«Κανείς στην Εθνική»

Φοράς με καμάρι τη φανέλα της Εθνικής Αργεντινής. Πηγαίνεις μ' αυτήν να παίξεις μπαλίτσα με τους φίλους σου. Την βάζεις στην παραλία το καλοκαίρι, ακόμα και στην απογευματινή βόλτα για παγωτό. Τρελαίνεσαι όταν βλέπεις τους Αργεντινούς στις εξέδρες να κάνουν γραφικότητες, αποστηθίζεις τα συνθήματά τους, ονειρεύεσαι να βρεθείς κάποια μέρα στο Μπομπονέρα. Ή στο Μαρακανά, στο Γουέμπλεϊ, στο Σταντ ντε Φρανς, στο Μπερναμπέου, στο Ολίμπικο. Αναρωτιέσαι, πώς γίνεται να υπάρχουν δίπλα-δίπλα πανό από το Μάντσεστερ και το Λίβερπουλ στα ματς των «Λιονταριών»; Πώς κάθονται στην ίδια κερκίδα ιντερίστι και μιλανίστι;

Κι έπειτα κάθεσαι να δεις τη δική σου Εθνική. Κράζεις τον αρχηγό της, που αφήνει το 100% σε κάθε ματς, που βγήκε μπροστά στα δύσκολα, που ηγήθηκε στη νέα εποχή της ελπίδας, επειδή έχασε ένα πέναλτι ή είχε μια κακή μέρα. Βασικά, όμως, δεν τον κράζεις γι' αυτό. Τον κράζεις γιατί δεν φοράει τη φανέλα της ομάδας σου. Τα βάζεις με τον πρώτο σκόρερ στα γκολ χωρίς πέναλτι της περσινής MLS, επειδή πλάσαρε άουτ. Όμως, παραδέξου το: Τα βάζεις μαζί του γιατί κάποτε είχε πληγώσει τον σύλλογό σου, γιατί επέλεξε για την επαγγελματική του καριέρα έναν διαφορετικό προορισμό. Και περιμένεις πάντα στη γωνία, κουβαλώντας την εμπειρία σου από το καφενείο ή από το τοπικό, για τις επιλογές του προπονητή. Που πάντα στα δικά σου μάτια παίρνει χαρτάκι από την ΕΠΟ.

Γι' αυτήν τη νοοτροπία δεν φταις, φυσικά, μόνο εσύ. Το ελληνικό ποδοσφαιρικό σύστημα σου έχει δώσει όλες τις αφορμές του κόσμου για να βλέπεις την εθνική υπό αυτό το πρίσμα. Αν όχι σε σένα, στους ανθρώπους που σε έμαθαν να παρακολουθείς ποδόσφαιρο και να αγαπάς τη νίκη περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Διαχρονικά, άλλωστε και με ελάχιστες εξαιρέσεις η Εθνική θεωρούνταν παραμάγαζο της ΕΠΟ, των ανθρώπων που βρίσκονταν στην ηγεσία της κι εκείνων που είχαν βάλει το χεράκι τους για να βρεθούν εκεί. Μας αδικεί η διαιτησία στο πρωτάθλημα; Γυρίζουμε την πλάτη στην Εθνική.

Θυμάμαι ένα χαρακτηριστικό σύνθημα, που κατέληγε με τους οπαδούς της γηπεδούχου ομάδας να απαιτούν εν χορώ από τους ποδοσφαιριστές της ομάδας τους «κανείς στην Εθνική». Συμπυκνώνει όλη αυτήν την κουλτούρα, την οποία ωστόσο «ζηλεύουμε» όταν την βλέπουμε στο εξωτερικό. Κι είναι αυτό ακριβώς το κενό, που δημιουργείται από το δηλητήριο στους καθημερινούς φιλάθλους, το οποίο κατά καιρούς εκμεταλλεύονται ακροδεξιά μορφώματα και κάνουν κίνηση για να οικειοποιηθούν την ομάδα.

Και τώρα τι κάνεις; Αντί να αναγνωρίσεις ότι ένα ολόκληρο σύστημα κοιτά το δέντρο, την πρόκριση δηλαδή σε μια μεγάλη διοργάνωση, χάνοντας το δάσος -τις υποδομές, τη στρατηγική, την οργάνωση, τη συνέχεια- στρέφεις τα βέλη σου απέναντι στους παρόντες, ανάλογα με το χρώμα της ομάδας που φορούν. Κι όμως, μετά από καιρό τούτες τις μέρες ένιωσες κάτι διαφορετικό γι' αυτήν την ομάδα. Έτρεξες να γεμίσεις το γήπεδο απέναντι στο Καζακστάν. Τη χειροκρότησες για την προσπάθεια που έκανε με τη Γαλλία. Πίστεψες ότι αξίζει να βρεθεί στο Euro, αρνούμενος να δεις πίσω από το όνομα Γεωργία. Γιατί πραγματικά, τα τελευταία χρόνια υπάρχει αγωνιστική εξέλιξη. Παρά τα ενδημικά ζητήματα.

Πάντα θα υπάρχουν εκείνοι που θα τρίβουν τα χέρια τους όταν η Εθνική χάνει. Ας μην γελιόμαστε, στην Ελλάδα ζούμε. Για να γίνουν όμως η ισχνή μειοψηφία, για να επέλθει η συλλογική αλλαγή στην κουλτούρα και τη νοοτροπία, πρέπει οι ίδιοι οι άνθρωποι που διαφεντεύουν το ελληνικό ποδόσφαιρο να τραβήξουν μια γραμμή και να ασχοληθούν σοβαρά με το μέλλον των εθνικών ομάδων. Με τους χώρους που προπονούνται, με το πλάνο ανάπτυξης, με την υποστήριξη των κλαμπ. Η Εθνική δεν είναι ο Μπαλτάκος, όπως δεν ήταν ο Γκιρτζίκης, ο Σαρρής, ο Πιλάβιος, ο Γκαγκάτσης. Οι δικές τους κινήσεις πάντα παίζουν τον ρόλο τους, αλλά δεν είναι αυτοί που βγαίνουν στο χορτάρι και παλεύουν για τη φανέλα. Τη δεδομένη περίοδο οι ποδοσφαιριστές και ο προπονητής έφτιαξαν ένα καλό γκρουπ, που έμαθε να προχωρά μόνο του. Πώς θα εξασφαλιστεί το μέλλον του;

Αναπαράγουμε συνεχώς το κλισέ ότι η Ελλάδα δεν εκμεταλλεύτηκε το Euro 2004. Είκοσι χρόνια μετά, η κουβέντα αυτή επανέρχεται συνεχώς στις ποδοσφαιρικές συζητήσεις. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό όμως; Ας το εξετάσουν εκείνοι που παίρνουν τις αποφάσεις. Εκείνοι που καλούνται να συνεχίσουν το χτίσιμο και να μην γκρεμίσουν το γκρουπ για έναν αποκλεισμό που κρίθηκε από ένα χαμένο πέναλτι.