Ακαδημίες: Περιττοί για το ποδόσφαιρο όσοι παθιάζονται με τις νίκες των 14χρονων 

Διαδοχικές αρνητικές πληροφορίες εντόπισαν τα «ραντάρ» του Gazzetta, όσον αφορά τη διαχείριση μικρών παιδιών σε ποδοσφαιρικές ακαδημίες της Ελλάδας, καθώς και συμπεριφορές προπονητών και γονέων. Έτσι, ενώ στην Ευρώπη προτάσσεται πάντα η εκπαιδευτική διαδικασία και αυξάνονται τα όρια ηλικίας στα οποία ένα παιδί μπορεί ασχοληθεί σοβαρά με το ποδόσφαιρο, στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετοί που προπονούν γκρουπάκια 11χρονων και 13χρονων και νομίζουν ότι βρίσκονται στο τιμόνι επαγγελματικής ομάδας.
Ας ξεκινήσουμε πρώτα από τις τελευταίες ευρωπαϊκές εξελίξεις για να γίνουν απολύτως κατανοητές οι τάσεις που επικρατούν στο εξωτερικό και στον ποδοσφαιρικά πολιτισμένο κόσμο.

1. Στην Ισπανία τρέχει το «Εθνικό Σχέδιο για τη βελτιστοποίηση των Ακαδημιών» για το οποίο διαβάσατε αναλυτικά από το Θάνο Σαρρή την περασμένη εβδομάδα. Οι Ακαδημίες λειτουργούν πάνω σε πέντε άξονες, μέσα από τους οποίους προβλέπεται η ολιστική προσέγγιση του μικρού ποδοσφαιριστή. Η προσωπική και ακαδημαϊκή εξέλιξή του, σε συνδυασμό με την ψυχική του υγεία και την ψυχο-κοινωνική του ανάπτυξη έρχονται να συμπληρώσουν το αθλητικό κομμάτι.

2. Στη Γερμανία η Μπάγερν αποφάσισε να καταργήσει τα τμήματα Κ9 και Κ10. Βασικό ρόλο στην απόφαση αυτή διαδραμάτισαν επιστημονικές μελέτες που απέδειξαν ότι όταν ένα παιδί ασχολείται με πολλά διαφορετικά αθλήματα σε μικρή ηλικία, αυτό έχει θετική επίδραση στη μεταγενέστερη ποδοσφαιρική του εξέλιξη. Τι σκέφτηκαν πρακτικά οι Βαυαροί; Ένα παιδί που από έως τα 10 έχει ασχοληθεί είτε με την κολύμβηση, είτε με τις πολεμικές τέχνες, είτε με το χάντμπολ, παρουσιάζει πολύ μεγαλύτερη προοπτική εάν τελικά κλίνει προς το ποδόσφαιρο. Κι αυτό είναι κάτι που θα διαπιστωθεί μετά τα 10 του χρόνια.

3. Στην Αγγλία μόλις πριν από λίγες ημέρες θεσπίστηκαν για πρώτη φορά κανονισμοί που προσδιορίζουν ηλικιακό όριο σε οποιαδήποτε ενασχόληση με τις ακαδημίες των επαγγελματικών (EFL και Premier League) ομάδων. Σύμφωνα με αυτούς, απαγορεύεται αυστηρά οποιαδήποτε ενασχόληση συλλόγου με παιδιά κάτω των 8 ετών. Το ηλικιακά μικρότερο τμήμα μιας ακαδημίας μπορεί να είναι το Κ9, όμως για τις μικρότερες ηλικίες επιβάλλεται περιορισμός. Κι αυτό διαφοροποιεί τα μέχρι τώρα δεδομένα, που επέτρεπαν τη δημιουργία camp σε ηλικίες μικρότερες και από την Κ8. Από τέτοια αναπτυξιακά camp η Τσέλσι είχε ανακαλύψει παίκτες όπως ο Μέισον Μάουντ, ο Τάμι Εϊμπραχαμ, ο Φικάγιο Τομόρι και ο Ρούμπεν Λόφτους Τσικ.

4. Σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς που διέπουν τις ακαδημίες στην Αγγλία, επιβάλλονται επιπλέον περιορισμοί στις ηλικίες 9-12 ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος «πρόωρης επαγγελματικοποίησης» καθώς θεωρούν ότι ένα παιδί τέτοιας ηλικίας δεν θα πρέπει να αναγνωρίζεται ως «ποδοσφαιριστής».

Την ίδια ώρα, από το ρεπορτάζ του Gazzetta προέκυψαν στο τέλος της σεζόν τρία γεγονότα που εκθέτουν τον τρόπο λειτουργίας των ακαδημιών στην Ελλάδα. Μόνο το ένα αφορά ΠΑΕ, όμως όλα δείχνουν την τάση «επαγγγελματικοποίησης» (και μάλιστα της κακώς εννοούμενης) από πολύ μικρές ηλικίες, την οποία «ξορκίζουν» στο εξωτερικό.

1. Σύμφωνα με επώνυμη καταγγελία, σε αγώνα για το Final Four της ΕΠΣ Κυκλάδων στην ηλικιακή κατηγορία Κ12, υπήρξε ομάδα που χρησιμοποίησε έξι παιδιά ως αλλαγή στα τελευταία λεπτά της αναμέτρησης! Κι αυτό γιατί η προκήρυξη του πρωταθλήματος προβλέπει (και πολύ σωστά) ότι πρέπει να αγωνιστούν όλοι όσοι αναγράφονται στο φύλλο αγώνα. Φυσικά το λάθος είναι 100% του προπονητή της συγκεκριμένης ομάδας που δεν άφησε παιδάκια της Γ΄ και της Δ΄ Δημοτικού να παίξουν, επιδιώκοντας μια διάκριση την οποία θα θυμάται μόνο ο ίδιος.

2. Σε διεθνές τουρνουά που έγινε στη Βουδαπέστη αποβλήθηκε από τους διοργανωτές ελληνική ακαδημία με έδρα το Ρέντη. Εδώ τα πράγματα είναι λίγο περίπλοκα, αφού οι πληροφορίες μας κάνουν λόγο για άθλια διοργάνωση, με τρομερές ελλείψεις, χωρίς παρουσία γιατρού. Όλα αυτά δεν δικαιολογούν, όμως, τις συμπεριφορές που περιγράφονται αναλυτικά στην επίσημη ανακοίνωση των διοργανωτών, όπου γίνεται λόγος για επίθεση του προπονητή και γονέων παιδιών ελληνικής ομάδας Κ14 στον διαιτητή και τους υπεύθυνους ασφαλείας. «Έχασαν το δίκιο τους με αυτό που έκαναν» τονίζουν όσοι γνωρίζουν το θέμα.

3. Κι αν τα παραπάνω αφορούν τοπικά σωματεία όπου η κατάσταση μπορεί να ξεφύγει πιο εύκολα, ένα αδικαιολόγητο περιστατικό συνέβη και σε μεγάλη ΠΑΕ τον περασμένο μήνα. Σε τελικό «κυπέλλου» μιας εντελώς αδιάφορης και μη επίσημης διοργάνωσης με συμμετοχή μικρών τμημάτων από τη Super League, ομάδα Κ13 χρησιμοποίησε μόνο 14 από τους 19 παίκτες που είχε στην αποστολή, για να «πάρει την κούπα». Σα να μην έφτανε αυτό, η ΠΑΕ «πανηγύρισε» μέσω των social media έναν ουσιαστικά ανύπαρκτο τίτλο!
Δεν θα αναφέρουμε ονόματα, γιατί έχει αλλάξει η διοίκηση και ο τρόπος λειτουργίας στη συγκεκριμένη ΠΑΕ, άρα όλα αυτά ίσως να αποτελούν παθογένειες του πρόσφατου παρελθόντος. Ο προπονητής, δηλαδή, να εκτελούσε τις εντολές του παλιού τεχνικού διευθυντή (ο οποίος έχει αποχωρήσει) και πλέον να έχουν διαφοροποιηθεί τα δεδομένα.

Το κοινό σημείο όλων των παραπάνω περιστατικών είναι το πάθος κάποιων για «διάκριση» και αυτοπροβολή. Άνθρωποι που αδυνατούν να συνειδητοποιήσουν ότι σε πρώτο πλάνο είναι πάντα το ίδιο το παιδί. Παρουσιάζουν συμπτώματα μεγαλομανίας και βρίσκονται σε συγκρουσιακή σχέση με τη θεμελιώδη αρχή μιας ακαδημίας: αυτής που υποδηλώνει ότι μέχρι τα 14-15 προέχει η εκπαιδευτική διαδικασία.

Ευθύνη βέβαια φέρουν κατά περίσταση και οι θεσμικοί φορείς. Όταν για παράδειγμα μια τοπική ποδοσφαιρική ένωση διοργανώνει «Final Four» για 12χρονους, μεταδίδει αυτομάτως την ψευδαίσθηση υψηλού ανταγωνισμού και επίσημου χαρακτήρα, σε αγώνες που θα έπρεπε να είναι καθαρά εκπαιδευτικοί. Έχει φροντίσει με την προκήρυξη να διασφαλίσει τη συμμετοχή όλων των παιδιών, όχι όμως και το χρόνο παρουσίας τους στο γήπεδο. Να μια καλή πρόταση, λοιπόν, προς τις ΕΠΣ αλλά και στους διοργανωτές των διάφορων ανεξάρτητων τουρνουά: στις μικρές ηλικίες (ας πούμε μέχρι 14-15 ετών), να υπάρχει πάντα στην προκήρυξη των διοργανώσεων η ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ της συμμετοχής τουλάχιστον στο 30% μιας αναμέτρησης όλων των παιδιών που έχουν δηλωθεί στο φύλλο αγώνα. Αν, δηλαδή, ένα παιχνίδι Κ13 διαρκεί μία ώρα (δύο ημίχρονα των 30 λεπτών), ο μικρός ποδοσφαιριστής να αγωνίζεται το λιγότερο ένα 20λεπτο.

Στην Ελλάδα, όταν αναφερόμαστε σε ηλικίες μικρότερες των 15 ετών, υπάρχει μόνο ένας «τίτλος»: αυτός του πρωταθλήματος Super League Κ15. Όλα τα υπόλοιπα αφορούν εκπαιδευτική διαδικασία με πρωταγωνιστές τα παιδιά. Οι προπονητές είναι απλώς εκείνοι που μετέχουν στη διαδικασία μεταδίδοντας γνώση με τη μέθοδο του προπονητή-παιδαγωγού. Όσοι μετατρέπουν σε αυτοσκοπό την κατάκτηση της νίκης στις μικρές ηλικίες και σε άσχετες διοργανώσεις, θα πρέπει άμεσα να αλλάξουν επάγγελμα. Είναι επιβλαβείς για τα παιδιά και περιττοί για το αναπτυξιακό ποδόσφαιρο.