Με τον ΠΑΟΚ στο Ζάγκρεμπ: Ο Μπάνε, ο «Ντούντα» και ο Νταβόρ Σούκερ! (vids)

• Το «έλα εντώ να πιούμε μπρε…» του «Ντούντα»
• Σ’ ένα τραπέζι με τον ήρωα του ’98

Από την στιγμή που η κληρωτίδα έφερε την Ντινάμο Ζάγκρεμπ στο δρόμο του ΠΑΟΚ το μυαλό μου έτρεχε στις προηγούμενες επισκέψεις μου στην κροατική πρωτεύουσα μέχρι που χτύπησε το τηλέφωνο και ο Μιχάλης Τσόχος, που έχει έρθει για τη μετάδοση της Cosmote, με ενημέρωνε ότι «στο Ζάγκρεμπ δε θα μας αφήσουν να κυκλοφορήσουμε έξω με ευκολία».

«Όχι, πάλι τα ίδια», σκέφτηκα. Το νοερό ταξίδι στο παρελθόν οφείλεται σε μνήμες από το μακρινό 1993 και λίγα χρόνια αργότερα το 2010, μνήμες που ξύπνησαν χάρη στην φετινή επίσκεψή μου στο Ζάγκρεμπ για λογαριασμό του Gazzetta, που δίνει το «παρών» σ’ ένα ακόμη μεγάλο αθλητικό ραντεβού, σ’ έναν αγώνα για τους «16» ευρωπαϊκής διοργάνωσης.

Εν μέρει δικαιώθηκε ο Μιχάλης. Με το που φτάσαμε στο αεροδρόμιο, η αστυνομία ήταν εκεί για να μας συνοδεύσει μέχρι το ξενοδοχείο. Οι Κροάτες είχαν λάβει τα μέτρα τους, αστυνομικοί ήταν σχεδόν σε κάθε βήμα μας, ωστόσο κάναμε τη βόλτα μας στο βραδινό Ζάγκρεμπ και τα είπαμε ενόψει της σημερινής μονομαχίας.

Το «έλα εντώ να πιούμε μπρε…» του «Ντούντα»

Φτάνοντας στην πρωτεύουσα της Κροατίας σκόπευα να γράψω για την πιο συγκλονιστική εμπειρία που βίωσα ποτέ σ' αυτή την πόλη και δεν είχε σχέση με την ασπρόμαυρη «στρογγυλή θεά», αλλά με την πορτοκαλί… σπυριάρα, ένα παραπάνω τώρα που το κλίμα δεν είναι και το καλύτερο ή τουλάχιστον έτσι μας έλεγαν πριν μπούμε στο αεροπλάνο.

Το Ζάγκρεμπ το πρωτογνώρισα το 1993, στο τέταρτο, μόλις, ταξίδι της ταπεινής καριέρας μου. Όμιλοι κυπέλλου πρωταθλητριών, στα χρόνια πριν την Euroleague, τα ταξίδια σε Πέζαρο, και Μπολόνια, που είχαν προηγηθεί, έμοιαζαν με περίπατο στην εξοχή.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, λίγους μήνες αφότου έμπαινε ένα τέλος στον πόλεμο που σημάδεψε την πάλαι ποτέ (ενιαία) Γιουγκοσλαβία, με τον κόσμο να προσπαθεί να επανέλθει από τον τρομακτικό και μισαλλόδοξο αλληλοσπαραγμό ανάμεσα σε Σέρβους και Κροάτες, βρέθηκα στο Ζάγκρεμπ.

Εκείνη την εποχή, εδώ στην Ελλάδα, ως ομόδοξοι και γείτονες, πήραμε το μέρος των Σέρβων και εκ του μακρόθεν γίναμε μάρτυρες του εμφύλιου σπαραγμού και του διαμελισμού της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας. Στη Θεσσαλονίκη, θυμάμαι καλά, τι τράβηξε η αμερικανική αποστολή όταν αποβιβάστηκε στο λιμάνι της πόλης, με προορισμό αρχικά τα ελληνοσκοπιανά σύνορα στους Ευζώνους και ακολούθως στα πεδία δράσης.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ τις εικόνες από το βομβαρδισμένο Ζάγκρεμπ όταν στις 6 Ιανουαρίου του 1993 φτάσαμε οδικώς μαζί με την αποστολή του μπασκετικού ΠΑΟΚ, που τότε είχε τον (Σέρβο) Μπάνε Πρέλεβιτς και τον Ντούσαν Ίβκοβιτς. Ο συγχωρεμένος «Ντούντα» ήταν «persona non grata» για τους Κροάτες, ενώ ο Μπάνε ήταν πασίγνωστος στον μπασκετικό κόσμο από τις εντυπωσιακές εμφανίσεις του με τη φανέλα του Ερυθρού Αστέρα κόντρα στην Τσιμπόνα του Ντράζεν Πέτροβιτς.

Στο βιβλίο του, «Η δύναμη της ήττας», ο Πρέλεβιτς μιλάει για εκείνη τη συγκλονιστική σειρά με την Πρωταθλήτρια Ευρώπης Τσιμπόνα του μεγάλου Ντράζεν, εν έτη 1987, θυμάται τις απίστευτες εμφανίσεις του μπροστά στο κροατικό κοινό, που επί της ουσίας ήταν και το έναυσμα για το ενδιαφέρον του ΠΑΟΚ πέντε χρόνια νωρίτερα.

Δεν είδα ποτέ τον Ντούσαν Ίβκοβιτς τόσο θυμωμένο, όσο στο πρωινό του ξενοδοχείου στο Λιντς της Αυστρίας, όπου είχε διανυκτερεύσει η αποστολή καθοδόν για το Ζάγκρεμπ, όταν τον πληροφόρησαν, εντελώς λανθασμένα, πως «η Ελλάδα κλείνει τα σύνορά της». Εκείνες τις ώρες ταξίδευαν με το τρένο δύο συγγενείς του από το Βελιγράδι στη Θεσσαλονίκη και ένας κρύος ιδρώτας άρχισε να τον λούζει μέχρι να μάθει την αλήθεια.

Θυμάμαι ότι οι Κροάτες είχαν πάρει δρακόντεια μέτρα προστασίας της ελληνικής αποστολής. Οι τοίχοι στο ξενοδοχείο «Intercontinental» αντηχούσαν ακόμη από τον εμφυλιοπολεμικό, υπήρχε άμαχος πληθυσμός που κοιμόταν στους διαδρόμους, στην είσοδο υπήρχαν οπλισμένοι φαντάροι, εικόνες άκρως σουρεαλιστικές στους δρόμους της πόλης, αφήστε που φτάσαμε στο γήπεδο με συνοδεία του κροατικού στρατού.

Εντός του «Cibona Sports Center» ένα φανατισμένο κοινό είχε φροντίσει να κάνει το βίο, αβίωτο στους δύο Σέρβους, ο Πρέλεβιτς ναι μεν τελείωσε με 17 πόντους, αλλά με 5/13 σουτ, ωστόσο ο Ίβκοβιτς οδήγησε τον ΠΑΟΚ σ’ έναν θρίαμβο επί της ΚΚ Ζάγκρεμπ (71-82) στο δρόμο προς το final four της Αθήνας. Ένα ακόμα μέλος της μεγάλης παρέας του Gazzetta, ο Νίκος Παπαδογιάννης, ήταν στη μετάδοση του αγώνα...

Ο «Ντούντα» είχε πολλούς λόγους για να γιορτάσει εκείνο το βράδυ τη νίκη επί των Κροατών, καθισμένος μέχρι το ξημέρωμα σ’ ένα τραπέζι του «Intercontinental» κι έχοντας δίπλα τον Νίκο Βεζυρτζή. «Έλα εντώ να πιούμε μπρε…» είπε ανοίγοντας ένα μπουκάλι «Chivas», το οποίο ήπιε σχεδόν μόνος του εκείνο το βράδυ.

Σ’ ένα τραπέζι με τον ήρωα του ’98

Δεκαεπτά χρόνια αργότερα, πάλι στο Ζάγκρεμπ, Δεκέμβριος του 2010, μια χούφτα συνοδών του ποδοσφαιρικού ΠΑΟΚ δέχθηκε τη βίαια επίθεση Κροατών χούλιγκαν, παραμονή του αγώνα με την Ντινάμο για το Europa League, εξαιτίας της αδερφοποίησης με την Παρτίζαν και της αγάπης των Ελλήνων για τους Σέρβους.

Οι οργανωμένοι οπαδοί δεν είχαν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν στο Ζάγκρεμπ. Στην πρωτεύουσα της Κροατίας είχαν ταξιδέψει, μαζί με την αποστολή της ομάδας, λίγοι μόνο φίλαθλοι, οι οποίοι την παραμονή του αγώνα βίωσαν μια πολύ δυσάρεστη εμπειρία. Την ώρα που προσέγγιζαν με το λεωφορείο το ξενοδοχείο, λίγα χιλιόμετρα έξω από το κέντρο της πρωτεύουσας, δέχτηκαν επίθεση από καμιά πενηνταριά οπαδούς της Ντινάμο, που ήταν εξοπλισμένοι με πέτρες, πυρσούς και μολότοφ.

Μέσα στο λεωφορείο επικράτησε πανικός. Οι επιβάτες προσπαθούσαν να εξέλθουν με οποιονδήποτε τρόπο απ' αυτό, είτε πηδώντας από τα παράθυρα, είτε παραβιάζοντας τις πόρτες, η κροατική αστυνομία συνέλαβε τρεις οπαδούς της Ντινάμο, ωστόσο αυτό δεν ήταν αρκετό για να ηρεμήσει τον Θόδωρο Ζαγοράκη και τα μέλη της «ασπρόμαυρης» αποστολής.

Ο τότε πρόεδρος της ΠΑΕ ΠΑΟΚ έδωσε εντολή και στο εθιμοτυπικό δείπνο των δύο ομάδων δεν παραβρέθηκε κανένα μέλος της διοίκησης. Μάταια προσπαθούσαν οι άνθρωποι της Ντινάμο να του αλλάξουν γνώμη, ο «Ζαγόρ» ήταν αμετάπειστος, έτσι στο τραπέζι λίγο έξω από το κέντρο της πόλης βρέθηκε ο νομικός σύμβουλος της ΠΑΕ, Αχιλλέας Μαυρομάτης, και η αφεντιά μου, καθώς τότε ήμουν στο γραφείο Τύπου της ΠΑΕ και υπεύθυνος για τις επαφές με τις ευρωπαϊκές ομάδες.

Οι Κροάτες στην προσπάθεια τους να ρίξουν τους τόνους επιστράτευσαν τα… μεγάλα όπλα. Αν και θα μπορούσαν να εμφανίσουν στο δείπνο πχ. τον Μίρο Μπλάζεβιτς, ο οποίος είχε περάσει από τον πάγκο του «Δικεφάλου», επέλεξαν να προσκαλέσουν τον θρύλο του κροατικού ποδοσφαίρου, Νταβόρ Σούκερ.

Κάπως έτσι κατέληξα στο ίδιο τραπέζι να ακούω ιστορίες από τον ήρωα του Μουντιάλ του ’98, που παρεμπιπτόντως τον έβλεπαν οι υπάλληλοι του εστιατορίου και… βαρούσαν προσοχές. Ο Σούκερ είχε καλή άποψη για το ελληνικό ποδόσφαιρο, εξάλλου κάποια χρόνια πριν είχε βρεθεί κοντά στον Παναθηναϊκό, ωστόσο έπεσε έξω στις προβλέψεις του. «Βλέπω νίκη της Ντινάμο και μάλιστα εύκολα», είχε πει λίγες ώρες προτού οι δύο ομάδες μπουν στο χιονισμένο τερέν του «Maksimir».

Εκεί, όπου ο Δημήτρης Σαλπιγγίδης από την ασίστ του Στέφανου Αθανασιάδη χάρισε τη νίκη (0-1) στον ΠΑΟΚ και την πρόκριση στους «32» του Europa League. Ιστορίες...