H FIFA, το χρήμα και επιπλέον… «χριστιανοί» στην αρένα με τα λιοντάρια

Διαβάζοντας τα (υπό εξέταση) σχέδια της FIFA για το νέο format του Παγκοσμίου Κυπέλλου από την επόμενη διοργάνωση, το 2026, στην ουσία δεν μπορείς να έχεις και πολλές απορίες. Το συμπέρασμα είναι ένα και –στις μέρες μας- δεν είναι και παράλογο. Η Παγκόσμια Ομοσπονδία κινεί τη σκέψη της, άρα και -εν τέλει- τις αποφάσεις της γύρω από δύο άξονες. Την ολοένα και αυξανόμενο έσοδο από την κορυφαία της διοργάνωση και την «εξυπηρέτηση» όσο το δυνατόν περισσότερων μελών της, στην κατεύθυνση της παρουσίας τους στην κεντρική σκηνή του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, σε συνδυασμό με έξτρα (για αυτές) έσοδο που μπορεί να γίνεται και μεγαλύτερο αν καταφέρουν να προχωρήσουν στη διοργάνωση.

Το να καταφέρει να φέρει, στο πιο μεγάλο ραντεβού της, περίπου το 1/4 του συνολικού αριθμού των μελών της μια παγκόσμια ομοσπονδία ομαδικού αθλήματος είναι σίγουρα μια τεράστια επιτυχία. Αν μάλιστα σκεφτούμε ότι, ανάμεσα στα 211 μέλη της, η FIFA έχει και ουκ ολίγες χώρες που δεν σκέφτονται καν ότι μπορεί να φτάσουν κάποτε να διεκδικήσουν την πρόκριση (και φυσιολογικά γιατί αναφερόμαστε σε πολύ χαμηλού επιπέδου ομάδες) τότε οι ελπίδες συμμετοχής στο μεγάλο ραντεβού αυξάνονται κατά πολύ, για αρκετές χώρες από το «μεσαίο ράφι». Και όχι μόνο αυτό. Αφού η UEFA αναμένεται να είναι η λιγότερο ευνοημένη με μόλις 23,1% αύξηση στις έξτρα θέσεις (τρεις επιπλέον) που θα δοθούν, την ώρα που Ασία, Αφρική και Κεντρική Αμερική σχεδόν θα διπλασιάσουν τις ομάδες που θα στέλνουν στην τελική φάση, καταλαβαίνει κάποιος και την «πολιτική» χροιά που έχουν οι αποφάσεις της FIFA. Ήταν άλλωστε ο (μακαρίτης πλέον) τετραπέρατος πρόεδρος της παγκόσμιας ομοσπονδίας στίβου ο Πρίμο Νεμπιόλο, που κατάλαβε ότι όσο περισσότερες χώρες ανεβάζεις στην κεντρική σκηνή, τόσο λιγότερο εξαρτάσαι από τους παραδοσιακούς παίκτες στις εκλογές, άρα τόσο πιο σίγουρος είσαι ότι δεν θα σε πατρονάρουν οι…φεουδάρχες του χώρου. Ο Ινφαντίνο είναι σαφές ότι εξελίσσει το μοντέλο, έχοντας και πολύ περισσότερο χρήμα στην τσέπη για να το κάνει.

Άλλωστε όλη η κουβέντα έχει να κάνει μόνο με το χρήμα και με τίποτα άλλο. Στο Κατάρ έγινε περισσότερο σαφές από ποτέ. Τόσο με την εκτόξευση της δαπάνης (των διοργανωτών ασφαλώς) για την ανέγερση των εγκαταστάσεων, όσο και με το 1,1 δισεκατομμύριο επιπλέον από την προηγούμενη διοργάνωση στα έσοδα της Ομοσπονδίας και κατά συνέπεια και με την -αναλογικά μικρότερη αλλά πάντα αύξηση- στα λεφτά που παίρνουν οι 32 ομάδες που βρέθηκαν στο Κατάρ και τα οποία από 400 εκατομμύρια (συνολικά) έγιναν 440. Αν δεις βέβαια το συνολικό νούμερο, τα 42 εκατομμύρια που θα εισπράξει η ομάδα που θα σηκώσει το τρόπαιο δεν τα λες και πολλά (συγκριτικά με ο συνολικό έσοδο της FIFA η οποία δεν χρεώνεται με το κόστος των εγκαταστάσεων), αλλά αν σκεφτείς ότι το 2002 το αντίστοιχο ποσό ήταν 8 εκατομμύρια, η εξέλιξη είναι πάνω από εντυπωσιακή, μέσα σε μια εικοσαετία. Και βέβαια το ότι μιλάει το χρήμα και μόνο, έγινε απόλυτα σαφές με όλο το αστείο πλαίσιο επιχειρημάτων που φτιάχτηκε από την FIFA για να δικαιολογήσει τις χιλιάδες θανάτους εργατών, το ακραίο καθεστώς διακρίσεων στην αραβική χώρα και τις απαγορεύσεις ακόμα και προς τους φιλάθλους που ταξίδεψαν στον Κατάρ για τους αγώνες. Μάλιστα τα όσα ακούσαμε ήταν τόσο αστεία, ώστε έγινε σαφές ότι …ο Τζιάνι και οι φίλοι του δεν ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα ούτε καν για την αληθοφάνεια των επιχειρημάτων τους.

Για να μην παραμυθιαζόμαστε, είναι δεδομένο ότι η FIFA δεν είναι καμία φιλανθρωπική οργάνωση, αλλά μια πολυεθνική εταιρία της οποία ο τζίρος στο επόμενο Μουντιάλ θα εκτοξευθεί στα 10 δισεκατομμύρια με την αύξηση να είναι στο 25% σε σχέση με το έσοδο Κατάρ. Δεν αποκλείεται το νούμερο να είναι και μεγαλύτερο, αφού μέχρι στιγμής έχει επεκταθεί η συνεργασία μόνο με τρεις μεγάλους χορηγούς αλλά οι υπόλοιπες συμφωνίες είναι ανοιχτές, όπως και αυτή για τα τηλεοπτικά δικαιώματα που αφορούσε δύο διοργανώσεις (2018, 2022) και είχε υπογραφεί επί προεδρίας Μπλάτερ. Λογικό να μη βιάζεται η FIFA και να κρατάει ανοιχτές θέσεις, καθώς η διοργάνωση γίνεται σε ΗΠΑ, Καναδά, Μεξικό και τα μεγέθη σε προσέλευση κόσμου και εμπορική απήχηση φαντάζουν διαφορετικά σε σχέση με το μικροσκοπικό Κατάρ. Όσο και αν, το ποδόσφαιρο, δεν είναι στην πρώτη γραμμή των προτιμήσεων των φιλάθλων στη Βόρεια Αμερική, μιλάμε για κοινό (αθροιστικά) 500 εκατομμυρίων ανθρώπων, χώρια που η αγορά του…soccer είναι παγκόσμια.

Με όλα αυτά τα δεδομένα είναι παράλογο να ζητάμε ή να περιμένουμε αγωνιστική αναβάθμιση της διοργάνωσης. Θα πάρουμε ως θεατές περισσότερα ματς, μάλλον και πιο πολλά μεγάλα σκορ. Άντε να υπάρχει και η πιθανότητα κάποιων περισσότερων εκπλήξεων αν και το να ανεβάζεις στο υψηλότερο επίπεδο, μια φορά κάθε τέσσερα χρόνια, αδύναμες ομάδες δεν είναι τίποτα περισσότερο από την παρουσία και άλλων… «χριστιανών» στην αρένα με τα λιοντάρια προς τέρψη του φιλοθεάμονος κοινού. Και αυτό, για να τα λέμε όλα, δεν ξέρω αν το λες και καλό από τη στιγμή που κάποιες χώρες θα έχουν την ευκαιρία να βρεθούν σε τελική φάση Μουντιάλ αλλά μπορεί εκεί να διασυρθούν και να βρεθούν και με πληγωμένη…εθνική αξιοπρέπεια. Δεν αλλάζει κάτι στη διαδικασία που θα τους φέρει μέχρι τα τελικά, ώστε να πεις ότι βελτιώνεται συνολικά το επίπεδο.
Μέσα σε όλα αυτά δεν μπορεί κάποιος να μη σκεφτεί, με ένα πονηρό μειδίαμα, και τι θα γινόταν αν κάποιες ευρωπαϊκες ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες εξέταζαν σοβαρά το ενδεχόμενο αποχώρησης τους από τους κόλπους της FIFA. Οι ενστάσεις, οι αντιδράσεις και οι σκέψεις για κάτι τέτοιο αφορούσαν τη βαριά λογοκρισία που τους επιβλήθηκε στο Κατάρ και έχουν καταγραφεί (για Γερμανία, Δανία και ολίγον Αγγλία). Ξαναλέω ότι το σενάριο είναι ακραίο, γιατί όταν σβήσουν τα φώτα αυτής της διοργάνωσης όλα θα ξεχαστούν. Όμως επειδή πάντα βλέπουμε ότι μας βολεύει κάθε φορά, εγώ θα πω, ότι και εκεί που θα πάει το επόμενο Μουντιάλ υπάρχουν τεράστια ζητήματα διαφορετικής φύσης με τα ανθρώπινα δικαιώματα σε δύο (ΗΠΑ, Μεξικό) από τις τρεις διοργανώτριες χώρες. Κατά 99% όλοι θα το κάνουν…γαργάρα, αλλά ποτέ δεν ξέρεις ποια πια θα είναι η συγκυρία. Καθώς λοιπόν δεν γνωρίζουμε πως θα είναι αυτός ο κόσμος σε τέσσερα χρόνια, αλλά η FIFA πάντα θα κυνηγάει το χρήμα, θα είχε πλάκα να βλέπαμε την εμπορική αξία του προϊόντος της χωρίς 3-4 πρωτοκλασάτες ευρωπαϊκές ομάδες. Λέμε τώρα…