Μουντιάλ 2022: Η διοργάνωση μέσα απ΄τα μάτια των μεταναστών εργατών του Κατάρ

Έχει κάποια από τα χαρακτηριστικά των γνωστών Fan Zones. Μια μεγάλη οθόνη, μουσική και το branding της FIFA δεσπόζει σε περίοπτα σημεία. Όμως πρόκειται για μια αλλιώτικη με πολλούς τρόπους fanzone. Πιο σκοτεινή, λιγότερο φανταχτερή, πιο απομονωμένη. Δεν υπάρχουν επισκέπτες, γυναίκες, οπαδοί, χρώματα ομάδων και σίγουρα αλκοόλ. Μιλάμε για ένα γήπεδο κρίκετ στη μέση της ερήμου, στην άκρη της Ντόχα. Στο εσωτερικό χιλιάδες, κατά βάση χαμηλόμισθοι εργάτες της Νότιας Ασίας γεμίζουν το χώρο, τις εξέδρες, κάθονται στο γρασίδι. Μια διαφορετική fanzone, ένας διαφορετικός κόσμος. Πολύ μακριά από ό,τι καλύτερο έχει να διαφημίσει το εμιράτο. Από το καλογυαλισμένο πρόσωπο της πρωτεύουσας του Κατάρ με τα εντυπωσιακά κτίρια και τους υπερσύγχρονους δρόμους.

Η «ζώνη φιλάθλων» των μεταναστών εργατών βρίσκεται στη σκιά, κρυμμένη, δεν υπάρχει για τους ταξιδιώτες. Βρίσκεται στην «καρδιά» της Asian Town, ενός εμπορικού και ψυχαγωγικού συγκροτήματος που έχει δημιουργηθεί περίπου 30 λεπτά με το αυτοκίνητο από το κέντρο της πόλης, ειδικά για εκείνους. Μην ξεχνάμε ότι κατά τη διάρκεια των κατασκευών αντιπροσώπευαν το 60% της χώρας. Στην ουσία πρόκειται για μια τεράστια έκταση στην οποία από τη μία πλευρά βρίσκονται αποθήκες, εργαστήρια και κακοβαλμένες πολυκατοικίες. Εκεί φιλοξενούνται εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, πολλοί μαζί σε κοιτώνες. Σε έναν τοίχο, κοντά στην είσοδο υπάρχει ένα πανό γραμμένο στα Αραβικά, τα Αγγλικά και τα Χίντι γράφει: «Ευχαριστούμε για τη συνεισφορά σας που παραδώσατε το καλύτερο Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA ποτέ».

Σε αυτό το χώρο οι άνθρωποι λαμβάνουν το μερίδιο από τη χαρά που θεωρούν οι ιθύνοντες ότι τους αναλογεί. Πιθανότατα πολλοί έπαιξαν ρόλο στην κατασκευή των γηπέδων και των υποδομών που ήταν απαραίτητα για το τουρνουά και τώρα, σε αυτό τον οριοθετημένο χώρο, μπορούν να «απολαύσουν» τα «εύσημα» για την σκληρή δουλειά τους.

Πριν την έναρξη της διοργάνωσης, υπήρχε η πληροφορία ότι ορισμένα εισιτήρια κυκλοφόρησαν για τους κατοίκους του Κατάρ για 40 ριάλια (10 ευρώ), αλλά ουδείς από όσους μίλησε ο «Guardian» δεν κατάφερε να πάρει ένα. Ακόμα και αν πράγματι κυκλοφόρησαν, μιλάμε για εργαζομένους που κερδίζουν μόλις 260 ευρώ το μήνα, οπότε και τα 10 ευρώ δεν είναι μια θυσία που ο καθένας μπορεί να κάνει. Χωρίς το «μαγικό χαρτάκι» δεν μπορούν να εγγραφούν για κάρτα Hayya, η οποία απαιτείται για την είσοδο στις ζώνες οπαδών της Ντόχα. Ακόμα κι αν μπορούσαν όμως το μετρό δεν φτάνει σε αυτό το σημείο της πόλης που ζουν επομένως για να προσεγγίσουν την Ντόχα θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν πιο δαπανηρές μεθόδους μετακίνησης.

Η fanzone και η ίδια η Ασιατική Πόλη -όπως την περιγράφει στο οδοιπορικό του ο δημοσιογράφος Πι Πάτισον, απεσταλμένος της «Guardian», αναδεικνύει έτι μια φορά τους δύο παράλληλους κόσμους του Κατάρ. Τις παράλληλες ζωές που ζουν οι μετανάστες εργάτες στο αυστηρά οριοθετημένο σημείο της χώρας που στην ουσία τους επιτρέπεται να ζουν, γκετοποιημένοι κι αποκομμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο και τις ανέσεις του.

Ο Ντιλίπ Κουμάρ Μαντάλ από το Νεπάλ δείχνει ενθουσιασμένος λίγο πριν την σέντρα στο παιχνίδι της Ισπανίας με την Κόστα Ρίκα. «Έρχομαι κάθε βράδυ. Μου αρέσει το περιβάλλον. Θα ήθελα να είμαι σε ένα γήπεδο, αλλά δεν έχω χρήματα. Ό,τι κερδίζω, πρέπει να το στείλω σπίτι για την εκπαίδευση των παιδιών μου», λέει. Ο Μαντάλ, είναι χαρούμενος που είναι εκεί. Πριν την έναρξη της διοργάνωσης, 350 από τους συναδέλφους αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στο σπίτι, καθώς η εταιρεία του, όπως και πολλές άλλες, έκλεισε το έργο της κατόπιν οδηγιών της κυβέρνησης.

Η Ισπανία που υποστηρίζει σκοράρει το πρώτο της γκολ και το πρόσωπό του λάμπει καθώς πανηγυρίζει. Καθισμένος κοντά, ο Στέφεν από την Γκάνα εργάζεται στο αεροδρόμιο, μεταφέροντας τα γεύματα που δίνονται εν πτήσει στα αεροπλάνα. Αποφάσισε να επισκεφθεί τη fan zone στο ρεπό του για να δει ποδόσφαιρο. «Το μόνο που κάνω είναι να δουλεύω, να κοιμάμαι, να δουλεύω, να κοιμάμαι, να δουλεύω, να κοιμάμαι», λέει.

Καθώς πλησιάζει το ημίχρονο, εκατοντάδες εκτοξεύονται προς τη σκηνή και σύντομα ανταμείβονται, όχι από έναν άλλο στόχο, αλλά από μια MC και τις τέσσερις χορεύτριές της. Φωνάζει «Οι Αφρικανοί φίλοι μου», προτού ξεκολλήσει από τις άλλες χώρες που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του μεταναστευτικού εργατικού δυναμικού του Κατάρ: Ινδία, Μπαγκλαντές, Νεπάλ, Πακιστάν, Σρι Λάνκα και Φιλιππίνες.

Δεν εμφανίζονται χρώματα ή σημαίες ομάδας. Με εξαίρεση την Γκάνα, καμία από αυτές τις χώρες δεν προκρίθηκε στο Παγκόσμιο Κύπελλο και έτσι οι αποφάσεις για το ποιον θα υποστηρίξουν φαίνεται να καθορίζονται από τον αγαπημένο τους παίκτη ή το χρώμα της φανέλας της χώρας. Στις κερκίδες, ο Μοχάμεντ Μάλικ από το Μπαγκλαντές λέει ότι έρχεται να παρακολουθήσει τους αγώνες κάθε μέρα. Δεν έχει τίποτα καλύτερο να κάνει. «Η εταιρεία μου σταμάτησε να μας στέλνει στη δουλειά γιατί δεν μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στο εργοτάξιό μας κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Σταμάτησαν να μας πληρώνουν επίσης», λέει ο 42χρονος ξυλουργός.

Ο Γιαμ Κουμάρ Ραζμπανσί, χειριστής ενός μηχανήματος, είναι άλλος ένας τακτικός θαμώνας στη ζώνη των θαυμαστών. «Έρχομαι κάθε βράδυ. Αγαπώ το ποδόσφαιρο περισσότερο από το κρίκετ. Η Βραζιλία θα κερδίσει», λέει με σιγουριά. Ο Ραζμπανσί, από το Νεπάλ, είπε ότι ένα εισιτήριο για έναν αγώνα κόστιζε πάρα πολύ - ο μισός μηνιαίος μισθός του - αλλά δεν φαινόταν να τον ενδιαφέρει. «Είναι καλύτερα να το παρακολουθήσετε εδώ!».

Καθώς η Ισπανία βαδίζει προς μια άνετη επικράτηση, οι εργάτες που βοήθησαν να ολόκληρη η διοργάνωση να πάρει σάρκα και οστά, επιστρέφουν στους κοιτώνες τους, μια ακόμα ημέρα σκληρής δουλειάς τους περιμένει...

*Τα ονόματα δεν είναι πραγματικά