Ο ΠΑΟΚ αποκλείστηκε, αλλά έμαθε ότι το σχέδιο, η ηγεσία και η νοοτροπία του προπονητή του ήταν για πρόκριση

ΑΕΚ - Βόλφσμπουργκ: Εκατοντάδες επιλογές και στοιχήματα για σκόρερ, κάρτες, κόρνερ και λεπτό πρώτου γκολ. |21+

Προτού αρχίσει η δεύτερη αναμέτρηση με την Κράσνονταρ, ο ΠΑΟΚ ήξερε ότι βρίσκεται ένα γκολ μακριά από την φάση των ομίλων του Champions League για πρώτη φορά στη ζωή του. Από μόνη της αυτή η σκέψη ήταν αρκετή για να δώσει σε αυτόν τον αγώνα το μεγαλύτερο βάρος που είχε οποιοδήποτε από τα προηγούμενα 53 παιχνίδια που είχε χειριστεί ως προπονητής του ΠΑΟΚ ο Αμπέλ Φερέιρα. Αυτή η πίεση δεν είχε σχέση με αυτή που είχε ο Πορτογάλος στα περσινά ματς με τον Αγιαξ στην 3^η προκριματική φάση του Champions League. Η πίεση που ασκούσε η λαχτάρα των οπαδών να δουν τον ΠΑΟΚ για πρώτη φορά στο Champions League και οι προσδοκίες όσων μελετούν τα οικονομικά και επιχειρηματικά δεδομένα της ΠΑΕ ήταν αρκετά στοιχεία για να δημιουργήσουν περιβάλλον έντονου στρες για τον προπονητή και τους ποδοσφαιριστές. Το στρες του προπονητή είναι πολλαπλάσιο από αυτό των ποδοσφαιριστών, διότι εκτός των άλλων εκείνος έχει την ευθύνη να αποφορτίσει τους ποδοσφαιριστές και να τους ετοιμάσει ψυχικά και πνευματικά προκειμένου να μην επηρεαστούν αρνητικά από τα ερεθίσματα που δέχονται από το περιβάλλον τους. Με άλλα λόγια, το βράδυ της Τετάρτης ο ΠΑΟΚ δεν θα μάθαινε μόνο αν θα βρεθεί στο Champions League· θα μάθαινε αρκετά για την ικανότητα του προπονητή του να προετοιμάσει καλά την ομάδα του, στην ψυχή, το πνεύμα, την στρατηγική και την τακτική για ένα τόσο αποφασιστικής σημασίας αγώνα.

Ο ΠΑΟΚ αποκλείστηκε, δίκαια, διότι απέναντί του είχε μια ομάδα με μεγαλύτερη ποιότητα. Πώς ορίζεται η ποιότητα; Στο άθροισμα που την ορίζει, είναι η προσωπικότητα, η εμπειρία, οι παραστάσεις, η αυτοπεποίθηση για αυτό το επίπεδο και όχι μόνο η τεχνικοτακτική ποιότητα των ποδοσφαιριστών. Η Κράσνονταρ είχε αρκετούς τέτοιους ποδοσφαιριστές, με το «πακέτο», στην μεσαία και την επιθετική γραμμή της, και γι’ αυτό πέτυχε 4 γκολ σε 2 παιχνίδια. Ο ΠΑΟΚ δεν είχε αρκετούς τέτοιους στην μεσαία γραμμή και την επίθεσή του, και γι’ αυτό πέτυχε 2 γκολ. Το γεγονός του αποκλεισμού όμως δεν κρύβει την διαπίστωση ότι και στα δύο παιχνίδια ο προπονητής του ΠΑΟΚ έδειξε καλό σχέδιο, δηλαδή στρατηγικές και τακτικές που δημιούργησαν προϋποθέσεις για να φέρει το σχέδιο τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Με το υλικό που είχε, ο Φερέιρα παρέταξε μια ομάδα η οποία σε όλα τα διαφορετικά διαστήματα του παιχνιδιού υπερείχε σε όλους τους δείκτες απόδοσης. Κρατούσε ελαφρώς περισσότερο την μπάλα, έκανε περισσότερες επικίνδυνες επιθέσεις, έφτιαχνε μεγαλύτερο αριθμό ευκαιριών – δηλαδή είχε περισσότερες τελικές προσπάθειες, και ήταν οι δικές του πιο αξιόλογες ευκαιρίες διότι οι παίκτες του έφτασαν πιο πολλές φορές να εκτελέσουν από θέση και κατάσταση με υψηλό συντελεστή προσδοκώμενου γκολ. Οι ευκαιρίες που είχαν οι Κρέσπο, Βαρέλα, Πέλκας, Ζίφκοβιτς, Ελ Καντουρί οι οποίες προηγήθηκαν του πρώτου γκολ της Κράσνονταρ ήταν από καλύτερες θέσεις και σε πιο ιδανικές συνθήκες συγκριτικά με αυτές που είχαν δημιουργήσει στο ματς οι Ρώσοι μέχρι το 73’.

Η ιστορία της ρεβάνς λέει ότι ο ΠΑΟΚ κράτησε την ισορροπία του, και γι’ αυτό έμεινε μέσα στους στόχους του σχεδίου του, για περίπου 60’ λεπτά. Κι ύστερα ήρθαν οι αλλαγές και η κούραση όσων δεν ήταν δυνατόν να βγουν από το τερέν επειδή δεν υπήρχαν διαθέσιμοι «επαρκείς» και συμβατοί με τις ανάγκες του παιχνιδιού ποδοσφαιριστές για να τους αντικαταστήσουν.

Στη θέση του Πέλκα ήρθε ο Τσόλακ, ένας κεντρικός επιθετικός που δεν έχει ακόμη εξοικειωθεί με τα συστήματα της ομάδας του και τις κινήσεις των συμπαικτών του. Στη θέση του Κρέσπο, που έμοιαζε «αδύναμος κρίκος» στην αλυσίδα της ανάπτυξης των επιθέσεων του ΠΑΟΚ ήρθε ο Βαγκέ, ένας – το λιγότερο – ανέτοιμος για αυτό το παιχνίδι ποδοσφαιριστής, ο οποίος όχι μόνο δεν κατάφερε να συνεισφέρει στο επιθετικό κομμάτι αλλά «κατάφερε» να βρεθεί εκτός θέσης στην άμυνα της φάσης του 73’, η οποία κατέληξε στο αυτογκόλ του Μιχαηλίδη. Αυτή η φάση δημιουργήθηκε επειδή η άμυνα του ΠΑΟΚ ήταν ανοργάνωτη. Κι αυτό συνέβη επειδή το προκάλεσε η Κράσνονταρ με την γρήγορη ανάπτυξη της επίθεσής της αλλά και επειδή ο Ελ Καντουρί και ο Σβαμπ δεν μπορούσαν πλέον να ακολουθήσουν τον ρυθμό και να μεταβούν άμεσα στην θέση άμυνας. Ο Ελ Καντουρί και ο Σβαμπ έμειναν μέσα στο παιχνίδι επειδή δεν βρίσκονταν στον πάγκο του ΠΑΟΚ έτοιμοι διαθέσιμοι ποδοσφαιριστές με αυτά τα χαρακτηριστικά. Ο Εσίτι δεν έχει τέτοια. Ο Νινούα δεν είχε την ετοιμότητα.

Είναι ένα άλλο πεδίο κρίσης για τον προπονητή αυτό της διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού – δηλαδή οι σχέσεις και ο τρόπος του να τις διαχειρίζεται προς όφελος της ομάδας. Και δεν είναι εύκολο να ξέρεις, προκειμένου να μπορείς να απαντήσεις, για ποιο λόγο δεν υπολογίζεται ο Μάτος με συνέπεια να μην είναι διαθέσιμος σε αυτό το παιχνίδι, ή για ποιο λόγο αποκλείστηκε ο Μπίσεσβαρ, με συνέπεια να είναι απών σε μια στιγμή που τα χαρακτηριστικά και η εμπειρία του θα τον έκαναν χρήσιμο. Αυτό το κομμάτι, στο οποίο ο Φερέιρα ήρθε στην Ελλάδα με «αμφιλεγόμενη» φήμη από την Πορτογαλία, δεν είναι εύκολο να το αξιολογήσει κάποιος που δεν ζει εντός ομάδας και δεν έχει επίγνωση. Σε όλα τα άλλα όμως ο 41χρονος προπονητής πέρασε τη δοκιμασία, για πρώτη φορά στην προπονητική καριέρα του, με καλό βαθμό.

Μέχρι περίπου το 60’ η ομάδα του ΠΑΟΚ έβγαζε πίστη, είχε συγκέντρωση, απέδιδε σωστά στο τερέν το σχέδιο του προπονητή, δηλαδή έβγαζε δουλειά σε όλα τα επίπεδα: στο ψυχικό, το πνευματικό, την στρατηγική, την τακτική. Και όλα αυτά είναι στοιχεία που βάζει ο προπονητής στην συμπεριφορά της ομάδας του. Και δεν είναι απλό για έναν προπονητή στην πρώτη του φορά στα playoffs να δοκιμάζει να μπει στο Champions League με μια ομάδα που δεν έχει ξαναμπεί στο Champions League και προσπαθεί να νικήσει τους δαίμονές της.

Δεν έχω ιδέα πότε θα κριθεί για το έργο του στον ΠΑΟΚ ο Αμπέλ Φερέιρα. Και στην πραγματικότητα όλοι εμείς δεν γνωρίζουμε και τα κριτήρια της αξιολόγησης διότι δεν γνωρίζουμε ποιοι είναι οι στόχοι που του έθεσε η διοίκηση στην ολοκλήρωση του πρώτου έτους της συνεργασίας τους προτού περάσουν στο δεύτερο. Αν πάντως ένα από τα βασικά κριτήρια ήταν η «Ευρώπη», ο Πορτογάλος τον πέτυχε τον στόχο: έβαλε τον ΠΑΟΚ σε ευρωπαϊκό όμιλο, και απέδειξε ότι το σχέδιο και η ηγεσία του μπορούν να δημιουργήσουν ευκαιρίες για το αποτέλεσμα. Το αποτέλεσμα όμως δεν επηρεάζεται μόνο από τον προπονητή: το επηρεάζουν περισσότερο οι πρωταγωνιστές, δηλαδή οι ποδοσφαιριστές, με τα λάθη τους και τα σωστά τους, και με τα τελειώματά τους, που κόστισαν πολύ ακριβά στον ΠΑΟΚ και αποφάσισαν ότι πρέπει να περάσει η Κράσνονταρ.