Μία μέρα και μία αιωνιότητα

Το ρημάδι το ποδόσφαιρο έχει μετατραπεί σε ένα από τα μεγαλύτερα σύγχρονα πλυντήρια. Φταίει η μπάλα; Όχι! Η μπάλα, τα αλουμινένια κουτάκια, οι κάδοι για δοκάρια, το χορτάρι, το μπετό και το χαλίκι δεν φταίνε. Φταίνε αυτοί που ορίζουν το παρόν και το μέλλον του.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ θα περάσει στην ιστορία ως ένα από (αν όχι το) καλύτερα όλων των εποχών. Το ότι διεξήχθη μέσα στην καρδιά του χειμώνα, εντέλει βοήθησε τους ποδοσφαιριστές να βρίσκονται στην καλύτερη δυνατή κατάσταση. Είδαμε ματσάρες, γκολάρες, εκπλήξεις, ανατροπές κι έναν τελικό… ΤΙ ΖΗΣΑΜΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ;;;

Το μικρό παιδί μέσα μου δεν μπορούσε να διαχειριστεί αυτά που έβλεπε. Ο Μέσι, ο Εμπαπέ, η ανατροπή, οι φάσεις πάνω-κάτω, το βολ πλανέ, τα τελευταία δευτερόλεπτα, η απόκρουση του Μαρτίνες, τα πέναλτι, η λύτρωση ενός ολόκληρου λαού, ο Ντιέγκο από εκεί ψηλά. Ποδοσφαιρικά, δεν θα μπορούσαμε να ζητήσουμε κάτι περισσότερο. Δεν γίνεται κάτι καλύτερο. Τι άλλο να συνέβαινε δηλαδή; Να κατέβαινε και ο Μαραντόνα από τον ουρανό ή να έμπαινε αλλαγή ο Ζιντάν;

Το ποδόσφαιρο τερματίστηκε το απόγευμα της Κυριακής. Το τερμάτισαν η Αργεντινή του Μέσι και η Γαλλία του Εμπαπέ. Οι ηθοποιοί έδωσαν την σπουδαιότερη παράσταση στην ιστορία του αθλήματος, οι δισεκατομμύρια θεατές σε ολόκληρο τον πλανήτη, εκστασιασμένοι δεν έχουν συνέλθει ακόμα και η γενική ομολογία είναι ότι το άθλημα κέρδισε. Φιλάθλους, προβολή, brand recognition, που λένε και οι σύγχρονοι γραμματιζούμενοι.

Κέρδισε όμως; Κέρδισε; Η παράσταση ανέβηκε, ναι, αλλά σε μία σκηνή ματωμένη. Κι αυτό θα έπρεπε να είναι πιο σημαντικό, διάολε!

Τι θέλουμε τελικά; Την μία ημέρα της χρυσής εποποιίας ή την αιωνιότητα της καθαρής συνείδησης;

Δεν είναι προφανώς καινούργιο το φαινόμενο. Το λεγόμενο sportswashing, όπως είχε αναλύσει και ο Θάνος Σαρρής στην έρευνά του, δεν το ανακάλυψε το Κατάρ. Το χρησιμοποίησε όμως, όσο καλύτερα μπορούσε. Από το Qatargate, που έχει κι έντονο ελληνικό χρώμα στην Ευρωβουλή, μέχρι την ανάλυση της «Liberation» για τις διπλωματικές και οικονομικές κινήσεις στο παρασκήνιο των αγώνων, είναι πλέον προφανές, ότι οι Καταριανοί δεν διοργάνωσαν ποτέ το Παγκόσμιο Κύπελλο για την… αγάπη τους για το ποδόσφαιρο. Θα μου πείτε: «Αυτά περίμενες ρε ψηλέ για να το καταλάβεις;» και θα έχετε και δίκιο.

Είναι όμως αυτή η ρημάδα η μπάλα που κρύβει από πίσω της τα πάντα. Μέχρι και το πρώτο σφύριγμα του τουρνουά, δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι θα ασχολούμασταν σοβαρά με το καθαρά αγωνιστικό κομμάτι του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Πώς θα μπορούσαμε, άλλωστε, όταν χιλιάδες άνθρωποι κυριολεκτικά έδωσαν τη ζωή τους για να διοργανωθεί το πιο ματωμένο Μουντιάλ της ιστορίας. Και τότε κύλησε η μπάλα στο χορτάρι και περνούσαν οι μέρες και τα φαντάσματα των αθώων εργατών άρχισαν να ξεφτίζουν.

Η δύναμη του ποδοσφαίρου και της εικόνας του είναι αδιανόητη. Όλοι προσπαθούν να δανειστούν ένα κομμάτι της, έστω για λίγες ημέρες, για έναν μήνα. Η χαμένη ευκαιρία, είναι ότι αυτή η εικόνα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για καλό. Για πραγματικό καλό. Τα μάτια δισεκατομμυρίων ανθρώπων είναι στραμμένα πάνω στην μπάλα για έναν μήνα, σκεφτείτε πόσα μηνύματα θα μπορούσαν να περαστούν, πόσοι άνθρωποι θα μπορούσαν να επωφεληθούν.

Αντ’ αυτού, τυφλωθήκαμε. Ξανά. Δικαιολογημένα, αλλά συνάμα και αδικαιολόγητα. Θα έπρεπε να ξέρουμε καλύτερα.

Στη σειρά «Friday Night Lights», όταν υπήρξε πρόβλημα με την έδρα ενός αγώνα, οι δύο ομάδες συμφώνησαν να βάλουν δύο τέρματα στην μέση ενός χωραφιού και να παίξουν εκεί το ματς. Γιατί το παιχνίδι θέλει τους παίκτες, μία μπάλα και δύο τέρματα. Φτάνουν αυτά. Δεν προτείνω προφανώς να διοργανώνεται το Παγκόσμιο Κύπελλο σε χωράφια. Αλλά έχει σημασία ποιος το διοργανώνει, γιατί το διοργανώνει και μέχρι πού φτάνει για να το διοργανώσει.

Δεν νοείται να πεθαίνουν χιλιάδες άνθρωποι για να χτιστούν γήπεδα στην μέση της ερήμου, επειδή ένα καθεστώς θέλει να ξεπλύνει την εικόνα του κι ένας ολόκληρος πλανήτης να κάνει τα στραβά μάτια και να το βουλώνει. Ακόμα κι αν το σηκώνει στο τέλος το Κύπελλο ο Μέσι. Ακόμα κι αν είδαμε τον καλύτερο τελικό της ιστορίας.

Ναι, είναι μπίζνα το ποδόσφαιρο. Εδώ και δεκαετίες είναι και δεν θα αλλάξει δυστυχώς. Αυτό το πλοίο έχει σαλπάρει. Αλλά δεν μπορούμε να το βουλώνουμε για να δούμε μπάλα, όταν σύγχρονοι δούλοι έχουν «εργατικά ατυχήματα» ανά χιλιάδες.

Τροφή για σκέψη, ενόψει και της σκέψης να κατέβει η Ελλάδα σε κοινή υποψηφιότητα με την Σαουδική Αραβία για να διοργανώσουμε το Μουντιάλ του 2030. Αν όντως συμβεί, θα ακούσουμε πολλά για ανάπτυξη, για τουρισμό, για τα εκατομμύρια της FIFA, για την κατασκευή γηπέδων, για λεφτά. Λεφτά, πολλά λεφτά. Των Σαουδαράβων. Με ό,τι σημαίνει αυτό…