Πεπ Γκουαρδιόλα: Η επιστημονική απάντηση για τα σημάδια στο πρόσωπό του

• Ο Ζιντάν είχε ρίξει κουτουλιά στον Ματεράτσι
• Το μπλακ άουτ του Γκουαρδιόλα και το παπούτσι του Φέργκιουσον στον Μπέκαμ
• «Αν προκαλούσες τον Τζόρνταν σού έριχνε 50 πόντους, δεν σου έδινε μπουνιά»

Ο ειδικός ψυχικής υγείας αθλητών, προπονητών και γονέων για πάνω από 30 χρόνια, Νίκος Γεωργιάδης, μέσω του Gazzetta, προσεγγίζει επιστημονικά το περιστατικό με το γδαρμένο πρόσωπο του Πεπ Γκουαρδιόλα και την παραδοχή του κορυφαίου Καταλανού κόουτς:

«Το έκανα με το δάχτυλο και το νύχι μου, ναι, θέλω να βλάψω τον εαυτό μου», απάντησε ο Γκουαρδιόλα προτού σηκωθεί χαμογελαστός και καληνυχτίσει τους δημοσιογράφους, μετά το 3-3 με τη Φεγενοορντ.

O Nίκος Γεωργιάδης, ως ένας από τους πρώτους ψυχολόγους που συνεργάστηκαν πρακτικά με επαγγελματικές ομάδες υψηλού επιπέδου, αρχικά κάνει σαφές και ξεκαθαρίζει πως:

«Θα μιλήσω ερασιτεχνικά διότι δεν έχω ασθενή τον Πεπ Γκουαρδιόλα και δεν μπορώ να ξέρω τι έχει μέσα του και τι όχι. Θα μιλήσω ως ψυχολόγος της τηλεόρασης» και συνεχίζει:

Πριν χτυπήσει το τηλέφωνο από εσάς, μιλούσα με δύο συναδέλφους σχολιάζοντας την περίπτωση του Πεπ Γκουαρδιόλα. Αυτό που είδα τόσο εγώ όσο κι εκείνοι, είναι πως τα συμπτώματα αυτά δεν παραπέμπουν σε αυτοτραυματισμό που έχει να κάνει με κατάθλιψη. Ο αυτοτραυματισμός έχει να κάνει με έντονη ψυχική δυσφορία που παραπέμπει σε κατάθλιψη και συνήθως τα τραύματα είναι σε κρυφά σημεία του σώματος.

Ο Ζιντάν είχε ρίξει κουτουλιά στον Ματεράτσι

Αυτό που είδα στον Γκουαρδιόλα έχει να κάνει με θυμό. Ήταν μια έκρηξη θυμού, με ό,τι αρνητικό μπορεί να έχει ο θυμός. Μπορείς να ξεσπάσεις με λόγια, σε αντιπάλους... Για παράδειγμα, ο Ζιντάν είχε δώσει κουτουλιά στον Ματεράτσι. Μπορείς να ξεσπάσεις σε καρέκλες, πάγκους ή μπορείς να ξεσπάσεις στον εαυτό σου, όπως έκανε εν προκειμένω ο Γκουαρδιόλα

Η δικιά μου, όχι επιστημονική εξήγηση, αλλά αντίληψη λόγω της εμπειρίας μου, είναι πως πιο πολύ αυτή η εικόνα παραπέμπει σε θυμό εκτός κι αν ο Γκουαρδιόλα έχει άλλη ιστορία που δεν την ξέρουμε και φυσικά δεν είναι υποχρεωμένος να την πει. Σ' αυτό το επίπεδο, όμως, θα υπήρχαν άλλα σημάδια και αναφορές - που δεν υπάρχουν.

Αυτό που παρατηρούμε εδώ, έχει να κάνει με σημάδια έντονων συναισθημάτων και όχι σημάδια αυτοτραυματισμού. Ατομα που αυτοτραυματίζονται οδηγούνται σε κάτι τέτοιο διότι έτσι απελευθερώνουν συναισθηματικά τον πόνο και τη συσσωρευμένη ψυχική ένταση. Αυτά ο Γκουαρδιόλα, για να είναι σε τόσο υψηλό επίπεδο τόσα χρόνια, επειδή τον παρακολουθώ σ' όλη την πορεία του, έχει βρει τον τρόπο για να τα χειρίζεται. Ο αυτοτραυματισμός σού δίνει την αίσθηση του αυτοελέγχου».

Μπορεί να αυτοτραυματίζεται κάποιος επειδή έχει ενοχή για κάτι;

«Ναι, φυσικά, υπό αυτομομφή. Είναι κάτι σαν αυτοτιμωρία, αλλά αυτό γίνεται όταν βιώνεις ένα έντονο συναίσθημα σε αντίθεση με το συναισθηματικό κενό που έχεις ή το ψυχικό μούδιασμα. Είναι σα να είσαι σε σοκ, σαν να είναι όλα μουδιασμένα μέσα σου και δεν μπορείς να αισθανθείς εύκολα. Ετσι, έχεις μια αίσθηση ελέγχου, μέσω ενός πόνου που δεν είναι τόσο έντονος.

Επίσης, ο αυτοτραυματισμός δεν συνεπάγεται με διάθεση για αυτοκτονία. Τα άτομα αυτά, σε μεγάλο ποσοστό, δεν σκέφτονται την αυτοκτονία. Δεν είναι απόλυτο, αλλά δύσκολα μπορεί να καταλήξει εκεί. Η αυτοκτονία έρχεται μόνο αν συνεχιστεί για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα αυτή η κατάσταση.

Το μπλακ άουτ του Γκουαρδιόλα και το παπούτσι του Φέργκιουσον στον Μπέκαμ

Για να επιστρέψουμε στο θέμα μας, η αίσθησή μου βλέποντας τον Γκουαρδιόλα, είναι πως εδώ έχουμε να κάνουμε με μια διαχείριση έντονων συναισθημάτων από θυμό και όχι από κατάθλιψη. Αυτή είναι ερασιτεχνική εξήγηση, γιατί δεν τον παρακολουθώ ώστε να δώσε επιστημονική απάντηση. Δεν τον έχω εξετάσει και δεν μπορώ να ξέρω πραγματικά τι του συνέβη. Και επίσης μια τέτοια διαδικασία θεραπείας, θέλει χρόνο, δεν μπορείς να έχεις άμεσα αποτελέσματα.

Θυμάστε και τη φάση που έπεσε κάτω; Ήταν σαν να έπαθε μπλακ άουτ. Αυτό συνέβη από το έντονο συναίσθημά του και έτσι ήταν σαν να έριξε το διακόπτη. Ο χαρακτήρας του δείχνει ότι διακατέχεται από έντονα συναισθήματα. Εδώ εμένα μου κάνει ότι συνέβη αυτό από θυμό.

Κι ο Φέργκιουσον από το θυμό του είχε ρίξει παπούτσι στον Μπέκαμ Θυμός ήταν κι αυτός».

Αρα διαφέρει το πώς κάποιος διαχειρίζεται το θυμό του.

«Ο θυμός έχει να κάνει στο πώς ξεσπάς και τι σκέψεις σε οδηγούν σε μια συμπεριφορά. Η διαδικασία είναι να καταλάβεις ποιες σκέψεις κάνεις και σε οδηγούν εκεί. Σε τέτοιες περιπτώσεις, πρώτον πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο θυμός δημιουργεί προβλήματα στον εαυτό σου αλλά και στο περιβάλλον σου. Όταν μιλάμε για αθλητισμό, βλάπτεις τον προπονητή σου, τους συμπαίκτες σου, την ομάδα, του διαιτητές και γι' αυτό πρέπει να ζητήσεις βοήθεια. Πολλοί δεν ζητούν βοήθεια.

Πρόσφατα, ένας παίκτης πλακώθηκε με την κερκίδα και δεν ζήτησε βοήθεια γιατί πιστεύει ότι αυτό έπρεπε να κάνει, να απαντήσει στις προκλήσεις των οπαδών.

Αυτές τις ημέρες συζητάμε με παιδιά Ακαδημιών το πως αναγνωρίζουμε τις σκέψεις που μας οδηγούν στο θυμό και μέσα από τη διαδικασία ελέγχου του θυμού όταν φτάσουμε στα όρια να ξεσπάσουμε το πώς να το κάνουμε με έναν πιο ελεγχόμενο τρόπο για να αποφύγουμε τις συνέπειες για την ομάδα και τον εαυτό μας.

Στον αθλητισμό υπάρχει ο λειτουργικός και ο δυσλειτουργικός θυμός. Θέλουμε να θυμώσουμε να προκαλέσουμε έντονα συναισθήματα. Παλιά βάζαμε αποκόμματα εφημερίδων στα αποδυτήρια ως κίνητρο. Θέλαμε έτσι να θυμώσουμε μ' αυτό που είπε κάποιος ή με κάτι που γράφτηκε εναντίον μας.

«Αν προκαλούσες τον Τζόρνταν σού έριχνε 50 πόντους, δεν σου έδινε μπουνιά»

Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Τζόρνταν. Το χειρότερο ήταν να τον προκαλέσεις. Αν τον θύμωνες, είχε έναν λειτουργικό τρόπο και δεν σου έδινε μπουνιά, σου έβαζε 50 πόντους. Κάποιοι ρίχνουν μια μπουνιά και αποβάλλονται. Είναι μια λεπτή γραμμή. Τα συναισθήματα είναι αναγκαία, πρέπει να τα αναγνωρίζουμε και να διαχειριζόμαστε, δεν θέλουμε να εξαλείψουμε το θυμό, την ανησυχία. Δεν είναι θετικό. Θετικό είναι να το αναγνωρίζεις και να το χειρίζεσαι.

Γι' αυτό καμιά φορά κι η φαρμακευτική αγωγή δεν προτείνεται. Εκεί έχουμε να κάνουμε ψυχίατρους, αλλά τα φάρμακα δεν συνδυάζονται με τον έντονο πρωταθλητισμό, όπου τα φάρμακα οδηγούν σε καταστολή συναισθημάτων.

Δεν μας ενδιαφέρει η νίκη, τα χρήματα, αλλά η σωματική ακεραιότητα του ατόμου. Πάνω απ' όλα είναι ο άνθρωπος. Πάντα! Πάντα κοιτάζουμε τον άνθρωπο, γιατί θέλουμε διάρκεια. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις ψυχικές εξάρσεις. Γι' αυτό πρέπει κι οι αθλητές να φροντίζουν το σώμα τους, το οποίο κάνουν τελευταία πολύ καλά, αλλά πρέπει να το βοηθούν και ψυχικά».