Η μετατροπή του ποδοσφαίρου σε ψηφιακό περιεχόμενο

Στην data-driven εποχή της διαδικασίας λήψης όλων των σημαντικών επιχειρηματικών αποφάσεων, η UEFA, όπως και κάθε μια από τις μεγάλες ποδοσφαιρικές εταιρείες, έχει εδώ και χρόνια μπει στην διαδικασία της ανάλυσης των στατιστικών δεδομένων που δημιουργεί η συμπεριφορά των “πελατών” - δηλαδή των ποδοσφαιρόφιλων. Μετρά σε καθημερινή βάση, στη διάρκεια των τελευταίων ετών, την συμπεριφορά των θεατών του Champions League προκειμένου να αντιλαμβάνεται τις ανάγκες τους και να αξιολογεί τις πρακτικές της στην εκμετάλλευση του προϊόντος. Ακριβώς το ίδιο κάνουν στην πλειονότητά τους όλες οι μεγάλες ευρωπαϊκές ποδοσφαιρικές εταιρείες. Τα ευρήματα όλων αυτών των ερευνών, τα οποία συμπίπτουν, είναι αυτά που κάρφωσαν στη διάρκεια της τελευταίας 4ετίας στο μυαλό των επιχειρηματιών την ιδέα της υλοποίησης του σχεδίου για την δημιουργία της Super League. Διότι όλους αυτούς δεν τους νοιάζει το ποδόσφαιρο· τους νοιάζει μόνο το κέρδος, ή πιο σωστά η αύξηση του κέρδους.

Κάθε χρόνο είναι όλο και λιγότεροι οι φανατικοί και πιστοί θεατές του Champions League. Διότι η UEFA προσπάθησε πολύ στη διάρκεια των τελευταίων περίπου 15 ετών να ικανοποιεί τις επιθυμίες των άπληστων επιχειρηματιών - ιδιοκτητών των μεγάλων ποδοσφαιρικών εταιρειών που διαρκώς ζητούν υψηλότερα έσοδα. Όσο έκλεινε η διοργάνωση για χάρη τους και περιοριζόταν το πλήθος των χωρών από τις οποίες κατάγονται οι συμμετέχουσες ομάδες, τόσο μίκραινε το μέγεθος της κοινωνίας των πιστών θεατών της διοργάνωσης. Όσο έκλεινε περισσότερο ως τηλεοπτικό προϊόν η διοργάνωση, επειδή δεν παιζόταν σε “ανοιχτές” τηλεοράσεις, προκειμένου να χορταίνουν από έσοδα οι “μεγάλοι”, τόσο μίκραινε ο αριθμός των δεκτών και τελικά των ανθρώπων που ζουν με Champions League. Κι όσο μεγάλωνε η απήχηση των social media πλατφορμών τόσο μεγάλωνε και ο όγκος του πληθυσμού που μετακινήθηκε από τις τηλεοπτικές οθόνες στις social media πλατφόρμες για να παρακολουθεί μέσα από αυτές, από απόσταση, την δράση του Champions League.

Η μεταγραφή του Κριστιάνο Ρονάλντο το καλοκαίρι του 2018 και ο τρόπος που κατάφερε να αξιοποιήσει εμπορικά την παρουσία του η Γιουβέντους μέσα από την γιγάντωσή της με όρους social media έγινε παράδειγμα μελέτης. Και αυτή η μελέτη απέδειξε ότι ένας σύλλογος μπορεί να βγάζει λεφτά από ανθρώπους που δεν βλέπουν τα παιχνίδια της - παρά μόνο μιλούν για αυτήν ή θέλουν να μαθαίνουν για αυτήν. Δίχως να κατακτήσει το Champions League, η Γιουβέντους είδε να μιλούν περισσότεροι και περισσότερο από ποτέ σε όλο τον πλανήτη για αυτήν στα social media και να ακολουθούν τους λογαριασμούς της. Και όλο αυτό το εξαργύρωσε παντοιοτρόπως, μέσα από ένα σωρό μεγάλες εμπορικές συμφωνίες.

Με όλα αυτά, η αγορά της ελίτ του ποδοσφαίρου έφτασε εδώ και κάποια χρόνια στο συμπέρασμα ότι δεν πρέπει να την απασχολούν οι “οπαδοί”, δηλαδή οι παραδοσιακοί και πιστοί ποδοσφαιρόφιλοι που είναι υποστηρικτές μιας ομάδας και την “ακολουθούν” στα παιχνίδια της, δια ζώσης ή τηλεοπτικά. Στην εξαργύρωση αυτής της σχέσης, οι μεγάλοι σύλλογοι έχουν πιάσει ταβάνι. Αυτό που πλέον τους απασχολεί είναι το να εξαργυρώσουν την απήχησή τους στους πολλούς. “Όλες αυτές οι ομάδες έχουμε δύο δισεκατομμύρια φιλάθλους από τα τέσσερα δισεκατομμύρια όσων τους αρέσει το ποδόσφαιρο”, είπε το βράδυ της Τετάρτης ο Φλορεντίνο Πέρεθ. Και ακριβώς αυτό είναι το όραμά τους: να δημιουργήσουν περιεχόμενο για τα δύο δισεκατομμύρια, και όχι για τα 50 εκατομμύρια που παρακολουθούν πιστά τα 90’λεπτα των αγώνων τους.

Προκειμένου να πιάσουν πελάτες αυτά τα δύο δισεκατομμύρια ανθρώπων, οι σύλλογοι πρέπει να παράξουν ελκυστικό περιεχόμενο για αυτούς - δηλαδή περιεχόμενου του γούστου των “ευκαιριακών” ποδοσφαιρόφιλων. Δηλαδή social media friendly περιεχόμενο. Αυτοί, οι πολλοί που συζητούν για μπάλα, είναι αυτοί που αρχίζουν να βλέπουν το Champions League μετά την φάση των 16, δηλαδή όταν συμμετέχουν μόνο ή κυρίως μεγάλες ομάδες. Αυτοί οι “πελάτες” δεν βλέπουν ολόκληρο 90’λεπτο και συχνά χρησιμοποιούν την τηλεοπτική οθόνη ως “δεύτερη” την ίδια ώρα που κρατούν στο χέρι το κινητό, το οποίο γίνεται “πρώτη οθόνη” για να κουβεντιάζουν και να αλληλεπιδρούν σχετικά με τα ματς του Champions League. Αυτοί οι πελάτες θέλουν να “χαζεύουν” και να μοιράζονται μικρά στιγμιότυπα με γκολ, θεαματικές φάσεις, αστείες στιγμές, αστείες φωτογραφίες και ψυχαγωγικό σχετικό περιεχόμενο. Αυτούς θέλουν να ικανοποιήσουν οι μεγάλες ποδοσφαιρικές εταιρείες. Γι’ αυτό και φτάνουν, όπως μας είπε ο Πέρεθ, να προβληματίζονται μήπως πρέπει να μικρύνουν την διάρκεια του ποδοσφαιρικού αγώνα προκειμένου να γίνει ελκυστικός στους μικρότερους και στους “ευκαιριακούς” θεατές.

Σε μια κανονική συνθήκη, όλα τα παραπάνω δεν θα έπρεπε να μας απασχολούν εμάς τους “φυσιολογικούς” ποδοσφαιρόφιλους. Δηλαδή δεν θα έπρεπε να μας νοιάζει που η Ρεάλ και η Λίβερπουλ, επειδή θέλουν να ψωνίζουν τους Εμπαπέ και τους Χάλαντ προκειμένου να “πιάνουν” τους “χίπστερς” ποδοσφαιρόφιλους και να δημιουργούν μόδα αντιμετωπίζουν σήμερα οικονομικά προβλήματα, τα οποία διογκώθηκαν λόγω της πανδημίας. Δεν θα έπρεπε να μας απασχολεί το γεγονός ότι οι μικρότεροι ποδοσφαιρόφιλοι ταυτίζονται με παίκτες και γίνονται οπαδοί παικτών και όχι οπαδοί ομάδων. Διότι δεν θα έπρεπε να μας νοιάζει η οικονομική κατάσταση των εταιρειών. Δεν μπορεί να κάνει μεταγραφές η κάθε Ρεάλ; Ε και; Γιατί να μας πειράζει ότι δεν κάνει μεταγραφές ένας σύλλογος; Χάνει τον σεβασμό μας;

Σε μια φυσιολογική συνθήκη δεν θα ήταν δικό μας πρόβλημα το ότι δεν μπορούν να πλουτίσουν αυτό τον καιρό οι επιχειρηματίες που έχουν βάλει στο χέρι τους ιστορικούς και τους πιο δημοφιλείς συλλόγους. Μόνο που αυτοί είναι που ορίζουν ή προσπαθούν να ορίσουν την τύχη του παιχνιδιού που αγαπάμε. Και επειδή αυτοί πλέον έχουν πάψει να νοιάζονται για τους παραδοσιακούς οπαδούς και νοιάζονται μόνο για τα likes και τα follow, η Super League είναι ζήτημα χρόνου. Είτε ως απόλυτη μετατροπή του Champions League, είτε ως νέα, δική τους, διοργάνωση, η Super League είναι ζήτημα χρόνου. Και είναι δεδομένο ότι αυτή η εξέλιξη θα έχει αρνητική επίδραση στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Προχθές ήμασταν τυχεροί που ο Μπόρις Τζόνσον θέλησε να εκμεταλλευτεί πολιτικά το αμόκ των Άγγλων ποδοσφαιρόφιλων. Αύριο θα βρουν τον τρόπο να το ξεπεράσουν και αυτό το εμπόδιο. Το ποδόσφαιρο της ελίτ θα μετατραπεί πλήρως σε ψηφιακό περιεχόμενο.