Τελικός EURO 2024: Η σκοτεινή ιστορία του Olympiastadion

Κώστας Μιχαήλ
OLYMPIASTUDION
Το Olympiastadion έχει «φορέσει» τα καλά του και είναι έτοιμο να φιλοξενήσει τον μεγάλο τελικό του Euro 2024, χωρίς, ωστόσο, να μπορεί να σβήσει τη σκοτείνή ναζιστική του ιστορία.

Ο χρόνος κυλάει αντίστροφα για τον τελικό του EURO 2024. Ισπανία και Αγγλία θα «μονομαχήσουν» για το βαρύτιμο τρόπαιο στο Βερολίνο την Κυριακή (14/07) το βράδυ.

Τα «Τρία Λιοντάρια» έφτασαν μετά κόπων και βασάνων στο τέλος της διαδρομής και ελπίζουν ότι έφτασε η ώρα για το ..it's coming home. Χιλιάδες οπαδοί της Αγγλίας αναμένονται να φτάσουν σήμερα (13/07) και αύριο στην πρωτεύουσα της Γερμανίας, ενώ χιλιάδες είναι και αυτοί που περιμένουν τους συμπατριώτες τους στα κεντρικά σημεία του Βερολίνου.

Βρετανικά Μέσα αναφέρουν ότι πάνω από 50.000 Άγγλοι θα βρεθούν στο Olympiastadion για τον τελικό. Αυτό το γεγονός έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία στην γερμανική αστυνομία, η οποία καθ΄ όλη τη διάρκεια του EURO 2024 έκανε τα πάντα για να εμποδίσει τους Βρετανούς να προκαλέσουν με τα «απαγορευμένα» συνθήματα τους. Οι γερμανικές αρχές δεν κατάφεραν πάντως πολλά πράγματα. Οι Άγγλοι «έσκασαν» στη Γερμανία, ήπιαν τις μπύρες τους, φούσκωσαν τα αεροπλανάκια τους και άρχισαν να τραγουδούν το γνωστό: «There were 10 German bombers in the air...And the RAF from England shot 1 down..». Για όσους δεν το γνωρίζουν, το «δέκα γερμανικά βομβαρδιστικά» είναι ένα απο τα τραγούδια των Άγγλών που αναφέρονται στις απώλειες της ναζιστικής Γερμανίας κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Τώρα, τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα για την αστυνομία του Βερολίνου, μιας και ο τελικός θα γίνει στο Olympiastadion, ένα στάδιο με βαρύ ναζιστικό παρελθόν.

 

Τελικός σε ένα στάδιο με βεβαρημένο παρελθόν

Το 2036 το Olympiastadion θα γιορτάσει τα 100α γενέθλιά του, ένα γεγονός που προκαλεί δέος στους περισσότερους Γερμανούς και πολύ περισσότερο στους οπαδούς της Hertha. Ωστόσο, αυτό το λαμπρό οικοδόμημα δημιουργήθηκε στην πιο σκοτεινή εποχή της γερμανικής ιστορίας.

Το Βερολίνο κέρδισε την διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 1936 το 1931. Αρχικά είχαν προγραμματιστεί να διεξαχθούν στο Deutsches Stadion του Charlottenburg, το οποίο είχε κατασκευαστεί για τους ακυρωθέντες Ολυμπιακούς Αγώνες του 1916 και επρόκειτο να ανακαινιστεί. Όταν όμως ο Χίτλερ περιηγήθηκε στους χώρους του σταδίου το φθινόπωρο του 1933 και είδε την ελάχιστη πρόοδο που είχε σημειωθεί, διέταξε να κατεδαφιστεί το στάδιο και να κατασκευαστεί στη θέση του ένα νέο.

Ο αρχιτέκτονας Werner March ανέλαβε να υλοποιήσει το όραμα του Χίτλερ. Δημιούργησε ένα μνημειώδες νεοκλασικό σχέδιο: μια σειρά από 136 πυλώνες με επένδυση από ασβεστόλιθο - χαρακτηριστικές της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής - στήριζαν το ανώτερο δαχτυλίδι της αρένας. Στο εσωτερικό του σταδίου υπήρχε το μπαλκόνι του Χίτλερ, μια εκτεταμένη πλατφόρμα από την οποία ο αρχηγός των Ναζί μπορούσε να επιβλέπει τους αγώνες.

1

Το συγκεκριμένο στάδιο έγινε το επίκεντρο ενός μεγαλύτερου αθλητικού πάρκου, γνωστού ως Reichssportfeld (σήμερα Olympiapark). Πολυάριθμα αγάλματα ύψους έξι μέτρων, κυρίως αθλητών, ήταν διάσπαρτα στο χώρο. Η μυώδης σωματική τους διάπλαση και οι μιλιταριστικές τους στάσεις προσπαθούσαν να διαφημίσουν το ιδανικό σώμα των Αρίων.

Οι πέντε δακτύλιοι του ολυμπιακού εμβλήματος παραμένουν ακόμα και σήμερα κρεμασμένοι ανάμεσα σε εντυπωσιακούς δίδυμους πέτρινους πύργους. Πρόκειται για δύο από τους έξι πύργους που κάποτε είχαν σχεδιαστεί γύρω από το στάδιο, ο καθένας από τους οποίους αντιπροσώπευε τις "μεγάλες γερμανικές φυλές" που θεωρούσαν οι Ναζί ότι θα ενώνονταν υπό τον εθνικοσοσιαλισμό- πρόκειται για τους Βαυαρούς, τους Φράγκους, τους Σουαβούς, τους Φριζιανούς, τους Σάξονες και τους Πρώσους.

Μέχρι την ολοκλήρωσή του πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, το Reichssportfeld ήταν το μεγαλύτερο αθλητικό συγκρότημα στον κόσμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κατασκευαστικές εταιρείες διατάχθηκαν να προσλάβουν μόνο «συμμορφούμενους, μη συνδικαλιστές εργάτες γερμανικής υπηκοότητας και άριας φυλής» για να χτίσουν αυτό το οικοδόμημα του ναζισμού.

Συνολικά, 3,8 εκατομμύρια θεατές παρακολούθησαν τους Αγώνες του 1936, τους οποίους οι ιστορικοί αναφέρουν ως την έναρξη της σύγχρονης ολυμπιακής εποχής. Οι Γερμανοί αθλητές κέρδισαν συνολικά τα περισσότερα μετάλλια, αλλά οι ελπίδες των Ναζί να αποδείξουν τη φυλετική τους υπεροχή μέσω της αθλητικής επιτυχίας, ναυάγησαν κατά τη διάρκεια του πιο δημοφιλούς αγωνίσματος των Αγώνων, του στίβου, όπου ο Αμερικανός αστέρας Τζέσε Όουενς καθήλωσε το κοινό και απέσπασε τέσσερα χρυσά μετάλλια.

Παρά το γεγονός ότι αποτέλεσε τόπο σφοδρών μαχών κατά τη μάχη του Βερολίνου το 1945, το Olympiastadion έμεινε σχετικά άθικτο όταν περιήλθε υπό βρετανικό έλεγχο.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, το στάδιο συνέχισε να λειτουργεί ως αθλητική κέντρο. Ελάχιστη προσοχή δόθηκε στο παρελθόν του από τους Γερμανούς αξιωματούχους, πέρα από μια διαδικασία αποναζιστικοποίησης που περιελάμβανε την αφαίρεση των σβάστικων από όλο το χώρο και τη μείωση του μπαλκονιού του Χίτλερ κατά ένα μέτρο.

Πλέον είναι ένα μοντέρνο γήπεδο 74.000 θέσεων, έδρα της Χέρτα. Σε αυτό, λοιπόν, το στάδιο θα διεξαχθεί ο μεγάλος τελικός του EURO 2024 την Κυριακή 14 Ιουλίου.

@Photo credits: Getty Images/Ideal Image

 

 

EURO Τελευταία Νέα