Κιμ Μάλκι: Η «Νόρμα Ρέι» του μπάσκετ

Το τελευταίο δεν εμπεριέχει δόση υπερβολής διότι, αν κανείς επιχειρήσει να καταγράψει τον αγωνιστικό και προσωπικό βίο της θαυμάσιας κυρίας Μάλκι, πιθανότατα, θα νομίσει ότι η δική του ζωή δεν βαστά να σταθεί μπροστά στη δική της. Η ανάγνωση της ιστορίας της είναι ένα όμορφο ταξίδι στη γοητεία, εμπεριέχει ανθρώπινα και αθλητικά μηνύματα τα οποία (απαιτείται) να αποκρυπτογραφήσει κανείς για να αντιληφθεί το σθένος της συγκεκριμένης ψυχής. Το όνομα της Κιμ Μάλκι είναι εντός αυτών που θα ενταχθούν φέτος στη στενή συνομοταξία των κορυφαίων του μπάσκετ. Εκεί, στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης, στο Hall of Fame. Οι περισσότεροι εστιάζουν, προφανώς, στους Κόμπι Μπράιαντ, Τιμ Ντάνκαν και Κέβιν Γκαρνέτ, αλλά η ξανθομαλλούσα κυρία Μάλκι στοιχειοθετεί ξεχωριστή περίπτωση.

Περισσότερο για το τσαγανό της γιατί, όταν το 1972 οι γυναίκες απέκτησαν ισότιμα δικαιώματα στον αθλητισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες, κορίτσι πράγμα τότε, μπήκε στην ομάδα του μπέιζμπολ αδιαφορώντας για το δόγμα του ανδροκρατούμενου σπορ. Γενικώς, ουδέποτε «χαμπάριασε» από τέτοιου είδους ιδεολογίες και ρατσιστικές λογικές, αυτό εξάλλου την έκανε να ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους και να εξελιχθεί στην πιο πετυχημένη προπονήτρια στην ιστορία του γυναικείου NCAA. Παραμένοντας στον αγωνιστικό βίο της, ως αθλήτρια του μπέιζμπολ κέρδισε εγχώριους τίτλους, ήταν η πρώτη γυναίκα που έγινε ντραφτ, αλλά δεν έγινε δεκτή η παρουσία της από την τοπική ομοσπονδία. Ως… κορίτσι του μπαμπά, ο τελευταίος δεν θα μπόρεσε να της χαλάσει χατίρι, προσέλαβε δικηγόρο κι όταν δικαιώθηκε στα δικαστήρια, η ομοσπονδία με (κυνικά) διπλωματικό τρόπο της είπε «ή εσύ ή η ομάδα». Για να μην καταστρέψει τα όνειρα των άλλοτε συμπαικτών της, πήρε τα μπογαλάκια της και αποχώρησε, αλλά με ψηλά το κεφάλι.

Βέβαια το παρατσούκλι «Νόρμα Ρέι» δεν αντλήθηκε μέσα από τη συγκεκριμένη συμπεριφορά. Εξήγηση: «Νόρμα Ρέι» είναι ταινία, περισσότερο αυτοβιογραφία της σπουδαίας εργάτριας Κρίσταλ Λι η οποία ηγήθηκε στη διεκδίκηση των εργατικών δικαιωμάτων και στην ίδρυση συνδικάτου για τη προστασίας των τελευταίων. Δικαιώθηκε έπειτα από δέκα χρόνια και αποτελεί προσωπικότητα-σύμβολο για τα εργατικά συνδικάτα των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτή η ταινία χάρισε στη ηθοποιό Σάλι Φιλντ το Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου.

Η εμμονή των «ομοσπονδιακών» και ο αποκλεισμός της από το μπέιζμπολ εξελίχθηκε σε δώρο Θεού για το μπάσκετ καθώς ο Μάκλι επιβεβαίωσε την ικανότητά της σε ό,τι καταπιανόταν. Λίγο πριν την έκτη τάξη στο high school εντάχθηκε στην ομάδα μπάσκετ και αποφοίτησε ως κάτοχος του ρεκόρ πόντων το 1980 με 4.075 πόντους! Έτσι εξασφάλισε την υποτροφία στο πανεπιστήμιο αλλά και τη μοναδικότητα ως το μόνο μέλος της οικογένειας που πήγε σε κολέγιο. Με το Λουιζινία Τεκ κατέκτησε τα πάντα γι’ αυτό εξάλλου είναι η μοναδική γυναίκα η οποία πήρε το Πρωτάθλημα στο NCAA ως παίκτρια (1982), assistant coach (1988) αλλά και head coach (2005, 2012, 2019).

Η εκτελεστική δεινότητα δεν ήταν το μόνο που απασχόλησε τον Τύπο, όσο τα κοτσιδάκια της. Και σ’ αυτό ήταν πρωτοπόρος, σε σημείο να την αποκαλούν στις μεταδόσεις «το κορίτσι με τα κοτσιδάκια». Γενικώς, έδινε βάση στην εξωτερική εμφάνιση, ανέκαθεν θεωρούσε ότι οι γυναίκες θα πρέπει να δείχνουν τη θηλυκότητα τους σε σημείο μάλιστα να μακιγιάρεται μετά από ένα χτύπημα. Αυτό έγινε το 1982 όταν η θηριώδης Σοβιετική και μέλος του Hall of Fame, Ουλιάνα Σεμιόνοβα, της προκάλεσε μεγάλο… λεκέ στον λαιμό έπειτα από ένα χτύπημα. Έως ότου υποχωρήσει ολοκληρωτικά το αιμάτωμα, ο Μάλκι το «έβαφε» ασταμάτητα. Λίγο μετά ήρθε το χρυσό μετάλλιο (1983) στους Παναμερικανικούς Αγώνες και η κατάκτηση της κορυφής στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες (1984).

Η ενασχόληση με την προπονητική δεν ήταν προτεραιότητά της αλλά το Λουιζιάνα Τεκ ήθελε μια Ολυμπιονίκη στο τεχνικό επιτελείο της κι έτσι προέκυψε αυτή τη συνεργασία. Εκείνο το διάστημα (1985), η Μάκλι είχε εξασφαλίσει υποτροφία 2.000 δολαρίων για να κάνει το MBA της, αλλά αυτό το σχέδιο αναθεωρήθηκε, όταν αντιλήφθηκε ότι δεν ήταν έτοιμη να εγκαταλείψει τον έρωτά της και αποφάσισε να τον υπηρετήσει ως μέλος του τεχνικού επιτελείου του πανεπιστημίου.

Ήθελε πέντε, της έδωσαν τέσσερα… κι έφυγε

Οι πράξεις της αποδεικνύουν ότι ανέκαθεν βάδιζε στο δικό της μονοπάτι δίχως την παραμικρή διάθεση παρέκκλισης της πορείας της. Επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά όταν «χήρεψε» η θέση του πρώτου προπονητή στο Λουιζιάνα Τεκ. Προφανώς ο πρόεδρος του κολεγίου Νταν Ρενό χτύπησε με δύναμη το κεφάλι του στον τοίχο για το ανόητο πείσμα του καθώς όταν το 2000 αποχώρησε ο Λίον Μπάρμορ από την τεχνική ηγεσία, συζήτησε με τη Μάλκι. Η τελευταία ζήτησε πενταετές συμβόλαιο αλλά ο Ρενό της πρόσφερε έναν χρόνο λιγότερο. Στην βιβλίο που έγραψε το 2007 (το αφιέρωσε στα δύο παιδιά της) με τίτλο «Won’t back down», εξήγησε ότι… «ένιωσα κάθε δυνατό συναίσθημα. Έπεσα στα πόδια του και τον παρακάλεσα για πενταετές συμβόλαιο, τα δάκρυά μου κύλησαν παντού και ήταν πραγματικά εξευτελιστικό αυτό που έκανα».

Ο Νταν Ρενό επέμεινε στο τετραετές, δε Μάλκι επίσης δεν έριξε νερό στο κρασί της, αλλά η ιστορία είναι εντυπωσιακή διότι, ποιος βοηθός προπονητής θα απέρριπτε την πρόταση για τετραετές συμβόλαιο επειδή ήθελε αντίστοιχο πενταετές; Μάλλον κανείς…

Κι όμως, αυτή η ιστορία την οδήγησε στο Μπέιλορ και στη δημιουργία κάτι μοναδικού στην ιστορία του γυναικείου (κολεγιακού) μπάσκετ. «Ήμουν ένας ευτυχισμένος άνθρωπος και δεν κοίταξε τα πολλά λεφτά. Το μόνο που ήθελα ήταν εργασιακή ασφάλεια και τα σωστά εχέγγυα για τη δουλειά μου. Ευχαριστώ τον Θεό για τια αναπάντητες προσευχές μου. Δεν θα έβγαζα ποτέ τα χρήματα που έβγαλα, δεν θα είχε πετύχει τίποτε απ’ όσα κατάφερα και δεν θα αποκτούσα τις διασυνδέσεις που έχω σήμερα. Δεν θα μάθαινα τίποτε για τον εαυτό μου και καταλήγω στο συμπέρασμα ότι ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις τις ιδιαίτερες γεύσεις ενός κρασιού, αν δεν το γευτεί ο ουρανίσκος σου. Αν δεν το κάνεις, θα συνεχίσεις να πίνεις κόκα-κόλα και νερό».

Αυτή η παραδοχή ήρθε χρόνια μετά και αφού εξελίχθηκε σε κυρίαρχος του παιχνιδιού στο γυναικείο μπάσκετ. Πριν αναλάβει το Μπέιλορ, το τελευταίο ήταν ένα ανυπόληπτο (μπασκετικά) πανεπιστήμιο. Από το 7-20 (ρεκόρ) της σεζόν 1999-00, ξαφνικά πήγε στο 21-9. Το δε καλύτερο όλων είναι ότι στην 5^η σεζόν της Μάλκι στην τεχνική ηγεσία, κατέκτησε και το NCAA. Λες και ήξερε ότι χρειαζόταν πρόγραμμα πέντε χρόνων δουλειάς. Συνολικά το Μπέιλορ κατέκτησε τρία Πρωταθλήματα, 10 φορές κατετάγη πρώτο στο Big 12 Tournament, περιττό αναφοράς φυσικά ότι ήταν σε όλα τα τελικά του κολεγιακού Πρωταθλήματος. Τη δε περίοδο 2011-12 πέτυχε κάτι μοναδικό καθώς έγινε η μοναδική ομάδα στην ιστορία του γυναικείου κολεγιακού μπάσκετ που πέτυχε συνολικό ρεκόρ 40-0 σε μια σεζόν! Την ίδια σεζόν και σ’ έναν εκτός έδρας αγώνα στο Τέξας, ο συνθέτης και ερμηνευτής της μουσικής Κάντρι, Τρέις Άτκινς, αντί για τον εθνικό ύμνο των Ηνωμένων Πολιτειών ερμήνευσε το τραγούδι «Once in a million», δηλαδή «μία στο εκατομμύριο». Το έγραψε αποκλειστικά για την Μάλκι και δεν ήταν ερωτική εξομολόγηση, αλλά επειδή υπήρξε στο Λουιζιάνα Τεκ (γεννημένος επίσης το 1962) και την γνώριζε από τα κοινά κολεγιακά χρόνια τους, θαύμαζε τον υποστηρικτικό ρόλο που είχε στους συμπαίκτριές της αλλά και σε κάθε άλλο αθλητή που συμμετείχε στο αθλητικό πρόγραμμα του πανεπιστημίου. Για την ακρίβεια, την χαρακτήρισε ως η «ψυχή» της αθλητικής κοινότητας του Λουιζιάνα Τεκ.

Προπονήτρια αλλά και γυναίκα

Η αθλητική… κοσμοθεωρία της Κιμ Μάλκι είναι πολύ απλή. Την ανέλυσε κάποτε χρησιμοποιώντας 30-40 λέξεις. «Δεν θα κάτσω περιμένοντας τον αθλητικό διευθυντή να με απολύσει όταν δεν θα γίνει η δουλειά. Δυστυχώς υπάρχουν πολλοί προπονητές οι οποίοι είναι ένοχοι γι’ αυτήν την κατάσταση», υπονοώντας ότι ουδέποτε θα μπορούσε να αποτελέσει υποχείριο κανενός. Στηρίζεται στη δουλειά της, στην έντονη δραστηριότητά της κι έτσι εξάλλου απέκτησε και το παρατσούκλι «σπινθήρας». Ταυτόχρονα όμως, πάντα θέλει να δείχνει και τη θηλυκότητά της. Πέραν του ότι πρόκειται για την πιο ακριβοπληρωμένη προπονήτρια του στο γυναικείο NCAA με απολαβές άνω των 2.5 εκατομμυρίων δολαρίων, είναι και η πλέον καλοντυμένη. Πάντα επιλέγει ακριβά ταγέρ στενής γραμμής, δεν αποφεύγει τα έντονα χρώματα, ανεξαρτήτων συνθηκών, πρόσωπο και μαλλιά είναι περιποιημένα στην… τρίχα, γιατί θεωρεί ότι εκτός από προπονήτρια είναι και γυναίκα. Παράλληλα βέβαια έχει και τον τρόπο της να πείθει τους πάντες να υποστηρίξουν το εγχείρημά της. Για παράδειγμα, ο αγωνιστικός προϋπολογισμός του Μπέιλορ για τις γυναικείες ομάδες το 2003 ήταν 5.6 εκατομμύρια δολάρια και επί ημερών Μάλκι αυξήθηκε στα 13.6εκ. Κυρίως όμως, κάθε αγώνας της γυναικείας ομάδας του Μπέιλορ προσελκύει χιλιάδες φιλάθλους με χαρακτηριστικό το γεγονός ότι κάθε χρόνο διατίθενται περισσότερα από 6.600 εισιτήρια διαρκείας!

Το σκάνδαλο και η Μπρίτνεϊ Γκρίνερ

Καταλήγοντας, η Μάλκι είχε να διαχειριστεί και δύσκολες καταστάσεις με σπουδαιότερο το σεξουαλικό σκάνδαλο που ξέσπασε στο Μπέιλορ όπου διαπιστώθηκε ότι συνέβησαν τουλάχιστον 52 σεξουαλικές παρενοχλήσεις αλλά και βιασμοί στο διάστημα 2011-2014, με αρνητικούς πρωταγωνιστές αθλητές της ομάδας αμερικανικού ποδοσφαίρου. Τότε, προσέγγισε εντελώς λανθασμένα το θέμα και ισχυρίστηκε ότι το χρησιμοποιούν οι εχθροί του πανεπιστήμιου για να πλήξουν την υστεροφημία του. Λίγο μετά αντιλήφθηκε την ανόητη τοποθέτηση αλλά και τη σοβαρότητα της κατάστασης, απολογήθηκε και ζήτησε συγνώμη.

Ένα δεύτερο, δύσκολο, περιστατικό που κλήθηκε να διαχειριστεί ήταν η περίπτωση της Μπρίτνεϊ Γκρίνερ, πρωταγωνίστριας στην κατάκτηση του Πρωταθλήματος το 2012. Η Γκρίνερ είχε εκμυστηρευτεί στην Κιμ Μάλκι ότι είναι ομοφυλόφιλη και η απάντηση που εισέπραξε ήταν απόλυτη. «Δεν μ’ ενδιαφέρει τι είσαι. Αν είναι μαύρη, λευκή, μπλε, μοβ… οτιδήποτε. Όσο θα έρχεσαι εδώ και θα κάνεις ότι απαιτείται να κάνεις, προσωπικά δεν μ’ ενδιαφέρει», της απάντησε. Η Γκρίνερ ερμήνευσε την απάντηση της προπονήτριάς της ως ξεκάθαρη αποφυγή ενασχόλησης με το ζήτημά της, μάλλον εκτίμησε ότι την αντιμετώπισε με ρατσισμό. Έναν χρόνο μετά μάλιστα, σε συνέντευξη που παραχώρησε είπε δημοσίως ότι είναι ομοφυλόφιλη, δήλωσε επίσης ότι η Κιμ Μάλκι είχε συμβουλέψει όλες τις αθλήτριές της να μην μιλούν για τις σεξουαλικές προτιμήσεις τους. Στην πραγματικότητα, η Μάλκι προσπάθησε να λειτουργήσει προστατευτικά τόσο προς την αθλήτριά της όσο και του προγράμματός της στο πανεπιστήμιο. Εξάλλου, το μόνο που την ενδιέφερε ήταν το μπάσκετ…