Κι αν θέλει το κορίτσι σου να παίξει ποδόσφαιρο;

Δώδεκα μέρες πίσω έλαβε χώρα στο δημοτικό γήπεδο Βριλησσίων το “Το 1ο Ποδοσφαιρικό Φεστιβάλ Κοριτσιών Fair Play”, όπως το βάφτισε και το επικοινώνησε με χαρά η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, η οποία μάλιστα βρήκε νόημα να δημιουργήσει και νέους social λογαριασμούς, στο facebook και το instagram, αφού αποφάσισε να αρχίσει να δημιουργεί και να επικοινωνεί περιεχόμενο που αφορά στο γυναικείο ποδόσφαιρο και ειδικά στο ποδόσφαιρο των κοριτσιών. Τι έγινε εκείνο το Σάββατο, στις 17 Ιουνίου, στο γήπεδο των Βριλησσίων; Περίπου αυτό που φαντάζεσαι: τα κοριτσάκια ήταν περισσότερα σε αριθμό από τους θεατές, αφού, όπως φαίνεται, στις κερκίδες δεν βρέθηκαν ούτε καν όλοι οι γονείς τους. Αυτές οι εικόνες επικαιροποίησαν στο μυαλό μου τις σκέψεις που κάνω εδώ και κάποιο καιρό για τη σχέση της γυναίκας με το αληθινό ποδόσφαιρο: τι συμβαίνει φίλε μου αν η κόρη σου θέλει να παίξει μπάλα;

Μοναδικές Στοιχηματικές Αποδόσεις, Άμεσες Αναλήψεις & Η Καλύτερη Εξυπηρέτηση (21+)!

Το γεγονός ότι σε αυτό το φεστιβάλ η ΕΠΟ προσκάλεσε όλες κι όλες επτά ακαδημίες από την Αττική σου δείχνει από μόνο του το επίπεδο της βάσης και της υποδομής που έχει το γυναικείο ποδόσφαιρο στην Ελλάδα. Είναι σαν να σου λέει η Ομοσπονδία ότι αν, φίλε μου, ζεις στην Αττική και η κόρη σου θέλει να παίξει μπάλα, την πάτησες, διότι είναι μετρημένες στα δάχτυλα των δύο χεριών οι γυναικείες ακαδημίες της προκοπής.

Γιατί είμαστε τόσο πίσω; Γιατί φτιάχνουμε πανελλήνιο πρωτάθλημα Α' κατηγορίας με τη συμμετοχή, όλων κι όλων, δέκα ομάδων, που δεν λένε με τίποτα να αυξηθούν στη διάρκεια της τελευταίας 5ετίας; “Επειδή τελείωσαν τα λεφτά”, είναι η εύκολη απάντηση που έρχεται στο μυαλό αυτού που θυμάται ότι 13 χρόνια πίσω, στην εποχή των παχιών αγελάδων, η ΕΠΟ αναγκαζόταν το 2004 να χωρίσει σε δύο ομίλους τις ομάδες επειδή το “φτιάξε κι εσύ μια γυναικεία ομάδα” είχε γίνει μόδα στην κοινωνία των συλλόγων της Α' Εθνικής κατηγορίας των ανδρών. Στην πραγματικότητα οι Ελληνίδες πλήρωναν μέχρι σήμερα το γεγονός ότι η UEFA δεν έδινε μεγάλα οικονομικά κίνητρα στις ομοσπονδίες για την ανάπτυξη του γυναικείου ποδοσφαίρου. Μέχρι σήμερα, που η διοίκηση της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας, η οποία έχει αρχίσει όχι μόνο να αντιλαμβάνεται αλλά και να μετρά την απήχηση του ποδοσφαίρου στις γυναίκες της Ευρώπης οραματίζεται μια νέα πηγή εσόδων και επιχειρεί να σκάψει για να μεγαλώσει το βάθος της πηγής και να την εξελίξει σε αστείρευτη.

Πώς ξύπνησε η UEFA; Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της τον περασμένο Μάιο, όταν άρχισε και να επικοινωνεί το όραμά της για την ανάδειξη του ποδοσφαίρου σε νούμερο 1 άθλημα για κορίτσια σε όλη την Ευρώπη εντός της προσεχούς πενταετίας, η UEFA εντυπωσιάστηκε με τα στοιχεία μιας επιστημονικής μελέτης που είχε παραγγείλει: οι ερευνητές συγκέντρωσαν και μελέτησαν στοιχεία για περίπου 4 χιλιάδες κορίτσια άνω των 13 ετών σε Δανία, Αγγλία, Γερμανία, Ισπανία, Πολωνία, Τουρκία, γυρεύοντας να διαπιστώσουν τι επίδραση έχει το ποδόσφαιρο στην αυτοπεποίθηση, την αυτοεκτίμηση, την ευεξία, την παρακίνηση, την βελτίωση των δεξιοτήτων των κοριτσιών και να επιχειρήσουν τη σύγκριση με αντίστοιχα ευρήματα από κορίτσια που κάνουν άλλα αθλήματα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που ανακοίνωσε η UEFA, το ποδόσφαιρο τονώνει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο άθλημα την αυτοπεποίθηση των κοριτσιών (σε ποσοστό 80%, όταν τα άλλα αθλήματα δεν ξεπερνούν το 74%), ανεβάζει περισσότερο την αυτοεκτίμηση (54%, έναντι 41% των άλλων αθλημάτων), βοηθά σε μεγαλύτερο ποσοστό (58%) από οποιοδήποτε άλλο άθλημα (51%) κορίτσια που είχαν έλλειψη αυτοπεποίθησης να την ξεπεράσουν.

Προφανώς η διοίκηση της UEFA δεν εμπνεύστηκε και παρακινήθηκε κυρίως από τα παραπάνω. Αρχισε να βλέπει την άνοδο της απήχησης του ποδοσφαιρικού θεάματος που παράγουν τα τέσσερα κορυφαία ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (Γερμανία, Σουηδία, Γαλλία, Αγγλία) και το αμερικανικό πρωτάθλημα, το οποίο είναι στην 5αδα των κορυφαίων πρωταθλημάτων και είναι αυτό με τους μεγαλύτερους τζίρους, άρχισε να παρατηρεί τον ρυθμό αύξησης της απήχησης του γυναικείου Champions League στη διάρκεια των τελευταίων 7 ετών (ο φετινός τελικός στο Κάρντιφ είχε την προσέλευση ρεκόρ των 22,4 χιλιάδων θεατών για χάρη της Λιόν, που κέρδισε την Παρί Σεν Ζερμέν στα πέναλτι) και έκρινε ότι ωριμάζουν οι συνθήκες για να επενδύσει περισσότερο χρήμα και να διαθέσει περισσότερες δυνάμεις πάνω στο σχέδιο της διάδοσης του γυναικείου ποδοσφαίρου ώστε να αρχίσει να βγάζει κέρδη και από αυτό. Το είχε πει άλλωστε κάποτε ευθέως ο Μισέλ Πλατινί, στον καιρό της παντοκρατορίας του: “έχουμε πελάτες το 48% του πλανήτη. Πρέπει όμως να φέρουμε κοντά μας και το άλλο 52%, διότι εκείνο το κομμάτι είναι οι καλοί πελάτες, οι γυναίκες”. Φυσικά ο Πλατινί δεν σκέφτηκε κάποια σοφία θεωρητικολογώντας. Είχε προφανώς παρατηρήσει ότι το αμερικανικό γυναικείο ποδόσφαιρο πληρώνει πολύ καλά επειδή το κοινό του έχει πολύ μεγάλη αγοραστική δύναμη. “Στην Αμερική είναι εκατομμύρια τα κορίτσια που παίζουν μπάλα από την παιδική ηλικία, κι είναι εκατομμύρια οι μητέρες που είχαν παίξει ποδόσφαιρο και σήμερα έχουν την αγοραστική δύναμη να καταναλώσουν ποδοσφαιρικά προϊόντα για τις κόρες τους”, είχε εξηγήσει ο Dan Levy, ένας από τους μεγαλύτερους Αμερικανούς ατζέντηδες γυναικών του ποδοσφαίρου μιλώντας στο ΒΒC σχετικά με την επίδραση που είχε στην Αμερική η κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου των γυναικών το 1991 και το 1999.

Η σημερινή διοίκηση της ΕΠΟ μοιάζει με μια ελληνική κυβέρνηση που βλέπει προγράμματα ΕΣΠΑ, ξερογλείφεται με τα κονδύλια, αλλά δεν ξέρει πώς να τα πάρει επειδή δεν έχει δημιουργήσει μια βάση που να πείθει ότι είναι ικανή να αναπτύξει το γυναικείο ποδόσφαιρο στην Ελλάδα. Κι εδώ ήρθε η εμφάνιση αυτού του πρώτου φεστιβάλ γυναικείου ποδοσφαίρου, ως πρώτο βήμα μετά από μια ανακοίνωση της ΕΠΟ ότι αποφάσισε να εφαρμόσει το Women's Football Development πρόγραμμα της UEFA για την ανάπτυξη και τη διάδοση του γυναικείου ποδοσφαίρου. Σε αυτή την ανακοίνωση η ΕΠΟ μας πληροφορούσε ότι σήμερα υπάρχουν 85 αναγνωρισμένα σωματεία ανά την Ελλάδα, εκ των οποίων μόνο τα 40 είναι ενεργά, και ότι οι αθλήτριες ανέρχονται σε περίπου 1.300. Οι φιλόδοξοι στόχοι της ΕΠΟ, όπως μας τους ανέφερε σε αυτή τη μικρή διακήρυξη, είναι να φτάσει εντός 3ετίας από τα 40 στα 400 ενεργά σωματεία, με μέσο όρο 8 γυναικεία σωματεία ανά τοπική Ενωση ποδοσφαίρου της χώρας. Τα πρώτα της βήματα, όπως υποστηρίζει, θα είναι να δημιουργηθούν σχολικά πρωταθλήματα ανά ηλικία σε όλη τη χώρα, να γίνουν καλοκαιρινά καμπ υπό την εποπτεία της Ομοσπονδίας και κάπως έτσι να φτάσει να στελεχώσει Μικτές Ομάδες Κορασίδων και Νεανίδων σε κάθε Ενωση της χώρας προκειμένου να φτάσει στη διοργάνωση πρωταθλήματος Μικτών Ομάδων Ενώσεων. Η ΕΠΟ ισχυρίζεται ότι θέτει και τον μεγάλο στόχο της δημιουργίας μιας ακαδημίας ποδοσφαίρου εντός Ομοσπονδίας για τα κορίτσια που θα ασχολούνται με το ποδόσφαιρο, αλλά αυτό δεν μπορώ καν να φανταστώ ότι μπορεί να το ζήσω.

Αν έφτασες την ανάγνωση μέχρι εδώ, προφανώς νοιάζεσαι να μάθεις περισσότερα και να κατατοπιστείς. Αν είσαι κορίτσι ή έχεις κορίτσι με ροπή προς το ποδόσφαιρο, πρέπει να ξέρεις ότι στην Ελλάδα δεν φτάνει σήμερα να πληρώνεται ποσοστό μεγαλύτερο του 5% των κοριτσιών που παίζουν ποδόσφαιρο στις ομάδες που κάνουν πρωταθλητισμό. Ομως οι πρωταθλήτριες και οι παίκτριες της 2ης και της 3ης ομάδας μοριοδοτούνται, όπως συμβαίνει με τις αθλήτριες των υπολοίπων αθλημάτων. Και τα καλά νέα, τα σχετικά με τα κίνητρα, δεν σταματούν εκεί. Οι ευρωπαϊκοί σύλλογοι έχουν ήδη αρχίσει να στέλνουν σκάουτερς για να προσέξουν τα κορίτσια της Ελλάδας, χάρη και στις επιτυχίες που σημειώνουν τελευταία οι Εθνικές ομάδες. Εμφανίζονται ευρωπαϊκά πανεπιστήμια που αναζητούν ταλαντούχες Ελληνίδες για να τους δώσουν μια υποτροφία. Και, ναι συμβαίνει και αυτό, “αρχίζουν να φεύγουν κορίτσια στο εξωτερικό για να παίξουν ποδόσφαιρο”, όπως μου είπε ο προπονητής της Εθνικής Κορασίδων – Νεανίδων, ο Αντώνης Πριόνας, με τον οποίο είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα και διαφωτιστική συνομιλία, την οποία βρίσκω νόημα να μοιραστώ μαζί σου.

Αν το κορίτσι σου ζητάει να το πας για ποδόσφαιρο, πρέπει να ξέρεις ότι, βάσει νόμου, μπορεί να θητεύσει σε οποιαδήποτε ακαδημία και να παίξει ποδόσφαιρο μέχρι τα 12 του χρόνια μαζί με τα αγόρια. Μάλιστα “κάποιες Ενώσεις επιτρέπουν τη συμμετοχή των κοριτσιών στις ομάδες των ενωσιακών πρωταθλημάτων, δηλαδή μαζί με τα αγόρια”, όπως μου είπε ο προπονητής. Η διαπίστωση του Πριόνα ότι το ποδόσφαιρο ανθίζει στις ηλικίες από 8 έως και 12 ετών, δηλαδή ότι σήμερα είναι περισσότερα από ποτέ τα κοριτσάκια που ζητούν από τους γονείς να τα φέρουν σε επαφή με το ποδόσφαιρο δεν με εξέπληξε καθόλου. Συμβαίνει για τους λόγους που φαντάζεσαι: “είναι το internet, τα βοηθά να αντιληφθούν ότι δεν έχουν κουσούρι, δεν είναι ελαττωματικά, δεν είναι παραξενιά τους η αγάπη για το ποδόσφαιρο. Μπαίνουν στο internet, βλέπουν ότι υπάρχουν εκατομμύρια κορίτσια στον πλανήτη που παίζουν ποδόσφαιρο, και ενθαρρύνονται. Βλέπουν αγώνες, διαπιστώνουν ότι υπάρχει κοινό στις κερκίδες, ότι έρχεται και η αναγνώριση και η ανέλιξη για τις καλύτερες και κάπως έτσι παρακινούνται και βάζουν στόχους”, μου εξήγησε.

Σύμφωνα με τον Πριόνα, που έχει ήδη συμπληρώσει 2,5 χρόνια εμπειρίας ως Ομοσπονδιακός προπονητής, “τα κορίτσια της Ελλάδας δεν υστερούν καθόλου σε ταλέντο έναντι των κοριτσιών από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Υστερούμε όμως σε φυσική κατάσταση λόγω της επικρατούσας, μέχρι και προ 3ετίας, αντίληψης ότι “δεν πρέπει να τις πιέζεις στην προπόνηση, είναι γυναίκες”. Ευτυχώς, με πολλή δουλειά, αυτό το στερεότυπο πλέον σπάει και ο μύθος καταρρέει. Μέχρι τώρα τους κάναμε προπόνηση για γυναίκες. Τώρα τους κάνουμε προπόνηση για αθλήτριες, δηλαδή χωρίς να τις φοβόμαστε, επειδή δεν υπάρχει κανένας λόγος για να φοβόμαστε να τις προπονήσουμε εντατικά”.

Ο προπονητής της Εθνικής Κορασίδων – Νεανίδων διαπιστώνει ότι το μαθητικό επίπεδο και οι σχολικές επιδόσεις των παικτριών είναι “πολύ υψηλότερα συγκριτικά με τον συνομήλικων αγοριών” και φυσικά ενθαρρύνει τους γονείς να επιτρέψουν στα κορίτσια τους την επαφή με το ποδόσφαιρο διώχνοντας όλους τους αποθαρρυντικούς συνειρμούς που γεννούν τα ταμπού των παλιότερων γενιών.

Ζήτησα από τον Αντώνη Πριόνα να μοιραστεί μαζί μου τις βασικές συμβουλές που θα έδινε σήμερα σε έναν γονιό που έχει μπροστά του ένα κορίτσι που του ζητά να το φέρει σε επαφή με το ποδόσφαιρο. “Αν θέλει το κορίτσι, να μη του το στερήσει. Φαίνονται τα κορίτσια που θέλουν να παίξουν, μόνο αυτό κάνουν στον ελεύθερο χρόνο τους, αφοσιώνονται σε αυτό. Να μη σκεφτεί ότι το ποδόσφαιρο θα διαμορφώσει ιδιαιτερότητες στο φύλο. Είναι μύθος αυτό. Να μην αγχωθεί για τον τρόπο προπόνησης επειδή είναι κορίτσι. Η γυναίκα αντέχει τη γέννα, αντέχει πολύ περισσότερο στον πόνο συγκριτικά με τον άντρα, δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος να φοβάσαι την επαφή της με το ποδόσφαιρο. Να πάει το κορίτσι του σε εξειδικευμένους για μικρές ηλικίες προπονητές. Μετά τα 12 χρόνια του, αν το παιδί έχει κάνει τα βασικά σωστά, θα τον βρει τον δρόμο του. Γιατί να πάει πιάνο, αγγλικά και ρυθμική και να μη πάει στο ποδόσφαιρο; Γιατί να του στερήσεις την ευκαιρία να το δοκιμάσει αφού στο ζητάει;”.

Περίπου 30 χρόνια πίσω, στην παιδική μου ηλικία, η Ντέμι ήταν ένα συνομήλικο με εμένα κορίτσι, φίλη των παιδικών μου χρόνων, που ήταν πολύ καλή στο ποδόσφαιρο. Δεν έμαθε ποτέ πόσο καλή ήταν και πόσο ψηλά θα μπορούσε να φτάσει, διότι αναγκάστηκε να σταματήσει πολύ νωρίς, στην προεφηβεία της. Στον καιρό που άκουγε γονείς, δασκάλους, μεγάλους και μικρούς να της λένε ότι “δεν είναι το ποδόσφαιρο για κορίτσια”, ο μικρόκοσμός της την έκανε να αισθάνεται παράξενη, ελαττωματική. Ο μικρόκοσμος την ανάγκασε να παρατήσει τη μπάλα. Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι 30 χρόνια μετά το ελληνικό περιβάλλον λειτουργεί το ίδιο αποτρεπτικά για τα σημερινά κορίτσια. Στο κλείσιμο της συνομιλίας μας, ο Αντώνης Πριόνας μοιράστηκε μαζί μου την αισιοδοξία του για την προοπτική του γυναικείου ποδοσφαίρου στην Ελλάδα. Βλέπει την άνθιση στις παιδικές ηλικίες, παρατηρεί την εμφάνιση χορηγών σε επαρχιακές ομάδες, βλέπει ότι όλο και περισσότερα ψηφιακά media δίνουν σημασία και καταγράφουν την δράση και την δραστηριότητα στο ελληνικό γυναικείο ποδόσφαιρο, βλέπει live streaming μετάδοση αγώνων. Καταλαβαίνει ότι όλο και περισσότερα κορίτσια ανακαλύπτουν, χάρη στο internet, ότι υπάρχουν εκεί έξω κι άλλα κορίτσια που τα περιμένουν για να παίξουν μαζί ποδόσφαιρο δίχως να αισθάνονται “παράξενα”.

Στην σημερινή Ελλάδα συμβαίνει τα κορίτσια που ασχολούνται με το ποδόσφαιρο να χάνουν την επαφή με το άθλημα από τα 18 τους μέχρι τα περίπου 21 τους. Περνούν σε πανεπιστήμιο, αλλάζουν πόλη, δυσκολεύονται να βρουν ομάδα, χάνονται. Αν κανείς λάβει υπόψη ότι συνήθως μια γυναίκα, παντού στον πλανήτη, παίζει ποδόσφαιρο μέχρι περίπου τα 25-26, εκτός και αν έχει καταφέρει να γίνει επαγγελματίας και να κερδίζει πολλά χρήματα, αντιλαμβάνεται ότι όσο θα παραμένει κακοφτιαγμένο και φτωχό το ελληνικό γυναικείο ποδόσφαιρο δεν θα μπορεί να δίνει σε ένα κορίτσι την ευκαιρία να αθλείται επί μακρόν. Εκτός και αν αυτό ξεχωρίσει και καταφέρει να μεταναστεύσει για να συνδυάσει το ποδόσφαιρο με τις σπουδές και να το χρησιμοποιήσει έτσι ως διαβατήριο για μια καλύτερη ζωή.

Κι αν αναρωτιέσαι αν υπάρχουν γυναίκες που ζουν ή και πλουτίζουν από το ποδόσφαιρο, πρέπει να μάθεις ότι η Αλεξ Μόργκαν κερδίζει ετησίως περί τα 2,8 εκατ. δολάρια, με χορηγούς σαν τις Nike, Coca-Cola, McDonald's, Nationwide Insurance, Tampax. Αυτό βεβαίως συμβαίνει με τη Μόργκαν επειδή είναι Αμερικανίδα και έχει εξελιχθεί σε μεγάλη influencer για εκατομμύρια κορίτσια στις ΗΠΑ. Η Μάρτα, ο θηλυκός Πελέ εισπράττει ετησίως περί τα 500.000 δολάρια. Και σχεδόν όλες οι υπόλοιπες που συμπληρώνουν το top10 των πιο υψηλά αμειβομένων γυναικών δεν ξεπερνούν ετησίως τα 100.000 δολάρια. Οι καλύτερες της Αγγλίας εισπράττουν περί τα 70.000 ευρώ ετησίως, οι καλύτερες της Γαλλίας & της Γερμανίας μπορεί να φτάνουν τα 100.000 ευρώ.

Με όλα τα παραπάνω στο κεφάλι μου, είμαι βέβαιος ότι δεν θα εμπόδιζα ποτέ την κόρη μου να έρθει σε επαφή με το ποδόσφαιρο. Δεν θα της απαγόρευα να το αγαπήσει, και σίγουρα δεν θα ήθελα να τη δω να μεγαλώνει με το απωθημένο που θα της έχει δημιουργήσει ο μικρόκοσμος μιας κοινωνίας που μέχρι χθες επέβαλε στα κορίτσια την παρωχημένη αντίληψή της ότι “το ποδόσφαιρο δεν είναι για τα κορίτσια”. Οχι μόνο είναι, αλλά πιθανόν σήμερα να μπορεί να τους προσφέρει πολύ καλύτερες προοπτικές και περισσότερες ευκαιρίες από όλα τα υπόλοιπα ομαδικά αθλήματα. Και κυρίως μπορεί να καταπολεμήσει την έλλειψη αυτοπεποίθησης και να τους τονώσει την αυτοεκτίμηση. Σου φαίνεται λίγο;