Δημήτρης Ιτούδης: O «αποτυχημένος» που δεν απέτυχε

Τα δύο καλοκαιρινά ραντεβού του Δημήτρη Ιτούδη με την «επίσημη αγαπημένη» και οι 18 μήνες του στο τιμόνι της Εθνικής Ελλάδας θα ξεχαστούν πολύ γρήγορα. Και αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που φανταζόμουν, όταν σχολίαζα για πρώτη φορά την πρόσληψη του πολυνίκη προπονητή στην ομάδα της καρδιάς μας.

Όταν ο Ιτούδης ανέλαβε την ομάδα, παρέλαβε ως κληροδότημα την 11η θέση στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2019 με πλήρη σύνθεση και αφεντικό τον Θανάση Σκουρτόπουλο, αλλά και την 5η στο Ευρωμπάσκετ του 2017, με πληθώρα εκφυλιστικών φαινομένων και υπηρεσιακό προπονητή των Κώστα Μίσσα. Στο Προολυμπιακό τουρνουά του 2021 η Εθνική πήγε αποδεκατισμένη και μολαταύτα έφτασε ένα βήμα από την πρόκριση, υπό τον Ρικ Πιτίνο. Η παρουσία της ομάδας στα «παράθυρα» ήταν σταθερά καλή παρά την ένδεια του υλικού, με τελευταίο προπονητή τον Σωτήρη Μανωλόπουλο.

Η νέα διοίκηση της ΕΟΚ είχε φροντίσει ώστε να παρουσιαστεί η Εθνική ενισχυμένη στα κρίσιμα ματς, ξορκίζοντας έτσι τα στραβοπατήματα. Με δεδομένη και την παρουσία του Γιάννη Αντετοκούνμπο στις επάλξεις, το μέλλον έμοιαζε σχετικά ευοίωνο τον Μάρτιο του 2022, σε ορίζοντα τριετίας. Ο Βαγγέλης Λιόλιος μιλούσε ανεπίσημα για «τρία μετάλλια»: Βερολίνο, Μανίλα, Παρίσι.

Οι ρεαλιστές προειδοποιούσαν εξαρχής ότι «προπονητής συλλόγων» και «προπονητής Εθνικών ομάδων» είναι δύο διαφορετικά επαγγέλματα και προφήτευαν άγριες κόντρες ανάμεσα στο «εγώ» του Ιτούδη και στο «εγώ» των κορυφαίων παικτών του. Το κολοσσιαίο «εγώ» του Λιόλιου ήταν ένας αστάθμητος παράγοντας, που έμελλε να ναρκοθετήσει τόσο τη στελέχωση της Εθνικής όσο και το μέλλον του ίδιου του Ιτούδη στην Ομοσπονδία.

Ψηλαφίζοντας τις εξελίξεις εκ των υστέρων, συμπεραίνω ότι το παιχνίδι εξουσίας και πείσματος που παίχτηκε στις πλάτες της Εθνικής ομάδας ξεκίνησε αμέσως μετά το Ευρωμπάσκετ του Βερολίνου, αν όχι τη μέρα της πρόσληψης του Ιτούδη. Ο Λιόλιος φρόντισε επιμελώς για τη λεζάντα, αναλαμβάνοντας ακόμα και ρόλο μαέστρου για την κερκίδα των «Πελαργών», αλλά πίσω από τις κουίντες κατέρριψε όλα τα ρεκόρ στρεψοδικίας του Βασιλακόπουλου.

Ακόμα και όταν δήλωσε ότι αναλαμβάνει τις ευθύνες για την πορεία της Εθνικής στο Μουντομπάσκετ, το έκανε με τρόπο που έδειξε τον προπονητή. Το αγωνιστικό αποτέλεσμα χαρακτηρίστηκε αποτυχημένο και η απόλυση του Ιτούδη δρομολογήθηκε πριν ακόμη ο 53χρονος τεχνικός μπει στο αεροπλάνο της επιστροφής από τη Μανίλα.

Η διοίκηση επιχείρησε να εκμαιεύσει την παραίτηση του προπονητή, ο προπονητής στήλωσε τα πόδια απαιτώντας να αποζημιωθεί για το τελευταίο έτος του συμβολαίου του (όπως και ο Σκουρτόπουλος πριν από αυτόν), ώσπου βρέθηκε η μεσοβέζικη λύση της …παραμονής του Ιτούδη, σε ρόλο συμβούλου. Ο μάνατζέρ του, άλλωστε, είναι το ισχυρότερο πρόσωπο στην αυλή του Λιόλιου. Η ρήξη δεν θα ήταν επωφελής για κανέναν.

Και επειδή για ένα κούτελο ζούμε, και δεν κάνει να συζητάμε για απολύσεις και εργατολόγους, οι εκατέρωθεν δηλώσεις μίλησαν για πρόβλημα με τις υποχρεώσεις της …Φενέρμπαχτσε τον ερχόμενο Ιούνιο. Λες και το τουρκικό πρωτάθλημα θα τραβήξει περισσότερο από τα υπόλοιπα. Σημειώνω ότι τα Προολυμπιακά τουρνουά θα διεξαχθούν στις 2-7 Ιουλίου και βάσει κανονισμού η προετοιμασία των παικτών που θα συμμετάσχουν σε αυτά δεν επιτρέπεται να διαρκέσει πάνω από 15-20 μέρες. Δεν ξέρω αν θυμάστε σε ποια ομάδα αγωνίζονται οι κ.κ. Καλάθης, Παπαγιάννης, Ντόρσεϊ.

Τυπικά, ο Ιτούδης παραμένει στη διάθεση της Εθνικής σε ρόλο συμβούλου και μπορεί να καθίσει δίπλα στον …διάδοχό του στους αγώνες του Προολυμπιακού τουρνουά. Στην αληθινή ζωή δεν πρόκειται να συμβεί τίποτε τέτοιο, διότι δεν πρόκειται να τον καλέσει κανείς στο ξέρω γω Καράκας ή όπου αλλού γίνουν οι αγώνες, ούτε φυσικά θα πάει απρόσκλητος.

Η Ομοσπονδία άφησε τεχνηέντως να σέρνονται στον Τύπο τα σενάρια περί κάκιστων σχέσεων του Ιτούδη με κορυφαίους παίκτες, τον ενοχοποίησε εξίσου τεχνηέντως για την αποχή του Γιάννη Αντετοκούνμπο από τα κοινά της ομάδας και τον άφησε ακάλυπτο στην ενορχηστρωμένη επίθεση που εξαπολύθηκε από τρίτα κέντρα εξουσίας. Παράλληλα, και σύμφωνα με ρεπορτάζ που ουδέποτε διαψεύστηκαν, αναζητούσε τον αντικαταστάτη του ακόμα και στο τελευταίο βιράζ πριν το Παγκόσμιο Κύπελλο.

Ο υψηλός βαθμός συσπείρωσης τον οποίο παρουσίασε η ομάδα στη Μανίλα αποτελεί γαλόνι στη φανέλα των παικτών, του προπονητή, αλλά και των βετεράνων αθλητών που κλήθηκαν να προασπίσουν την ομάδα. Ο Ιτούδης γνώριζε ότι δεν είχε να περιμένει τίποτε από την Ομοσπονδία και εμφανίστηκε πρόθυμος να απεμπλακεί την επόμενη μέρα του τουρνουά. Όχι όμως χωρίς αποζημίωση, όχι με τη μορφή στεγνής παραίτησης, όχι με βελούδινο περίβλημα και ασφαλώς όχι ως αποδιοπομπαίος τράγος για την …αποτυχία.

Ο Λιόλιος αναγκάστηκε σε κυβίστηση όταν κατάλαβε ότι θα κινδύνευε να βρεθεί ξανά στα δικαστήρια, όπως έγινε με τον Θανάση Σκουρτόπουλο. Δεν ξέρω ποιος θα είναι ο προπονητής της Εθνικής τον Ιούλιο, και αμφιβάλλω ζωηρά αν θα προχωρήσει το εγχείρημα Σπανούλη, ξέρω όμως ότι η Ομοσπονδία θα πληρώνει βάσει συμβολαίων πολύ περισσότερους προπονητές από τους 3-4 που θα κάθονται στον πάγκο. Και μιλάω μόνο για την Ανδρών.

Τα αποτελέσματα που αφήνει πίσω του ως ίχνος ο Ιτούδης είναι παρόμοια με τα αντίστοιχα των προκατόχων του και πάντως όχι καλύτερα. Από το 11 στο 15 και από το 5 στο 5. Βελτίωση και τελικά εκτόξευση περιμέναμε όμως από τον δις τροπαιούχο της Euroleague, όχι στασιμότητα. Ωστόσο, ήταν παράλογο το αίτημα για διάκριση από την Εθνική Ελλάδας που παρατάχθηκε με μισοάδεια τράπουλα στο πρώτο τζάμπολ του Μουντομπάσκετ.

Για να είμαστε τίμιοι με τους εαυτούς μας και με τους αντιπάλους, η ομάδα δεν είχε καμία δουλειά να παλέψει 30 λεπτά με τους Λιθουανούς και να χτυπήσει την πόρτα της οχτάδας. Ο κυνικός θα πει ότι δεν ήμασταν ούτε για να νικήσουμε τους Νεοζηλανδούς. Η πορεία στη Μανίλα και η συνολική εικόνα ήταν μάλλον ικανοποιητική παρά για ικριώματα. Πιο κοντά στη λεξούλα που αρχίζει από «Ε», παρά σε εκείνη την κακόηχη που αρχίζει από «Α».

Εφ' όσον φταίει ο Ιτούδης για τα «όχι» των Αντετοκούνμπο, Καλάθη, Σλούκα, τότε ναι, ας κρεμάσουμε και αυτόν κουδούνια. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν προκύπτει από πουθενά. Ο Γιάννης ήταν τραυματίας και οι άλλοι δύο προτίμησαν την ξεκούραση ένεκα ηλικίας και καταπόνησης. Προπονητικά, η Εθνική ήταν καλή στις Φιλιππίνες και έκανε αυτό που έπρεπε για να καμουφλάρει τις κραυγαλέες αδυναμίες και τις αναποδιές που τη χτύπησαν ακόμα και την τελευταία στιγμή με τους τραυματισμούς του Μήτογλου, του Θανάση και του Λαρεντζάκη.

Εάν θέλετε την όχι ιδιαίτερα ταπεινή γνώμη μου, την οποία άλλωστε κατέθεσα σε αυτή τη στήλη κάμποσες φορές τους τελευταίους 12 μήνες, η Εθνική του Ιτούδη απέτυχε πιο πολύ το 2022 στο Βερολίνο (όταν προσπάθησε να νικήσει τους Γερμανούς στην έδρα τους με αλλοπαρμένο μπάσκετ), παρά το 2023 στη Μανίλα. Σε επίπεδο αγωνιστικής φιλοσοφίας εννοώ και όχι αποτελέσματος. «Η ομάδα που ξέχασε να σκέφτεται», έγραφα τότε.

Τα φετινά προβλήματα βοήθησαν την Εθνική να ξαναβρεί την αυτογνωσία της και να βαδίσει προσεκτικά χωρίς αχρείαστα άλματα στα σύννεφα. Εάν είχε 1-2 έμπειρους παίκτες παραπάνω (ώστε να μπορεί π.χ. ο Γουόκαπ να γίνει αμυντικός καμικάζι χωρίς να φοβάται τα φάουλ και τη σπατάλη ενέργειας ή ο Παπαγιάννης να μαρκάρει στην περιφέρεια δίχως τον τρόμο του χαμένου ριμπάουντ και του εύκολου λέι-απ στα νώτα του), μπορεί να είχαμε νικήσει τους Λιθουανούς στο ματς που έκανε τη διαφορά. Αλλά τότε πώς θα άνοιγε ο δρόμος για να εξοστρακιστεί ο ενοχλητικός Ιτούδης;