Λουίς Σουάρες: Το ένστικτο της επιβίωσης

• Λουίς Σουάρες: Όλα ξεκίνησαν στη Νασιονάλ

Μια ωραία ημέρα, η θεά του ανέμου φιλά το πόδι του άνδρα, ένα πόδι κακοπαθημένο και περιφρονημένο, και από εκείνο το φιλί γεννιέται το ποδοσφαιρικό είδωλο. Γεννιέται σε αχυρένια κούνια, σε τενεκεδόσπιτο, κι έρχεται στον κόσμο αγκαλιά με μια μπάλα. Το κείμενο του Ουρουγουανού Εδουάρδο Γκαλεάνο για το «είδωλο» δεν είναι ένα θεωρητικό δοκίμιο, ούτε μια αποτύπωση της πορείας ενός συγκεκριμένου ποδοσφαιριστή. Περισσότερο, μοιάζει με κανόνα για τα παιδιά που ξεπηδούν από τις όχθες του Ρίο ντε λα Πλάτα, φλερτάροντας με την μπάλα από την κοιλιά της μητέρας τους.

Στην απέναντι όχθη, στην πλευρά της Αργεντινής, δυσκολεύτηκαν να πιστέψουν την απόφαση του Λουίς Σουάρες. Είπε «όχι» στη Ρίβερ Πλέιτ, όπως και σε άλλες ομάδες που θα μπορούσαν να του αυξήσουν τον τραπεζικό λογαριασμό του, για να επιλέξει τη Νασιονάλ. Την ομάδα που δεν έχει υποβιβαστεί ποτέ, την πρώτη στην Ουρουγουάη που φτιάχτηκε για να παίξει λατινοαμερικάνικο ποδόσφαιρο, ξεφεύγοντας από τις βρετανικές επιρροές και τους καθωσπρεπισμούς. Την ομάδα που οι οπαδοί της φόρεσαν μάσκες με το πρόσωπο του Λουισίτο για να τον πείσουν να επιστρέψει στα μέρη που πρωτόπαιξε «κανονικό» ποδόσφαιρο και δημιούργησε ένα ποδοσφαιρικό είδωλο για όλη την Ουρουγουάη.

Λουίς Σουάρες: Όλα ξεκίνησαν στη Νασιονάλ

Στη γειτονιά της Μπλανκεάδα ξεκίνησε να γράφεται η πολυεπίπεδη ιστορία του Λουίς Σουάρες. Του επιθετικού των 436 γκολ σε 695 ματς σε συλλογικό επίπεδο και των 68 σε 132 σε εθνικό. Αλλά και του ανθρώπου που δάγκωσε δύο φορές αντίπαλο σε ζωντανή μετάδοση, που αποκάλεσε «νεγκρίτο» τον Εβρά, που έχτισε τη φήμη του κατεργάρη που βουτά για να κερδίσει πέναλτι. Κι αυτό γιατί ο θρύλος θέλει τον Ουρουγουανό να ξεκινά τις επιθέσεις με τη φανέλα της Νασιονάλ, όταν ήταν 15 ή 16 ετών. Ένας διαιτητής του έδειξε κόκκινη κάρτα κι εκείνος του έριξε κουτουλιά στο πρόσωπο, προκαλώντας ακατάσχετη αιμορραγία.

Μερικές φορές το είδωλο δεν καταρρέει ολοσχερώς. Σπάει και το πλήθος τρέχει να τον κατασπαράξει κομμάτι-κομμάτι. Η μοίρα του κατά Γκαλεάνο ειδώλου, συνεχίζει να έχει πολλά κοινά με την ιστορία του «Πιστολέρο».

Το 2014, ο δημοσιογράφος Ράιτ Τόμπσον του ESPN έπαθε ψύχωση με τη συγκεκριμένη ιστορία και ταξίδεψε στο Μοντεβιδέο για να μάθει αν είναι αληθινή. Σήκωσε όποια πέτρα βρήκε μπροστά του, γνώρισε παράγοντες και δημοσιογράφους, για να φτάσει τελικά στον Ντανιέλ Ενρίκες, διευθυντή ακαδημιών της Νασιονάλ, ο οποίος έβαλε πολλές φορές το κεφάλι του στον ντορβά για να προστατέψει το αδύνατο παιδί με το ασύγκριτο ταλέντο. Ο Ενρίκες παραδέχθηκε το περιστατικό, όταν καμιά άλλη απόδειξη δεν μπορούσε να βρεθεί. Μόνο που το ταξίδι στο Μοντεβιδέο, είχε ήδη βοηθήσει τον Τόμπσον να καταλάβει την ψυχοσύνθεση του Σουάρες και να ερμηνεύσει τις ακραίες αντιδράσεις του.

Τα χρόνια που δημιούργησαν τον Πολεμιστή Σουάρες

Οι Ουρουγουανοί κοιτάζουν με καχυποψία όποιον τους ζητά πληροφορίες για τα ξέσπασμα του Λουισίτο. Δεν μπαίνουν καν σε κουβέντα για το δικό τους είδωλο, γνωρίζοντας από πρώτο χέρι από πού ξεκίνησε, την αγάπη για την οικογένειά και τους φίλους του, καθώς και την ανταπόκρισή του όποτε έχει χρειαστεί κάποιος βοήθεια. Χωρίς να μπαίνουν καν, καλά-καλά, στα ποδοσφαιρικά του ανδραγαθήματα. Μοιάζει κλισέ, αλλά ο Σουάρες είχε πραγματικά δύσκολα παιδικά χρόνια. Μεγάλωσε μέσα στη φτώχια, σε μια οικογένεια επτά παιδιών, με τη μητέρα του να σφουγγαρίζει πατώματα για να τα βγάλουν πέρα και την μπάλα να αποτελεί τον δικό του ασφαλή χώρο, έστω κι πολλές φορές έπαιζε νηστικός. Δεν είχε καν τη δυνατότητα να αγοράσει ποδοσφαιρικά παπούτσια, γεγονός που φημολογείται ότι κάποτε του στέρησε τη δοκιμή σε επαγγελματική ομάδα. Κι όταν μπήκε στην εφηβεία, ο πατέρας του τους εγκατέλειψε. Μολονότι ήρθε στον κόσμο αγκαλιά με μια μπάλα, ο πιτσιρικάς έχασε τον προσανατολισμό του. Ξεκίνησε να πίνει, να αλητεύει, να παρατά τις προπονήσεις.

Στα 15 γνώρισε τη Σοφία, την οποία αγάπησε πραγματικά. Συνέχιζε να καθαρίζει δρόμους για να την βγάλει ραντεβού. Η οικογένειά της έγινε και δική του κι εκείνη τον βοήθησε πολύ να χτίσει την αυτοπεποίθησή του. Όμως το 2003, μετακόμισε στην Ισπανία. Ο 16χρονος είδε ξανά τη γη να χάνεται κάτω από τα πόδια του. Μια ακόμα οικογένεια έφυγε μακριά. Ήταν την εποχή εκείνη που έριξε την κουτουλιά στον διαιτητή, σε μια κομβική στιγμή για τη Νασιονάλ, ισορροπώντας ανάμεσα στη ζωή ενός παιδιού που είχε ταλέντο αλλά θα συνέχιζε να σκουπίζει δρόμους στη γειτονιά και σ’ αυτή ενός επαγγελματία ποδοσφαιριστή. Το ποδόσφαιρο έγινε ο σκοπός της ζωής του. Γιατί στο δικό του μυαλό, ήταν ο μοναδικός τρόπος που θα του έδινε το εισιτήριο για την Ευρώπη, για να ανταμώσει ξανά με τη Σοφία. Σήμερα, ο Λουίς και η Σοφία είναι παντρεμένοι κι έχουν δύο παιδιά. Για εκείνον, το ποδόσφαιρο τού χάρισε μια αγαπημένη οικογένεια και δεν θα άφηνε ποτέ κανέναν να του τη στερήσει ξανά.

Ο Σουάρες μετατράπηκε σε πραγματικό πολεμιστή. Στο γεμάτο εφιάλτες μυαλό του, ο αντίπαλος αμυντικός δεν του στερεί απλά ένα γκολ, δεν θέτει σε κίνδυνο μια νίκη, αλλά απειλεί τη ζωή που δημιούργησε. Κάθε ματς είναι πόλεμος και στον πόλεμο δεν υπάρχει μέση οδός. Θα βουτήξει, με την πονηριά που κληρονόμησε το παιχνίδι από τους πρώτους Λατινοαμερικάνους. Θα επιτεθεί. Θα κάνει τα πάντα για να μη γυρίσει ξανά στους δρόμους. Και όπως έγραφε ο Σουν Τσου: «Οι δεξιοτέχνες του πολέμου είναι σαν το φίδι σουάι-γιαν, που ζει στο όρος Χενγκ. Εάν χτυπήσετε το κεφάλι του, θα σας επιτεθεί με την ουρά του. Εάν χτυπήσετε την ουρά του, θα σας επιτεθεί με το κεφάλι του. Εάν χτυπήσετε τη μέση του σώματός του, θα σας επιτεθεί και με τις δύο πλευρές του». Ο Σουάρες έπαιξε στο Champions League, στη La Liga και στην Premier. Αλλά θα είναι πάντα ένα τραυματισμένο αγρίμι. Όσα χρόνια κι αν ζήσει στο κλουβί, παραμένει αγρίμι.

Εκτός πλαισίου

Η κουτουλιά του εκείνη στον διαιτητή Λουίς Λαναράγκα προκάλεσε μια σειρά από αλυσιδωτές αντιδράσεις. Ο επικεφαλής της Ομοσπονδίας για τους νέους, Νέλσον Σπίλμαν, τον πίεσε να αλλάξει το φύλλο αγώνα για να μην τιμωρηθεί περαιτέρω ένα από τα αστέρια που θα έφερνε χρήμα στο ποδόσφαιρο της χώρας. Εκείνος αρνήθηκε. Ο δημοσιογράφος Ρικάρντο Γκαμπίτο, που μεγάλωσε εξίσου δύσκολα με τον Λουισίτο, δημοσιοποίησε το περιστατικό και άρχισε να σκαλίζει τα άπλυτα του Σπίλμαν. Ένα βράδυ, γυρίζοντας σπίτι, ένας εκτελεστής τον έπιασε από τον λαιμό και τον πυροβόλησε στο πόδι. Αν και αποτέλεσε την αφορμή για την απόπειρα δολοφονίας του, ο Σουάρες παραμένει ο αγαπημένος του παίκτης. «Καταλαβαίνω τις αντιδράσεις του Σουάρες. Θα έκανα το ίδιο αν έπαιζα ποδόσφαιρο», είχε πει στο ESPN.

Στο μυαλό ενός Ευρωπαίου, οι αντιδράσεις του Σουάρες μοιάζουν -και είναι- παρανοϊκές. Δεν μπορούν να εξηγηθούν, γιατί λείπει το πλαίσιο. Οι Άγγλοι λύσσαξαν, χωρίς να γνωρίζουν ότι το «νεγκρίτο» στις φτωχογειτονιές δεν έχει καμία σχέση με ρατσιστικό χαρακτηρισμό. Ο Γκαμπίτο και τα εκατομμύρια παιδιά που μεγάλωσαν στις ίδιες γειτονιές, καταλαβαίνουν. Το ποδόσφαιρο δεν ήταν ο τρόπος για να κάνει λεφτά. Ήταν διέξοδος επιβίωσης. Και τα ζώα της φάρμας δεν θα καταλάβουν ποτέ ένα αγρίμι που παίζει για την επιβίωσή του.