Το οργανωμένο... χάος της Αταλάντα

Από το περασμένο καλοκαίρι έχουν γραφτεί ουκ' ολίγα κείμενα και έχουν ειπωθεί χιλιάδες λέξεις για το project της Αταλάντα. Η παγκόσμια κοινή γνώμη είναι αλήθεια ότι έχει μάθει πολλά για αυτή την ομάδα και για τον τρόπο που μεγαλώνει. Για τις ακαδημίες της, για τον ιδιοκτήτη και πρόεδρό της, ο οποίος είναι πρώην παίκτης της, αλλά και απολύτως επιτυχημένος επιχειρηματίας “ο βασιλιάς του λιανεμπόριου” όπως λένε στην Ιταλία, για τον προπονητή της Τζιαν Πιέρο Γκασπερίνι, για το νέο γήπεδο που ετοιμάζει, για τα άλματα που κάνει μέσω του επιτυχημένου marketing.

Τα περισσότερα άλλωστε από αυτά τα επιτεύγματα εκτός των τεσσάρων γραμμών για την ομάδα του Μπέργκαμο, που οι περισσότεροι πλέον έμαθαν ότι είναι μία μικρή πόλη 130 χιλιάδων κατοίκων, αφορούν τον Αντόνιο Περκάσι, πρόεδρο και ιδιοκτήτη της Αταλάντα. Εναν ποδοσφαιράνθρωπο που έπαιξε ποδόσφαιρο στο κορυφαίο επίπεδο με την ομάδα του Μπέργκαμο, αλλά και έναν πανέξυπνο επιχειρηματία που στήριξε την επιτυχία του στο εξαιρετικό marketing των επιχειρήσεων του. Κάπως έτσι άλλωστε φτάσαμε στο σημείο κάθε παιδί που γεννιέται στο Μπέργκαμο να παίρνει δώρο μία φανέλα και δύο μπιμπερό με το σήμα της Αταλάντα. Κάπως έτσι φτάσαμε στην προσπάθεια διείσδυσης της Αταλάντα σε αγορές εκτός Ιταλίας. Η συνεργασία του Περκάσι με τη NIKE βοήθησε και βοηθά αφάνταστα σε αυτό, με τον Ιταλό επιχειρηματία να είναι εκπρόσωπος της μεγάλης εταιρείας αθλητικής ένδυσης ακόμη και στη χώρα μας.

Ολα αυτά μπορούν να εξηγηθούν όμως, ακόμη και να γίνουν αντικείμενο μελέτης, case study, είναι αυτό που συμβαίνει στο μικρό και γραφικό Μπέργκαμο με την Αταλάντα με όρους επιχειρηματικούς. Εχει σίγουρα μεγάλο ενδιαφέρον το πως το κάνει η Αταλάντα έξω από το γήπεδο, αλλά είναι εξίσου εντυπωσιακό το πως το κάνει η Αταλάντα μέσα στο γήπεδο. Ακόμη και εκεί όμως μπορεί κάποιος να πει, ότι στην αρχή αυτής της ιστορίας η παρουσία του Περκάσι ήταν καθοριστική.

Με την Αταλάντα πέντε συνεχόμενα χρόνια στη Serie A μεν, αλλά με στόχο κάθε χρόνο την παραμονή στην κατηγορία, ο Ιταλός επιχειρηματίας προσέλαβε τον Γκασπερίνι για να αλλάξει επίπεδο η πρώτη ομάδα Η δουλειά στις ακαδημίες ήταν ήδη εξαιρετική, η οργάνωση του club σε όλα τα επίπεδα υψηλού επιπέδου, αλλά η βιτρίνα, η πρώτη ομάδα, έπλεε μονίμως σε ρηχά νερά. Ο 66χρονος επιχειρηματίας όταν προσέλαβε τον Τζιαν Πιέρο Γκασπερίνι το 2016, αυτό ακριβώς ήθελε να αλλάξει, την βιτρίνα της.

Η αρχή ήταν δύσκολη αφού είδε την ομάδα να γνωρίζει συντριβές στα πρώτα πέντε παιχνίδια της, με τον Γκασπερίνι στον πάγκο. Ολοι θυμήθηκαν το πέρασμα του Γκασπερίνι από την Ιντερ, στην οποία ο Μοράτι τον έδιωξε μετά τις πρώτες πέντε αγωνιστικές (Σεπτέμβριο μήνα) και η γκρίνια στο Μπέργκαμο είχε χτυπήσει κόκκινο. Ο Περκάσι πήγε στα αποδυτήρια της ομάδας και σαν κλασικός παράγοντας ιταλικής ποδοσφαιρικής ομάδας έβγαλε λόγο στους παίκτες. Το νόημα ήταν ότι “όλοι οι παίκτες μπορεί να φύγετε από την ομάδα, ο Γκασπερίνι, αποκλείεται. Δεν θα προσαρμοστεί αυτός σε εσάς, αλλά εσείς σε αυτόν. Αρχίστε να κάνετε αυτό που σας ζητά τώρα...”.

Μία παλιομοδίτικη προσέγγιση, σε ένα club που βάδιζε στον απόλυτο εκσυγχρονισμό του με γοργά βήματα. Στην ιταλική ποδοσφαιρική κουλτούρα καμιά φορά χρειάζεται και αυτό και ο Περκάσι που είχε υπάρξει παίκτης της Αταλάντα το γνώριζε. Από εκείνη την ημέρα και μετά η εικόνα της ομάδας μεταμορφώθηκε προς το καλύτερο και στο τέλος της σεζόν η Αταλάντα εξασφάλισε ευρωπαϊκό εισιτήριο για πρώτη φορά με το 1991. Σήμερα ο Γκασπερίνι στο Μπέργκαμο λατρεύεται σαν Θεός, είναι επίτιμος δημότης της πόλης και τα παιδιά στην πόλη εκτός από το να παίρνουν δώρο μία φανέλα και δύο μπιμπερό με το σήμα της Αταλάντα παίρνουν και το όνομά του, αφού αρκετοί γονείς επιλέγουν τον Τζιαν Πιέρο για τα τέκνα τους.

Η μικρή κοινωνία του Μπέργκαμο ήταν ανέκαθεν παθιασμένη, σχεδόν τρελή με το ποδόσφαιρο, πόσο μάλλον τώρα που η ομάδα είναι ένα βήμα από το να βρεθεί στις οκτώ καλύτερες ομάδες της Ευρώπης. Πως συμβαίνει όμως όλο αυτό, μέσα στις τέσσερις γραμμές και όχι έξω από αυτές;

Το 3-4-2-1 του Γκασπερίνι είναι υπέροχο στο μάτι. Η νοοτροπία του ξεκάθαρη και κόντρα στην ιταλική. Προτιμά τη νίκη με 5-4 από τη νίκη με 1-0 και δεν το διαπραγματεύεται να το αλλάξει. Ακόμη και στα πιο μεγάλα και στα πιο σοβαρά ματς αυτό είναι και σε όποιον αρέσει. Το αποτέλεσμα εντυπωσιακό με την Αταλάντα να είναι δύο συνεχόμενες χρονιές η πλέον επιθετική ομάδα στην Ιταλία και η καλύτερη επίθεση της χώρας μακράν της δεύτερης. Πλέον και μία από τις πιο επιθετικές ομάδες στην Ευρώπη, αφού αυτή την διετία περισσότερο από την Αταλάντα σκοράρει μόνο η Σίτι.

Το ποδόσφαιρο του Γκασπερίνι στην Αταλάντα στηρίζεται σε ένα απολύτως... οργανωμένο χάος. Οι ποδοσφαιριστές έχουν στο μυαλό τους πρώτα την επίθεση, το γκολ, το επιθετικό πρέσινγκ, την πίεση ψηλά και μετά οτιδήποτε άλλο. Οι θέσεις είναι σχετικές και συχνά καταργούνται μέσα στο γήπεδο από την ορμή της ομάδας.

Οι μπακ χαφ μετατρέπονται σε φορ που κάνουν διαγώνιες κινήσεις, ο Ιλιτσιτς και ο Πάπου Γκόμες πάνε όπου θέλουν, φορ μπορεί να υπάρχει στο αρχικό σχήμα, μπορεί όμως και όχι όπως έγινε στο ματς με τη Βαλένθια, όπου ο Πάσαλιτς έπαιξε σε ρόλο τρεκουαρτίστα που λένε οι Ιταλοί, κάτι σαν ψευτονιάρι δηλαδή. Τα κεντρικά χαφ, μπορεί να έχουν την ταμπέλα των ανασταλτικών μέσων, αλλά πατούν την αντίπαλη περιοχή πιο συχνά από την δική τους και βάζουν γκολ σαν αυτό που έβαλε ο Φρόιλερ με τη Βαλένθια, τα στόπερ, πιέζουν στη σέντρα κι' αν κλέψουν μπάλες, κάνουν κινήσεις φορ και το ρίσκο σε κάθε επιλογή και απόφαση των ποδοσφαιριστών είναι το βασικό ζητούμενο.

Και στην άκρη του πάγκου κάθεται ένα τύπος που η ομάδα του κερδίζει με 4-0 τη Βαλένθια στη φάση των 16 του Τσάμπιονς Λιγκ και πρώτη κίνησή του είναι να βγάλει στόπερ για να βάλει σέντερ φορ. Τρέλα κανονική, αλλά τόσο ωραία τρέλα που σε παίρνει μαζί της 100%. Είτε παίζουν εντός με την Σπαλ, είτε παίζουν στο Ετιχαν με την Σίτι, αυτή εδώ η ομάδα δεν αλλάζει τίποτα από το ποδόσφαιρό της και τις ιδέες της για αυτό. Είτε παίζει καλοκαιρινό φιλικό στους πρόποδες των Αλπεων, είτε για πρώτη φορά στην ιστορία της αγώνα νοκ άουτ στο Τσάμπιονς Λιγκ, δεν κάνει σπιθαμή πίσω σε αυτό που εκπροσωπεί, το ποδόσφαιρο της δημιουργίας, του θεάματος, του ρίσκου.

Δεν ξέρω που θα φτάσει η Αταλάντα. Δεν ξέρω καν αν θα προκριθεί στους “οκτώ” του εφετινού Τσάμπιονς Λιγκ. Εκείνο που ξέρω είναι ότι όσο περισσότερο την βλέπω, τόσο περισσότερο την λατρεύω. Και καλύτερο marketing από το ίδιο το ποδόσφαιρό της, δεν υπάρχει για καμία ομάδα στον κόσμο. Η Αταλάντα δεν κάνει μόνο αγωνιστικές υπερβάσεις, αλλά κερδίζει κοινό και συμπάθειες παγκοσμίως και αυτό είναι επίτευγμα ανεκτίμητης αξίας...