Σάμαν Γκόντος: «Αυτό που θέλει ο λαός στο Ιράν δεν είναι τίποτα το ιδιαίτερο, είναι απλώς ελευθερία»

Τον Σεπτέμβριο, η δολοφονία της Μαχσά Αμινί, πυροδότησε μαζικές διαμαρτυρίες για τα δικαιώματα των γυναικών σε όλο το Ιράν. Η Μαχσά είχε συλληφθεί από την «αστυνομία ηθικής», μια δύναμη που χρησιμοποιούσε το κράτος για να επιβάλει τον ισλαμικό κώδικα ενδυμασίας. Πέθανε τρεις μέρες αργότερα στο νοσοκομείο και στο σώμα της υπήρχαν ορατά σημάδια ξυλοδαρμού.

Τον Οκτώβριο, η Ιρανή ορειβάτισσα Ελνάζ Ρεκαμπί αγωνίστηκε χωρίς μαντίλα στο Ασιατικό Πρωτάθλημα στη Νότια Κορέα. Οι αθλήτριες αναμένεται να τηρούν τον ενδυματολογικό κώδικα όταν εκπροσωπούν επίσημα το Ιράν σε αγώνες στο εξωτερικό. Μετά το τουρνουά, η 33χρονη πέταξε στην Τεχεράνη και την υποδέχτηκε μεγάλο πλήθος που την επαίνεσε γιατί απέφυγε τον ενδυματολογικό κώδικα. Η Ρεκάμπι είπε στους δημοσιογράφους: «Ήμουν απασχολημένη με τα παπούτσια και τον εξοπλισμό μου όταν με κάλεσαν να αγωνιστώ και ξέχασα να φορέσω το χιτζάμπ που είχα μαζί μου», ωστόσο δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν πως οι δηλώσεις έγιναν υπό πίεση κι απειλές.

Ο προπονητής του Ιράν, Κάρλος Κεϊρόζ, λέει ότι οι παίκτες του είναι «ελεύθεροι να διαμαρτυρηθούν» και ο Γκοντος μιλάει με τους διεθνείς συμπαίκτες του καθημερινά για την κατάσταση στη χώρα. «Κανείς δεν είναι χαρούμενος γι 'αυτό και όλοι θέλουν να δουν μια αλλαγή», λέει στο «The Athletic». «Η αλλαγή είναι πολύ εύκολη. Αυτό που θέλουν οι άνθρωποι δεν είναι τίποτα το ιδιαίτερο – είναι απλώς ελευθερία. Δεν θέλω να πω πηγαίντε να πολεμήσατε γι' αυτό, γιατί δεν νομίζω ότι η βία είναι ο σωστός τρόπος, αλλά κάτι πρέπει να αλλάξει και αυτό συνεχίζεται εδώ και πολύ καιρό».

Όπως έχει γίνει γνωστό, υπήρξε μια περίοδος που η θέση του Ιράν στο Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ τέθηκε υπό αμφισβήτηση, για ό,τι συμβαίνει στη χώρα. Τρεις εβδομάδες πριν από την έναρξη του τουρνουά, η Ουκρανική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (UAF) κάλεσε τη FIFA να αποβάλει το Ιράν λόγω «συστηματικών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και «πιθανής εμπλοκής του Ιράν στη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας».

«Δεν ξέρω αν είναι η σωστή απόφαση να μας διώξουν έξω», λέει ο Γκόντος. «Δεν ξέρω αν αυτή είναι η σωστή κίνηση και αν κάτι θα αλλάξει εξαιτίας αυτού. Είναι καλύτερα να αλλάξουμε το πραγματικό πρόβλημα, να μην κρατήσουμε την ποδοσφαιρική ομάδα εκτός Μουντιάλ».

Οι γονείς του είναι από την πόλη Ahvaz, στα νοτιοδυτικά του Ιράν, κοντά στα σύνορα με το Ιράκ. Ο επιθετικός μέσος έχει διπλή υπηκοότητα, καθώς γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μάλμε της Σουηδίας, αλλά ήταν βυθισμένος στην ιρανική κουλτούρα και μιλούσε τη γλώσσα στο σπίτι. Στην αρχή της καριέρας του, έπαιξε για πολλούς διαφορετικούς σουηδικούς συλλόγους, συμπεριλαμβανομένων των Ostersunds και Trelleborg.

Έμοιαζε σαν να ήταν θέμα χρόνου να πει στην εθνική ομάδα των Σκανδιναβών. Τον Ιανουάριο του 2017, κλήθηκε από τον προπονητή Άντερσον. Έκανε το ντεμπούτο του με τη Σουηδία ως αλλαγή σε ένα φιλικό με την Ακτή Ελεφαντοστού και σκόραρε στη νίκη με 6-0 επί της Σλοβακίας. Ο Άντερσον άφησε τον Γκόντος εκτός αποστολής για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου τον Μάρτιο και τον Ιούνιο. Ο Κεϊρόζ, ο επικεφαλής προπονητής του Ιράν, του τηλεφώνησε για να μάθει αν θα σκεφτόταν να αλλάξει εθνική ομάδα.

«Ποτέ δεν το είχα σκεφτεί και είπα ‘γιατί όχι;’. Είπε (ο Κεϊρόζ) ότι θα με καλέσει σε ένα στρατόπεδο και θα μπορούσα να προπονηθώ με την ομάδα, αλλά δεν θα με έβαζε να παίξω γιατί δεν θέλει να με πιέσει. Στη συνέχεια, για την επόμενη συγκέντρωση της ομάδας, θα μπορούσα να επιλέξω. Αυτό ήταν καταπληκτικό. Είχα ακούσει για αυτούς τους παίκτες που έχουν ένα λεπτό και μετά κολλάνε και δεν μπορούν να αλλάξουν (εθνικότητα). Εκτιμούσα πολύ τον τρόπο που το έκανε και αφού πήγα σε εκείνο το στρατόπεδο, η Σουηδία ήθελε να παίξω για εκείνη. Ένιωσα ότι ήταν πολύ αργά. Δεν μου άρεσε αυτή η προσέγγιση και έτσι πήρα την απόφασή μου να παίξω για το Ιράν».

Ο Γκόντος δεν είχε επισκεφθεί ποτέ το Ιράν μέχρι που ο Κεϊρόζ τον κάλεσε να συμμετάσχει στη συγκέντρωση της εθνικής ομάδας. Επανενώθηκε με τη γιαγιά του και γνώρισε άλλα μέλη της οικογένειας που δεν είχε ξανασυναντήσει. Έκανε το ντεμπούτο του σε μια νίκη 2-0 επί του Τόγκο στο στάδιο Azadi της Τεχεράνης τον Οκτώβριο του 2017. Ήρθε από τον πάγκο και στους τρεις αγώνες τους στο Παγκόσμιο Κύπελλο 2018 στη Ρωσία, καθώς το Ιράν αποκλείστηκε.

💯 Technique on point from Iran's 🇮🇷 Saman Ghoddos as he volleys it home to round off a 5-0 victory against Yemen, is this your goal of the round?

Vote here 👉 https://t.co/iyHEDhbY79#AsianCup2019 pic.twitter.com/AJkcIZfM8R

— #AsianCup2023 (@afcasiancup) January 18, 2019

Στο Κατάρ, το Ιράν βρίσκεται στον όμιλο Β' μαζί με Αγγλία, ΗΠΑ και Ουαλία. Αντιμετωπίζουν την Αγγλία στον εναρκτήριο αγώνα τους τη Δευτέρα (21/11) και ο Γκόντος είναι πεπεισμένος ότι μπορούν να κάνουν την έκπληξη. «Νομίζω ότι αυτή είναι η καλύτερη ομάδα που είχε ποτέ το Ιράν», λέει. «Ο Ταρεμί τα πάει καλά με την Πόρτο και το ίδιο είναι και με τον Αζμούν στην Λεβερκούζεν. Έχουμε μερικούς πολύ καλούς παίκτες. Ίσως πριν με τον Αλί Ντάι, τον Αλί Καρίμι να ήταν εξαιρετικοί παίκτες, αλλά δεν ήταν τόσοι πολλοί. Τώρα νιώθω ότι είμαστε περισσότεροι και έχουμε περισσότερο ομαδικό πνεύμα. Όλοι οι παίκτες συμπαθούν ο ένας τον άλλον και είναι πραγματικά μαζί. Ακόμα κι αν δεν είστε τόσο καλή ομάδα στα χαρτιά, με αυτήν την ενότητα μπορούμε να περάσουμε. Φυσικά, είμαστε αουτσάιντερ απέναντι στην Αγγλία. Αυτό δεν μπορείς να το κρύψεις. Θα προτιμούσα να αγωνιστώ από τη θέση του αουτσάιντερ και να προσπαθήσω να πετύχω κάτι από εκεί».