Εκαστος στο είδος του...

Eίναι που είναι στοιχειωμένο και καταραμένο το (δίσεκτο) 2020, λόγω της πανδημίας και της ανατροπής της ζωής μας, σημαδεύεται κιόλας από θανάτους επιφανών προσωπικοτήτων του μπάσκετ και εκεί που τα ‘χαμε χύμα, μας έρχονται και τσουβαλάτα...

Σήμερα το πρωί που ξύπνησα, άκουσα να βαράνε τα πένθιμα σήμαντρα από Αριζόνα μεριά, καθώς έφυγε από τη ζωή ο Λιουτ Ολσον.

Σύμφωνοι, η εκδημία του 85χρονου κολεγιακού προπονητή μπορεί να μην προκάλεσε τον ίδιο πάταγο με εκείνες του Ντέιβιντ Στερν, του Κόμπε Μπράιαντ και του Τζέρι Σλόαν, αλλά έφυγε από τη ζωή ένας άνθρωπος που σημάδεψε το μπασκετικό γίγνεσθαι και άφησε ξοπίσω του ένα πολύ έντονο αποτύπωμα...

Τον Ολσον τον γνώρισα από κοντά και του πήρα μια συνέντευξη τον Ιούλιο του 1986 στη Μαδρίτη, με την ευκαιρία του Μουντομπάσκετ. Τότε καθόταν στον πάγκο της εθνικής ομάδας των ΗΠΑ την οποία οδήγησε στο θρόνο, με τη νίκη με 87-85 στον δραματικό τελικό επί της Σοβιετικής Ένωσης ...

Είχα κάμποσα πράγματα να τον ρωτήσω, ανάμεσα τους και η παρουσία του Ρόνι Σεϊκέλι που πιστεύαμε ότι κάποια στιγμή θα φορούσε τη φανέλα της εθνικής ομάδας. Μείναμε με την όρεξη και χορτάσαμε με την εμφάνιση του εκ Λιβάνου ορμώμενου, αλλά μεγαλωμένου στην Αθήνα, σέντερ την επόμενη χρονιά στην άκρη του ελληνικού πάγκου, στο θριαμβευτικό Εurobasket, στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας…

Παρεμπιπτόντως το χρυσό μετάλλιο που κατέκτησε η αμερικανική ομάδα σε εκείνο το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα υπήρξε ιστορικό και μάλιστα εις διπλούν: ήταν το πρώτο της στη διοργάνωση μετά από 32 «πέτρινα χρόνια» (από το 1954 στο Ριο ντε Τζανέιρο) και το τελευταίο με ερασιτεχνική ομάδα.

Το 1988 στη Σεούλ (Ολυμπιακοί Αγώνες) και το 1990 στο Μπουένος Άιρες (Παγκόσμιο Πρωτάθλημα) η Team USA βγήκε τρίτη, ενώ το 1992 εμφανίστηκε στη σκηνή η Dream Team και άνοιξε ο δρόμος για τη συμμετοχή των παικτών του ΝΒΑ.

Ο Ολσον άφησε την τελευταία πνοή του σε ηλικία 86 ετών, μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου. Στάθηκε τυχερότερος από τον πατέρα του, τον 47χρονο Αλμπερτ Ολσον, οποίο είδε να σβήνει μπροστά του από την ίδια αιτία, το 1939. Τότε ο Λιουτ ήταν πέντε χρονών και γύριζε με τον πατέρα του από το κουρείο, όπου περιποιήθηκαν τις κώμες τους οικογενειακώς...

Εάν ρωτούσε κάποιος τον Ολσον τι δουλειά κάνει, εκτός από προπονητής θα μπορούσε να συστήνεται και ως μάστορας των πόιντ γκαρντ και των μετέπειτα πρωταθλητών του ΝΒΑ!

Ανέδειξε πολλούς από δαύτους καθόσον η σπεσιαλιτέ του αφορούσε ως επί το πλείστον τους άσους και τα δυάρια, αλλά έβγαλε και κάμποσους φόργουορντ και σέντερ.

Εκτός από μάστορας των πόιντ γκαρντ, ήταν και μάστορας πρωταθλητών: δεν εννοώ μονάχα αυτούς με τους οποίους κατέκτησε τον κολεγιακό τίτλο του 1997, αλλά και εκείνους που αργότερα καμάρωσε να σηκώνουν το τρόπαιο του ΝΒΑ: τον Στιβ Κερ, τον Σον Ελιοτ, τον Τζαντ Μπούσλερ, τον Tζέισον Τέρι, τον Αντρέ Ιγκουοντάλα, τον Ρίτσαρντ Τζέφερσον, τον Τσάνινγκ Φράι, τον Λιουκ Γουόλτον και πάει λέγοντας...

Για την ιστορία του αμερικάνικου μπάσκετ ο Ολσον αποτελεί έναν μύθο από πάσης απόψεως...

Για το ρεκόρ του (776 νίκες-285 ήττες), για τον τίτλο του 1997, για τις τέσσερις συμμετοχές σε Final 4, για τις 23 παρουσίες στο τελικό Τουρνουά του NCAA, για τις 20 σεζόν με +20 νίκες (πίσω από τις 27 του Ντιν Σμιθ, τις 24 του Μάικ Σιζέφσκι, τις 22 του Μπιλ Σλεφ και τις 21 του Μαρκ Φιου), για τις 46 νίκες του στην τελική φάση (πίσω από τις 47 του Τζον Γούντεν), για το ιστορικό χρυσό μετάλλιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα και δεν συμμαζεύεται...

Ένας μύθος που άφησε πίσω του μια ανεκτίμητη κληρονομιά, η οποία αποτυπώνεται αφενός στην είσοδο του στο Hall Of Fame του Σπρίνγκφιλντ και αφετέρου στο άγαλμα το οποίο κοσμεί την είσοδο του γηπέδου των Wildcats της Αριζόνα που τους πήρε άγραφτους και τους έκανε πρώτη μούρη στο... Καβούρι!

Το εννοώ αυτό, διότι το 1983, όταν αποχώρησε προς γενική κατάπληξη από το Λονγκ Μπιτς Στέιτ (επειδή όπως εξήγησε «ένιωθα σαν να βρίσκομαι στη γυάλα με τα χρυσόψαρα και επιζητούσα μια αλλαγή») η Αριζόνα προερχόταν από μια εφιαλτική σεζόν στην οποία είχε πετύχει με το ζόρι τέσσερις νίκες, ενώ μέτραγε 32 χρόνια με απανωτούς αποκλεισμούς από το τελικό Τουρνουά.

Τη δεύτερη χρονιά οι «Αγριόγατες» τερμάτισαν με 21-10 και μέσα σε πέντε σεζόν, έχοντας μεταμορφωθεί στα χέρια του από ασχημόπαπα σε κύκνους, προκρίθηκαν για πρώτη φορά στο Final 4 με ρεκόρ 35-3!

Επί 24 συναπτές σεζόν ο ξανθομάλλης και μετέπειτα γκριζομάλλης Ολσον κρατούσε τη μπαγκέτα σε μια ορχήστρα που απέπνεε όχι μονάχα την προπονητική φιλοσοφία του, αλλά και επίσης τη βαρύνουσα άποψη και την πολύ συγκεκριμένη πρόταση του στο μπάσκετ.

Όπως πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις ανέτρεξα στην πιο αξιόπιστη πηγή για το NCAA και το ΝΒΑ, τον Θόδωρο Ροδόπουλο, ο οποίος φυσικά είχε προσωπική γνωριμία και σχέση με τον συχωρεμένο.

Ιδού η μαρτυρία του, λοιπόν: «Ο Ολσον αποτελεί μια εμβληματική φιγούρα του κολεγιακού μπάσκετ και σημάδεψε την εξέλιξη του σε μεγάλο βαθμό. Πρώτα απ’ όλα ρίσκαρε την καριέρα του όταν αποφάσισε να αναλάβει την Αριζόνα και μάλιστα με μικρό συμβόλαιο, αλλά είχε τεράστια

αυτοπεποίθηση και ήταν βέβαιος ότι θα τα καταφέρει».

Σε ό,τι αφορά τον άξονα της προπονητικής φιλοσοφίας του, ο «Τεντ» εστιάζει κυρίως στο κομμάτι της επίθεσης. «Χρησιμοποιούσε πολύ τη motion offense, δηλαδή την επίθεση με συνεχή κίνηση, στην οποία υπήρξε πρωτοπόρος όταν την εμπλούτισε με πολλές back door κινήσεις».

Ο Ολσον υπήρξε αυτό που οφείλει να είναι κάθε κολεγιακός προπονητής, ο οποίος σέβεται τον εαυτό του και τη θέση του: όχι μόνο κόουτς, αλλά και ανιχνευτής και στρατολογητής ταλέντων και δάσκαλος και μέντορας και όλα τα συναφή.

Οι πόιντ γκαρντ ήταν η αδυναμία και η ειδικότητα του: Ανέθρεψε και ανέδειξε ένα σωρό από δαύτους, εξ ου και το φερώνυμο παρατσούκλι (Point Guard) που προσδόθηκε στο πρόγραμμα του.

Εκτός από τους παίκτες που ανέφερα νωρίτερα ο «Papa Lute» κρύβεται επίσης πίσω από τον Μάικ Μπίμπι, τον Μάιλς Σάιμον, τον Γκίλμπερτ Αρίνας, τον Ντέιμον Στουνταμάιρ, τον Χαλίντ Ριβς (που πέρασε από τον Άρη το 1999), τον Κρις Μάιλς, τον Μάικλ Ντίκερσον και αρκετούς άλλους.

Ο Ολσον οδήγησε την Αριζόνα σε τέσσερα Final 4, σε δυο τελικούς και σε έναν θρίαμβο, που ακόμα πληγώνει τον Ρικ Πιτίνο!

Eκείνο το βράδυ της 31^ης Μαρτίου του 1997 στο RCA Dome της Ιντιανάπολις, μπροστά σε 48.000 θεατές, οι «Αγριόγατες» δεν έγραψαν απλώς ιστορία, αλλά... μυθολογία: όχι επειδή κατέκτησαν τον πρώτο τίτλο στα χρονικά τους, αλλά διότι έγιναν οι πρώτοι και οι μόνοι έως τώρα οι οποίοι καθ’ οδόν προς τον θρόνο έριξαν στο κανναβάτσο τρεις ομάδες που βρίσκονταν στο Νο 1 των περιφερειών τους!

Κατά σειρά η Αριζόνα ξεπάστρεψε το Κάνσας, το Νορθ Καρολάινα και στον δραματικό τελικό που κρίθηκε στην παράταση με 84-79 (74-74) το Κεντάκι, που υπερασπιζόταν τα κεκτημένα της προηγούμενης χρονιάς, με μπροστάρηδες τον νυν βοηθό του Φρανκ Βόγκελ στους Λέικερς, Μάιλς Σάιμον (30π., 8/16δ., 0/2τρ., 14/17β.) και τον Μάικ Μπίμπι (19π., 9ρ., 4ασ., 3κλ.)

Βεβαίως ο πρώην προπονητής του Παναθηναϊκού δεν είχε πλέον στη διάθεση του τον Τόνι Ντελκ, τον Αντουάν Γουόκερ, τον Γουόλτερ Μακ Κάρτι και τον Ντέρεκ Αντερσον, αλλά το Κεντάκι μόστραρε ρεκόρ 35-5 (έναντι του 25-9 της Αριζόνα) και διέθετε μεγαλύτερο βάθος. Συν τοις άλλοις η Αριζόνα καθοδηγούνταν από έναν ρούκι (Μπίμπι) και δεν της περίσσευαν ανάσες από τον πάγκο, αλλά αντιπαρέβαλε το ρεσιτάλ διαχείρισης εκ μέρους του προπονητή της.

Αυτό που κατάφερε ο Ολσον μνημονεύεται ως έπος και ως κάτι εξωπραγματικό, ενώ το κοουτσάρισμα του στον ημιτελικό και στον τελικό θεωρείται ως ένα από τα καλύτερα όλων των εποχών. Σκέτο σεμινάριο!