Μια ζωή του Μπερνάρ Ταπί, χίλιες δικές μας

• Η ιστορική πρωτιά της Μαρσέιγ
• Άγγελος και διάβολος

Το biopic έξι επεισοδίων που θα γυρίσει το 2022 το Netflix για την ζωή του έχει τον κατάλληλο τίτλο: «Wonderman». Ήτοι ο «άνθρωπος θαύμα». Θαύματα με οτιδήποτε καταπιάστηκε ο Μπερνάρ Ροζέ Ταπί στην ζωή του, το νήμα της οποίας κόπηκε την Κυριακή (03/10), ύστερα από μια άνιση μάχη τεσσάρων ετών με τον καρκίνο στο στομάχι και τον οισοφάγο.

Ο μοναδικός που «νίκησε» τον αυτοδημιούργητο επιχειρηματία, πολιτικό, ποδοσφαιράνθρωπο, ηθοποιό, τραγουδιστή, τηλεοπτικό παρουσιαστή και… πάει λέγοντας. Γιατί, στα 78 χρόνια που περιπλανήθηκε στον μάταιο (αλλά ξεχωριστό) τούτο κόσμο, ο Ταπί ήταν αυτά και άλλα τόσα!

Το παρατσούκλι του, όχι άδικα, ήταν «ο άνθρωπος με τις χίλιες ζωές». Και τις έζησε όλες στο κόκκινο, στο φουλ. Και, παρ’ ότι έφτασε να περάσει τις πύλες της φυλακής, κατηγορούμενος για απάτες, διαφθορά και ξέπλυμα χρήματος, έμεινε στην ιστορία ως μια ξεχωριστή προσωπικότητα, την οποία αποχαιρέτησε δημοσίως ακόμα και ο Εμανουέλ Μακρόν.

Μέσω μιας επιστολής στην εφημερίδα «La Provence» της Μασσαλίας, ο Πρόεδρος της Γαλλίας εξήρε «την φιλοδοξία, την ενέργεια και τον ενθουσιασμό που αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για πολλές γενιές Γάλλων». Και έγραψε έναν συγκινητικό επικήδειο για έναν άνθρωπο «η μαχητικότητα του οποίου κινούσε βουνά, πάλευε για να κάνει δικό του το φεγγάρι και δεν κατέθετε ποτέ τα όπλα».

Η ιστορική πρωτιά της Μαρσέιγ

Από το μηδέν έφτιαξε μια μυθική περιουσία, αγοράζοντας χρεοκοπημένες εταιρείες τις οποίες έβγαζε ξανά στον… αφρό, με τον ίδιο βεβαίως να καρπώνεται το μεγαλύτερο κέρδος από αυτή την αναγέννηση.

Και όχι μόνο στους τραπεζικούς του λογαριασμούς, αφού του επέτρεψε να ασχοληθεί, με σημαντικές επενδύσεις, με την μεγάλη του αγάπη: Τον αθλητισμό. Αγόρασε την ποδηλατική ομάδα «La Vie Claire», με την οποία κέρδισε δύο φορές τον θρυλικό Γύρο της Γαλλίας (1985 και 1986).

Γλυκάθηκε και, με την μεσολάβηση – προτροπή του δημάρχου της Μασσαλίας, αγόρασε την ποδοσφαιρική ομάδα της Μαρσέιγ, η οποία μόλις είχε επιστρέψει στην πρώτη κατηγορία του γαλλικού ποδοσφαίρου, αλλά βολόδερνε.

Στην εποχή του, η Ολιμπίκ έζησε τα πιο ένδοξα χρόνια της ιστορίας της. Στο λιμάνι, άλλωστε, ο Ταπί θα είναι για πάντα «το αφεντικό», όπως τον αποκαλούν μέχρι και σήμερα οι φίλοι της ομάδας.

Με τον Ταπί στο τιμόνι, η Μαρσέιγ των Μπαρτέζ, Ανγκλομά, Μπολί, Ντεσαγί, Ντεσάν, Μπόκσιτς, Φέλερ και Πελέ έφτασε δύο φορές στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών μέσα σε τρία χρόνια.

Και, μετά την ήττα του 1991 στα πέναλτι από τον απίθανο Ερυθρό Αστέρα των Σαβίτσεβιτς, Προσινέτσκι και Μιχαΐλοβιτς, έγινε η πρώτη (και μοναδική έως τώρα) γαλλική ομάδα που αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης σε συλλογικό επίπεδο, νικώντας την μεγάλη Μίλαν του Φάμπιο Καπέλο με κεφαλιά του Μπαζίλ Μπολί.

Άγγελος και διάβολος

Ο Ταπί, με «δούρειο ίππο» την Μαρσέιγ, απολάμβανε τα χρόνια της μεγάλης ευρωστίας σε όλους τους τομείς. Αριστερών πεποιθήσεων, εξελέγη βουλευτής το 1989 και, για μερικούς μήνες, διετέλεσε Υπουργός Πόλεων της κυβέρνησης του Φρανσουά Μιτεράν, μεταξύ του 1992 και του 1993.

Την εποχή, δηλαδή, που έφτασε στο ζενίθ με την Μαρσέιγ, προτού κατρακυλήσει στο ναδίρ. Λίγους μήνες μετά την κατάκτηση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών (είχε πάρει και επίσημα τη τωρινή του ονομασία, Champions League), αποκαλύφθηκε ότι ο Ταπί είχε στήσει έναν αγώνα πρωταθλήματος με την άσημη Βαλενσιέν, προκειμένου οι παίκτες του να μην χρειαστεί να ξοδέψουν πολλές δυνάμεις, ώστε να ρίξουν το βάρος στις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις.

Η Μαρσέιγ, η οποία είχε κατακτήσει (και) το πρωτάθλημα την προηγούμενη σεζόν, είδε να της αφαιρείται ο τίτλος, να υποβιβάζεται στην δεύτερη κατηγορία και να χάνει το δικαίωμα να διεκδικήσει το Διηπειρωτικό Κύπελλο ως πρωταθλήτρια Ευρώπης, τίτλος που δεν της αφαιρέθηκε.

Ο Ταπί καταδικάστηκε αρχικά σε διετή φυλάκιση αλλά, εντέλει, το 1997 πέρασε 165 ημέρες πίσω από τα κάγκελα. Η αρχή του τέλους της «αυτοκρατορίας Ταπί» ήταν γεγονός.

Ο μέχρι τότε υπέρ επιτυχημένος επιχειρηματίας, ο οποίος το 1990 αγόρασε την σχεδόν χρεοκοπημένη Adidas και πέντε χρόνια αργότερα είχε καταφέρει να αξίζει 11 δισεκατομμύρια γαλλικά φράγκα (όταν την είχε αγοράσει έναντι 1,6 δισεκατομμυρίου), κυνηγήθηκε αδυσώπητα από τις γαλλικές Αρχές.

Για πάνω από 15 χρόνια είχε δικαστική διαμάχη με την τράπεζα «Credit Lyonnais», ήρθε σε ολομέτωπη κόντρα με την τότε Υπουργό Οικονομικών της χώρας, Κριστίν Λαγκάρ (ναι, τη γνωστή του ΔΝΤ) και η υπόθεση παραμένει ανοιχτή, ακόμα και μετά τον θάνατό του, με ένα χρέος προς το κράτος που ξεπερνάει τα 400 εκατομμύρια ευρώ.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’90, ο Ταπί είχε χρεοκοπήσει. Δεν πτοήθηκε όμως. Χάρη στο επιχειρηματικό του δαιμόνιο, έχτισε και πάλι περιουσία (πληροφορίες αναφέρουν ότι φτάνει τα 150 εκατομμύρια ευρώ).

Και, συν τοις άλλοις, βρήκε χρόνο για να στρέψει το ενδιαφέρον του στην άλλη μεγάλη του αγάπη, την υποκριτική. Την είχε έμφυτη, άλλωστε. Πρωταγωνίστησε σε ταινία, συμμετείχε σε τηλεοπτικό σίριαλ, έπαιξε για χρόνια σε θέατρο, πήρε μέρος ακόμα και σε ένα τραγούδι με τίτλο «Η ζωή είναι όμορφη».

Γιατί, παρά τις πολλές σφαλιάρες και τον πόλεμο που δέχθηκε, ο Ταπί έφυγε με την βεβαιότητα ότι η ζωή του ήταν όμορφη. Το 1988, με το μακρύτερο ιστιοφόρο στον κόσμο εκείνη την εποχή, την 70 μέτρων «Φωκαία», έσπασε το ρεκόρ για το διάπλουν του Ατλαντικού Ωκεανού.

Πάντοτε, άλλωστε, ήταν ένας πολύ καλός καπετάνιος. Ο Πάουλο Φούτρε, η τελευταία μεγάλη του μεταγραφή στη Μαρσέιγ προτού αρχίσει η κατάρρευση, θυμάται ότι κάποτε εμφανίστηκε στην ομιλία του προπονητή προς την ομάδα, έβγαλε το σακάκι του και άρχισε να δίνει εντολές στους παίκτες!

«Ήταν ο πραγματικός προπονητής. Μια ιδιοφυΐα. Θα μπορούσε να είναι ο «Βασιλιάς» της Γαλλίας, ο πρόεδρος, οτιδήποτε ήθελε εκείνος» εξηγεί ο Πορτογάλος θρύλος για τον άνθρωπο που θα γινόταν βασιλιάς αλλά, αναμφίβολα, έφυγε έχοντας ζήσει ως τέτοιος…