Copa Africa 2023: Από τον εμφύλιο στο.. ΔΝΤ και το δάνειο δισεκατομμυρίων

Από την κόλαση στον παράδεισο και μια ολόκληρη χώρα ζει και αναπνέει για το Copa Africa. Η Ακτή Ελεφαντοστού, η οικοδέσποινα της διοργάνωσης βρέθηκε μια ανάσα από τον αποκλεισμό σοκ. Η Γουινέα τη διέλυσε με 4-0, στην πιο βαριά εντός έδρας ήττα της, ενώ έγινε η διοργανώτρια που χάνει δυο ματς σε όμιλο. Ωστόσο, το Μαρόκο την... έσωσε και η Ακτή Ελεφαντοστού μπήκε από το «παράθυρο» στα νοκ άουτ (ήταν ανάμεσα στις καλύτερες τρίτες) παιχνίδια. «Merci, Maroc» φώναζαν χιλιάδες οπαδοί της ομάδας που βγήκαν στους δρόμους να πανηγυρίσουν μια ανέλπιστη πρόκριση. «Το Μαρόκο είναι φίλος μας. Αυτό το δώρο ήρθε από τον Θεό και όλα είναι δυνατά τώρα» τόνιζαν οι φίλοι της Ακτής και το πάρτι συνεχίστηκε μετά τη νίκη στα πέναλτι κόντρα στη Σενεγάλη.

Από τη φτώχεια στα... δισεκατομμύρια δολάρια για έργα

Η διοργάνωση του τουρνουά για πρώτη φορά μετά από τέσσερις δεκαετίες έπρεπε να επιτρέψει στη χώρα να επιδείξει. Ξόδεψαν πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια (787 εκατομμύρια £) για την προετοιμασία τους, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής τεσσάρων νέων γηπέδων και της ανακαίνισης δύο. Έχουν δαπανηθεί χρήματα για την επισκευή δρόμων και την αναβάθμιση ξενοδοχείων, νοσοκομείων και αεροδρομίων επίσης.

Από το 1999, όταν ξεκίνησαν οι πολιτικές κρίσεις, η φτώχεια έχει επιδεινωθεί. Στην Ακτή Ελεφαντοστού, το 2004, 40% του πληθυσμού ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας. Αυτό το στοιχείο με τη σειρά του αυξάνει και τον αριθμό των ατόμων που χρειάζονται ιατρική περίθαλψη. Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2019 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 62,9 χρόνια (60,5 χρόνια οι άνδρες και 65,8 οι γυναίκες).

Πώς λοιπόν η χώρα κατάφερε να κάνει την υπέρβαση και να πάρει στα χέρια της τη διοργάνωση; Η ανάληψη της διοργάνωσης επιτεύχθηκε για πρώτη φορά μετά από τέσσερις δεκαετίες. Η κυβέρνηση ξόδεψε πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια για την προετοιμασία, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής τεσσάρων νέων γηπέδων και της ανακαίνισης δύο. Δαπανήθηκαν χρήματα για την επισκευή δρόμων και την ανακαίνιση ξενοδοχείων, νοσοκομείων και αεροδρομίων επίσης.

Τον Απρίλιο του 2023, η κυβέρνηση της πήρε δάνειο ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και ένα μεγάλο μέρος αυτού του ποσού διατέθηκε για τη διοργάνωση. Έχουν επενδύσει τόσα πολλά και το να έβγαιναν νοκ άουτ στη φάση των ομίλων θα ισοδυναμούσε με καταστροφή.

Oι δαπάνες προκαλούν ανησυχία για ορισμένους - παρόλο που η Ακτή Ελεφαντοστού σημειώνει ανάπτυξη 8% ετησίως από τότε που ο Πρόεδρος Αλασάνε Ουατάρα, πρώην υπάλληλος του ΔΝΤ, ανέλαβε την εξουσία το 2010.

«Η Ακτή του Ελεφαντοστού είναι μια φτωχή χώρα. Ως αποτέλεσμα, ο Πρόεδρος Ουατάρα χρειάστηκε να λάβει δάνεια για να χρηματοδοτήσει αυτό το πλάνο, επομένως πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα δάνεια ωφελούν πραγματικά την Ακτή Ελεφαντοστού. Η χώρα θα πρέπει να διατηρήσει τις υποδομές.

Αν δεν είμαστε προσεκτικοί και δεν σκεφτόμαστε να δημιουργήσουμε εκδηλώσεις για να ενισχύσουμε τα έσοδα από τα γήπεδά μας, φοβάμαι ότι η χώρα θα μπει σε τεράστιες περιπέτειες» δήλωσε ο Πράο Γιάο Σεραφίν, καθηγητής οικονομικών από την Ακτή Ελεφαντοστού.

Οι Ιβοριανοί πλήρωσαν περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια - με ορισμένα ΜΜΕ να διπλασιάζουν αυτό το ποσό - οι περισσότεροι επενδυτές μπορεί να ελπίζουν σε οικονομική απόδοση. Για τρία γήπεδα στο Γιαμουσσουκρό, στο Κορόγκο και στο Αμπιτζάμ δαπανήθηκαν περισσότερα 300 εκατ. δολάρια, ενώ η ανακαίνιση του «Felix Houphouet-Boigny» στο Αμπιτζάν ξεπέρασε τα 110 εκατ. δολάρια. Παράλληλα, 24 προπονητικά κέντρα κατασκευάστηκαν ή ανακαινίστηκαν στις πέντε πόλεις υποδοχής, κατασκευάστηκαν επίσης τρεις «Afcon πόλεις» με 32 βίλες πέντε δωματίων, αλλά κι ένα νέο ξενοδοχείο 48 δωματίων στο Κορόγκο. Τα νοσοκομεία στο Κορόγκο και τον Σαν Πέδρο ανακαινίστηκαν, όπως και τα αεροδρόμια, ενώ έγιναν βελτιώσεις σε αυτοκινητόδρομους.

Νέα στάδια για την... υγεία των Ιβοριανών

Η Κυβέρνηση προσπαθεί να καθησυχάσει τον κόσμο τονίζοντας πως τα γήπεδα μετά το τέλος της διοργάνωσης θα ανοίγουν για το κοινό. Σόχος ένας υγιέστερος πληθυσμός που θα μειώσει την επιβάρυνση του κράτους που εισήγαγε την καθολική υγειονομική περίθαλψη το 2019.

Από το τέλος των εμφυλίων πολέμων, που εκτόπισαν περισσότερους από ένα εκατομμύριο ανθρώπους, η Ακτή Ελεφαντοστού έχει αναπτυχθεί οικονομικά.

Χάρη στις σημαντικές κρατικές επενδύσεις και τις ισχυρές εξαγωγές καφέ και κακάο, η οικονομία της χώρας φαίνεται ότι θα γίνει η δεύτερη μεγαλύτερη στη Δυτική Αφρική.

Το 2013, το ΑΕΠ της Ακτής του Ελεφαντοστού και της Γκάνας ήταν 43 δισεκατομμύρια δολάρια και 63 δισεκατομμύρια δολάρια αντίστοιχα, ενώ τα στοιχεία του ΔΝΤ για το 2022 δείχνουν ότι το χάσμα είχε κλείσει, με τις χώρες να δηλώνουν ΑΕΠ 70 δισ. και 73 δισ. δολάρια αντίστοιχα. Πλέον, οι επενδύσεις είναι όλο και περισσότερες, μιας και η ειρήνη, αλλά και η σταθερότητα βοηθούν τον κόσμο να αισιοδοξεί.

Όπως προαναφέραμε, θα ήταν καταστροφή να αποκλειστεί η χώρα από τη φάση των ομίλων. Οι αριθμοί τόνιζαν πως η διοργάνωση θα φέρει πολλές επιχειρήσεις για τους εμπόρους, νέες θέσεις εργασίας σε ξενοδοχεία, αλλά και αύξηση του ΑΕΠ. Είναι αληθινά όλα αυτά τα νούμερα; Το μέλλον θα δείξει, αν το Copa Africa μοίρασε χαμόγελα ή θλίψη σε έναν ταλαιπωρημένο λαό…