί ή τουλάχιστον, να προβλεφθεί με ακρίβεια η οικονομική υγεία του Πρωταθλήματος. Και είναι αδύνατο γιατί:

• δεν είναι ξεκάθαρη η ημερομηνία έναρξης της σεζόν 2020-21,
• είναι αδιευκρίνιστο το αν θα διατηρηθεί το τωρινό σύστημα διεξαγωγής και ο ίδιος αριθμός αγώνων,
• παραμένει άγνωστο αν οι αγώνες θα πραγματοποιηθούν κεκλεισμένων των θυρών,
• μάλλον θα πρέπει να συνυπολογιστεί και η οικονομική υγεία των τηλεοπτικών δικτύων που στηρίζουν το Πρωτάθλημα δεδομένης της κατακόρυφης πτώσης της διαφήμισης.

Για να επιστρέψουμε στην τακτική των ιδιοκτητών, αυτό που κέρδισαν συζητήσεις που έλαβαν χώρα την περασμένη άνοιξη είναι το δικαίωμα διακοπής (τον προσεχή Σεπτέμβριο) της συλλογικής σύμβασης εργασίας η οποία κανονικά λήγει στο τέλος της σεζόν 2023-24. Τούτο είναι επικίνδυνο καθώς κανείς δεν μπορεί να προδικάσει την πορεία των διαπραγματεύσεων. Οι μισθοί των παικτών διαμορφώνονται αναλόγως του salary cap των ομάδων. Μέχρι στιγμής, όλοι γνωρίζουν ότι το salary cap της σεζόν 2020-21 ορίστηκε στα 116 εκατομμύρια δολάρια και ότι θα πλησιάσουν τα 140 εκατομμύρια δολάρια με τον φόρο πολυτελείας. Λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, δεν γίνεται να απορριφθεί το ενδεχόμενο μείωσης του salary cap κι αν συμβεί αυτό, τότε πολλά συμβόλαια θα βρεθούν στον αέρα. Επίσης, παίκτες όπως ο Γιάννης Αντετοκούνμπο θα κληθούν να πάρουν σοβαρές αποφάσεις.

ΚΙ ΑΝ ΔΕΝ ΥΠΟΓΡΑΦΟΥΝ SUPERMAX ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ;

Εφόσον αποφασιστεί νέα διαπραγμάτευση για τη συλλογική σύμβαση εργασίας, προφανώς θα αλλάξουν οι εμπορικοί και οικονομικοί όροι «συνεργασίας» μεταξύ ιδιοκτητών και παικτών. Φημολογείται μάλιστα ότι τους πρώτους που θα «αγγίξει», ενδεχόμενη διαφοροποίηση, είναι αυτούς που έχουν (από φέτος) το δικαίωμα υπογραφής supermax συμβολαίου. Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο συμπεριλαμβάνεται σ’ αυτή την πολύ στενή συνομοταξία καθώς δικαιούται να υπογράψει συμβόλαιο το οποίο αντιστοιχεί στο 35% του salary cap των Μιλγουόκι Μπακς οι οποίοι έχουν τονίσει δημοσίως ότι σκοπεύουν να του το προσφέρουν. Για να το κάνουμε πιο απλό, βάσει των τωρινών κανονισμών, μπορεί να υπογράψει 5ετές συμβόλαιο έναντι 254 εκατομμυρίων δολαρίων.

Δεν είναι βέβαιο ότι θα το κάνει στο σενάριο αλλαγής των κανονισμών. Δηλαδή, μπορεί οι ιδιοκτήτες να θέσουν θέμα μη υπογραφής supermax συμβολαίων (σε ποσοστό 35% του salary cap της κάθε ομάδας) για τα επόμενα 1-2 χρόνια και το συγκεκριμένο γεγονός να αποτρέψει παίκτες όπως ο Γιάννης Αντετοκούνμπο στη χρήση του συγκεκριμένου δικαιώματός του διότι ενδέχεται να χάσουν κάποιες δεκάδες χιλιάδες δολαρίων.

Ο ΦΟΒΟΣ ΤΟΥ LOCK OUT

Βάσει κοινής λογικής, αυτό δεν μπορεί να συμβεί υπό την έννοια ότι θα ήταν καταστροφικό για κάθε εμπλεκόμενη πλευρά. Υπάρχει όμως και το πρόσφατο παρελθόν, το γεγονός ότι στα τελευταία 16 χρόνια, σε τέσσερις περιπτώσεις η κατάσταση οδήγησε σε lockout. Πιο σοβαρό ήταν αυτό της σεζόν 1998-99, κράτησε για έξι μήνες και περιόρισε την αγωνιστική περίοδο σε μόλις 50 αγώνες στην κανονική διάρκεια για κάθε ομάδα. Το 2011 υπήρξε παύση κάθε δραστηριότητας για περίπου οκτώ μήνες και στην περίοδο 2011-12 κάθε ομάδα δεν μέτρησε περισσότερα από 66 παιχνίδια στην κανονική διάρκεια.

Αν ιδιοκτήτες και παίκτες ακολουθήσουν ακραία πολιτική ουσιαστικά θα… πυροβολήσουν τα πόδια τους διότι αυτή τη στιγμή το ΝΒΑ βρίσκεται σε εξαιρετική κατάσταση (σε επίπεδο εγγυημένων εσόδων) και στο ενδεχόμενο που δεν προσπαθήσουν να βρουν σημεία ταύτισης, άπαντες θα βάλουν σε κίνδυνο κάθε υπογεγραμμένη συμφωνία. Στο σενάριο lock out ουσιαστικά θα «γκρεμιστεί» ο οργανισμός. Η απώλεια δισεκατομμυρίων θα προκαλέσει εργασιακό τσουνάμι, θα κινδυνεύσει σοβαρά τη δημοτικότητα του αθλήματος και φυσικά, δεν είναι βέβαιο ότι το ΝΒΑ θα βρει με ευκολία τις εμπορικές συμφωνίες που έχει αυτή τη στιγμή. Το μικρότερο κακό είναι ότι οι παίκτες δεν θα έχουν το δικαίωμα να προπονούνται στις εγκαταστάσεις των ομάδων. Στις διαπραγματεύσεις που προβλέπεται να γίνουν μεταξύ ιδιοκτητών και παικτών, πιθανότατα, θα πέσει στο τραπέζι το ποσοστό του τζίρου. Αυτή τη στιγμή, οι παίκτες καρπώνονται το 51%, αυτή η συμφωνία είχε επιτευχθεί στη διάρκεια του τελευταίου Lock out, τον Νοέμβριο του 2011.